در برنامه «هفت »مطرح شد:
تعداد بازدید : 97
بایکوت در سینمای سیاسی ایران
«برنامه هفت» با اجرای بهروز افخمی جمعهشب در میزگردی با حضور مهدی کرمپورکارگردان فیلمهای «جایی دیگر»،«چه کسی امیر را کشت؟»،« تهران سیم آخر» و«پل چوبی» و مهدی آذر پندار(منتقد) به بررسی سینمای سیاسی در ایران پرداخت.
سینمای سیاسی نقد قدرت است
کرمپور مطرح کرد: زمانی که از سینمای سیاسی سخن میگوییم، درواقع درباره نقد قدرت صحبت میکنیم، به یاد ندارم در تاریخ سینمای ایران هیچ زمان این فرصت و اجازه را داده باشند تا نقد حاکمیت انجام شود، هرچندهم سینمای پروپاگانداکه برای تبلیغ سیاستهای حکومت بوده و هم سینمایی که کارش غُر زدن است، کموبیش حضورداشته است.مهدی آذر پندار نیز مطرح کرد: بخشی از کم رونقی سینمای سیاسی به حکومت و سیاستهای حاکمیتی و بخش دیگر آن به جشنوارههای خارجی و سیاست جشنوارهای مدیران سینمایی مربوط میشود. سیستم فرهنگی ما نیز ظرفیت ندارد.
بهروز شعیبی با تولید فیلم سیاسی «سیانور» از سوی اکثر محافل سینمایی طرد میشود .کرم پور در پاسخ بیان کرد: من این فیلمها را بهعنوان سینمای سیاسی محسوب نمیکنم، بیشتر به سینمای پروپاگاندا شبیهاند. اما چون نگاههایمان حزبی و جناحی است، ممکن است خوانش دولتها نیز از یک فیلم متفاوت باشد چون نگاه به این سینما نگاهی سیاسی است نه اینکه فیلمها، آثاری سیاسی باشند.
نگاه متفاوت دولتها به سوژههای سیاسی
آذر پندار بابیان اینکه به این جنس فیلمها توجهی نمیشود، گفت:بخشی از این معضل به درون محافل سینمایی باز می گردد. بخشی از بدنه هنرمندان در آستانه هر انتخابات همراه دولتها میشوند و طبیعتاً در دوره آن دولت فیلم سیاسی نمیسازند.
بررسی دوره های مختلف جشنواره فجر نشان میدهد، نگاه دولتها به سوژههای سیاسی متفاوت است. مثلاً در جشنواره فجر «بادیگارد» که بهنوعی فیلم سیاسی محسوب می شود از سوی هیئتداوران نادیده گرفته میشود یا فیلم «سیانور» و... .
فضای دوقطبی معضل سینمای سیاسی
کرم پور با اشاره به فضای دوقطبی سیاسی در ایران گفت: سینمای سیاسی آسیبی دارد که میتواند آن را از عمق به سطح ببرد.
نادیده گرفته شدن «سیانور» از سوی جشنوارهها ممکن است ناشی از سلیقه داوران باشد. چون درهمان جشنواره به فیلم «امکان مینا» توجه و در رشتههای مختلف نامزدمیشود.آذر پندار پاسخ داد: مسئله نوع رویکردهاست؛ این فیلم سیاسی نیست.فیلمی بااینهمه نما از تهران 94 و 95 و بسیاری از بدیهیات غلط در طراحی صحنه، چطور میشود که اینهمه نامزد میشود؟!کرم پور نیز تصریح کرد: این موضوعات و مضامین نیستند که تعیینکننده استقبال فیلم توسط مردم باشند. این رویکردها هستند که ملاک انتخاب مردماند. دو فیلم «سیانور» و «امکان مینا» در یک موضوع واحد با دو رویکرد مختلف ساخته میشوند اما برخورد حاکمیت و مردم با فیلمها متفاوت است.
دست پشت پرده نمیخواهد برخی فیلمها ساخته شوند
بهروز افخمی نیز اظهار کرد: نمیتوان نادیده گرفته شدن را برای فیلمهای سیاسی در کشور منکر شد، به نظر نوعی دست پشت پرده وجود دارد که نمیخواهد برخی فیلمها ساخته شوند.
فردی که از جریان طرفدار و حامی دولت فعلی است فیلمی درباره یک مسئله سیاسی میسازد که در بسیاری از رشتهها نامزد میشود و کسی که این نزدیکیها را ندارد، فیلم بهترش کنار گذاشته میشود. این بیشتر تائید کننده این تئوری است که برخی نگاهها و مسائل بایکوت میشوند.
نمیتوان هم فیلم اپوزیسیون ساخت
هم مناسبتی!
مهدی آذرپندار با انتقاد از مواضع دوپهلوی برخی کارگردانان سینمای ایران خطاب به کرم پور گفت: برخی فیلم سیاسی با متلکهای سیاسی علیه حاکمیت میسازند اما همان زمان برای تلویزیون فیلم مناسبتی تولید میکنند. این میانه راه رفتن و دوطرفه بودن بد است. شما در فیلم «پل چوبی» تان یک داستان عاشقانه را در بستری از سیاست روایت کردید، خب بگویید واقعاً قصدتان همین بوده است.
خوانش خطی و جناحی دشمن سینمای سیاسی
کرم پور پاسخ داد: شما استدلالهای درست و استنتاجهای غلط میکنید. چون شما صرفاً خوانش خود را میبینید که این روند دشمن سینمای سیاسی است. فیلم «پل چوبی» من اصلاً فیلم سیاسی نیست و این برداشت شما از فیلم من است. من با همان عقایدی که برای محرم فیلم میسازم، با همان عقاید برای مسائل سیاسی فیلم میسازم.
اشارات سیاسی فیلم«پل چوبی» در بستر یک روایت عاشقانه و برای شکلگیری یک درام است.آذرپندار در پاسخ گفت: فیلم «پل چوبی» شما پر از متلک، زندانی سیاسی و ... است. این قابلانکار نیست. فیلم شما، نظیر فیلمهایی همچون «کازابلانکا»، «بربادرفته» و... یک فیلم عاشقانه است که در بستر سیاسی روایت میشود.
شما دشمن جامعه هستید!
کرمپور اظهار داشت: این فیلمها سیاسی نیستند. وقتی شبه روشنفکران با سانسور خود اجازه اظهارنظر به امثال مهدی آذر پندار را نمیدهند، ظلم میکنند . تندروها و افراطیهایی هم داریم که من کرم پور را هم در دسته روشنفکران قرار میدهند! شما و شبه روشنفکرانی که نمیگذارندامثال شماها حرف بزنید، دشمن جامعه هستید!
شما با قیچی خود نمیگذارید کسی حرف بزند. همین برخورد شما یکی از معضلات شکلگیری سینمای سیاسی است. کرم پورگفت: فیلمسازی که فیلم سیاسی میسازد باکمی لرزیدن ممکن است به دام فیلم پروپاگاندا بیفتد، اینیک مرزی دارد. البته فیلم پروپاگاندا را نیز فیلم بدی نمیدانم، معتقدم سانسور در دو سر طیف حزباللهی و روشنفکری وجود دارد و این همان چیزی است که فیلمساز از اظهارنظر دو جریان علیه خودش، میترسد.
فیلم «پل چوبی» من دو سال توقیف شد. تمام گروههای سیاسی باید زمینه را فراهم کنند که همه درباره کل مسائل فیلم بسازند.
فیلم ساختهاید تا حرف خود را بزنید!
آذر پندار نیز بیان داشت: در دولت قبل فیلمهای سیاسی متعددی ساخته شد اما نهتنها توقیف نشد بلکه حمایت هم شد اما سانسور در جریان روشنفکری بیشتر است. متأسفانه فشار از طرف کسانی است که اسم خودشان را سینماگر گذاشتهاند. من طرفدار شفافیت هستم. میگویم شفاف باشید، با همان نگاهی که برای سینما فیلم میسازند، برای تلویزیون چرا نمیسازند؟ چرا شفاف بیان نمیکنند. برخی مضامین مثل اسیدپاشی در سینمای ایران فرصت فیلم شدن پیدا میکنند اما موضوعاتی مثل فاجعه منا یا انفجار در دفتر نخستوزیری بهکل کنار گذاشته میشوند.کرم پور تصریح کرد: خیلی خوشحالم که به سینما آمدید وفیلمتان را ساختهاید تا حرف خود را بزنید! بایدبه همگی این فرصت داده شود تا آن زمان بتوان گفت سینمای سیاسی رشد میکند.من فیلمهایی را که در نقد حاکمیت هستند، فیلمهای سیاسی میدانم. فیلمی که بر جامعهاش اثرگذار است و حرف مردم را میزند.
«آژانس شیشهای» فیلم اپوزیسیون نیست
آذر پندار خاطرنشان کرد: این به ساختار حکومتها همبستگی دارد، اگر دولتها برخاسته از دل مردم باشند اشکالی ندارد در حمایت از حکومت نیز فیلم بسازیم. البته راه نقد همیشه باز است. فیلمی مثل «آژانس شیشهای» بههیچوجه اپوزیسیون نیست، پوزیسیون است. اما حرف مردم را میزند و نقد میکند و بسیار هم موردتوجه قرار میگیرد و موفق است. افخمی در پایان گفت: بهطورکلی فیلم سیاسی، فیلمی است که رویکرد انتقادانه و نظر به اصلاح داشته باشد.