خوانندگان محترم! در صفحه 12 روزنامه خراسان، پاسخگوی پرسش های حقوقی شما هستیم. شما می توانید پرسش های خود را در تمام زمینه های حقوقی، از طریق پیامک به شماره 2000999 ارسال کنید. لطفاً در ابتدای متن پیامک حتما کلمه «حقوقی» را قید فرمایید.
پرسش: 18 سال است در یک شرکت پیمانکاری کار میکنم. قرارداد کتبی امضا نکردهایم و هر ماه هم، حقوقم به کارت بانکی خودم واریز شده است. طی این مدت، حق سنوات به من پرداخت نشد. حال اگر روزی بخواهند مرا از شرکت بیرون کنند، آیا میتوانم، با توجه به نداشتن قرارداد، سنوات و طلب های دیگرم را به صورت قانونی مطالبه کنم؟
پاسخ: دریافت حقوق ماهانه یکی از دلایل اثبات رابطه کار است. پس از اثبات رابطه کار، کارفرما باید حقوق قانونی شما را بپردازد یا اثبات کند که آن ها را پرداخته است. مراجع حل اختلاف کار (یعنی هیئت تشخیص و هیئت حل اختلاف) با رعایت آیین دادرسی کار (مصوب 1391 و اصلاحی 1397) به اختلافات کارگر و کارفرما رسیدگی میکنند. فصل هشتم آیین دادرسی کار، دلایل اثبات دعوای کار را برشمرده است: اقرار، اسناد و اَمارات؛ «ادله اثبات دعوا در مراجع حل اختلاف کار، به ترتیب شامل اقرار، اسناد و امارات میباشند. گواهی گواهان میتواند با رعایت شرایط اماره محسوب شود.» اثبات وجود رابطه کار بین طرفین، مزد و مزایای بالاتر از حداقل قانونی و میزان سابقه کار، با ارائه دلیل، بر عهده کارگر است. از سوی دیگر، اثبات پرداخت حقوق قانونی کارگر یا عدم شمول قانون کار بر رابطه طرفین، با ارائه دلیل، بر عهده کارفرماست. (ماده 87 قانون کار) شهادت یا گواهی در مراجع حل اختلاف کار، صرفاً به عنوان اماره پذیرفته میشود. اماره، اوضاع و احوالی است که به موجب قانون یا در نظر مرجع رسیدگی کننده، دلیل بر امری شناخته شود؛ مثل گواهی گواهان، تحقیق محلی و کارشناسی. (ماده 88 آیین دادرسی کار) همچنین «مرجع رسیدگی کننده میتواند به تشخیص خود یا به درخواست هر یک از طرفین دعوا، قرار تحقیق محلی صادر نماید.» (ماده 89 آیین دادرسی کار) بنابراین، قرارداد کار، اقرار کارفرما، بیمه کارگر از سوی کارفرما، پرداخت حقوق ماهانه، گزارش بازرس اداره کار، گواهی گواهان، کارت ورود و خروج کارگر به کارگاه، نامههای درخواست مرخصی و توافق کارفرما، نامههای نمایندگی کارگر از طرف شرکت و مواردی از این قبیل، میتواند به عنوان دلیل یا اماره برای اثبات رابطه کار به مراجع حل اختلاف ارائه شود.
پرسش: همسایه ما در خانه اش از مرغ و خروس نگهداری می کند و سر و صدای آن ها، امانم را بریده است؛ هر چه به او تذکر میدهم فایدهای ندارد و حتی فحاشی میکند. آیا میتوانم بابت این موضوع و همچنین، فحاشی و ناسزا گفتنش، به دادگاه شکایت کنم؟
پاسخ: تا حد امکان با همسایه خود مدارا کنید. اگر برای شما مقدور است، میتوانید راههای ورود صداهای مزاحم را به منزلتان بگیرید یا از عایق صدا و پنجره دوجداره استفاده کنید. از بزرگان محل، مسجد یا شورای حل اختلاف، درخواست کنید که برای حل اختلاف بین شما و همسایه، میانجیگری کنند. اگر مسئله حل نشد، ابتدا با ارسال اظهارنامه، به شکلی رسمی و محترمانه، به همسایه خود اعلام کنید که با نگهداری مرغ و خروس در خانهاش برای شما ایجاد مزاحمت کرده است. از ایشان درخواست کنید که از ادامه مزاحمت برای شما خودداری کند. در نهایت، در صورت بی توجهی همسایه به اظهارنامه، میتوانید علیه او در دادگاه حقوقی محل زندگی تان دعوای رفع «مزاحمت از حق» طرح کنید. همچنین، میتوانید از همسایهتان به اتهام مزاحمت به دادسرای محل شکایت کنید. نگهداری از حیوانات در خانه، به خودی خود جرم نیست و منع قانونی ندارد؛ مگر آنکه به هر شکلی، موجب مزاحمت برای دیگران باشد. اصل چهلم قانون اساسی بیان میکند: «هیچ کس نمی تواند اِعمال حق خویش را وسیله اضرار به غیر یا تجاوز به منافع عمومی قرار دهد.» همچنین، قانون مدنی در ماده 132 درباره لزوم رعایت حقوق همسایگان مقرر میکند: «کسی نمیتواند در ملک خود تصرفی کند که مستلزم تضرر همسایه شود، مگر تصرفی که به قدر متعارف و برای رفع حاجت یا رفع ضرر از خود باشد.» حدود تصرف مجاز در ملک را قانون و عرف تعیین می کند. به عبارت دیگر، اگر شخصی در ملک خود تصرفاتی کند که موجب مزاحمت همسایه بوده و این تصرفات خارج از حدود قانونی یا حدود معمول و متعارف یا به قصد ضرر رساندن به همسایه باشد، همسایه متضرر و ناراضی می تواند با تقدیم دادخواست از دادگاه حقوقی درخواست «الزام به رفع مزاحمت» کند.