مذاکرات لوزان با حضور ایران و 8 کشور برگزار شد
تعداد بازدید : 227
گفت وگوهای رودررو برای حل بحران سوریه
شیخ الاسلام :ترکیب اجلاس با فشار ایران متعادل شد
نشست لوزان با حضور 4 کشور نسبتاً مدافع سوریه و 5 کشور مخالف دولت این کشور، در حالی بدون حضور خبرنگاران برگزار شد که به گفته مقامات کشورمان ترکیب کشورهای شرکت کننده در این مذاکرات با خواست ایران در دفاع از مردم سوریه، تعدیل شده است تا عرصه لوزان به گفت و گوهای رو دررو برای حل بحران سوریه تبدیل شود. به نحوی که بنا بر برخی گمانه زنی ها افزوده شدن «عراق و مصر» به ترکیب کشورهای حاضر تحت الشعاع گفت و گو های تلفنی ظریف با همتایان اروپایی و روسیه اش بوده است. از سویی دیگر اتحادیه اروپا و 2 کشور شاخص آن یعنی فرانسه و آلمان به عنوان مهمترین مخالفان دولت قانونی سوریه، حضور نداشتند. به طور کلی اعضای این نشست که قبلابا حدود 17 کشور برگزار می شد، در نشست لوزان به 8 کشور کاهش یافته است. البته روز گذشته اردن هم به این جمع اضافه شد تا تعداد وزرای خارجه حاضر در مذاکرات به 9 برسد. همچنین از معارضین و تروریست ها نیز نماینده ای در این مذاکرات حضور نداشت و ترکیه، قطر، آمریکا و عربستان به نمایندگی از این گروه ها در این دور از گفت و گو ها حضور دارند. البته نباید فراموش کرد که هیچ نماینده ای از دولت سوریه هم به این نشست دعوت نشده است. نکته قابل توجه در این مذاکرات این است که ایران و عربستان از یک سو و آمریکا و روسیه از سوی دیگر به عنوان کشورهای مطرح در این موضوع پس از مدت ها تنش های لفظی پشت یک میز نشستند تا این برداشت قوت بگیرد که اساسا گویا قرار است این نشست یخ های طرف های درگیر را بشکند. آن هم در نشستی که خیلی معلوم نیست دستور کار آن چیست.
پایان نشست لوزان پس از 5/4 ساعت
شب گذشته پس از 5/4 ساعت نشست 9 کشور پایان یافت. در حالی که هیچ اطلاعاتی از این مذاکرات به بیرون درز نکرد و حتی توئیت های خبرنگاران هم برعکس دوره های قبلی مذاکرات، خبر و محتوای چندانی نداشت. پس از این مذاکرات لاوروف به خبرنگاران گفت که درباره «موضوعات مختلفی» بحث شده است. وقتی خبرنگار خبرگزاری آمریکایی آسوشیتدپرس از لاوروف درباره محتوای مذاکرات پرسید او به طعنه پاسخ داد: «شما خودتان وزیر دارید». اشاره لاوروف به حضور کری بود. هرچند شاید در بی خبری دیروز لوزان یکی از اصلی ترین خبرها را مولود چاووش اوغلو وزیرخارجه ترکیه به رسانه ها داد: «توافق کردیم که سوریه راهکار سیاسی دارد و اپوزیسیون باید خود را از النصره جدا کند.» موضعی که اگر غرب متحدان منطقه ای اش با آن کنار بیایند می تواند بخشی از گره بحران سوریه را باز کند.
چرا ایران برای شرکت در لوزان تغییر نظر داد؟
هفته گذشته ایران ابتدا اعلام کرد در این نشست شرکت نخواهد کرد. اما در آخرین ساعات شامگاه جمعه جابری انصاری از سفر ظریف به لوزان خبر داد. بر همین اساس وزیر خارجه کشورمان بامداد دیروز راهی سوئیس شد و عصر روز گذشته در اجلاس لوزان شرکت کرد. به گزارش ایرنا عراقچی معاون امور حقوقی وزارت امور خارجه در خصوص تغییر رویکرد ایران و سفر ظریف به لوزان، گفت: «برای این مذاکرات از جمهوری اسلامی ایران نیز دعوت به عمل آمد که بعد از اینکه شرایط ما محقق شد، آقای ظریف تصمیم گرفت در این جلسه شرکت کند.»
قاسمی: ترکیب اولیه یک سویه بود
هرچند عراقچی اشاره مختصری به دلیل حضور ایران در مذاکرات کرد اما توضیحات تکمیلی را قاسمی سخنگوی وزارت خارجه ارائه داد. وی با اشاره به این که دعوت شدگان اولیه به اجلاس به صورت یک سویه و یکجانبه درباره مسائل سوریه سخن می گفتند، تصریح کرد: «ما این را در دستور کار داشتیم و در چند روز گذشته در جلسات مختلف مشورت و با برخی کشورها گفتگو و رایزنی هایی کردیم. در نهایت با توجه به برخی گفتگوها و وعده هایی که وجود داشت و تغییری که در ترکیب دعوت کنندگان در اجلاس ایجاد شد تصمیم گرفتیم با توجه به اهمیتی که برای سوریه و مسائل انسان دوستانه در این کشور قایلیم در این اجلاس شرکت کنیم.» به گفته قاسمی اگر کشورهای شرکت کننده را به عنوان موافقان و مخالفان حاکمیت سوریه تقسیم کنیم 4 کشور جزو مخالفان و 4 کشور نیز جزو موافقان تمامیت ارضی و حاکمیت ملی سوریه حضور دارند.
روس ها و بقیه طرف ها شروط ایران را پذیرفتند
در همین حال تسنیم در گزارشی «رایزنی های فشرده» مدنظر قاسمی را به «3 دور گفت و گوی ظریف با موگرینی و لاوروف» تفسیر کرد. به نوشته این گزارش «در این گفتوگوها جمهوری اسلامی ایران پیشنهادهای خود را برای حل بحران سوریه ارائه داده و طرفهای مقابل نیز خواستار حضور ایران در این نشست میشوند که ایران نیز متقابلا شروطی برای حضور خود در این نشست تعیین میکند. طرف روس و بقیه طرفها نیز با پذیرش برخی شروط ایران و همچنین موافقت با افزایش تعداد کشورهای شرکتکننده در این اجلاس، تهران را برای حضور در این نشست راضی میکنند.» حسین شیخالاسلام مشاور وزیر امور خارجه هم در گفتوگو با میزان علت استنکاف ایران از حضور در نشست لوزان در وهله نخست را ترکیب نامتوازن شرکت کنندگان در این نشست دانست و تصریح کرد: پس از آنکه به نظرات و خواست جمهوری اسلامی پیرامون ترکیب و محتوای نشست لوزان جهت پایان بخشی به بحران سوریه ترتیب اثر داده شد، ایران پذیرفت در عالیترین سطح در این نشست حضور یابد.»
دستور کار اجلاس لوزان چه بود؟
به گفته شیخ الاسلام، «محتوای مذاکرات لوزان» یکی از شرط های ایران برای شرکت بود. محتوایی که به نظر می رسد، تنفس درگیری ها در شرق حلب یکی از مهمترین محورهای آن باشد، با این حال در هیچ خبری، اشاره ای به دستور کار این اجلاس یا صدور بیانیه های احتمالی پایان آن سخنی نیامده است. به گزارش فارس سرگئی لاوروف پیش از سفر به سوئیس در این باره گفته بود که در مذاکرات لوزان ایده جدیدی ارائه نخواهد کرد. از سویی دیگر مارک تونر سخنگوی وزارت خارجه آمریکا هم محتوای این نشست را «به جریان انداختن تلاشهای چندجانبه در مورد بحران سوریه» عنوان کرد. با این حال به نظر می رسد نماینده سازمان ملل هدف آمریکایی ها را از این مذاکرات بیشتر تشریح کرده است. به گزارش شفقنا نیز به نقل از المیادین دمیستورا قرار است در این گفت و گوها «یک طرح پیشنهادی برای توقف بمباران و درگیری در حلب» ارائه کند. بنا براین گزارش طرح پیشنهادی دی میستورا به عناصر مسلح جبهه النصره (جبهه فتح الشام کنونی) اجازه می دهد از شرق حلب به مکان یا مکان های مورد توافق دیگری خارج شوند. همچنین در طرح پیشنهادی دی میستورا بر «ضرورت دریافت تضمین کتبی از روسیه در رابطه با توقف فعالیت های نظامی و گذرگاه های امن برای مخالفان مسلح و دریافت تضمین از دیگر طرف های ذی ربط در قبال توقف فعالیت های نظامی و موافقت عناصر مسلحی که قرار است از شرق حلب خارج شوند»، تاکید شده است.
فراخبر
ارزیابی رسانه ها ازمذاکرات لوزان
روز گذشته و همزمان با برگزاری اجلاس لوزان درباره سوریه، تحلیل ها هم در رابطه با این موضوع شدت پیدا کرد. تابناک در گزارشی با اشاره به فلسفه اصلی اینگونه مذاکرات، نوشت: «آمریکا قصد دارد از این فرصت برای متقاعد کردن روسیه برای توقف حملات هوایی علیه تروریستهای سوری -به زعم غربیها میانه رو- استفاده کند.» این پایگاه همچنین در تحلیلی دیگر با اشاره به تأثیر ایران در ترکیب این اجلاس، از «تغییر موازنه به سود ایران با افزوده شدن عراق و مصر» خبر داد. در همین حال به گزارش فارس نشریه آمریکایی هافینگتن پست در یادداشتی با بیان این که ایران به علت نقش کلیدیاش در تحولات میدانی سوریه در گفت وگوهای لوزان حضور دارد، نوشت: «نکته جالب توجه این است که کشورهای انگلیس و فرانسه از این دور گفت وگو درباره سوریه حذف شده اند و آمریکا نیز هیچ اعتراضی در این مورد نداشته است.» این سایت در عین حال مدعی شده است که «مذاکره اصلی بین دو محور اصلی ایران و روسیه در یک طرف و ترکیه، عربستان و قطر در طرف دیگر است و آمریکا بیشتر نقش یک میانجی دارد که سعی می کند گفت وگوها به سمت توافق بیشتر پیش برود.»در همین حال برخی تحلیل گران معتقدند که هدف آمریکا از این مذاکرات، ایجاد تنفسی برای جبهه فتح الشام است. اخیراً دولت سوریه و جبهه مقاومت موفقیت هایی در عرصه میدانی به دست آورده است.