در بیانیه 7محور «آستانه» برای صلح در سوریه مطرح شد
تعداد بازدید : 124
ایجاد کمیته3جانبه برای تضمین آتش بس سوریه
مذاکرات 2 روزه سوریه در «آستانه» که با شرکت دولت سوریه، گروه های معارض مسلح، سازمان ملل، جمهوری اسلامی ایران، روسیه و ترکیه بانیان این نشست و همچنین سفیر آمریکا به عنوان ناظر برگزار شد، با صدور بیانیه ای به کار خود پایان داد. بیانیه ای که با نارضایتی گروه های معارض شرکت کننده در نشست روبه رو شد. براساس گزارش ها در این مذاکرات 15 گروه از معارضان مسلح برای نخستین بار با دولت سوریه پشت یک میز نشستند.
محورهای مهم بیانیه آستانه
در این بیانیه که از سوی سه کشور ایران، ترکیه و روسیه منتشر شده طرفین بر حفظ آتش بس در سوریه تأکید کردند، آتش بسی که با وجود گزارش هایی مبنی بر نقض آن، از 30 دسامبر 2016 هنوز پابرجاست. به گزارش ایرنا در بخشی از این بیانیه که توسط وزیر امور خارجه قزاقستان قرائت شد آمده است: سه کشور «ضمن اتخاذ اقداماتی واقعی و اعمال نفوذ بر طرفها، به دنبال تحکیم رژیم آتش بس حاصله براساس ترتیبات امضا شده در تاریخ 29 دسامبر 2016 که در قطعنامه (2016) 2336 شورای امنیت سازمان ملل متحد مورد حمایت قرار گرفته است، کمک به به حداقل رساندن موارد نقض آتش بس، کاهش خشونتها، اعتماد سازی، تضمین دسترسی کمکهای بشر دوستانه بدون هیچگونه مانع با سرعت و مداوم در راستای قطعنامه (2014) 2165 شورای امنیت سازمان ملل متحد و حفاظت و تردد آزادانه غیر نظامیان در سوریه خواهند بود» در بخش دیگر این بیانیه تشکیل کمیته 3جانبه مورد توجه قرار گرفته و آمده است: در مذاکرات «برای ایجاد سازوکاری 3 جانبه با هدف نظارت و تضمین پایبندی نسبت به آتش بس، ممانعت از بروز هر گونه اقدام تحریک آمیز و تعیین کلیه مدالیتههای آتش بس تصمیم گرفتند». از دیگر نکات مهم این بیانیه تاکید بر «ادامه مبارزه با داعش و النصره» و «ایجاد تمایز بین سایر گروه های معارض با این دو گروه» است: کشورها «یک بار دیگر بر اراده خود نسبت به مبارزه مشترک علیه داعش و جبهه النصره و جداسازی گروههای معارض مسلح از آنها تاکید میکنند». تأکید بر تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه محور مهم دیگر این بیانیه است: کشورها «یک بار دیگر بر تعهد خود نسبت به حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی جمهوری عربی سوریه به عنوان کشوری دموکراتیک، چند قومی، چند مذهبی و غیر فرقهای که در شورای امنیت ملل متحد نیز مورد تایید قرار گرفته است، تاکید میکنند». همچنین حمایت از مذاکرات سیاسی محور دیگر این بیانیه را تشکیل می دهد: کشورها «بر این باورند که منازعه سوریه از طریق راهکار نظامی قابل حل نیست و تنها از طریق فرایندی سیاسی مبتنی بر اجرای کامل قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل متحد میتواند حل و فصل شود» در بخش دیگر این بیانیه آمده است: کشورها «از تمایل گروههای معارض مسلح برای مشارکت در دور آینده مذاکرات میان دولت و معارضین تحت نظارت سازمان ملل متحد در ژنو در تاریخ 8 فوریه 2017 حمایت میکنند».
رد و بدل کردن دیدگاه های دولت و معارضه مسلح سوریه از طریق واسطه
برخی از تحلیلگران با اشاره به عدم امضای بیانیه از سوی گروه های معارض و دولت سوریه معتقدند نمایندگان مخالفان دولت سوریه در تماس با ترکیه و نمایندگان دولت سوریه در تماس با روسیه به طور غیر رسمی نظرات خود را در مورد محتوای بیانیه منتقل کردهاند. در روز نخست مذاکرات نمایندگان معارضین مسلح گفتند که نیروهای دولتی یکی از مواضع متعلق به آنان در نزدیکی دمشق را بمباران کردهاند. آنان گفتند که در اعتراض به این اقدام حاضر به گفت وگوی مستقیم با نمایندگان دولت نیستند و در مذاکرات، هیئتهای اعزامی دو طرف در دو اتاق جداگانه مستقر شدند و از طریق واسطه به گفت وگو پرداختند.
بشار جعفری: نشست آستانه در تحقق آتشبس در سوریه موفق شد
در این میان واکنش طرفین و حاضران در مذاکرات نیز قابل توجه است. بشار جعفری، رئیس هیئت نمایندگان دولت سوریه در این نشست گفت: معتقدیم که نشست آستانه در تحقق هدف تثبیت آتشبس برای زمانی مشخص موفق شد و این امر زمینه را برای گفت وگوهای سیاسی بین سوریها فراهم میکند. بشار جعفری در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در بیانیه پایانی صادر شده از سوی سه کشور ضامن، بندی وجود دارد که میگوید هدف مشترک این کشورهای ضامن، مبارزه با تروریسم است و در آنجا نامی از دو گروه تروریستی داعش و النصره آمده است. ما فرض را بر این میگیریم که این بند به صورت عملی از سوی ترکیه و کشورهای دیگر اجرا خواهد شد، زیرا این بیانیه برای امضا کنندگان الزامآور است و ترکیه نیز آن را امضا کرده است. جعفری در پاسخ به سؤالی در خصوص نظر وی درباره نشست این هیئت در کنار هیئت گروههای تروریستی در یک سالن گفت: نشست در یک سالن در کنار سوریهای دیگر که وابسته به برنامههای خارجی هستند و برای دولتهای بیگانه کار میکنند، برای ما دردناک بود حتی برخی از آنها به گروههای تروریستی پایبند بودند.
روسیه: نقض کننده آتش بس را مجازات خواهیم کرد
به گزارش باشگاه خبرنگاران، شبکه تلویزیونی الحدث هم گزارش داد رئیس هیئت مذاکره کننده روسیه در نشست آستانه درباره سوریه تأکید کرد: این مذاکرات ادامه خواهد داشت و ممکن است نشست های دیگری هم برگزار شود. وی افزود: هر کسی که آتش بس را نقض کند، مجازات خواهیم کرد. خبرگزاری تاس به نقل از یک منبع در هیئت گروههای مسلح معارض سوری اعلام کرد روسیه از گروه های مسلح برای برگزاری نشستی در مسکو در روز جمعه پیشرو دعوت کرده است.
اعلام نارضایتی مخالفان سوری از بیانیه پایانی نشست آستانه
از سوی دیگر اظهار نظرات معارضان سوریه و بیانیه مجزایی که قرائت کردند نشان دهنده عدم رضایت آنان از این بیانیه است. به گزارش ایسنا، به نقل از شبکه اسکای نیوز عربی، هیات مخالفان در نشست ژنو پس از قرائت بیانیه پایانی به دلیل آنچه که "نادیده گرفته شدن نقش نظامی ایران در سوریه" خواندند، اعلام کردند که از این نشست رضایت ندارند. مخالفان سوری پیشتر مطالباتی مانند «خروج تمامی گروههای شبه نظامی خارجی و نیروهای وابسته به ایران از سوریه» را مطرح کرده بودند که نماینده دولت این کشور با بیاساس خواندن این ادعاها گفته بود در صورت تداوم چنین خواستههایی مذاکرات قابل ادامه نخواهد بود. محمد علوش، رئیس هیات اعزامی مخالفان سوریه هم متن بیانیه مخالفان را قرائت کرد. در این بیانیه به لغو محاصره مناطق تحت کنترل نظام سوریه، آزادی تمام بازداشت شدگان و تاکید بر خروج تمامی نیروهای خارجی از خاک سوریه، اشاره شده است. یحیی العریدی به عنوان سخنگوی گروه های مسلح شرکت کننده در مذاکرات آستانه از موافقت نکردن با بیانیه نهایی خبر داد.
ادعای عضو هیئت معارضین مسلح سوریه درباره توافق ترکیه و روسیه
همچنین به گزارش ایسنا محمد الشامی، عضو هیئت مخالفان سوریه در مذاکرات آستانه در گفت وگوی تلفنی با خبرگزاری آلمان گفت: براساس اطلاعاتی که به دست ما رسیده، ترکیه و روسیه با تشکیل دولت وحدت ملی در سوریه بدون لطمه زدن به شخص بشار اسد، رئیسجمهور این کشور توافق کردهاند. وی گفت: مخالفان با درج داعش در لیست گروههای تروریستی موافقند اما خواهان درج نام ۴۲ گروه دیگر نیز در این لیست شدهاند که از جمله آنها ۴۰ گروه شیعی و در رأس آن حزبا... لبنان، حزبا... عراق، النجباء عراق و... هستند.» همچنین بی بی سی نیز گزارش داد: «در مورد محتوای بیانیه از جمله بخش مربوط به چگونگی از سرگیری مذاکرات صلح بین دو طرف براساس مصوبه شورای امنیت اختلاف نظر وجود دارد. این مصوبه خواستار یک دوره انتقالی تا برگزاری انتخابات آزاد و تشکیل دولت منتخب مردم سوریه است اما در مورد اجرای این بند بین دو طرف جنگ داخلی و حامیان آنها اختلاف نظر وجود داشته است. به نظر میرسد که سه کشور بر سر لزوم اجرای مصوبات شورای امنیت به توافق رسیدهاند.»
ولایتی: مذاکرات آستانه نشان داد همه به مشروعیت دولت سوریه تن دادهاند
در همین رابطه علی اکبر ولایتی، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: نفس اینکه سوری ها و گروه های معارض منهای داعش و النصره، حاضر شدند آتش بس را بپذیرند و تحت نظم دولت سوریه در آینده قرار گیرند، این یک کار مفید بود. وی ادامه داد: اجلاس آستانه نشان داد که همه طرف ها چه ترکیه و گروه هایی که از این کشور تبعیت می کنند و حتی کشورهایی که در آنجا حاضر نیستند مستقیم و غیرمستقیم به نوعی به مشروعیت دولت سوریه تن دادند. وی همچنین تصریح کرد: مخالفت ایران با حضور آمریکا در نشست آستانه با هماهنگی دولت سوریه بود.