سینما؛ سکانس بیپولی
فیلم هایی که روی کاغذ مانده اند
نویسنده : احمد صبریان sabrian@khorasannews.com
در حالی که به جز تعدادی انگشت شمار از آثار قابل تامل، مخاطب پسند و تاثیر گذار وارزشمند، بیشتر تولیدات این روزهای سینما حرفی برای گفتن ندارند، بسیاری از کارگردانان مجال ساخت آثاری تاملبرانگیز رانیافتهاند؛ فیلم نامه هایی چون: «ثارا...» مجتبی فرآورده با موضوع قیام امام حسین(ع) ،«در این مکان آشغال نریزید»محسن قرایی با مضمون محیط زیست،« صلیب زرد »داریوش فرهنگ با موضوع دفاع مقدس ،«سال کبیسه »سامان سالور ،«الموت »محمدعلی نجفی درباره ماجرای قلعه الموت ،«مرداب» کامران قدکچیان ،«کرگدن »مجید جوانمرد، «آشیخ» احمد کاوری درباره عملیات کربلای ۵ و شهدای غواص ، «مرگ در برلین » حبیب ا... بهمنی با مضمون مجروحان شیمیایی سردشت، «زنبورهای بیکندو» آرش معیریان ،«امیرعلی و بچه جن»حسین قناعت ،«کوری » رضا دادویی ، «آبان ماه، میانه پاییز»پوریا آذربایجانی بامضمونی عاشقانه ، «وقتی پروانه ها به خدا می اندیشند»مسعود آب پرور ،«همکلاسی من» ،«شمال؛جنوب »سعید سهیلی، «پرنده» جلال فاطمی درباره سهراب سپهری و.... در این نوشتار به هفت کارگردان و فیلم نامه ای پرداخته ایم که با وجود داشتن پروانه ساخت و پشت سر گذاشتن مرحله پیش تولید به سبب حمایت نکردن تهیه کنندگان و سرمایه گذاران بخش دولتی یا خصوصی و برخورداری از موضوعات و دستمایه های متنوع که جای خالی شان در تولیدات سینمای ایران به چشم می خورد بر کاغذ مانده و این فرصت را نیافته اند که در کادر دوربینهایشان ثبت و ضبط شوند.
کورش کبیر
کارگردان فیلم های «جاده های سرد» ،«شیر سنگی» و «ایران برگر» نیز برای ساخت فیلمش همچنان منتظر سرمایه گذار است . آخرین روزهای سال ۹۲با ساخت پروژه سینمایی «کورش کبیر» به کارگردانی مسعود جعفری جوزانی و تهیه کنندگی علی معلم موافقت شد و معلّم اعلام کرد این پروژه سال ۹۳ وارد مرحله جذب سرمایهگذاری و پیشتولید خواهد شد. جوزانی فیلم نامه «کورش کبیر» را با استناد به منابع تاریخی و مشاوره با مورخان نوشت و در مراجع ذیصلاح ثبت کرد. وی اسفند 94اظهار کرد فیلم اواخر خرداد 95با حضور یک بازیگر ایرانی در نقش "کورش" کلید می خورد و با شرکتهای آمریکایی برای بخش جلوههای ویژه فیلم مذاکراتی داشته است. جوزانی 14 اسفند در رونمایی کتاب فیلم نامه «کورش کبیر» بیان کرد: قرار بود این فیلم را با علی معلم بسازیم که نشد . یکسری سرمایه گذاران قصد همکاری در این پروژه را دارند وتمام لوکیشنهای خارجی فیلم در ایران است اما جمع کردن کار در بزرگترین استودیوهای جهان انجام خواهد شد. قرار است بازیگران بین المللی هم در این فیلم حضور داشته باشند، این فیلم به دوران تولد کورش تا رسیدن به امپراتوری و مرگ او می پردازد. جوزانی29 فروردین 95 در برنامه «خندوانه» تصریح کرد در حال حاضر در پی سرمایهگذار برای ساخت این فیلم است و اگر منابع مالی فیلم تامین نشود «کورش کبیر» را با سرمایه های مردمی خواهد ساخت .
مشدی عباد
خالق فیلم های «اتوبوس» ،«معجزه خنده » و «پدر آن دیگری» نیز مانند دیگر کارگردان هایی که در بخش خصوصی و مستقل کار میکنند،برای جذب سرمایه ساخت جدیدترین فیلمش با عنوان «مشدی عباد» به در بسته خورده است. با وجود این که پروانه ساخت این فیلم نامه صادر شده اما ید ا... صمدی کماکان در پی جذب سرمایه است و ساخت این فیلم به حالت تعلیق در آمده ودر صورت تأمین بودجه وارد مرحله پیش تولید خواهد شد. پس از صدور پروانه ساخت کارگردان برای ایفای نقش نخست در این کمدی موزیکال که قرار است به زبان آذری ساخته شود با اکبر عبدی پشت میز مذاکره نشست و حضور وی به عنوان بازیگر اصلی، سعید کریمی به عنوان برنامه ریز و مشاور کارگردان و سعید ملکان به عنوان مجری طرح قطعی شده وصمدی با چندآهنگساز نیز مذاکره کرده است . داستان «مشدی عباد» درباره پیرمردی 60 ساله است که در شهری کوچک حجره دار است و فردی متمول شناخته می شود. در طرف مقابل رستم بیگ تاجری ورشکسته است که تمام زندگی خود را در قمار از دست داده و حتی به مشدی عباد نیز بدهکار است. رستم بیگ دختر جوانی دارد که مشدی عباد خواستگار سرسخت اوست و یکی از شرط های رستم بیگ برای ازدواج مشدی عباد با دخترش بخشیدن تمام بدهی هایی است که به وی دارد.
قطار زمستانی
خسرو سینایی کارگردان فیلم «عروس آتش» چهار سال است می خواهد فیلم مورد علاقه اش را بسازد ولی برای تامین بودجه آن منتظر بودجه فارابی برای گرم کردن موتور « قطار زمستانی» است .وی سال گذشته فیلم "جزیره رنگین" را ساخت که در گروه سینمایی «هنروتجربه» روی پرده رفت. به گفته سینایی که بیش از ۱۰ بار برای گرفتن بودجه به بنیاد فارابی و نهاد های مختلف رفت و آمد داشته ولی تا کنون پاسخی نگرفته است بودجه این فیلم در مقایسه با آثاری که این روز ها ساخته می شود یک دهم ،هم نمی شود. این فیلم که ایران دهه 1320 و حضور متفقین در تهران را به تصویر میکشدقراربود به صورت مشترک از سوی ایران و لهستان جلوی دوربین برود. سینایی برای نگارش فیلم نامه و بازدید محل فیلم برداری در لهستان مدتها وقت صرف کردو حتی عزت ا... انتظامی برای ایفای نقش نخست مرد و همچنین بازیگرنقش اول زن هم انتخاب شد . وی در گفت و گویی تصریح کرد: «پس از مرگم حسرت ساخته نشدن سوژههایی را خواهم خورد که میتوانست به درد مردم بخورد و امکان ساخت آنهافراهم نشد وشرمنده انتظامی هستم که بسیار به این کار علاقه دارد . » «قطار زمستانی» به خاطر کمبود بودجه فعلا از دستور کار خارج شده و سینایی تاکید داردهر زمان مشکلات بر طرف شود آمادگی دارد فیلم کار را کلید بزند.
سرو زیر آب
محمد علی باشه آهنگر کارگردان فیلم های دفاع مقدس همچون « فرزند خاک»،« بیداری رویاها »و«ملکه» برای ساخت فیلم جدید خود با عنوان «سرو زیر آب» منتظرسرمایه است .پروانه ساخت این فیلم تیر 94 تصویب شد اما ساخت آن تا به امروز همچنان بی نتیجه مانده ودر بلاتکلیفی به سر میبرد. برای نگارش فیلم نامه کارکارگاهی جدی وطولانی انجام شده است. «سرو زیر آب» نگاه متفاوتی به سال های میانی تا پایان جنگ هشت ساله ایران و عراق دارد و داستان آن درباره شهدای گمنام و اتفاقاتی است که حوالی سالهای 66 و 67 در معراج شهدا و نبرد لوله اهواز رخ داده است. فیلم با یک سکانس در زمان حال و زیر آب آغازمیشود و با همان لوکیشن به پایان میرسد. کارگردان (باشه آهنگر) و تهیه کننده (سید حامد حسینی ) فقط قادر به تامین بخشی از سرمایه"سرو زیر آب" هستند. چون داستان فیلم درحوزه دفاع مقدس می گذرد و بودجه بسیاری برای تولید می طلبد و بخش دولتی باید برای ساخت این فیلم کمک کنند. فیلم «سرو زیر آب» متفاوت ترین کار باشه آهنگردرعرصه دفاع مقدس و بسیار پر بازیگر و پر لوکیشن است .علیرضا زرین دست به عنوان فیلم بردار و سعید ملکان به عنوان گریمور و محسن روز بهانی به عنوان مسئول جلوه های ویژه برای حضور در این پروژه اعلام آمادگی کرده اند.
تنهایی پر هیاهو
ساخت فیلم «تنهایی پرهیاهو» به کارگردانی تهمینه میلانی نیزهنوز به سرانجام نرسیده است. این نخستین پروژه میلانی در حوزه دفاع مقدس است و با این که بخشی از پیش تولید فیلم سال93 آغازشد اما در همان مرحله متوقف ماند. قرار بود بنیاد سینمایی فارابی از این پروژه سینمای دفاع مقدس حمایت کند، اما به گفته محمد نیک بین تهیه کننده «تنهایی پرهیاهو» تا امروز از حمایت خبری نشده است. این فیلمنامه نیازمند حمایت نهادهای دولتی مانند بنیاد سینمایی فارابی است و هنوز جوابی دریافت نکرده وپروژه مسکوت مانده است. تهمینه میلانی برای ساخت«تنهایی پر هیاهو» در ژانر دفاع مقدس به دنبال بازبینی لوکیشن های مختلف این فیلم دو بار به خرمشهر و آبادان سفر کرد تا بخشی از فیلم برداری را در محل بازمانده از جنگ تحمیلی و بخش های دیگر را نیز با ساخت دکور جلوی دوربین ببرد.«تنهایی پر هیاهو» روایتی از هشت سال دفاع مقدس است و آغازداستان از زمان حال آغاز میشود و فلاش بکی به روزهای آغاز جنگ تحمیلی دارد. میلانی این موضوع که فیلم نامه اش براساس کتاب «دا» نوشته شده واین دو به هم شباهت دارند را تایید نکرده و گفته است: «تنهایی پرهیاهو» قصه ای عاشقانه دارد و درباره دختری خیاط است که داستان آن از روز اول جنگ آغاز می شود. میرعلایی مدیرعامل پیشین بنیاد سینمایی فارابی تاکید کرده بود: به محض تامین بودجه، «تنهایی پرهیاهو» مقابل دوربین می رود.
پلهها نزدیک است
حمید بهمنی کارگردان عرصه دفاع مقدس که فیلم های سینمایی «آن مرد آمد»، «آخرین نبرد»،«گلوگاه شیطان» و «گام های شیدایی» را درکارنامه اش دارد نیز برای ساخت فیلم سینمایی «پلهها نزدیک است» همچنان در انتظار فراهم شدن بودجه لازم است. وی ۹ تیر ۹۲ به هنرنیوز گفت: مضمون این فیلم در خصوص امام رضا (ع) است و با توجه به این که حدود ۸۰ درصد از فیلم «پله ها نزدیک است» باید در خارج از کشور فیلم برداری شود تامین هزینه کار بسیار سختی است. وی تصریح کرد: تهیه کننده فیلم که بخش خصوصی است در پی تامین مسائل مالی است و به محض فراهم شدن بودجه، مراحل پیش تولید و تولید آغاز خواهد شد وبا توجه به این که نگاه و نگرش حضرت امام رضا (ع) نگاه جهان شمولی بوده لذا آن حضرت نیز به همه شیعیان دنیا و انسان های آزاده تعلق دارند و باید بتوانیم پس از گذشت بیش از سه دهه از پیروزی انقلاب ، تصویر جهانی مطلوبی از ایشان به دنیا ارائه کنیم. وی افزود: نگاه به حضرت رضا(ع) در این فیلم ؛ نگاهی جهانی است و درصدد هستیم از بازیگران و عوامل خارجی در این فیلم استفاده کنیم. به گفته بهمنی حدود ۱۵ درصد این فیلم در حرم امام رضا ( ع) فیلم برداری خواهد شد و بقیه سکانس ها در یکی از کشورهای اروپایی جلوی دوربین خواهد رفت.
طاووس مست
در پی دیدار حجت ا...ایوبی رییس سازمان سینمایی با «اومیت یاردیم» سفیر ترکیه مقرر شد مجتبی راعی «طاووس مست» را درباره شمس و مولانا به صورت تولید مشترک بین ایران و ترکیه کارگردانی کند اما با وجود آماده بودن فیلم نامه و انجام بازنویسی های مکرر این تولید به سرانجام نرسید. به گفته راعی«طاووس مست» داستانی درباره فرهنگ مولانا است که به صورت مدرن و امروزی روایت شده است. پس از مدتی که وعده های مالی برای ساخت این فیلم تحقق نیافت، مجتبی راعی اظهار کرد معتقد است اراده ای محکم در کار است تا فیلم «طاووس مست» درباره زندگی شمس و مولانا ساخته نشود.وی اردیبهشت 95 به میزان گفت: ساخت فیلم "طاووس مست" با محوریت زندگی مولانا به دلیل نبود بودجه متوقف شده است، برخی نهادها برای سرمایه گذاری اعلام آمادگی کردند اما بودجه کافی نداشتند. به گفته راعی سرمایه گذار ترکیه ای حاضر به سرمایه گذاری است اما سرمایه گذار ایرانی برای انجام کار نداریم. این فیلم که با محوریت مولانا است از مزار مولانا در قونیه آغاز می شود به طوری که یک استاد دانشگاه ترکیه ای که علاقه مند به عرفان است طبق الگوی داستان اصلی با شمسی که در تبریز است آشنا می شود که در نهایت "طاووس مست" برسر مزار شمس در خوی تمام می شود.