گزارش از نوع سوم
تعداد بازدید : 1
نقبی به درون سیستم ناوگان هوایی
نویسنده : گزارش از مجید فكری M.Fekri@Journalist.com
در پی درج گفتگویی تحت عنوان »ناگفته هایی از ناوگان هوایی كشور« در تاریخ 28/11/80 درهمین صفحه، خواه ناخواه وارد جریانی شدیم كه ابعاد تازه ای از سیستم حمل ونقل هوایی كشور یا حداقل بخشی از آن را برایمان روشن ساخت. در جریان این تحقیق، سئوالات زیادی نیز در ذهنمان نقش بست. تماسهای مكرر پرسنل هواپیمایی كشوری ونیز شركت ایران ایرتور و همچنین مردم فهیم كشور، ما را بر آن داشت تا موضوع را پیگیری كنیم.
از همان ابتدای كار با مشكلات زیادی مواجه شدیم. به گونه ای كه دستیابی به هر یك از منابع ومقامهای مسئول، امری غیرممكن به نظر می رسید. اما درنهایت و با تلاش فراوان توانستیم آنچه راكه در پی می آید، گردآوری كنیم. لازم به ذكر است كه اگر منابع و مصاحبه شوندگان بدون نام ونشان آورده شده اند به دلیل حساسیت موضوع است و همچنین دستور وزارت راه و ترابری مبنی برعدم انجام هرگونه مصاحبه پرسنل وهدایت روزنامه نگار به روابط عمومی وزارت راه و ترابری. در واقع این اقدام ما در پی درخواست خود مصاحبه شوندگان صورت گرفته ولی نوار مصاحبه تك تك آنان در گروه گزارش روزنامه خراسان موجود می باشد.
ضمن آنكه تلاش گزارشگر ما برای دستیابی به پرسنل »كاك بیت« هواپیماها (خلبان، مهندس پرواز، كمك خلبان و شاید ناوبر) به نتیجه نرسید. همچنین سئوالات و موارد دیگری نیز مطرح بود كه جز رئیس عملیات پرواز ایران ایرتور نمی توانست به تك تك آنها پاسخ گوید ولی گزارشگر ما موفق به مصاحبه با وی نشد.
شرح وظایف عملیات پرواز
عملیات پرواز هر شركت هواپیمایی یا ایرلاین، كلیدی ترین و به عبارت دیگر مغز آن سیستم است. همانگونه كه از نام این بخش از سیستم هوایی مشخص است، انجام گرفتن و یا لغو یك پرواز به تصمیم گیری این بخش و ریاست آن بستگی دارد. مگر در مواردی كه خلبان تشخیص دهد تصمیم گیری عملیات پرواز صحیح نیست. اما بهتر است بیشتر با وظایف این بخش آشنا شویم.
یك میهماندار ایران ایرتور در این مورد به گزارشگر ما می گوید: رئیس عملیات پرواز در واقع مسئول خلبانان ومهمانداران شركت است و برای انجام گرفتن پروازها امكانات و عوامل گوناگون را فراهم می كند.
یكی از مدیران میانی همین شركت نیز در مورد حیطه مسئولیت رئیس عملیات پرواز به گزارشگر ما می گوید: وی رئیس گروه خلبانها وكادر پروازی است. حتی خدمات پرواز ومجموعه مهمانداران نیز زیر نظر وی هستند. لازم به ذكر است كه شركت ایران ایرتور فعالترین شركت از نظر تعداد عملیات است. به عبارت دیگر حداكثر استفاده از حداقل تعداد هواپیما صورت می گیرد. علاوه برهمه اینها، وی گروه عملیاتی مناسبی را برای پرواز گردآوری كرده وهر ساله به آنها اطلاعات جدید عرضه می كند ونیز كلاسهای Refresh course یا یادآوری برگزار می كند.
چگونگی عملكرد عملیات پرواز
هر ارگان، موسسه ومقامی شرح وظایف خاص خود را دارد كما اینكه شرح وظایف رئیس عملیات پرواز را از زبان دو نفر از پرسنل ایران ایرتور خواندید. اما نكته مهم اینجاست كه تاچه حد به این شرح وظایف عمل می شود؟
یك میهماندار در این باره می گوید: طبق قوانین یاتا، هرخدمه پرواز پس از 18 ساعت پرواز، دیگر هیچگونه كارآیی ندارد ولی ما به دستور رئیس عملیات پرواز حتی باید تا 23 ساعت پرواز داشته باشیم. پس از این واقعه (سقوط توپولف 154) میهمانداران تصمیم گرفتند در پرواز بعدی خرم آباد شركت نكنند ولی عملیات پرواز به هر طریق ممكن توانست گروهی را جمع كرده و این پرواز را انجام دهد. حتی كاپیتان روسی این هواپیما نیز از پرواز خودداری می كرد ولی یكی از خلبانان ایرانی به خاطر واهمه از »گراند شدن« (لغو اجازه پرواز تا مدتی، در این مدت فرد گراند شده هیچگونه حقوقی دریافت نمی كند و این یك سابقه بد در پرونده اوست) اقدام به پرواز كرد.
این میهماندار همچنین می گوید: مواردی هست كه هواپیما دارای اشكال فنی است وحتی هواپیمایی كشوری نیز این اشكال را تایید می كند ولی به دستور رئیس عملیات پرواز، این پرواز انجام می شود. یا همین آقای سعیدی كه در سانحه اخیر كشته شد و میهماندار پرواز بود در یكی از پروازها متوجه اشكال درب هواپیما شد و به انجام گرفتن پرواز اعتراض كرد و نپذیرفت كه جان 160 نفر را به خطر بیندازد. ولی عملیات پرواز با گراند كردن وی این پرواز را انجام داد.
ولی یك مقام مسئول در ایران ایرتور نظر دیگری دارد. وی می گوید: درهر سیستمی، هستند افرادی كه مغرضانه سخن می گویند. اگر هواپیما مشكلی داشته باشد، هیچ ربطی به میهماندار ندارد. هرگز چنین مواردی در این شركت رخ نداده است. اگر غیر از این باشد ما با جان انسانها معامله كرده ایم. نگاه ما یك نگاه عملیاتی است وهیچوقت ایمنی را فدای سود نمی كنیم. این قبیل اظهارنظرهای غیركارشناسانه تنها سبب وحشت مردم می شود. درحالیكه همین حالا حدود 25 تا 30 هزار مسافر را فقط شركت ایران ایرتور جابجا می كند. ما این آمادگی را داریم كه اطلاعات كامل و صحیحی به شما بدهیم ولی به ما فرصت بدهید تا پس از طی شدن این روزهای سخت با شما و مسئولین عملیات پرواز یك میزگرد تشكیل دهیم.
حال نظر یك خلبان را در این مورد بخوانید. وی می گوید: وقتی كه رادار توپولف روشن باشد، حتی ابرهای باران زا نیز در آن مشخص می شود چه رسد به كوه و صخره. علاوه بر آن خلبان این هواپیما یكی ازماهرترین وقدیمی ترین خلبانان كشور بودكه دقت زیادی در پرواز داشت. بنابراین قطعا رادار هواپیما دچار اشكال بوده ونبایستی به چنین هواپیمایی اجازه پرواز داده می شد. این وظیفه عملیات پروازاست كه همه موارد را چك كند و سپس اجازه پرواز بدهد.
اما یكی از كارشناسان مسئول ایران ایرتور می گوید: نباید برای این حرفها ارزشی قائل شد. تا جایی كه من می دانم، رئیس عملیات پرواز ایران ایرتور یكی از خبره ترین خلبانان كشور و یك مدیر كامل است. وی بارها در شرایط بحرانی به كمك این شركت آمده. این شخص در واقع مشاور شركت است و دركار خود بسیار ماهر است.
همین سئوال را از یكی از مدیران میانی شركت می پرسیم. وی می گوید: باتوجه به سابقه كاری زیاد من و تماس با كلیه پرسنل، باید بگویم برخی ادعاها جنبه شخصی و احساسی دارد. البته مشكلات و معذوراتی هم دركار است كه به این صورت نمی توانم برای شما شرح دهم. مگرآنكه در یك جو خصوصی وغیررسمی.
برای شنیدن پاسخ این سئوال چند بار با دفتر مدیرعامل شركت ایران ایرتور تماس گرفتیم ولی هر بار وی درجلسه حضور داشت. همچنین علی رغم چندین بار تماس تلفنی موفق به مصاحبه با رئیس عملیات پروازایران ایرتور نشدیم.
ناوبر؛ بودن یا نبودن
براساس اظهارات یك خلبان درون كاك بیت هرهواپیمای توپولف باید یك ناوبر حضور داشته باشد. چراكه سیستم كامپیوتری این هواپیماها برای محاسبات پروازی كافی نیست. همچنین خلبانان روسی تسلط كاملی به زبان انگلیسی ندارند وحضور ناوبر دراین مورد نیز مفید خواهد بود. ولی مدتهاست كه از این نیروی مهم استفاده نمی شود.
یك میهماندار كه سالهاست در شركت ایران ایرتور كار می كند، می گوید: با توجه به مشخصات فنی توپولف باید در كاك بیت یك ناوبر حضور داشته باشد ولی درحال حاضر آنرا حذف كرده اند و همان مهندس پرواز وظیفه ناوبررا هم انجام می دهد. ولی ممكن است در یك پرواز به طور استثناء یك ناوبر بگذارند كه آنهم به صورت observe است.
ولی یك كارشناس مسئول در ایران ایرتور عقیده دارد: در سیستم پروازی ایران و كشورهای غربی هرگز از ناوبر استفاده نمی شود. البته چند سال پیش كه خلبانان زبان بین المللی را نمی دانستند از ناوبر استفاده می شد و او بود كه جهت یابی می كرد. دراین مورد نیز طبق قرارداد سازمان هواپیمایی كشوری ایران و سازمان هواپیمایی كشوری روسیه، هواپیمای توپولف با سه نفر پرسنل دركاك بیت پرواز می كند و سیستم كامپیوتری توپولف برای كلیه محاسبات پروازی كافی است.
یك مدیر میانی در این شركت ضمن تایید نیاز به حضور ناوبر در كاك بیت توپولف، می گوید: در كاك بیت هر توپولف هم سیستم ناوبری داریم وهم یك ناوبر وظیفه ناوبر نیز انجام محاسبات پروازی است. بالاخره این هواپیما از روسیه آمده است وخلبان آن بطور موقت وچند ماهه برای ایران كار می كند بنابراین باید یك ناوبر باتجربه دركاك بیت حضور داشته باشد.
وی در مورد تسلط خلبانان روسی به زبان انگلیسی می گوید: اغلب آنها درحد نیاز انگلیسی می دانند ولی درسال 71 كه ایران ایرتور از روسیه هواپیما وارد كرد، مشكلات زیادی ازاین بابت وجود داشت ولی به تدریج گروه های پروازی انتخاب شدند كه تسلط بهتری به زبان انگلیسی داشتند یاحداقل از Navidaror یا ناوبر مسلطی برخوردار بودند.
یك مسئول امنیتی در ایران ایرتور نیز می گوید: چون سیستم كامپیوتری توپولفها، فاقد توانایی پردازش كامل محاسبات پروازی است، باید در كاك بیت یك ناوبر نیز حضورداشته باشند كه در حال حاضر هم هست.
ادامه دارد.
فقر ومصرف بالای مواد غذایی
ایران در صفحه گزارش خود آورده است: قدرمسلم علت فقیر بودن اكثریت مردم ما نبود یا كمبود منابع اقتصادی نیست بلكه علت اصلی، عدم توزیع عادلانه منابع و مصرف غیرعقلائی و اسراف مآبانه بسیاری از كالاها وخدمات در كشور ماست. به حدی كه سرانه مصرف مواد غذایی، آب، انرژی و ... دركشور یكی از بالاترین سرانه های مصرف در بین كشورهای جهان است.
تربیت مادران
رسالت در گزارشی تحت عنوان »زن در نقش مادر ومسئولیتی سترگ« می نویسد: اگر اساسا به تربیت علاقه مند معتقدیم باید نخست به تربیت مادر بپردازیم.
زن باید هنر و فن مادری را بیاموزد تا قادر باشد فرزندانی شایسته و درخور مقام انسانی پرورش دهد. از مادر جاهل نمی توان انتظار پرورش نسلی دانا داشت.
تغییر نگاه مدیر و كارگر
جام جم درگزارشی آورده است: مدیران ما باید توانایی ایجاد اعتماد و انگیزه را داشته باشند، توانای درك كارگران را داشته باشند، مدیریت كه فقط سود و زیان مالی نیست. كارگران هم باید نوع نگاه خود را عوض كنند و این گونه فكر نكنند كه مدیر بالاسر، فقط پولدارتر ازاوست و تفاوت های كیفی ومدیریتی را نیز در نظر بگیرند.