آینده مبهم طرابلس
درحالی که ترکیه تاکید کرده از لیبی نمی رود،برلین میزبان «کنفرانس لیبی»است؛اروپایی ها مداخله نظامی می کنند؟
9 سال بعد از مرگ قذافی و سقوط دولت او، لیبی هنوز در گیر و دار جنگ داخلی سختی است که ثبات و امنیت را از آن سلب کرده و هر روز بر دامنه اختلافات آن افزوده می شود تا آن جا که هیچ کسی نمی تواند چشم انداز امید بخشی به آینده این سرزمین داشته باشد.این در حالی است که آلمان قرار بود دیروز میزبان طرف های لیبیایی به منظور یافتن راه حلی برای بحران لیبی و پایان دادن به جنگ داخلی 9 ساله در این کشور باشد. هایکو ماس وزیرخارجه آلمان هفته گذشته به بنغازی رفت تا آن جا از خلیفه حفتر بخواهد با آتش بس در لیبی موافقت کند. پیش از این روسیه پا در میانی کرده بود و با کشاندن حفتر و السراج، رئیس دولت وفاق ملی به مسکو قصد داشت که آن دو را وادار کند تا قراردادی با هم امضا کنند و آتش بس را بپذیرند اما در حالی که آتش بس موقت در لیبی نقض می شد، خلیفه حفتر هم مسکو را بدون هیچ توافقی ترک کرد و با آتش بس موافقت نکرد.در این میان آلمان پا پیش گذاشته تا در آینده لیبی نقش بازی کند. حفتر فعلا گفته است که با آتش بس موافقت خواهد کرد اما به نظر می رسد که خود هایکو ماس چندان امیدی ندارد که این پا در میانی ها راه حلی برای بحران در لیبی باشد. او بعد از دیداری سه ساعته با حفتر در بنغازی گفت که به مذاکرات پیش رو خوش بین است. لحن ماس نشان می دهد او چندان اعتمادی به حل و فصل اختلافات در خصوص لیبی ندارد یا حداقل امیدی ندارد که بحران ها با کنفرانسی که در برلین برگزار می شود، حل و فصل شود.در این نشست آمریکا، روسیه و ترکیه هم شرکت خواهند داشت. در لیبی، ترکیه و قطر از دولت سراج حمایت می کنند که مورد پذیرش جامعه جهانی است. مصر و امارات و عربستان به طور واضح حامی حفتر هستند که مدت هاست تلاش دارد تا کنترل طرابلس را به دست بگیرد. آن ها از حمایت های مالی و نظامی به این نظامی کهنه کار دریغی ندارند. کشورهای اروپایی تلاش دارند تا در میان سراج و حفتر بی طرف بمانند اما به نظر می رسد آن ها هم ترجیح می دهند که در تیم روسیه و ترکیه باقی نمانند. فرانسه و آمریکا هم حفتر را ترجیح می دهند. از سوی دیگر روسیه هم به عنوان طرفدار حفتر ظاهر شده اما سیاست های دوگانه ای را پیگیری می کند.به نظر می رسد موفقیت روسیه و ترکیه در ماجرای سوریه باعث شده تا این دو کشور دست به ایجاد اتحادهای بیشتری بزنند. برای اردوغان که تاکید کرده ارتش اش در لیبی باقی خواهد ماند،این کشور تنها یک ماجراجویی نیست؛ رئیس جمهور ترکیه نیاز به نفوذ در مدیترانه دارد و برای این که بتواند در این منطقه نقشی ایفا کند، باید فائز السراج را بر سر کار نگه دارد.
چه اتفاقی ممکن است بیفتد؟
امیدواری های چندانی برای به نتیجه رسیدن نشست برلین وجود ندارد. برقراری آتش بس در کشوری با شرایط لیبی که گروه های مختلف دارای سلاح در آن آزادی زیادی دارند، کار دشواری است و اگر آتش بسی هم شکل بگیرد، شکننده خواهد بود. هم اکنون نیمی از صادرات نفت لیبی متوقف شده و کشورهای اروپایی به دنبال بهانه ای برای دخالت بیشتر در امور لیبی هستند. برخی نگرانی ها هم وجود دارد که بر اساس آن ممکن است اروپایی ها دست به آوردن نیروی نظامی و مداخله نظامی در لیبی به بهانه رفع اختلافات بزنند. با توجه به این که لیبی بزرگ ترین تولید کننده نفت در آفریقاست، نمی شود نگاه خوش بینانه ای به حضور نظامی احتمالی غربی ها داشت.