تغییر مواضع یک باره وزارت نفت برای حذف کارت سوخت

وزارت نفت حرف خودش را هم قبول ندارد؟

تقریبا همه می گویند که کارت سوخت مفید است و باید حفظ شود؛ به جز جایگاه دار ها و وزارت نفت (آن هم وزارت نفت زمستان 94 به بعد). از مرکز پژوهش های مجلس که دو بار با ارائه گزارش هایی مفصل خواهان حفظ کارت سوخت شده بود تا ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز که از اطلاعات بسیار مفید این سامانه برای برنامه ریزی های مختلف می گوید. وزارت کشور هم حتی این سامانه را مفید می داند.قبلا در گزارش ها و یادداشت های مختلف به واردنبودن استدلال های وزارت نفت در توجیه حذف کارت سوخت اشاره شده است. همچنین نظر نهاد ها و افراد مختلف در نقد نظر وزارت نفت منتشر شده است اما چیزی که کمتر تاکنون به آن توجه شده است آن است که خود مسئولان وزارت نفت هم تا همین چند ماه قبل از مزایای این سامانه می گفتند. سه مسئول مربوطه در وزارت نفت تا همین آذرماه گذشته تاکید می کردند که کارت سوخت مفید است و باید حفظ شود و به مردم توصیه می کردند که کارت های خود را حفظ کنند. حتی وزارت نفت تلاش می کرد با طراحی مشوق هایی، مردم را به حفظ کارت سوخت ترغیب کند. به عنوان مثال 14 مهر 94 داوود عربعلی، سخنگوی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران در مصاحبه با خبرگزاری فارس درباره آخرین وضعیت پیشنهاد های حفظ کارت سوخت گفته بود: هم شرکت پخش فراورده های نفتی و هم وزارت نفت پیشنهاداتی در این مورد ارائه کرده اند که ارائه پاداش به استفاده کنندگان از کارت سوخت شخصی، یکی از این پیشنهادات است.اما به یک باره نظرات 180 درجه تغییر کرد و وزیر نفت و شرکت پالایش و پخش همه کارکرد های این کارت را منکر شده و خواستار حذف آن شدند اما نمایندگان مجلس در جریان تصویب بودجه سال 95 دولت را موظف به حفظ این سامانه کردند اما حالا وزیر نفت دوباره در قالب اصلاحیه لایحه بودجه، تبصره مربوطه را حذف کرده تا دستش برای حذف کارت سوخت باز باشد. در واقع وزارت نفت، نظرات و صحبت های همین چند ماه خود را عمدا به فراموشی سپرده و ترجیح می دهد بحث های متفاوتی ارائه کند. در ادامه نظارت قدیمی تر نفتی ها را مرور می کنیم تا حداقل نمایندگان مجلس که این روز ها درگیر بررسی اصلاحیه لایحه بودجه هستند از وزارت نفت توضیح بخواهند.


زنگنه،  15 مهر 94: کارت هوشمند سوخت باقی خواهد ماند
 وزیر نفت در بازدید از سامانه هوشمند سوخت شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران درباره سرنوشت کارت سوخت هوشمند می گوید: سامانه کارت سوخت (بنزین) باقی خواهد ماند ولی باید تدبیری اندیشید تا کارکرد های دیگری به آن داده و انگیزه بیشتری برای استفاده از آن ایجاد شود. به گزارش ایسنا وزیر نفت تاکید کرده بود: برای مثال شاید از این کارت ها بتوان به عنوان کیف پول الکترونیکی با قابلیت پرداخت اعتباری استفاده کرد که این موضوع می تواند به صورت یک مشوق در نظر گرفته شود.
زنگنه، 20 بهمن 94: موافق حذف کارت سوخت هستم
وزیر نفت در گفتگو با مهر می گوید: موافق توقف عرضه کارتی بنزین هستیم. وی همچنین در نشست خبری، یکی از کارکرد های مهم کارت سوخت یعنی شفافیت اطلاعات در عرصه انرژی را زیر سوال برده و می گوید: «به اعتقاد من طی هفت تا هشت سال گذشته هیچ استفاده ای از اطلاعات مندرج در کارت های سوخت نشده است» .
زنگنه، 15 فروردین 95: کارت سوخت محلی از اعراب ندارد
خامکانی، نماینده مجلس و عضو کمیسیون انرژی در تشریح اظهارات و مواضع زنگنه در جلسه وی با کمیسیون انرژی می گوید: وزیر نفت با اشاره به فاصله اندک قیمت بنزین در داخل و خارج از کشور عنوان داشت به علت کاهش قاچاق سوخت ناشی از این موضوع دیگر کارت سوخت برای بنزین محلی از اعراب ندارد.


سجادی،  10 تیرماه 92: تشریح دستاورد های 9 گانه کارت سوخت؛ از بانک اطلاعاتی تا توسعه زیرساخت ها
 سجادی که مجری اصلی طرح سامانه هوشمند سوخت هم بوده در مصاحبه ای با شانا این گونه می گوید:اگر بخواهیم به صورت مختصر بگوییم دستاورد های اجرای این طرح ملی عبارت است از: ایجاد فرصت های اقتصادی و اجتماعی برای اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها،  سامان دهی حمل و نقل عمومی،  ایجاد یک بانک به ‎روز از اطلاعات خودرو و موتورسیکلت،   توسعه زیرساخت های حمل و نقل عمومی،   جلوگیری از قاچاق بنزین،   ایجاد ابزار لازم برای مدیریت توزیع و مصرف سوخت،   آماده کردن افکار عمومی برای اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها به صورت مرحله ای،   ارتقای سطح فناوری در حوزه اطلاعات و ارتباطات در کشور (کارت هوشمند الکترونیکی) و از همه مهم تر صرفه جویی که در مصرف و واردات سوخت حاصل شد.
سجادی، 4تیر 94: سامانه سوخت پشتوانه مهمی برای فناوری اطلاعات کشور است
سید ناصر سجادی این موضع خود را تا تیرماه 94 هم حفظ می کند. وی در مصاحبه با خبرگزاری صدا و سیما در پاسخ به برخی انتقاد های جایگاهداران از حذف نشدن کارت سوخت بعد از عرضه تک نرخی سوخت گفت: این سامانه پشتوانه مهمی برای فناوری اطلاعات کشور است و برای اجرای سامانه کارت سوخت سرمایه گذاری بالایی انجام شده است.
سجادی، 11 اسفند 94: ضرورتی برای استفاده از کارت سوخت وجود ندارد
اما او نیز هماهنگ با وزیر نفت به یک باره تغییر موضع می دهد. وی درباره عرضه بنزین با کارت های سوخت گفت: با توجه به کاهش رشد مصرف بنزین و اصلاح قیمت ها هم اکنون ضرورتی برای این کارت ها وجود ندارد، اما تا زمانی که مصوبه دولت در این زمینه ابلاغ نشود بنزین به صورت کارتی عرضه می شود.


کاظمی، 22 آبان 94: اطلاعات حاصل از کارت سوخت برای برنامه ریزی ها مفید است

 کاظمی مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فراورده های نفتی در گفتگو با مهر با تاکید بر این که کارت هوشمند سوخت بنزین همچنان حفظ خواهد شد، اظهار می دارد: اطلاعات بسیار زیادی از تراکنش عرضه کارتی سوخت می توانیم به دست آوریم که برای برنامه ریزی های بعدی کمک می کند.
کاظمی، 14 اسفند 94: دیگر نیازی به کارت سوخت نیست
استفاده از کارت سوخت در زمانی آغاز شد که مصرف بنزین در کشور بسیار بالا و میزان تولید پایین بود، بنابراین نیاز بود که وضعیت مصرف از طریق کارت سوخت کنترل شود. وی ادامه داد: اما امروز میزان تولید بسیار افزایش یافته و مشکلی در تامین بنزین نداریم و می توانیم آن را کنار بگذاریم. وی گفت: زمانی که بنزین به صورت دو نرخی (شامل بنزین یارانه ای و آزاد) بود، باید سامانه هوشمند و کارت سوخت اجرا می شد، اما اکنون با توجه به تک نرخی شدن بنزین، نیازی به کارت سوخت وجود ندارد.


چرا وزارت نفت صریح سخن نمی گوید؟
آنچه گفتیم مشخص می کند که وزارت نفت خودش هم به فواید کارت سوخت اذعان دارد اما طی چند ماه گذشته به دلایلی تصمیم گرفته این سامانه  را حذف کند. متاسفانه این وزارتخانه رسانه ها و مردم را محرم نمی داند لذا ما مجبور به گمانه زنی هستیم. گمانه اصلی هم آن است که این وزارتخانه وجود کارت سوخت را مانعی برای اجرای طرح جدید این وزارتخانه یعنی برند سازی در جایگاه ها می داند ( این طرح نیز دقیقا طی سه ماهه پایانی سال گذشته یعنی همزمان با چرخش نظرات این وزارتخانه درباره کارت سوخت مطرح شد). اگر این گونه باشد، بسیار عجیب است که نفتی ها به جای توضیح مغایرت های کارت سوخت با این طرح اظهارات گذشته خود را صریحا تکذیب می کنند. وزیر نفت می گوید که به اعتقاد من طی هفت تا هشت سال گذشته هیچ استفاده ای از اطلاعات مندرج در کارت های سوخت نشده است در حالی که وزارت کشور، ستاد مبارزه با قاچاق و حتی خود نفتی ها صریحا به استفاده های متنوع از اطلاعات حاصل از این کارت اذعان کرده اند. ای کاش به جای این گونه رفتار های عجیب که نتیجه آن تضرر میلیاردی مردم و اقتصاد است وزارت نفت صریحا برنامه های آینده خود را اعلام کرده و اگر مغایرتی با کارت سوخت وجود دارد، برای حل آن از کارشناسان استمداد کند نه این که فضای رسانه ای، مجلس و مردم را  با موضوعاتی سرگرم کند که خودش هم اعتقادی به آن ندارد.البته خوشبختانه مجلس به استدلال های سست نفتی ها توجهی نکرده و بعید است که پیشنهاد حذف تبصره مربوطه رای بیاورد مخصوصا که روز گذشته نیز کمیسیون برنامه کلیات اصلاحیه بودجه را رد کرد اما نحوه رفتار و اطلاع رسانی وزارت نفت جای تاسف دارد.