ادیب- «به مرحله جدیدی رسیدهایم که اجازه میدهد راهکاری سیاسی در سوریه را اجرا کنیم.» این اظهار نظر رئیس جمهور روسیه در مذاکره با همتایان ایرانی و ترکیه ای خود در شهر بندری سوچی در روسیه است. نشستی که هر سه رئیس جمهور آن را برای آینده سوریه «تاریخی» توصیف کردند. سوریه ای که رئیس جمهورش دو روز پیش در همین شهر سوچی مذاکراتی چهار ساعته با ولادیمیر پوتین داشت. با توجه به پایان یافتن سیطره داعش بر سوریه و با مذاکرات دیروز روحانی، پوتین و اردوغان و توافقاتی که البته اطلاع رسانی چندانی درباره جزئیات آن نشده است، می توان تصریح کرد که سه کشور ضامن صلح در مذاکرات آستانه، اکنون به فاز سیاسی ورود کرده اند. رئیس جمهور کشورمان نیز در این نشست تاکید کرد: «جای بسی خشنودی است که کمتر از یک سال پس از آغاز فرایند آستانه توسط سه کشور جمهوری اسلامی ایران، فدراسیون روسیه و جمهوری ترکیه، تلاش های گسترده در زمینه رویارویی با تروریسم و افراط گرایی و فراهم سازی مقدمات «حل سیاسی» بحران سوریه به ثمر نشسته و چشم انداز نوینی برای پایان بحران سوریه گشوده شده است.» چانه زنی درباره کنگره ملی گفت و گوهای سوری-سوری از مهم ترین محورهای نشست سران بود. روحانی نیز در این باره تاکید کرد:«مرحله جدید تسهیل گفت وگوی ملی نیز همانند روند موفق آستانه نیازمند تداوم مشورت ها؛ هماهنگی ها و همکاری ها میان سه کشور در سطوح مختلف است.» رئیس جمهور کشورمان روز گذشته وارد روسیه شد و ابتدا با پوتین و اردوغان دیدارهایی دوجانبه داشت و پس از آن نشست سران برگزار شد. روحانی با بیان این مطلب که پایههای اصلی داعش فرو ریخت و بقیه گروههای تروریستی هم در سراشیبی سقوط قرار گرفتهاند، افزود: تروریسم تکفیری باید در سوریه و منطقه از بین برود. سیاست های ایران، که حضور فعال در فرایند آستانه یکی از جلوه های آن است، در نقطه مقابل تفرقه افکنان و آشوب طلبان است. رئیس جمهور کشورمان با تأکید بر لزوم رعایت حاکمیت ملی سوریه، گفت: اکنون هیچ بهانه ای برای حضور نظامی بیگانگان در خاک سوریه بدون توافق دولت مشروع آن کشور وجود ندارد.
روحانی: در آستانه برگزاری کنگره گفتوگوی سوری – سوری قرار داریم
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی ریاست جمهوری، روحانی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان این که «در آستانه برگزاری کنگره گفتوگوی سوری – سوری قرار داریم» برسه نکته تاکید کرد. نخستین نکته رئیس جمهور این بود که «جنگ با تروریسم هنوزپایان نیافته است . به هیچ وجه نباید پیروزی اخیر علیه داعش ما را از تداوم خطر تروریست های تکفیری در سوریه و منطقه غافل کند. بنابراین ضروری است به مردم سوریه کمک کنیم تا با انسجام لازم تا شکست کامل تروریسم در کشور خود به مبارزه خود با این پدیده شوم ادامه دهند، در این مبارزه احترام به حاکمیت ملی سوریه غیرقابل خدشه است . و اکنون هیچ بهانه ای برای حضور نظامی بیگانگان در خاک سوریه بدون توافق دولت مشروع آن کشور وجود ندارد ». نکته دوم که روحانی بیان کرد این بود که « بعد از سال ها مبارزه با تروریست ها و حامیان آن ها ، مردم سوریه در وضعیتی قرار دارند که با بهره گیری از شرایط جدید می توانند آینده خود راکه در آن آزادی های اساسی مردم تضمین شده ، تنوع قومی مورد احترام قرار گرفته است و مردم سالاری تثبیت شود بسازند.» وی در بیان نکته سوم نیز گفت: «نقش جامعه بین المللی در آینده سوریه باید معطوف به کمک به مردم این کشور در جهت دست یابی به ثبات؛ رفع آلام انسانی و بازسازی این کشور باشند و به دنبال مداخله یا تحمیل دیدگاه های خود بر مردم سوریه نباشند. در این مسیر اقدامات فراگیر انسان دوستانه بدون ملاحظات و دستور کار سیاسی و صرفا به منظور کاهش آلام مردم سوریه باید در صدر برنامهها باشد.»روحانی روز گذشته پیش از ترک تهران، رایزنی برای برگزاری اجلاس گفت وگوهای سوری - سوری در آینده نزدیک را از دیگر محورهای مذاکرات بین سران سه کشور در اجلاس سوچی بیان کرد و افزود: این رایزنی ها زمینه را برای نقش آفرینی مردم سوریه در ترسیم آینده خود مهیا خواهد کرد. وی گفت: شکست داعش در سوریه و عراق به معنای تمام شدن مسئله داعش نیست اما پایه های آن فرو ریخته است و دیگر سرزمین ندارند اما به صورت گروه های کوچک تروریستی باقی خواهند ماند. روحانی افزود: مبارزه تهران با گروه های تروریستی در منطقه تا ریشه کنی آن ها ادامه می یابد.در نشست دیروز اردوغان هم پس از روحانی، سخنرانی کوتاهی انجام داد. او پس از ابراز همدردی با زلزله زدگان غرب کشورمان، در سخنان خود با اشاره به دیدارش با روحانی و پوتین پیش از نشست، نشست سوچی را تاریخی توصیف کرد. وی همچنین افزود: روسیه، ایران و ترکیه به منظور یافتن راه حل ریشهای برای بحران سوریه تلاش میکنند.
پوتین: توافق های به دست آمده به تقویت حق حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه کمک کند
پوتین با تأکید بر این که بدون نقش ایران و ترکیه جنگ در سوریه متوقف نمیشد، گفت: توافق های به دست آمده به تقویت حق حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه کمک کند. رئیس جمهور روسیه نیز گفت: به مرحله جدیدی رسیدهایم که اجازه میدهد راهکاری سیاسی در سوریه را اجرا کنیم. به گفته پوتین نظام آتش بس در سوریه رعایت می شود و منطقه های کاهش تنش در سوریه فعال هستند. وی با اشاره به این که از فروپاشی و تجزیه سوریه جلوگیری شده است، گفت: شانس واقعی برای پایان دادن به جنگ چند ساله در سوریه به وجود آمده است.
روحانی: موضوع کنگره سوری - سوری آینده قانون اساسی جدید است
سه رئیس جمهور پس از مذاکرات شان در نشستی کوتاه در جمع خبرنگاران صحبت کردند. روحانی با اعلام این که توافق شد کنگره ملی سوری - سوری با حضور همه احزاب و اقوام در آینده نزدیک تشکیل شود، موضوع این کنگره را بحث درباره «آینده سوریه و قانون اساسی جدید» بیان کرد. اردوغان رئیس جمهور ترکیه نیز در این نشست گفت: برای رساندن کمک های انسانی، آزادی متقابل زندانیان و موضوعات مشابه گفت و گو کردیم.گفتنی است آخرین برنامه شب گذشته رئیس جمهور کشورمان دیدار دوجانبه با همتای روسی اش بود.
کنایه های ظریف به آمریکا و عربستان
همچنین پوتین در این کنفرانس خبری گفت: توافق کردیم که اولین گام را برای گفتوگوی جامع میان طرفهای سوری برداریم. ایران و ترکیه از برگزاری کنگره ملی سوریه حمایت کردند. پس از مذاکرات دیروز، ظریف وزیر خارجه کشورمان در توئیتر نوشت: «در نشست تاریخی سوچی با روحانی و سرلشکر باقری و همراهی همتایانمان از روسیه و ترکیه شرکت کردیم که هدف آن کمک به امنیت نهایی مردم سوریه و صلح پایدار است. ما در مسیر صحیح در حال حرکتیم.» وی همچنین در توئیتی دیگر که با تصویر ترامپ و ملک سلمان همراه بود، خطاب به آمریکا و عربستان گفت: زمانی که واقعا در حال تلاش برای صلح و مبارزه با تروریسم باشید، به حرافی یا جادو، جنبل یا گویهای درخشان، نیازی ندارید!
بیانیه پایانی اجلاس: توافق سران برای ادامه همکاری ها
روسای جمهور سه کشور در بیانیه ای مشترک، با تأیید مجدد حاکمیت، استقلال، وحدت و تمامیت ارضی سوریه، توافق کردند تا شکست نهایی گروه های تروریستی به همکاری با یکدیگر ادامه دهند. به گزارش فارس این بیانیه با اشاره به این که سران سه کشور، تصمیم گرفتند در صورت لزوم بار دیگر ملاقات کنند، آورده است: سران ایران، روسیه و ترکیه توافق کردند تا شکست نهایی این گروه ها به همکاری با یکدیگر ادامه دهند.در بخش دیگری از این بیانیه تصریح شده است که رؤسای سه کشور توافق کردند به سوری ها در برگرداندن وحدت کشور و دست یابی به یک راه حل سیاسی از طریق یک فرایند سوری - سوری فراگیر، آزاد، منصفانه و شفاف که منجر به تدوین یک قانون اساسی با حمایت مردم سوریه و انتخابات آزاد و منصفانه با مشارکت تمامی مردم واجد شرایط در سوریه تحت نظارت مناسب سازمان ملل شود، کمک کنند.
تحلیل رسانه ها
جروزالم پست: آمریکا از قافله جا ماند
روزنامه صهیونیستی جروزالم پست از نشست سران ایران، روسیه و ترکیه در سوچی به عنوان یک نشست مهم یاد کرد و نوشت: «مسکو، تهران و آنکارا با وجود اختلافات در سوریه، هماهنگ پیش میروند؛ آمریکا از قافله عقب ماند.» این رسانه صهیونیستی با انتقاد از اجلاس سوچی و با تأکید بر این که ترامپ برای مقابله با ایران راهبرد ندارد، تصریح کرد: قدرتهای منطقهای جای آمریکا را در خاورمیانه میگیرند. پایگاه الوقت هم یکی از مهم ترین علل برگزاری نشست سران سه کشور در مقطع کنونی را به تشکیل نشست مذاکرات صلح سوریه در بیست و هشتم نوامبر (7 آذر) مرتبط دانست. مذاکراتی که تحت هدایت سازمان ملل در ژنو برگزار خواهد شد. استفان دیمیستورا نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در امور سوریه پیشتر تاکید کرده بود که دور هشتم مذاکرات ژنو بر انتخابات و قانون اساسی جدید در سوریه متمرکز خواهد بود. دی میستورا امروز پنج شنبه برای گفت وگو درباره سوریه به روسیه سفر میکند.همچنین بحث و تبادل نظر درباره آخرین وضعیت مقابله با تروریسم در سوریه و اتخاذ راهکار مشترک برای ادامه روند پاک سازی گروهک های تروریستی و تکفیری و بازگشت مجدد امنیت و ثبات پایدار به سوریه یکی از موضوعات محوری خواهد بود. در همین زمینه مشاهده شد که روسای ستاد کل نیروهای مسلح سه کشور روز سه شنبه و یک روز پیش از نشست سران، تشکیل جلسه داده اند.
خبر مرتبط
واشنگتن پست: بر اساس طرح روسیه، اسد در انتخابات شرکت می کند
روزنامه آمریکایی «واشنگتنپست» در تحلیلی به مناسبت اجلاس سوچی، جزئیاتی از طرح روسیه برای سوریه منتشر و اعلام کرد که طبق این طرح، بشار اسد قرار است در انتخابات آتی سوریه شرکت کند. این روزنامه ضمن بیان این مطلب افزود: سفر از پیشاعلام نشده بشار اسد به روسیه تأییدی بر نقش آتی وی در هرگونه راهحل نهایی در سوریه است. به گزارش فارس بنا بر این گزارش، طرح ابتکاری روسیه مبتنی بر توافق حاصل شده با «دونالد ترامپ» رئیسجمهور روسیه در ماه جاری است. بنا بر گزارش واشنگتنپست، روسیه در تاریخ 11 آذر ماه جاری قرار است از اجتماعی در حدود 1300 نفر از سوریهایی که نماینده معارضان، دولت و طیفی از دیگر گروههای سوری هستند برای گفتوگو درباره مفاد قانون اساسی میزبانی کند. بر اساس پیشنویس طرحهای پیشنهادی روسیه، پس از تکمیل فرایند نگارش این سند، انتخاباتی برگزار خواهد شد که «بشار اسد» رئیسجمهوری کنونی سوریه نیز امکان رقابت در آن را خواهد داشت. «مولود چاووش اوغلو» وزیر امور خارجه ترکیه هفته گذشته به خبرنگاران در استانبول گفته بود: «هماکنون آمریکا و حتی عربستان سعودی و فرانسه نیز در قبال اسد منعطفتر شدهاند اما ما نباید احساسی برخورد کنیم و باید بسیار واقعبین باشیم. ما باید تمامی گروههای مختلف را متحد کنیم و به نظر میرسد که بعد از هفت سال جنگ داخلی متحد کردن تمامی افراد حول اسد، کار چندان سادهای نیست.»