ملی شدن صنعت نفت؛ پیروزی بزرگ ملت ایران در برابر استعمار

 به ثمر رسیدن نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران، در واقع پیروزی بزرگ ایرانیان بر استعمارگرانی بود که نزدیک به دو قرن، تمام مقدرات کشور را در اختیار داشتند و هر آن‌چه را که مایل بودند، انجام می‌دادند. ظلم و ستم استعمار انگلیس نسبت به مردم ایران، به ویژه از دوران جنگ جهانی اول به بعد، فزونی گرفت و رخدادهای غم‌انگیزی را همچون قحطی بزرگ، در کشور ما رقم زد که نتیجه آن، قربانی شدن بیش از هشت میلیون انسان بی‌گناه بود. بنابراین، نهضت ملی شدن صنعت نفت را نمی‌توان صرفاً حرکتی مردمی برای باز پس گرفتن یکی از ارزشمندترین منابع زیرزمینی این سرزمین فرض کرد. نباید از یاد ببریم که این دوران، تقریباً مصادف با وقوع نهضت‌های استقلال‌طلبانه در کشورهای استعمارزده اقصی نقاط جهان بود و این وضعیت، بر نظام فکری و دیدگاه‌های مردم ایران در راستای قطع دست چپاولگر انگلیسی‌ها از ثروت‌های خدادادی کشورشان، تأثیری به سزا داشت. نوع رفتار استعمارگران، طی چند دهه قبل از آغاز نهضت، با اتباع ایران، بسیار غیرانسانی بود. عاملی که باعث می‌شود ملی شدن صنعت نفت را یک پیروزی بزرگ بدانیم، غلبه اقلیت مجلس بر اکثریتی است که به دلایل مختلف، اعم از وابستگی به دربار یا سفارت بریتانیا، مخالف ملی شدن صنعت نفت بودند. این اقلیت، اولاً با حمایت همه جانبه ملت و ثانیاً با پایمردی خود، توانست مخالفان را که به لحاظ قدرت سیاسی و مالی در جایگاه بالاتری قرار داشتند، عقب براند و به ویژه، پس از اعدام انقلابی حاجیعلی رزم‌آرا، در اسفندماه سال 1329، مانعی برای تحقق آرمان ایرانیان، پیش رو نداشته باشد.