گشت و گذاری در موزه دانشگاه فردوسی و آَشنایی با موزه چند دانشگاه معروف جهان
تعداد بازدید : 133
آموزه هایی دانشگاهی در موزه های دانشگاهی!
پرونده
نویسنده : دلارام کاردار |خبرنگار
موزه ها در دنیا در دل خود گنجینه هایی دارند تا روایتگر تاریخ و درس هایش برای انسان های امروزی باشند. انسان هایی که تاریخ نمی دانند و نگاهی به تاریخ سرزمین شان ندارند، روزگار بارها و بارها به آن ها، درس هایی برای عبرت گرفتن خواهد داد. موزه ها به خصوص آن هایی که در دانشگاه ها وجود دارند، در دل خود گنجینه هایی را جای داده اند و روایتگر تلاش افرادی هستند که آمده اند و رفته اند و نقشی از خود به یادگار گذاشته اند. به طور مثال و در همین موزه دانشگاه فردوسی که امسال افتتاح شد، کافی است دفتر نمره دوره دانشجویی درخت کهن سال ادب و فرهنگ ایران زمین دکتر «محمدرضا شفیعی کدکنی» را ببینید که در سال 1340 در دانشکده علوم معقول و منقول تحصیل کرده و با معدل 29/ 16 و نه 20 دانش آموخته شده است! گویا آن روزها عیار دانش آموختگی تعریف دیگری داشته است! در این پرونده، افزون بر گزارشی جالب از قسمت های مختلف موزه دانشگاه فردوسی با تعدادی از موزه های دانشگاه های بزرگ دنیا هم آشنا خواهیم شد.
کوتاه درباره 4 موزه دانشگاهی معروف دنیا
دانشگاه آکسفورد
6 موزه هیجان انگیز!
دانشگاه آکسفورد انگلستان که قدیمیترین دانشگاه انگلیسی زبان و بعد از دانشگاه بولونیا در ایتالیا، دومین دانشگاه فعال قدیمی جهان محسوب میشود، شامل شش موزه و گالری است که بازدید از آنها برای عموم آزاد است. یکی از این موزهها، موزه «اشمولین» نام دارد که در سال 1683 میلادی تاسیس شده و قدیمیترین موزه در انگلستان و نخستین موزه دانشگاهی در سرتاسر جهان است. در این موزه آثار باستانی و هنری ارزشمندی از برجستهترین هنرمندان دنیا نگهداری میشود از جمله ؛ آثاری از لئوناردو داوینچی و پیکاسو.
دانشگاه هاروارد
پر بازدیدو جالب
این موزه واقع در ایالت ماساچوست آمریکا، یک ساختمان قدیمی است که چندین موزه مربوط به دانشگاه را در دل خود جای داده است. موزههای این دانشگاه عبارت اند از؛ جانورشناسی تطبیقی، معدنشناسی و زمینشناسی، تاریخ طبیعی، باستانشناسی و انسانشناسی همچنین موزه هنر. موزه هنر این دانشگاه خود سه حوزه مختلف و سه مرکز پژوهشی را در بر میگیرد. موزه تاریخ طبیعی دانشگاه هاروارد، تاکنون بهعنوان پربازدیدترین موزه این دانشگاه شناخته شده و یکی از پربازدیدترین موزه های دانشگاهی دنیاست.
دانشگاه پنسیلوانیا
باستان و انسان شناسی
موزه این دانشگاه در شهر فیلادلفیای ایالت پنسیلوانیای آمریکا به موزه «پِن» شهرت دارد و در سال 1887 میلادی تاسیس شده است که به دو دسته تقسیم می شود، حوزه باستانشناسی و حوزه انسانشناسی. سه طبقه از فضای گالری این موزه شامل اطلاعاتی درباره مصر، شرق نزدیک، آسیای شرقی و آمریکای میانه و همچنین بومیان آفریقا و آمریکاست. مجله مشهور Expedition نیز از سال 1958 میلادی، توسط این موزه منتشر میشود که مخاطبان زیادی در سرتاسر دنیا دارد.
دانشگاه واشنگتن
موزه ای با 16 میلیون اثر
موزه «بورک» یک موزه تاریخ طبیعی است که در سال 1899 میلادی با عنوان «موزه دانشگاه واشنگتن» تاسیس شدو قدیمیترین موزه تاریخ طبیعی غرب رودخانه میسیسیپی است. این موزه دارای مجموعهای بیش از ۱۶ میلیون اثر در زمینه انسانشناسی، زیستشناسی و بخشهای پژوهش زمینشناسی است. بخش پرندهشناسی این موزه بزرگترین مجموعه از بال پرندگان سراسر دنیا و دومین مجموعه بزرگ از پرندگان منجمد را شامل میشود.
آن چه در موزه دانشگاه فردوسی چشم ها را به خود خیره خواهد کرد
موزه دانشگاه فردوسی مشهد در اردیبهشت امسال با حضور مسئولانی از وزارت علوم، میراث فرهنگی، اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی و ... افتتاح شد ، در ادامه با قسمت های مختلف آن بیشتر آشنا خواهید شد.
8 بخش موزه دانشگاه فردوسی
عدد «هشت» را میتوان عدد این مجموعه دانست زیرا از یک سو شکل هندسی ساختمان موزه ،هشت ضلعی است و حضور حرم امام هشتم(ع) در همسایگی این بنا، آن را معنادار کرده است و از سوی دیگر، فضای داخل موزه شامل «هشت» بخش است:
1- راهروی ورودی: در این قسمت، نقشههای محیط دانشگاه فردوسی از سال 49 تا 83 به نمایش درآمده است. همچنین تغییراتی را که طی سالها روی آرم دانشگاه فردوسی اعمال شده است در این راهرو میتوان مشاهده کرد.
2- اتاق دیداری- شنیداری: بیشک یکی از بخشهای جذاب موزه همین بخش است زیرا تصاویری ارزشمند روی نمایشگر به همراه توضیحات شان دایم در حال پخش و اجراست. تصاویری که از یک سو ارزش تاریخی دارند و از سوی دیگر نکات قابل توجهی از میان آنها استخراج می شود. روی دیوار این بخش از موزه میتوان با «روسای دانشگاه» در دو بخش پیش از انقلاب اسلامی و پس از آن آشنا شد. تاریخ این چارت متعلق به بازه زمانی سال های 37 تا 92 است. تصاویر دیگری نیز روی دیوار این بخش دیده می شود، از جمله؛ تصاویر «اعضای ماندگار بنیاد دانشگاهی» همچنین تصاویر «استادان نمونه کشوری».
3- گالری شماره یک: این قسمت مملو از اشیا و اسنادی است که توسط افراد برجسته و یا خانوادههایشان به موزه اهدا شده است، مانند:کاپهای قهرمانی متعلق به دانشجویان در رشتههای مختلف ورزشی؛ دست خطی از سید جلالالدین آشتیانی و دفتر نمرات استاد محمدرضا شفیعی کدکنی.
4- اتاق مطبوعات: در این قسمت، جرایدی را که تیترهایی درباره دانشگاه فردوسی چاپ کردهاند میتوان مشاهده کرد. همچنین نمایشگری نصب شده است که تیتر روزنامهها را نشان میدهد.
5- راهروی گذار: این راهرو بخشی است که دانشگاه فردوسیِ قبل از انقلاب را به دانشگاه فردوسیِ بعد از انقلاب متصل میکند. در این بخش، عکسهایی از حضور استادان و دانشجویان در راهپیماییهای قبل از انقلاب مشاهده میشود.
6- گالری شماره 2: این گالری به دانشگاه فردوسی و اتفاقات و وقایع بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران متعلق است. تصاویر و مطالبی درباره وضعیت دانشگاه در هشت سال دفاع مقدس و جنگ تحمیلی، تصاویر 143 شهید از دانشگاه فردوسی، تصاویری مربوط به اولین جشن دانش آموختگی دانشجویان بعد از انقلاب اسلامی در سال 70 ، مجموعه هدایایی که دانشگاه از کشورهای مختلف دریافت کرده است و ... در این گالری مشاهده می شود.
7- اتاق مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه: این اتاق نیز شامل اسناد ارزشمند و قابل توجهی از دانشگاه فردوسی و دانشجویان این دانشگاه است که در این مجموعه حفظ و نگهداری میشود.
8- فروشگاه موزه: آخرین بخش مجموعه و قطعا یکی از بخشهای جالب و سرگرمکننده آن است. در فروشگاه موزه، میتوان اشیایی از قبیل کلاه، پیکسل، ماگ و کارت پستالهایی با آرم دانشگاه فردوسی همچنین مضامین مرتبط با این مجموعه را با قیمتهای مناسب تهیه کرد.
نشانی و زمان بازدید از این موزه
اگر از در پیادهروی خیابان باهنر وارد دانشگاه فردوسی شوید، در حد فاصل دانشکدههای علوم ریاضی و علوم اداری و اقتصادی، سردر این موزه را میبینید. ساعات بازدید از موزه، شنبه تا چهارشنبه، از ساعت 9 تا 14 و بازدید برای عموم رایگان است.
سردبیر روزنامه خراسان در بازدید از موزه دانشگاه فردوسی مطرح کرد:
ضرورت طراحی سامانه مشارکت های مردمی برای موزه های فرهنگی
نعمت ا... پناهی - رئیس مرکز آثار مفاخر و اسناد دانشگاه فردوسی مشهد در زمان بازدید سردبیر روزنامه خراسان به معرفی اجمالی مرکز آثار مفاخر پرداخت و گفت: «ایدۀ تأسیس مرکز آثار مفاخر به سال های 78-77 بر می گردد؛ زمانی که چند مراسم بزرگداشت ماندگار ملی و بین المللی در آن دوره برگزار و باعث شد که به فکر تأسیس مرکزی باشند».
از سال 93 این موزه را احیا کردیم
دکتر «سلمان ساکت» افزود: «دو هدف این مرکز جمع آوری تاریخچه دانشگاه و نیز معرفی و شناسایی مفاخر و چهره های فرهنگی است و نوعی الگوسازی که از این طریق انجام می شود». «ساکت» با اشاره به این که پس از انجام کارهای اولیه و تعیین مکان و جمع آوری اسناد متاسفانه حدود 9 سال این مرکز تعطیل می شود، افزود: «در این مدت از سالن تعیین شده به عنوان انبار اسقاط و اموال استفاده می شده است! از سال 92 به بعد به صورت جدی این مرکز احیا می شود و سال 93 آغاز فعالیت های این مرکز با مدیریت جدید است.» وی تصریح کرد: «پس از پیگیری مجدانه، اکنون از لحاظ سیستم مستندسازی این مرکز بعد از آستان قدس رضوی دومین مرکز به شمار می رود. افزون بر این، مهم ترین فعالیت این مرکز کارهای پژوهشی است. مثلا در مدت حدود چهار سال بیش از 55 هزار عکس قدیمی جمع آوری شده؛ عکس هایی که متعلق به سال های 1380-1340 است.» وی تاکید کرد با توجه به قدمت روزنامه خراسان زمینه همکاری بسیار خوبی بین این مرکز و روزنامه خراسان وجود دارد تا در راستای فرهنگ سازی و معرفی چهره ها و مفاخر فرهنگی گام برداریم.
تاکید بر ضرورت ایجاد چنین موزه هایی
سردبیر روزنامه خراسان ضمن بازدید از بخش های مختلف مرکز مفاخر دانشگاه فردوسی با تاکید بر ضرورت طراحی ساز و کاری در جمع آوری دیگر اسناد و آثار از طریق دانشکده ها و مراکز فرهنگی گفت :«باید برای جلب مشارکت های مردمی در ارائه آمار و اسناد اقدام کرد» سید«علی علوی» افزود: «طراحی چنین ساز و کاری ضمانت اجرایی خوبی برای این مرکز است تا تغییر مدیریت ها و آمدن و رفتن افراد، آسیبی به این گنجینه وارد نکند و آن اتفاق تلخ 9سال تعطیلی نیفتد و کار مسکوت گذاشته نشود.»
پیشگام بودن روزنامه خراسان در معرفی مفاخر استان
سردبیر روزنامه خراسان با تاکید بر اهمیت برقراری ارتباط ارگانیک با دانشگاه، یکی از رسالت های روزنامه خراسان را معرفی مفاخر استان دانست که ظرفیت های عظیمی در این زمینه در خود نهفته دارد. «علوی» با اشاره به جذب سرمایه های خرد برای چنین مراکز فرهنگی، تشکیل صندوق مالی و همیاری همگانی به منظور ادامه حیات و توسعه مرکز مفاخر را راهگشا دانست. وی تاکید کرد: «این کار به فرهنگ سازی نیاز دارد و باعث می شود بسیاری از نهادهای داوطلب را در کمک به این کار فرهنگی ترغیب کند تا چنین مراکز فرهنگی بیش از پیش توسعه یابد و از گزند در هم تنیدگی ساختاری و اجرایی نیز مصون بماند.»