معرفی کتاب
تعداد بازدید : 35
«همرزمان حسین (ع) » ؛ سخنرانی های انقلابی در اوج اختناق
کتاب «همرزمان حسین (علیه السلام)»، مجموعه سخنرانی های حضرت آیت ا... خامنه ای در سال 1351 در هیئت انصارالحسین (علیه السّلام) تهران است که به تحلیل رسالت و مبارزات سیاسی ائمّه (علیهم السّلام) می پردازد. برای آشنایی هرچه بیشتر مخاطبان با این کتاب و مباحث مطرح شده در آن، شرایط و زمینه تاریخی بیان این سخنان و تاریخچه هیئت انصارالحسین (علیه السّلام) در گزارش پایگاه دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب بررسی شده است که بخش هایی از آن در پی می آید.
فضای مبارزات انقلابی در دهه 50 شمسی
مبارزان سیاسی سال های پیش از انقلاب، سعی می کردند که از قرآن و احادیث معصومین، تحلیلی برای شرایط روز جامعه ارائه کنند. غلبه چنین احساس نیازی که کمک می کرد مبارزه به بطن جامعه نفوذ پیدا کند، حتی افرادی را هم که کمتر مشی حوزوی و سنتی داشتند، در بر می گرفت البته این موج در میان طلاب پیرامون امام خمینی (ره)، فزاینده تر بود. در این میان، آن چه به تقویت این گفتمان کمک می کرد، ارجاع به سیره ائمه معصومین (علیهم السّلام) بود. در این روند، فارغ از تألیفات و مقالات، عموم سخنرانی های روحانیت مبارز هم آکنده از برداشت های سیاسی از زندگی ائمه (ع) بود. در چنین جو و فضایی، آیت ا...سیدعلی خامنه ای، در زمره شاخص ترین طلاب تحول خواه و انقلابی حوزه قرار دارد که در حلقه درس و مجالستِ فقهای سیاسی و به روز، به ویژه آیت ا...خمینی (ره) پرورش یافته اند. در این روند، سیره ائمه معصومین از پرمراجعه ترین منابع ایشان برای استخراج و ارائه این مشی جدید روشنفکرانه و البته انقلابی بود.
تاریخچه هیئت انصارالحسین (ع)
ویژگی مهم این تلاش فکری آیت ا... خامنه ای، تحلیلی نو مبتنی بر نگاهی کلان به سیره سراسر مجاهدانه امامان معصوم (ع)است. با نگاهی به تاریخ مبارزات سال های پیش از انقلاب، به برخی هیئت ها، مساجد و تکایا بر می خوریم که بستر لازم را برای طرح این دیدگاه ها فراهم می کردند. مساجدی مانند الجواد، هدایت و همتِ تجریش و مکان هایی مانند حسینیه ارشاد و کانون علوی، مهم ترین تبلورگاه های اندیشه اسلامی زنده و انقلابی بودند که عمدتاً با هدایت روحانیت مبارز گردانده می شدند. اما در این میان، برخی هیئت های مذهبی هم بودند که در کنار عزاداری های مذهبی، مجالی برای طرح مباحث انقلابیِ ناظر به زندگی مردم و فضای اجتماعی کشور فراهم می کردند. یکی از مهم ترین این هیئت ها در تهران، هیئت انصارالحسین (ع) بود. هیئت انصار را جمعی از بازاریان علاقه مند به امام (ره) تأسیس کرده بودند. این هیئت، عموماً از سخنرانان سیاسی و انقلابی دعوت می کرد که در حلقه یاران امام جای می گرفتند و در نبود او، شعله مبارزه را در ایران روشن نگه می داشتند.
سخنرانی آیت ا... خامنه ای در هیئت انصارالحسین (ع)
در این میان، آیت ا... خامنه ای هم که یکی از وعاظ و عالمان مبارز مشهد بود، برای سخنرانی در ایام محرم به این هیئت دعوت می شد. وی مجموعاً در محرم سال های 48، 49 و 51، در این هیئت به سخنرانی پرداخت. سخنرانی آیت ا...خامنه ای در سال های 48 و 49 مفصل تر بود که تا ایام صفر هم به درازا می کشید اما سخنرانی در محرم سال 51، تنها به 12-10 منبر محدود شد. به باور آیت ا...خامنه ای، هیئت انصار جایگاه مهمی در مبارزات تهران داشت و شاید در دوران اختناق، یکی از تنها جلسات و امیدگاه های نیروهای مبارز متفکر در پایتخت به شمار می آمد. ایشان در بیان فضای عمومی حاکم بر هیئت، شرکت کنندگان آن را هم به یاد می آورند که اغلب، علایق مبارزاتی داشتند و از طیف های مختلفی مثل بازاری، جوان، دانشجو و حتی هواداران جبهه ملی به این کانون مبارزه در لوای پرچم اهل بیت (علیهم السلام) می آمدند. جلسات هیئت که به صورت دوره ای و هر بار در خانه یکی از افراد علاقه مند برگزار می شد، به دلیل حساسیت های سیاسی، اعلام عمومی نمی شد و افراد مطلع، به صورت حضوری، دیگران را باخبر می کردند. البته گزارش های متعدد ساواک از جلسات هیئت هم نشان می دهد که خبرچین های آن، بر برخی جلسات هیئت اشراف داشته اند. آیت ا...خامنه ای در تبیین الگوی کاری هیئت انصار الحسین (ع)و مقاصدی که در آن، هم از سوی بانیان و هم سخنرانان دنبال می شد، دو هدف فکری و عملی را بیان می کنند: نخست، تأمین خوراک فکری مستمعان تا درک نظری و اندیشه سیاسی آن ها از معارف اسلامی، سیره معصومین، انتظارات اسلام از مردمان و حتی شرایط جامعه بالا برود و دوم، خطر کردن و عمل کردن براساس این فراگیری و دانش نظری. به این ترتیب، آمیخته ای از دانش و احساس، در این جلسات به مخاطبان تزریق می شد و مبنای فکر و عمل انقلابی آن ها قرار می گرفت که تا سرحد جهاد سیاسی و شهادت طلبی، آن ها را به اقدام وا می داشت.