- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
تحریم ایران اتفاق تازه ای نبود. ایران به تحریم شدن عادت داشت. از روز اولی که انقلاب اسلامی به پیروزی رسید، تحریم ها جای خود را در ایران باز کردند. آمریکایی ها که فهمیده بودند با جنگ نظامی و سلاح گرم نمی توانند ایران را از پای درآورند، به حربه جدید خود، یعنی تحریم، روی آوردند. دستور اجرایی 12170 در 23 آبان 1358 جزو اولین تحریم ها بود. آمریکا 12 میلیارد دلار از دارایی های ایران را بلوکه کرد. این تحریم به دلیل جریان تسخیر سفارت آمریکا اتفاق افتاد. این تحریم ها با آغاز جنگ تحمیلی عراق علیه ایران شدت گرفت و ممنوعیت صادرات کالاهای نظامی به ایران را نیز شامل شد. به واقع از آن سال، آمریکا به صورت یک جانبه تحریم های خود علیه ایران را آغاز کرد. تحریم هایی که آن ها را تحریم های اولیه آمریکا می نامند. این تحریمها از جمله بر فعالیت افراد آمریکایی یا نهادهای غیرآمریکایی که تحت مالکیت یا کنترل آمریکایی هاست تمرکز می کند. البته تمام افراد و حتی ایرانی هایی که اقامت دائم آمریکا (گرین کارت) یا پاسپورت آمریکایی دارند نیز «شخص آمریکایی» محسوب می شوند. در همین حال بر اساس تحریمهای اولیه، اگر یک فرد غیر آمریکایی موجب شود یک تبعه آمریکا تحریمها را نقض کند، آن شخص غیرآمریکایی تحت تحریم قرار می گیرد.
اما این تحریم ها خیلی هم اثر گذار نبود. این تحریم ها تنها در مورد آمریکایی ها بود که ایران خیلی زود توانست شرکای تجاری اروپایی را جانشین آمریکا کندو طرف اروپایی نیز در روند تحریم ها با آمریکا همراهی نمی کرد و به عبارتی آمریکا نتوانسته بود این بلوک را در فرایند تحریم ایران با خود همراه کند . ایران با وجود تحریم های سختگیرانه و یک جانبه آمریکا، به کار خود ادامه می داد تا این که موضوع هسته ای مطرح شد. این بار هم آمریکایی ها پا پیش گذاشتند و تحریم های خود را گسترده کردند. مسئول اصلی طراحی تحریم های جدید، دیوید کوهن بود. کوهن که معاون وزارت خزانهداری آمریکا در امور تروریسم و اطلاعات مالی بود، مدعی بود نظامی برای تحریم ایران چیده است که این کشور فلج خواهد شد. او گفته بود:«ایرانیها گیر افتادند و نمیتوانند اقتصادشان را بدون رهایی از تحریمها ترمیم کنند».
او فکر همه چیز را کرده بود. جریان نقل و انتقال هر گونه کالا و خدمات و سرمایه گذاری خارجی را رصد کرده بود. این جریان شامل تحریم خرید کالا، نقل و انتقال پول، بیمه و ... بود. به طوریکه این تحریم های چند لایه هرگونه امکان را برای خرید کالاها می گرفت. قانون کنگره در سال های 2010 و 2012 و فرمان های اجرایی رئیس جمهور آمریکا، اوباما در همین سال ها، نقشه های دیوید کوهن را به عمل نزدیک کرد. در این میان موفقیت آمریکایی ها در امنیتی کردن پرونده ایران که البته برخی رفتار ها و سیاست های داخلی نیز در این روند به آمریکایی ها کمک کرده بود باعث شد تا اروپا نیز در این فرایند تا حد زیادی در کنار آمریکا قرار گیرد.در این تحریم ها، دیگر آمریکا تنها نبود. بلکه با اجماع شکل گرفته در دنیای غرب، اتحادیه اروپا و شورای امنیت سازمان ملل متحد را همراه خود کرد. دو قطعنامه تحریمی شورای امنیت و مصوبه های اتحادیه اروپا سبب شد تا اجماعی همه جانبه علیه ایران شکل بگیرد.حتی آمریکایی ها شرکای تجاری خود را تهدید کرده بودند که اگر با ایران همکاری کنند، باید دور آمریکا را خط بکشند. این تحریم ها که آنها را تحریم های ثانویه آمریکا می نامند، سبب شد تا بسیاری از بانک ها و شرکت های مالی رابطه خود با ایران را محدود کنند.
اواسط سال 90 بود. ایران دیگر تحریم شده بود. تحریمی همه جانبه و فراگیر. همه کشورها و اکثر خدمات به ایران تحریم شده بودند. پیش بینی می شد که اقتصاد ایران خیلی زود فرو بریزد و اتفاقات سیاسی در ایران رقم بخورد اما نشد. ایران صدمه دید، لطمه خورد اما از هم نپاشید. شاید این بزرگترین اتفاق برای ایران باشد که با وجود این حجم تحریم توانست به حیات خود ادامه دهد. سال پیش در چنین روزهایی، برجام امضا شد و حدود 6 ماه بعد اجرای آن آغاز وحجم بالایی از تحریم های ثانویه برداشته شد. البته تحریم های اولیه هم چنان پابرجاست. برای روشن شدن موضوع، بد نیست که مهم ترین تحریم ها و تحولات برداشته شدن آن را از مسیر برجام ردگیری کنیم.
تحریم های بانکی
تحریم های بانکی را می توان در دو دسته کلی دید: سوئیفت و دارایی های بلوکه شده. در ادامه به تک تک این موارد می پردازیم و توضیح می دهیم چه اتفاقی در مسیر برجام بر سر آن آمده است.
آزادسازی بخشی از دارایی های بلوکه شده
ماجرای دارایی های بلوکه شده ایران در خارج از کشور، داستان پردردی است. با افزایش تحریم های مالی و بانکی، اتحادیه اروپا و آمریکا دارایی های خارج از دسترس ایران را افزایش دادند. دارایی های خارج از دسترس ایران که در سال 1979(1357) تنها 12 میلیارد دلار بود، به حدود 100 میلیارد دلار در سال 2013 رسید. لذا ایران قادر نبود که به دارایی های خود در حساب های بانکی دسترسی پیدا کند.[1] عمده دارایی های مسدود شده ایران در طول این سال ها به عواید فروش نفت مربوط می شود که در کشور خریدار نفت ایران محبوس می ماند. بدین ترتیب برای استفاده از این اموال، ایران می توانست در ازای فروش نفت به اندازه نیاز از کشور خریدار نفت ایران واردات داشته باشد. با این حال این ممنوعیت سبب گردید تا دارایی های ایران در کشورهای هند، چین و ... باقی بماند. از این رو، مقامات دولت سابق برای انتقال این دارایی ها دست به اقدام متنوعی زدند که آخرین آن ها قرارداد فاینانس چینی بود. یعنی چینی ها به ازای دلارهای بلوکه شده در ایران سرمایهگذاری کردند.
اما برجام باعث شد تا بخشی از این دارایی های بلوکه شده به ایران بازگردد. در زمینه دارایی های بلوکه شده دو نوع قانون گذاری مربوط به اتحادیه اروپا و آمریکا وجود دارد. براساس پیوست شماره 5 برجام (برنامه اجرایی)، اتحادیه اروپا در روز اجرا اقدام به تعلیق مفاد تصمیم سال 2010 شورای اتحادیه اروپا کرد. البته چند و چون برداشته شدن این تحریم را باید در بند 1.9.1 پیوست دوم دنبال کنیم که در آن تصریح گردیده است که توقیف دارایی های بانک ها و موسسات مالی ایرانی فهرست شده شامل بانک مرکزی ایران، اشخاص حقیقی و حقوقی مرتبط با نفت، گاز و پتروشیمی، اشخاص حقیقی و حقوقی کشتیرانی و کشتی سازی و سایر افراد تعلیق می گردد. در مورد بندهای17.1 و 17.3 پیوست پنجم و 4.8.1 پیوست دوم نیز به صورت مشخص اشاره می کند که بخشی از تحریم های مربوط به توقیف اموال در روز اجرا کان لم یکن تلقی می گردد. هر چند که شدت برداشته شدن این تحریم ها در آمریکا بسیار ضعیف است و به صورت «دستور توقف اجرا» است اما توانست قسمتی از دارایی های ایران را به ایران بازگرداند.
البته در این مسیر کارشکنی های فراوانی هم از طرف آمریکا صورت گرفت. برای مثال، آن ها حدود 2 میلیارد دلار از دارایی های ایران را توقیف کردند.رأی دیوان عالی کشور آمریکا مبنی بر تأیید رأی دادگاه بدوی به نفع عده ای از اتباع آمریکا، مربوط به یک پرونده قدیمی بود که از بیش از 10 سال قبل در محاکم آمریکا مطرح بوده و ارتباطی با برجام نداشت، اما نشان داد که آمریکا تلاش می کند که ایران هر چه کمتر از منافع برجام بهره مند شود.
سوئیفت وصل است اما ...
یکی دیگر از تحریم هایی که به موجب آن ایران ضربات زیادی دید، تحریم سوئیفت بود. سوئیفت فضایی برای نقل و انتقال اطلاعات را ایجاد می کند که بانک ها از آن برای مبادلات مالی استفاده می کنند. در تحریم سوئیفت اتحادیه اروپا که در دو اقدام قانونی[2] در سال های 2010(تصمیم کمیسیون[3] اتحادیه اروپا) و 2012(قانون گذاری کمیسیون اتحادیه اروپا) برقرار گردید، مقرر شد که شرکت های پیام رسانی مالی به افراد، شرکت ها و بانک های مشخصی این خدمات را ارائه نکنند. با این حال در سال 2012 اصلاحیه بر تصمیم کمیسیون اتحادیه اروپا وارد گردید و تحریمهای سوئیفت را جدیتر کرد. یعنی تحریم سوئیفت برای تعداد مشخصی از افراد و شرکت ها وضع گردید و یک تحریم همه جانبه نبود. البته در این لیست نام بانک مرکزی ایران، بانک ملی و اکثر بانک ها و شرکت های مالی بزرگ ایران دیده می شد که بخش عمده ای از نظام بانکی ما را در بر می گرفت. البته حدود 6 بانک ایرانی هم چنان قادر بودند که از این خدمات بهره کافی را ببرند.
برجام سوئیفت را متصل کرد
بر اساس آنچه در ماده 15 پیوست پنجم برجام (برنامه اجرایی) آمده است اتحادیه اروپا اقدام به حذف نام افراد و شرکتهای ذکر شده در الحاقیه پیوست شماره 2 برجام می نماید. در این الحاقیه نام 800 فرد و شرکت آمده است که از لیست تحریم ها حذف می شوند. هرچند بند مربوط به تحریم سوئیفت از طرف اتحادیه اروپا (ماده 1.1.4 در پیوست دوم) در روز اجرا لغو یا تعلیق نمی گردد اما برداشته شدن این اسامی که در آن نام بانک مرکزی و برخی بانک ها دیده می شود سبب گردید تحریمهای مربوط به پیام رسانی مالی برچیده شود.
"غرب خط تلفن ما را وصل کرده اما گوشی را برنمیدارند"
بهترین روایت از عملیاتی شدن برجام را می توان در گفته های معاون کل سازمان توسعه تجارت دید. او گفت:« غرب خط تلفن ما را وصل کرده اما گوشی را برنمیدارند» گفته او به این معناست که اگرچه دسترسی ایران به سوئیفت امکان پذیر است اما بانک های اروپایی از همکاری با ایران سرباز می زنند. به این معنی که جریمه های آمریکایی ها در دوران تحریم و عدم اطمینان آن ها از برداشته شدن تحریم ها سبب گردید تا آن ها از همکاری با ایران سر بازبزنند. آمریکایی ها در دوران تحریم، 7 بانک بزرگ اروپایی را به اتهام همکاری با ایران در مجموع 15 میلیارد دلار جریمه کردند. به این ترتیب بانک های اروپایی برای برقراری مجدد ارتباطات با ایران تردید دارند و حتی از مقامات آمریکایی ضمانت نامه کتبی خواستند که آمریکایی ها سر باز زدند. جان کری که جلسات متعددی با بانکداران اروپایی گذاشته ، در این باره گفته است: «ما میخواهیم تصریح کنیم که بانکها مطابق با مفاد توافق از امکان تجارت قانونی با ایران برخوردارند.» رهبر انقلاب پیش از برجام و بعد از برجام بارها در مورد کارشکنی آمریکاهایی هشدار داده بودند. اما آمریکایی ها مدعی اند که این کشور مانع بانکهای خارجی نمیشود و تلاش میکند که با شفافسازی در این زمینه به «سردرگمی» این بانکها خاتمه دهد. شاید این بزرگترین مانع حال حاضر اجرایی شدن برجام باشد.
بانک های اروپایی می ترسند
بزرگترین مشکل حال حاضر اجرای برجام، بانک های اروپایی هستند. بانک هایی که در دوران تحریم مورد جریمه های سنگین آمریکا قرار گرفته اند و حالا می ترسند که با ایران رابطه برقرار کنند. آن ها در جلسات مختلف اعلام کرده اند تا زمانی که آمریکایی ها تضمین کتبی ندهند، حاضر نیستند بانک های ایرانی را طرف قرارداد قرار دهند. بانک های اروپایی تضمین های مندرج در برجام را کافی نمی دانند و خواستار تضمین کتبی اضافه از سوی آمریکا هستند . این اتفاق آنقدر مهم است که بخش عمده ای از دستاوردهای اقتصادی برجام را تحت تاثیر قرار می دهد و به همین دلیل است که سیف از لفظ «تقریبا هیچ» برای دستاوردهای اقتصادی برجام استفاده کرد، اگرچه عنوان شد که این عبارت سیف برای تحت فشار قرار دادن طرف مقابل بود، اما در این که رفع تحریم های بانکی با چالش مواجه شده است، تردیدی نیست. در ادامه بخشی از مهم ترین اتفاقات رخ داده در مورد بانک های اروپایی را آورده ایم:
خودداری آمریکا از تضمین کتبی به بانکهای اروپا
25 اردیبهشت 95
جان کری در دیدار با مدیران هشت بانک بزرگ اروپایی گفت:« آمریکا مانعی برای بانک های اروپایی در رابطه با همکاری با ایران نیست» با این حال، بانک های اروپایی خواستار تضمین کتبی شده اند اما آمریکایی ها با این بهانه که ممکن است برخی تراکنش های مالی ایران بااین بانک ها تحت تحریم های باقی مانده در موضوع تروریسم قرار گیرد از این کار خودداری کردند.جالب اینکه طرف آمریکایی در راستای القای هر چه بیشتر این فضای تردید برای بانک های بزرگ همواره بر باقی ماندن تحریم های مربوط به تروریسم و موشکی تاکید کرده است .
کاخ سفید :دسترسی ایران به نظام مالی دنیا، جزو برجام نیست
28فروردین 95
رئیس بانک مرکزی ایران گفت: برجام تا کنون «تقریباً هیچ» دستاورد اقتصادی برای ایران نداشته است. به نوشته پایگاه اینترنتی بلومبرگ، آقای سیف گفته ایران سه ماه بعد از اجرایی شدن برجام، توان دستیابی به 100 میلیارد دلار دارایی ضبط شدهاش در خارج از کشور را نداشته و برای پرداخت صورتحسابهایش در مبادلات خارجی به دنبال راهی برای استفاده از دلار است. اما جاش ارنست، سخنگوی کاخ سفید میگوید دسترسی ایران به نظام مالی دنیا، جزو برجام نیست.این در حالی است که در مقدمه برجام به صراحت آمده است که طرف مقابل موظف است زمینه های تجارت با ایران را تسهیل نماید و بدون شک بدون دسترسی آزادانه به نظام مالی جهانی این فرایند نسبتا مختل و غیر ممکن است .در بند 29 آمده است :«اتحادیه اروپایی و دولت های عضو و همچنین ایالات متحده، منطبق با قوانین خود، از هرگونه سیاست باهدف خاص تاثیرگذاری منفی و مستقیم بر عادی سازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران، در تعارض باتعهداتشان مبنی بر عدم اخلال در اجرای موفقیت آمیز این برجام خودداری خواهند کرد.»
دست رد بانک بارکلیز به سینه نخست وزیر
21 اسفند 94
بانک بارکلیز خطاب به نخست وزیر انگلیس نوشت: به رغم لغو تحریم های سازمان ملل و اتحادیه اروپا ، به علت فعالیت های این بانک در آمریکا، ناچار است محدودیت های تعامل با جمهوری اسلامی ایران را اعمال کند. کامرون با لحنی تند خطاب به مدیراین بانک گفته بود: به نظر می رسد که سیاست بانک بارکلیز مستقیما با سیاست اتحادیه اروپا، سازمان ملل متحد و سیاست دولت انگلیس در تضاد است زیرا اداره تجارت و سرمایه گذاری انگلیس به شرکت های این کشور توصیه می کند تا از فرصت تعامل با یکی از بزرگ ترین بازارهای تجاری قرن (ایران) نهایت استفاده را کند اما این بانک در این مسیر حرکت نمی کند.
مدیرفروش ایرباس: بانکدارها خیلی می ترسند
14 خرداد 95
مدیر ایرباس در واکنش به عدم همکاری بانک ها در قرارداد ایران و ایرباس، گفت: «بانکدارها خیلی می ترسند ولی به هرحال ما باید این کار را به نحوی انجام دهیم.» لیهای گفته است :«باید یک نظام بانکی بین المللی قابل اعتماد پیدا کنیم و این مسئله باید طی چند ماه آینده حل شود و الّا دیگر قراردادی در کار نخواهد بود.»
چرخه دلار؛ تحریم اولیه و مشکل ساز
درحالی که در دوران مذاکرات هسته ای هیچ صحبتی از تحریم مبادلات دلار نبود، در روزهای پسابرجام در این باره زیاد می شنویم. منظور از انتقال U-Turn یا همان چرخه دلار این است که اگرچه بانک های ایرانی نمی توانند به صورت مستقیم با بانک های آمریکایی رابطه برقرار کنند اما به صورت غیرمستقیم این امکان وجود داشت. به این ترتیب بانک های ایرانی می توانستند به صورت مستقیم و غیرمستقیم از منافع ارتباط با بانک های آمریکایی استفاده کنند با این شرط که یک بانک واسط این عملیات را انجام دهد. برای مثال، ایران نفت خود را به مشتریان غیرآمریکایی خود می فروخت و مشتریان مبالغ خود را به دلار در یک بانک غیرآمریکایی قرار می دادند و عملیات تسویه صورت می گرفت تا بانک ایرانی بتواند از دلارهای حاصل از درآمد نفت بهره مند شود. به این ترتیب تحریم های مالی آمریکا تاثیر به سزایی بر مبادلات مالی ایران نمی گذاشت.اما در سال 2008 اصلاحیه ای بر این مقررات وارد شد که بنا برآن، این استثنا لغو گردید. به این ترتیب که عملیات U-Turn ناممکن گشت. این اصلاحیه که در 10 نوامبر 2008 از طرف دولت آمریکا ابلاغ شد، امکان مبادلات دلاری برای ایران را کاملا محدود کرد و ایران دیگر نمی توانست از مبادلات دلاری بهره مند شود. به این دلیل، دولت وقت ایران به سراغ مبادلات با یورو و یوان و سایر ارزها رفت.
حالا و بعد از برجام، هنوز این مشکل پابرجاست و یکی دیگر از چاله هایی است که بانک های ایرانی در آن گیر افتاده اند. با این حال، تمام این مشکلات تنها در مبادلات دلاری وجود دارد و مبادلات ارزهای دیگر مانع خاصی ندارند. برای مثال درآمد نفتی ایران که به یورو دریافت می شود هیچ مشکلی ندارد. با این حال غیر از سه ارز یورو، پوند و ین، سایر ارزها برای تبدیل به ارزی نظیر یورو باید ابتدا برای محاسبات تبدیل ارز، به دلار ارزش گذاری شوند و سپس به یورو تبدیل شوند که همین نقش واسطه ای دلار در تبدیل برخی ارزها موجب می شود که جریان نقل و انتقال بسیاری از ارزها تحت الشعاع دلار و در نتیجه تحت رصد خزانه داری آمریکا قرار گیرد و با ترس بانک های بزرگ جهان از تحریم های آمریکا مواجه شود. در این میان اگرچه مقام های آمریکایی پس از مطرح شدن این مشکل اظهار نظر هایی مبنی بر رفع این مسئله و دسترسی ایران به بازار های مالی آمریکا و دلار داشتند اما بر اساس اخبار غیر رسمی گویا در خفا درخواست های زیاده خواهانه ای به ویژه در باره برنامه موشکی در قبال این مسئله ابراز کرده اند که با واکنش تند ایران موا جه شده است.
تحریم های نفت و پتروشیمی
تحریم نفتی ایران مربوط به چند سال اخیر نیست. بعد از انقلاب اسلامی و در سال های 1358 و 1376 نیز صنعت نفت ایران تحریم شد. در جریان تحریم های 1996 میلادی ( تحریم موسوم به داماتو) آمریکا به طور یک جانبه صنایع نفت ایران را تحریم کرد اما کشورهای اروپایی توصیه آمریکایی ها را گوش نکردند و بر خلاف میل آمریکا سرمایه گذاری قابل توجهی را در کشور انجام داده و لذا تحریم ها چندان اثرگذار نشد. اما تحریم هایی که از سال 1390 آغاز شد به دو دلیل تاثیر بیشتری بر صنعت نفت کشور گذاشت. دلیل اول چند لایه بودن تحریم ها بود؛ سرمایه گذاری در تولید و استخراج منابع نفتی، بیمه کشتی های نفتکش، خرید نفت از ایران و همکاری در جابه جایی پول نفت ایران، همه همزمان تحریم شد، به گونه ای که با عبور از هر مرحله فروش یا بازگرداندن پول نفت به کشور با مشکل مواجه می شد. به دنبال اجرایی شدن تحریم های اتحادیه اروپا و خروج کشورهایی چون اسپانیا، یونان و ایتالیا از جمع خریداران نفت ایران به مرور صادرات نفت ایران به کمتر از نصف کاهش پیدا کرد اما برخی کشورها از قوانین تحریم به صورت مقطعی معاف شدند و ایران نیز به روش های غیرمتعارف و با وجود چندلایه بودن تحریم ها توانست به مقداری تحریم را دور بزند و لذا صادرات نفت ایران با وجود کاهش به کمتر از نصف، هرگز صفر نشد. براساس متن برجام، تحریم واردات نفت از ایران بعد از روز اجرا تعلیق و یا متوقف شد. این اتفاق سبب شد تا ایران بتواند بار دیگر در بازار نفت خودنمایی کند و به سطح قبل از تحریم بازگردد.
تحریم های بیمه
یکی دیگر از تحریم های مهمی که به واسطه برجام برچیده شد، تحریم بیمه بود. تحریم های مربوط به موضوع بیمه را می توان در ماده 12 تصمیم اتحادیه اروپا در سال 2012 و ماده 35 آیین نامه اجرایی اتحادیه اروپا در سال 2012 دنبال کرد. در این دو ماده قانونی هرگونه فعالیت بیمه و یا بیمه مجدد دولت ایران ، اشخاص و شرکت های ثبت شده در ایران ممنوع شد. هر چند که مسافر و موضوع سلامت از این قاعده کلی تحریم مستثنا شده است اما پایه تحریم بر سر فعالیت های تجاری ایران سایه افکنده بود. در مقابل آمریکا براساس مواد قانونی فراوانی ارائه خدمات بیمه ای یا بیمه اتکایی به افراد ذکر شده را محدود کرد. با این حال در توافق هسته ای صورت گرفته اتحادیه اروپا و آمریکا متعهد شدند از روز اجرا تحریم های مربوط به بیمه را متوقف کنندکه این مسئله اجرایی شد البته این فرایند نیز تاحدی مانند برخی دیگر از مسائل مرتبط با موضوعات مالی تحت الشعاع عملکرد تردیدساز آمریکایی ها قرار گرفت .
[1] پایگاه اطلاع رسانی اینترنشنال بیزینس تایمز، 17 ژانویه 2014
[2] Legal act
[3] Council decision
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
اکبری- عباسعلی کدخدایی، محمدرضا علیزاده و سیدفضل ا... موسوی با اکثریت آرای نمایندگان مجلس به عضویت شورای نگهبان درآمدند. به گزارش خراسان ،نمایندگان مجلس در جلسه علنی روز گذشته انتخاب 3 عضو حقوقدان شورای نگهبان از میان 5 حقوقدان معرفی شده دستگاه قضایی را در دستورکار خود قرار دادند و در نهایت پس از نطق 10 دقیقه ای هر یک از حقوقدانان معرفی شده عباسعلی کدخدایی با 203 رای، محمدرضا علیزاده با 178 رای و سیدفضل ا... موسوی با 142 رای از مجموع 263 رای انتخاب شدند. همچنین احمد بیگی حبیبآبادی 109 رای و محمدهادی صادقی هم 105 رای کسب کردند و از حضور در شورای نگهبان بازماندند. کدخدایی که در شهریور 92 همراه با چهار حقوقدان دیگر از سوی دستگاه قضایی به مجلس معرفی شده بود بارای اکثریت نمایندگان با یک رای کمتر از نفر سوم و کسب 129 رای از حضور در شورای نگهبان بازمانده بود. او روز گذشته در تشریح برنامه خود به نمایندگان مجلس با تاکید بر این که مجلس تبلور مردم سالاری دینی بوده که برابر فرمایش های امام راحل و رهبر معظم انقلاب دارای جایگاه ویژهای در بین سایر نهادهاست، گفت: نظام انتخاباتی موجود کارآمدی خود را از دست داده و باید نظام جامع انتخاباتی تدوین شود. به گزارش تسنیم، وی با بیان این که «در نظارت های انتخاباتی مشکلاتی وجود دارد» گفت: امیدواریم تعامل خوبی بین نمایندگان ملت و حقوقدانان شورای نگهبان ایجاد شود تا این مشکلات سریع تر رفع شود و تا زمانی که این قوانین تدوین نشود این مشکلات و نواقص نیز حل نمیشود. وی همچنین پس از کسب رای اعتماد در حاشیه جلسه مجلس در گفت و گو با خراسان گفت: به زودی برنامه های خود را در مصاحبه مفصل تری ارائه خواهم داد. وی با تاکید بر این که باید درباره موضوع نظام انتخاباتی کشوراقدامات موثری صورت گیرد تصریح کرد: باید تلاش کنیم تا با همکاری مجلس، شورای نگهبان و دولت محترم، قوانین جامعی را در این حوزه تدوین کنیم تا هم حقوق داوطلبان انتخابات رعایت شود و هم منافع نظام جمهوری اسلامی تامین شود. به گزارش خراسان، انتخابات حقوقدانان شورای نگهبان درحالی پیش از ظهر روز گذشته برگزار شد که براساس تصمیم فراکسیون ولایت که پیش از آغاز جلسه علنی مجلس فراکسیون ولایت تشکیل جلسه داده بودعباسعلی کدخدایی،فضل ا... موسوی ومحمد هادی صادقی به عنوان گزینه این فراکسیون معرفی شده بودند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
فرمانده ناجا با انتقاد از برخی استفادههای ابزاری از موضوع گشت ارشاد گفت: امروز شاهدیم که هر کسی که در هر شهرستانی میخواهد کاندیدا شود یا هر کسی میخواهد در ریاست جمهوری شرکت کند شعار میدهد که من گشت ارشاد را برمیدارم اما مگر این شدنی است، این قانون است، قانون را تغییر دهید ما هم حرفی نداریم اما ما نمیتوانیم برخلاف قانون عمل کنیم.سردار حسین اشتری دیروزدر اختتامیه جشنواره چادرهای آسمانی گفت: اگر بنا بر ضرورتی لازم شد زنی در جامعه ما به صورت تنها از نقطهای از کشور به نقطه دیگر سفر کند باید این امنیت را داشته باشد که در هر ساعت از شبانهروز سفر خود را انجام دهد.وی افزود: تمامی اقدامات پلیس در حوزه عفاف و حجاب براساس مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام میشود.اشتری با اشاره به موضوع گشت ارشاد و استفادههای ابزاری و تبلیغاتی از آن و این که نیروی انتظامی بیش از تمام دستگاههای دولتی مردممحور بوده و خدمات مردمی ارائه میکند، بر ضرورت توجه جدی به موضوع پیشگیری تاکید کرد و گفت: باید توجه داشت که تمام دستگاههای فرهنگی و متولیان فرهنگ در موضوع عفاف و حجاب دارای وظیفه هستند و اگر تمامی آن ها به وظایف خود عمل کنند به ورود نیروی انتظامی به این بحث نیازی نیست ولی ما معتقدیم حتی اگر هیچکس هم وظیفه خود در این زمینه را انجام نداد ما به وظیفه خودمان عمل میکنیم چرا که ورود ما به این موضوع و مسائل امنیت اخلاقی و اجتماعی خواسته و تقاضای مردم است.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
«وقتی به آتش مهیب برج سلمان نگاه می کردم، تنها یک سوال در ذهن داشتم:» ساختمان بیمه است؟ «با خود می گفتم اگر این ساختمان بیمه باشد، درد آتش سوزی بسیار کمتر است. دقیقا در لحظه ای که برای داشتن بیمه آتش سوزی واحد های برج سلمان فکر می کردم، به یاد منزل خودم افتادم که بیمه آتش سوزی نیست. شاید اصلا فکر نمی کردم که ممکن است روزی آتش به جان منزلم بیفتد.» بیمه آتش سوزی موضوع دخل و خرج امروز است.بیمه آتش سوزی جزو بیمه هایی است که کمتر به آن فکر می کنیم. شاید آتش سوزی آنقدر کم اتفاق می افتد که آن را بسیار دور می پنداریم اما دقیقا به دلیل همین اتفاق است که نرخ های این بیمه بسیار پایین است و شما با مبالغ اندک می توانید یک ریسک بزرگ را از خود دور کنید.
نرخ بیمه آتش سوزی چطور حساب می شود؟
به طور کلی ارزش بیمه آتش سوزی یک ساختمان به ارزش بازاری ساختمان (غیر از زمین ملک) و نیز ارزش کالا های موجود در آن بستگی دارد. منتهی هنگام محاسبه نرخ نهایی، اجزای فوق در ضرایب مخصوصی ضرب می شوند. این ضرایب برای واحد های مسکونی یکسان و برای واحد های تجاری بسته به نوع فعالیت صنفی متفاوت است. به عنوان مثال این ضریب برای یک انبار آهن بسیار کمتر از این ضریب برای یک انبار چوب است و لذا نرخ بیمه ای که صاحب یک انبار آهن می پردازد، به نسبت کمتر از مبلغ پرداختی توسط یک مالک انبار چوب است. برای این که مطلب روشن تر شود، به دو نمونه زیر توجه کنید:
بیمه آتش سوزی یک سوپرمارکت، چند؟
یک سوپرمارکت معمولی با متراژ 12 متر مربع را در نظر بگیرید. اگر ارزش ساختمان و همچنین اثاثیه این واحد، هر کدام 10 میلیون تومان باشد و اجناس قابل فروش داخل این مغازه هم 60 میلیون تومان بیرزد، می توان گفت این مغازه را می توان در برابر خسارت 80 میلیون تومانی بیمه کرد اما برای محاسبه حق بیمه ای که صاحب این سوپرمارکت سالانه باید بپردازد، باید این 80 میلیون را در ضریب (1.58 تقسیم بر 1000) ضرب کرد که 126 هزار و 400 تومان می شود. در نهایت به این مبلغ، مالیات بر ارزش افزوده و عوارض شهرداری اضافه شده و حق بیمه نهایی که 137 هزار و 760 تومان است، به دست می آید.
بیمه آتش سوزی برای یک ساختمان 100 متری
محاسبه بیمه آتش سوزی برای اماکن مسکونی، از یک نظر مشابه اماکن تجاری است. یعنی ارزش ساختمان و اثاثیه ملاک محاسبه است اما از نظر دیگر ضریب بیمه، برای اماکن مسکونی برخلاف اماکن تجاری، یکسان است و آن گونه که بررسی های میدانی ما نشان می دهد این نرخ هم اینک 0.18 در هزار تعیین شده است. بیمه آتش سوزی واحد های مسکونی می تواند شما را از آتش سوزی، انفجار و صاعقه در امان نگه دارد. هرچند که موارد دیگری نظیر سیل، زلزله، ترکیدگی لوله آب و... را می توانید به بیمه نامه خود اضافه کنید.بر این اساس، در صورتی که ارزش ساختمان (و نه زمین) یک ملک مسکونی با 100 متر فضای مفید، یکصد میلیون تومان و ارزش موجودی لوازم و اثاثیه آن هم 30 میلیون تومان باشد، می توان این واحد را در برابر خسارت 130 میلیون تومانی، بیمه آتش سوزی کرد. از سوی دیگر با در نظر گرفتن ضریب 0.18 در هزار برای بیمه آتش سوزی اماکن مسکونی و نیز مالیات بر ارزش افزوده و عوارض شهرداری، حق بیمه نهایی 25 هزار و 506 تومان برای این ملک به دست می آید.
چرا باید بیمه آتش سوزی بخریم؟
عدد های بالا برای خرید یک ساله حق بیمه نشان می دهد که باید بیمه آتش سوزی را تهیه کنیم. مثلا شما می توانید با تنها 25 هزار تومان منزل خود را در برابر آتش سوزی بیمه کنید. رقمی به اندازه نصف یارانه یک ماه. حتی اگر مغازه ای دارید هم می توانید با ارقام بسیار کم، خیال خود را از آتش سوزی راحت کنید.
یک برآورد ساده نشان می دهد که در مشهد می توان با حدود 25 هزار تومان، یک منزل مسکونی معمولی را برای یک سال بیمه آتش سوزی کرد. حق بیمه یک سوپرمارکت هم حدود 140 هزار تومان خواهد بود
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
ناسخ / نمایندگان مجلس صبح دیروز پس از سخنان اکبر ترکان، دبیر شورای عالی مناطق آزاد با طرح یک فوریت لایحه ایجاد هفت منطقه آزاد تجاری ، صنعتی و 12 منطقه ویژه اقتصادی در کشور موافقت کردند که در این بین دو شهر از استان خراسان رضوی به نام های خواف و قوچان نیز جزو مناطق ویژه اقتصادی قرار دارند.
به گزارش خبرگزاری خانه ملت، نمایندگان در نشست علنی دیروز مجلس شورای اسلامی با یک فوریت لایحه ایجاد هفت منطقه آزاد تجاری- صنعتی و 12 منطقه ویژه اقتصادی با 130 رأی موافق، 100 رأی مخالف و 12 رأی ممتنع از مجموع 256 نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند. براساس این گزارش در ماده واحده لایحه مذکور به دولت اجازه داده میشود در استانهای گلستان (اینچه برون)، ایلام، (مهران)، سیستان و بلوچستان (سیستان)، کردستان (بانه و مریوان)، هرمزگان (جاسک)، بوشهر (بوشهر)، منطقه آزاد تجاری صنعتی را در محدوده هایی که به تصویب هیئت وزیران میرسد ایجاد کند.
همچنین به دولت اجازه داده می شود در استان های خراسان رضوی، (خواف و قوچان) ، فارس (فسا)، یزد (ابرکوه و میبد)، زنجان (زنجان)، کهگیلویه و بویراحمد (گچساران)، آذربایجان غربی (سرو- ارومیه)، لرستان (خرم آباد)، قزوین(تاکستان) و اصفهان (شاهین شهر) منطقه ویژه اقتصادی و در استان البرز (ساوجبلاغ) منطقه ویژه اقتصادی دارویی ایجاد کند.
فرماندار شهرستان خواف در این باره به خراسان رضوی گفت: منطقه ویژه اقتصادی خواف حد فاصل خواف و سنگان و در مساحتی حدود هزار و 800 هکتار تاسیس می شود و با عنوان منطقه ویژه اقتصادی انرژی های تجدید پذیر از آن یاد می شود.
پهلوان نژاد افزود: این منطقه در تونل بادی خواف قرار دارد و شرکت هایی که در این منطقه اقدام به ساخت مزرعه بادی کنند از معافیت های مالیاتی و گمرکی و هم چنین مشوق های اقتصادی دولت بر خوردار خواهند شد.وی گفت: منطقه ویژه اقتصادی خواف باتوجه به این که در مجاورت راه آهن خواف – هرات قرار دارد می تواند موجب تحول اقتصادی خواف شود و از طرفی می توان بندر خشک را در این منطقه احداث کرد.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
امنیت و ثباتی که زیربنای هرگونه توسعه اقتصادی و رفاه ملت ها خواهد بود.بر اساس این گزارش ، نشست وزیران خارجه پنج کشور حاشیه دریای خزر به مدت یک روز در آستانه پایتخت قزاقستان برگزار شد.گفتنی است روسای جمهوری پنج کشور حاشیه خزر در نخستین نشست سران که اردیبهشت ماه 1381 در عشق آباد ترکمنستان برگزار شد، درباره مبارزه با آلودگی محیط زیست و نیز راه های حفاظت از بزرگترین دریاچه جهان به تفاهم کلی رسیدند و زمینه امضای کنوانسیون محیط زیست خزر موسوم به «سند تهران» فراهم شد که 14 آبان 1382 در ایران به امضای بلندپایه ترین مقام های محیط زیست پنج کشور ساحلی رسید.این سند بعدها به عنوان اولین سند حقوقی مرتبط با دریای خزر به تصویب نهایی مجالس مقننه کشور های ساحلی رسید و اجرایی شد.نشست روسای جمهور کشورهای ساحلی دریای خزر در سال 2002 در عشق آباد، 2007 در تهران، 2010 در باکو و 2014 در آستاراخان برگزار شد.در همین حال ایرنا به نقل از خبرگزاری ترند جمهوری آذربایجان از برگزاری نشست آتی کارگروه ویژه بررسی وضعیت دریای خزر در ایران خبر داد.این تصمیم در نشست دو روزه معاونان وزیران خارجه کشورهای حاشیه دریای خزر در آستانه قزاقستان گرفته شد.این نشست در روزهای 11و12ژوئیه (21 و 22 تیرماه) در این شهر برگزار شد .امنیت و ثباتی که زیربنای هرگونه توسعه اقتصادی و رفاه ملت ها خواهد بود.بر اساس این گزارش ، نشست وزیران خارجه پنج کشور حاشیه دریای خزر به مدت یک روز در آستانه پایتخت قزاقستان برگزار شد.گفتنی است روسای جمهوری پنج کشور حاشیه خزر در نخستین نشست سران که اردیبهشت ماه 1381 در عشق آباد ترکمنستان برگزار شد، درباره مبارزه با آلودگی محیط زیست و نیز راه های حفاظت از بزرگترین دریاچه جهان به تفاهم کلی رسیدند و زمینه امضای کنوانسیون محیط زیست خزر موسوم به «سند تهران» فراهم شد که 14 آبان 1382 در ایران به امضای بلندپایه ترین مقام های محیط زیست پنج کشور ساحلی رسید.این سند بعدها به عنوان اولین سند حقوقی مرتبط با دریای خزر به تصویب نهایی مجالس مقننه کشور های ساحلی رسید و اجرایی شد.نشست روسای جمهور کشورهای ساحلی دریای خزر در سال 2002 در عشق آباد، 2007 در تهران، 2010 در باکو و 2014 در آستاراخان برگزار شد.در همین حال ایرنا به نقل از خبرگزاری ترند جمهوری آذربایجان از برگزاری نشست آتی کارگروه ویژه بررسی وضعیت دریای خزر در ایران خبر داد.این تصمیم در نشست دو روزه معاونان وزیران خارجه کشورهای حاشیه دریای خزر در آستانه قزاقستان گرفته شد.این نشست در روزهای 11و12ژوئیه (21 و 22 تیرماه) در این شهر برگزار شد .
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
دستور کاهش قیمت اینترنت موبایل به اپراتور های تلفن همراه ابلاغ و آن ها موظف به کاهش نرخ دیتای آزاد از اول مرداد شدند.وزارت ارتباطات بعد از بازنگری نرخ های ارتباطی در زمینه ثابت و سیار در ماه گذشته به مصوبه ای درباره نرخ های مکالماتی تلفن ثابت و اینترنت موبایل رسید که برای ابلاغ به اپراتور ها نیازمند تایید نهایی دولت بود. معاون بررسی های فنی و صدور پروانه سازمان تنظیم مقررات در این باره اعلام کرد: با ابلاغ و اجرای مصوبه های جلسه 237 کمیسیون، تعرفه دسترسی ثابت بین 16 تا 30 درصد و تعرفه آزاد استفاده از دیتای سیار 20 درصد کاهش می یابد.
با این حال در متن مصوبه مذکور تفاوتی میان سیم کارت های دائمی و اعتباری در نظر گرفته نشده، در حالی که به طور معمول تعرفه خدمات روی سیم کارت های اعتباری 50 درصد بیش از سیم کارت های دائمی بوده است.
براساس تصمیم کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات، سقف هزینه دیتای موبایل (دیتای آزاد) کوتاه شد تا به این طریق بخشی از درآمد های اپراتورهای موبایل از اینترنت آزاد کاهش یابد و به سمت گران کردن بسته های دیتا بروند. در واقع در حال حاضراغلب کاربران اینترنت موبایل از بسته های اینترنت استفاده می کنندو به طور عمده موارد مصرف آزاد به صورت ناخواسته اتفاق می افتد.
به گزارش تسنیم، در واقع این تحلیل به شکل غیرمستقیم، حمایت از اینترنت ثابت و فناوری ADSL را در پی خواهد داشت زیرا در حال حاضر هزینه پایین دیتای موبایل موجب شده سهم بیشتری در سبد مصرف دیجیتال خانوار داشته باشد و ADSL به انزوا کشیده شود.از آن حیث که وزارت ارتباطات و سازمان تنظیم مقررات مسئول حمایت و تضمین حیات کسب وکار های موجود در حوزه ICT هستند، پیش بینی می شود چنین تصمیمی برای حمایت از کسب وکار اینترنت ثابت باشد زیرا در ادامه مصوبات کمیسیون مذکور، تعرفه بخش ADSL نیز کاهش یافته است.بر این اساس سقف تعرفه دیتا برای مشترکان دائمی موبایل به ازای هر کیلو بایت استفاده از نیم (0.5) به 0.4 ریال کاهش یافت.
اکنون کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات اعلام کرده که اپراتور های تلفن همراه می توانند با رعایت شرایط رقابتی و تعرفه تعیین شده در مصوبه مذکور، ضمن فروش خدمات دیتا براساس کیلوبایت، بسته های مختلف تعرفه ای را نیز متناسب با نیاز مشترکان تعریف و با رعایت سایر مقررات و شرایط پروانه خود ارائه کنند.
نکته قابل توجه این است که با دستور کمیسیون مربوطه، کلیه اپراتور های تلفن همراه باید از اول مرداد سال جاری تعرفه های تصویب شده توسط کمیسیون را اجرا کنند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
گروه اندیشه- یکی از مباحث مهم فقهی که مورد نیاز آحاد جامعه میباشد، احکام «پوشش و آرایش» است. «پوشش» امری طبیعی برای انسانها و از ممیزات آنها نسبت به دیگر موجودات است. «آرایش» هم رفتاری است که از تمایل انسان به خودآرایی نشأت میگیرد. اسلام در احکامی که در مورد پوشش و آرایش وضع کرده، این دو مسئله را نظاممند کرده است بهگونهای که شخصیت وزین و مطلوب را برای آقایان و بانوان حفظ کند. پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتا... العظمی خامنهای (KHAMENEI.IR) چندی پیش اعلام کرد به پرسشهای شرعی مخاطبان درباره احکام پوشش و آرایش پاسخ میدهد. حجتالاسلام والمسلمین محمدحسین فلاحزاده، عضو دفتر استفتائات حضرت آیتا... العظمی خامنهای و رئیس مرکز موضوعشناسی احکام فقهی به پرتکرارترین سؤالات مطابق با فتاوای حضرت آیتا...العظمی خامنهای پاسخ داده است.
۱. محدوده پوشش خانمها و آقایان چقدر باید باشد؟
خانم ها در نگاه نامحرم تمام بدن را باید بپوشانند غیر از دو موضع که واجب نیست پوشانده شود البته در صورتی که آرایشی یا زیوری نداشته باشد. آن دو موضعی که واجب نیست یکی گردی صورت است به مقداری که در وضو لازم است شسته شود، یکی هم دستها از نوک انگشتان تا مچ. این مقدار هم البته اگر آرایش و زینتی داشته باشد حتماً باید پوشانده شود. به دست داشتن انگشتر هم اگر ساده باشد، چشمگیر نباشد، به نظر حضرت آقا پوشاندنش واجب نیست اما اگر ساده نیست و چشمگیر است باید پوشانده شود. اصل حجاب درباره آقایان پوشاندن عورتین است اما اگر در جایی قرار می گیرند که در معرض نگاه نامحرم یا در معرض نگاه شهوتآلود دیگران یا بهگونهای است که طرف انگشتنما میشود، باید به مقدار لازم و متعارف بدن را بپوشاند.
۲. آیا پوشاندن پا از نگاه نامحرم برای خانمها واجب است یا خیر؟ و حکم پوشش پا برای خانمها در هنگام نماز در صورتی که نامحرم در آنجا نباشد چیست؟
خانمها در مقابل نامحرم باید پاها را بپوشانند؛ تنها دو موضع برای پوشش خانمها در حضور نامحرم استثنا شده است: «گردی صورت و دستها تا مچ» البته به شرط اینکه آرایش و زیوری که جلب توجه کند و چشمگیر باشد نداشته باشند. اما در نماز سه موضع استثنا شده که پوشاندن آن واجب نیست؛ «گردی صورت» به مقداری که در وضو شسته میشود، «دستها تا مچ» و «پاها تا مچ، به شرط اینکه نامحرمی نباشد».
۳. مرد تا چه اندازه اختیار دارد همسر خود را ملزم به پوشش و آرایش خاصی کند؟ و زن تا چه حد باید به حرف شوهرش در اینباره گوش دهد و رعایت حجاب یا رعایت نکردن آن را الزامی بداند؟
مسئله پوشش و آرایش ربطی به دستور یا نهی شوهر ندارد بلکه حکم خداست و خانمها باید در جاهایی که حجاب واجب است، یعنی در نگاه نامحرم مراعات کنند حتی اگر شوهر مخالفت کند. به عکس در جاهایی که حجاب واجب نیست، اطاعت از امر شوهر به حجاب باز هم واجب نیست؛ مگر اینکه موردی باشد که اگر خانم اطاعت نکند، اختلاف یا مشاجره به وجود میآید و خدای ناکرده منجر به جدایی خواهد شد یا ترس از این باشد، در اینجا چون امر مهمی در میان است اطاعت لازم میباشد.
۴. آیا استفاده از حلقه ساده ازدواج برای خانم زینت محسوب میشود؟
انگشتر خانمها اگر چشمگیر نبوده و ساده باشد -حالا فرقی نمیکند که مربوط به ازدواجش بوده یا خودش تهیه کرده و یا هدیه گرفته است- پوشاندنش واجب نیست. اما اگر انگشتر چشمگیر و خاص است باید از نگاه نامحرم پوشانده شود.
۵. برخی از خانمها در شبکههای مجازی با قصد خیر و هدف ترویج حجاب اسلامی و چادر مشغول به فعالیت هستند و عکسهای خود را با حجاب کامل منتشر می کنند. لکن در برخی موارد همین تصاویر موجب سوءاستفاده می شود؛ تکلیف چیست؟
اگر این تصاویر مورد سوءاستفاده قرار گیرد یا تحریکآمیز باشد یا مفسدهای برای خانم داشته باشد، جایز نیست.
۶. آیا استفاده نوع خاصی از حجاب با رنگهای متنوع برای جذب دیگران به مقوله حجاب جایز است؟
استفاده از رنگهای متنوع اگر بهگونهای باشد که موجب جلب توجه نامحرم شده بهطوریکه خانم انگشتنما شود، جایز نیست. درست است که برخی قصد خیر دارند و میخواهند حجاب تمیز و شیک داشته باشند و مرتب باشند و با این کار دیگران را جذب کنند تا حجاب ترویج پیدا کند، اما باید به این نکته توجه داشته باشند طوری نشود که در نگاه دیگران حتی بین خانمها انگشتنما شوند؛ یا موجب جلب توجه نامحرم شوند که در این دو صورت جایز نیست. اما اگر اینگونه نیست و حجابشان عادی است و دیگران هم جذب این حجاب میشوند، قطعاً اشکالی ندارد.
۷. حکم پوشیدن ساپورت و شلوار لی یا شلوار جین و روسری و کفش رنگی و مانتوی کوتاه در زیر چادر چیست؟
برای پوشش شرایطی ذکر شده ازجمله اینکه برجستگیهای بدن مشخص نباشد. در مورد ساپورت، اینگونه است که تمام هندسه بدن مشخص است؛ بنابراین حجاب کاملی نیست اما نسبت به نوعهای رنگی شلوار جین و لی، اگر زیر چادر باشد و پیدا نباشد، حکم خاصی ندارد؛ به فرض اینکه پیدا هم باشد اگر بهقدری چسبان نباشد که هندسه بدن مشخص باشد -یعنی یک مقداری گشاد باشد که برجستگی بدن مشخص نباشد- و اینکه رنگش بهگونهای نباشد که فرد انگشتنما شود و بهاصطلاح لباس شهرت نباشد، اشکالی ندارد.
۸. آیا پوشیدن چادر در کشورهای غربی و یا استفاده از پوشیه در شهرهایی که متداول نیست، حکم لباس شهرت را پیدا میکند و اشکال دارد؟
اصل مراعات حجاب لازم است یعنی اگر فرد به جایی رفت که افراد بیحجاب هستند، او باید حجاب را مراعات کند؛ اگرچه چادر حجاب برتر و بهتر است اما اگر در جایی پوشیدن چادر یا پوشیه برایش مفسده دارد و ممکن است مورد تعرض قرار گیرد یا اینکه انگشتنما شود یعنی لباس شهرت محسوب شود، در آنجا به خاطر وجود مفسده، استفاده از چادر یا پوشیه جایز نیست.
۹. آیا منظور از نگاه پزشک به بیمار غیرهمجنس، نگاه به قسمتهای خاص بدن است و یا نگاه همراه با لذت و گناه به بیمار؛ در این صورت تشخیص توسط بیمار چگونه خواهد بود؟
نگاه حرام -چه برای پزشک و چه برای غیرپزشک- نگاه به قسمتهایی از بدن زن است که در نگاه نامحرم باید بپوشاند؛ یعنی نگاه به غیر از صورت و دستها، یا نگاه شهوتآلود به خانم؛ این به حکم اولی نگاه حرام است. اما در صورت اضطرار و ناچاری که پزشک همجنس موجود نباشد یا اگر هست در دسترس نیست و فرد ناچار است، در این صورت پزشک قسمتهای دیگر بدن را هم به ضرورت میتواند برای معاینه و معالجه لازم نگاه کند. تشخیص نگاه شهوتآمیز هم به خود پزشک برمیگردد و معمولاً تشخیصش برای بیمار مشکل است. اگر خانم میخواهد به پزشک مراجعه کند و میداند پزشک برای درمان او باید به جاهایی که نگاه نامحرم به آن حرام است نگاه کند، در صورتی که پزشک همجنس وجود داشته باشد، نمیتواند به پزشک غیرهمجنس مراجعه کند ولو اینکه پزشک همجنس با تأخیر حاضر میشود، اما اگر تأخیر ممکن نیست و چارهای ندارد، این مراجعه اشکال ندارد. اگرچه وظیفه پزشک هم این است که در نگاه به مقدار ضرورت اکتفا کند.
۱۰. در صورتی که پزشک متخصص همجنس و غیرهمجنس برای خانمها وجود دارد اما پزشک مرد برای معاینه و معالجه از تخصص بالاتری برخوردار است، آیا در این صورت مراجعه به پزشک مرد برای خانمها جایز است؟
در صورتی که پزشک همجنس وجود دارد و میتواند معاینه و معالجه کند، هرچند ممکن است پزشک غیرهمجنس تخصص بالاتری داشته باشد، مراجعه به پزشک غیرهمجنس در صورتی که مستلزم لمس و نظر حرام باشد، جایز نیست. اما اگر تخصص پزشک همجنس خیلی پایین است و مطمئن هستند که نمیتواند معالجه کند، در این صورت در حقیقت پزشک همجنس که بتواند این بیمار را معالجه کند، وجود ندارد؛ اما باید توجه داشت بهانه اینکه پزشک غیرهمجنس تخصص بالاتری دارد و بهتر عمل میکند، مجوزی برای مراجعه به او نیست.
۱۱. در شهرهای کوچک که متخصص خانم کم است، آیا باید کل شهر را بگردیم تا پزشک خانم پیدا کنیم؟ و در صورت نبود متخصص خانم، آیا لازم است به شهرهای همجوار برویم؟
به هر حال لمس بدن نامحرم حرام و نگاه به آن قسمتهایی که باید پوشانده شود حرام است. خانم هم اگر بیمار باشد بدون مجوز شرعی نمیتواند خودش را در معرض نگاه یا لمس حرام قرار دهد؛ مثلاً اگر در آن طرف شهر و یا در شهرهای همجوار، پزشک متخصصی هست و ایشان هم بیماری اش شدید نیست و از نظر مالی نیز برایش امکان دارد و بهطور معمول هزینهاش را دارد و امکان مراجعه هم هست، اینچنین شخصی نمیتواند مرتکب فعل حرام شود.
۱۲. گرفتن نبض و یا دیدن چشم و گوش و دهان و دندان خانمها توسط پزشک مرد اشکال دارد؟
گوش ازجمله قسمتهایی است که خانم باید از نگاه نامحرم بپوشاند؛ بنابراین اگر مجوزی ندارد، مراجعه به پزشک غیرهمجنس جایز نیست اما اگر اضطرار باشد (پزشک همجنس موجود نباشد) اشکالی ندارد. درباره معاینه دهان و دندان و چشم هم بنابر احتیاط واجب پزشک غیرهمجنس برای معاینه و معالجه نگاه نکند ولی اگر پزشک همجنسی وجود ندارد باز هم مثل سایر موارد اشکالی ندارد.
درباره گرفتن نبض هم اگر از روی لباس باشد یا پزشک دستکش داشته باشد و مفسدهای وجود نداشته باشد، اشکالی ندارد. اما اگر پزشک دستکش ندارد و از روی لباس هم نیست و بدن خانم لمس میشود، این کار جایز نیست مگر در صورت اضطرار.
۱۳. چه نوع پوششی از حیث رنگ، جنس و نوع برای خانمها در مقابل نامحرم اشکال دارد؟
بهطورکلی اگر لباس بهگونهای باشد که فرد را در نگاه دیگران انگشتنما و یا جلب توجه نامحرم کند -حتی در کیفیت پوشیدن- پوشیدن آن جایز نیست. در پوشش بیرون شرایطی برای لباس گفتهاند: اینکه بدن را به مقدار کامل بپوشاند، خیلی نازک نبوده و بدننما نباشد، از نظر حجم طوری باشد که برجستگیها و برآمدگیهای بدن را بپوشاند، خیلی تنگ و چسبان نباشد و همچنین این لباس مروج فرهنگ ابتذال و یا فرهنگ دشمنان نباشد. یعنی خودتان استقلال داشته باشید.
۱۴. آیا استفاده از چادر براق و رنگارنگ در برابر نامحرم اشکال دارد؟
نه، اشکالی ندارد مگر اینکه بهگونهای باشد که جلب توجه نامحرم کند یا در حدی است که فرد انگشتنما میشود.
۱۵. در استفاده از لباسهای تنگ و چسبان چه معیارهایی باید رعایت شود؟
بهطورکلی لباس نباید بهقدری چسبان باشد که حجم و هندسه بدن مشخص شده و یا موجب جلب توجه نامحرم یا انگشتنما شدن شود.
۱۶. آیا پوشیدن جوراب نازک برای خانمها بهطوریکه پا در مقابل نامحرم مشخص باشد جایز است؟
از جمله شرایط پوشش و لباس این است که بدننما و نازک نباشد که پوست بدن پیدا باشد. بنابراین پا باید از نگاه نامحرم پوشانده شود، اگر خانمی جوراب نازک بپوشد که پا دیده شود، حجابش کامل نیست و جوراب باید در حدی باشد که پا پیدا نباشد.
۱۷. خانم هایی که موی بلند دارند و موی خود را در زیر روسری یا چادر در پشت سرشان می بندند بهگونهایکه یک برآمدگی زیر روسری یا چادر ایجاد میشود، این مسئله شرعاً چه حکمی دارد؟
اگر این وضع بهگونه ای باشد که جلب توجه نامحرم کند یا خانم انگشتنما شود و شکل و شمایل خاصی پیدا کند حرام است اما اگر در آن حد نباشد اشکالی ندارد.
۱۸. پوشیدن کفش های پاشنهبلند برای بانوان چه حکمی دارد؟
اگر موجب جلب توجه نامحرم شود یا خانم انگشت نما می شود جایز نیست اما اگر در آن حد نباشد اشکالی ندارد.
۱۹. پوشیدن تی شرت های کوتاه برای پسران و مردان بهنحوی که بخشی از بدن در معرض دید قرار می گیرد چه حکمی دارد؟
بهطورکلی اگر انسان لباسی بپوشد که مثلاً کوتاه است یا قسمتی از بدن پیدا است یا شکل و شمایل خاصی دارد و جلب توجه میکند و ممکن است انگشتنما شود و مردم بگویند این چه وضعیت و لباسی است، اگر در آن حد باشد حرام است.
۲۰. پوشش دختر در مقابل خواستگار چگونه باید باشد؟
دختری که هنوز عقدش با پسری که به خواستگاری او آمده خوانده نشده -ولو انگشتر هم آورده باشند- بنا بر حکم اولی نامحرم هستند و حدود و ثغور شرعی در رابطه با حجاب، نگاه و حتی صحبت باید رعایت شود، اما یک استثنایی وجود دارد؛ زمانی که خواستگار آمده، همه صحبت ها شده و توافق صورت گرفته، فقط مانده که پسر نامزدش را خوب ببیند که آیا کاملاً مورد پسند است یا خیر؛ گفتهاند یک نگاه به مو و اینها اشکالی ندارد آن هم احتیاط این است که لباس توری داشته باشد و از روی آن ببیند اما این بدان معنا نیست که هر روز خواست صبح و شب راه بیفتد دخترها را ببیند بعد راجع به شرایط صحبت بکند.
۲۱. آیا دختربچهها را قبل از رسیدن به سن بلوغ باید ملزم به رعایت حجاب کرد؟
کودک قبل از سن بلوغ تکلیف ندارد، ولی از نظر تربیتی اگر در معرض نگاه نامحرم است، باید تا حدودی حجاب را رعایت کند. این کار وظیفه پدر و مادر یا سرپرست کودک است. اما زمانی این کار واجب است که رعایت نکردن حجاب برای کودک مفسده داشته باشد یا در معرض نگاه حرام قرار گیرد یا خوف این باشد که اگر الان حجاب را رعایت نکند در آینده بیحجاب بار می آید و حجاب را مراعات نمی کند؛ در این صورت حجاب لازم است و در غیر این صورت خیر.
۲۲. بعضاً دیده می شود بعضی از فروشگاه ها یا شرکت ها برای جذب مشتری از دختران و زنان کارمند میخواهند نوع خاصی از آرایش و پوشش را داشته باشند که حدود شرعی در آن رعایت نمی شود. درآمدی که شرط به دست آمدنش قبول انجام چنین چیزی باشد برای دو طرف کارفرما و کارمند چه حکمی دارد؟
نه کارمند مجاز است اینجا دستور کارفرما را اطاعت کند و حجاب را رعایت نکند یا در مقابل نامحرم با آرایش ظاهر شود، نه کارفرما شرعاً مجاز است و چنین حقی دارد که چنین دستوری دهد؛ اگر هم دستور داد آنها نمی توانند اطاعت کنند و لذا اگر اطاعت کرده و حجاب را رعایت نکردند یا در مقابل نامحرم با آرایش حاضر شدند، کار حرامی مرتکب شدهاند. اما درآمدشان، اگر کاری که انجام می دهند و شغلشان خلاف نباشد و کالایی که می فروشند فروش آن کالا اشکالی نداشته باشد، درآمد و مزدی که می گیرند حلال است. اما اقدام او به آرایش کردن یا اجبار کردن کارمندان به آرایش کردن، کار خلافی است و شایسته نیست که انسان درآمدی کسب کند که در طریق آن، کار حرام مرتکب میشود.
۲۳. دختری در بیرون از منزل چادری است و حجاب کامل دارد اما در داخل منزل و در مقابل نامحرم های فامیل لباسهایی می پوشد که حجابش کامل نیست یا حجم بدنش مشخص است. حکم این کار چیست و آیا تفاوتی بین نامحرم های فامیل و غریبه وجود دارد؟
تفاوتی بین نامحرم ها وجود ندارد و نامحرم نامحرم است؛ ممکن است در معاشرت مسائلی وجود داشته باشد؛ مثلاً اینکه یک خانم وقتی شوهر خواهرش به منزلشان میآید، با حفظ حجاب کامل، با او سر یک سفره می نشیند و غذا می خورد، اما با نامحرم غریبه سر یک سفره نمینشیند. اما اینکه آیا محرم و نامحرم درجه بندی دارد و یکی بیشتر نامحرم است آن یکی کمتر، خیر.
۲۴. پوشش خانمها در مقابل محارم غیر از همسر چگونه باید باشد؟
قسمت های خاص بدن باید پوشیده باشد و نگاه به غیر آن قسمتها اشکال ندارد. ولی گاهی همانجا هم حکم ثانوی بار میشود؛ زمانی که خانمی در معرض نگاه بد محرم خود قرار بگیرد یا احتمال دهد که محرمش نگاه بد دارد یا برای او تحریکآمیز باشد یا از نظر تربیتی مشکلی وجود داشته باشد باید آن مواضع را هم بپوشاند.
۲۵. مصداق آرایش چیست؟
مصداق آرایش را باید عرف تعیین کند؛ یعنی عموم مردم -افرادی که در محل زندگی شخص هستند- اگر کاری را آرایش بدانند و خانم آن آرایش را داشته باشد باید از نگاه نامحرم بپوشاند. مثلاً کرم ساده و معمولی را کسی آرایش نمی گوید.
۲۶. منظور از عرف در بحث آرایش و زینت، عرف متشرعین است یا عرف کوچه و خیابان؟
سؤال کردند این عرف چه کسانی هستند؟ متدین ها هستند یا مردم عادی؟ جواب این است که همه مردم هستند، آنهایی که آرایش را تشخیص می دهند -ولو متشرع هم نباشند ولی آرایش را میشناسند- اگر بگویند این کار آرایش است، آرایش محسوب شده و در غیر این صورت آرایش نیست.
۲۷. آرایش کردن زنان و ظاهر شدن در مقابل نامحرم چه حکمی دارد؟
اگر خانمی آرایش داشته باشد، باید آرایشش را از نگاه نامحرم بپوشاند. اگر او آرایش کند به قصد اینکه نامحرم ببیند، این کار حرام است؛ اگر عمداً در نگاه نامحرم چهره آرایششدهاش را نپوشاند آن نیز حرام است؛ مواردی هم که در بحث پوشش خانمها استثنا شده (گردی صورت و دست ها تا مچ) در صورتی است که آرایش و زینتی نداشته باشند.
۲۸. کاشت ناخن و مژه مصنوعی چه حکمی دارد و تکلیف چنین افرادی نسبت به وضو و غسل چیست؟
اگر این کار در وقت نماز صورت نمیگیرد و شخص می داند که برداشتن مانع بعداً مشکل است، بهتر است این کار را نکند. ولی اگر این کار را انجام داده است، حال وقت نماز شده و می خواهد نماز بخواند و به وضو یا غسل احتیاج دارد؛ در این وضعیت باید این مانع را برطرف کند، فرقی هم نمی کند ناخن کاشته باشد یا مژه مصنوعی، ولو اینکه این برطرف کردن با صرف وقت یا هزینه یا کمک گرفتن از دیگران ممکن بشود، به هر حال باید این مانع را برطرف کند زیرا وجود این مانع نمیگذارد آب به مژه های اصلی و پوست برسد. اما اگر متوجه شود وقت نماز دارد می گذرد و فرصت برداشتن این مانع نیست یا هزینه بسیار بالایی لازم است که الان این هزینه را ندارد یا برداشتنش بسیار دشوار و سخت است و نتواند بردارد، آن وقت تکلیف و وظیفه عوض می شود؛ به این معنا که چون مانع وجود دارد باید وضو و غسل جبیره انجام دهد و نمازش را بخواند.
۲۹. حکم استفاده از لوازم آرایشی و انواع کرم ها و لاک چیست و تکلیف وضو و غسل کسی که استفاده کرده است چه می باشد؟
آراستگی و آرایش کردن برای خانم در صورتی که نخواهد در نگاه نامحرم ظاهر شود، برای شوهر یا حضور در مجلس زنانه که هیچ مرد نامحرمی وجود ندارد اشکالی ندارد؛ اما اگر خدای ناکرده این آرایش برای نامحرم باشد یا می داند در معرض نگاه نامحرم قرار میگیرد، آرایش کردن برای نامحرم حرام است. حالا اگر شخص آرایش کرده باشد، تکلیفش برای وضو و غسل چیست؟ اگر آرایش در حدی است که آب به پوست نمیرسد حتماً باید آن را برطرف کند اما اگر وضعیتی دارد که نمیتواند آرایش را برطرف کند، مثلاً وقت نماز می گذرد یا اینکه اینها الان برطرف نمی شود یا خیلی سخت است و یا موادی لازم دارد که الان در دسترس نیست یا هزینه اش را ندارد، در این وضعیت از باب ناچاری تکلیف عوض می شود و با همان وضعیت وضو می گیرد یا غسل می کند و حکم وضو و غسل جبیره را پیدا میکند.
۳۰. استفاده از عطر و ادکلن برای خانم ها چه حکمی دارد؟
استفاده از عطر و ادکلن اگر برای شوهر یا حضور در مجلس زنانه یا در جمع محرمها باشد اشکالی ندارد اما عطر و ادکلنی که موجب توجه نامحرم شود یا ممکن است نامحرم استشمام کند و تحریک شود حرام است.
۳۱. حکم استفاده از لوازم آرایشی که بعضاً مضر هستند چیست؟
اگر ضرر قابل توجه داشته باشند، استفاده از آنها حرام است؛ ممکن است برخی آرایشها سوزش یا درد مختصری داشته باشد ولی ضرر معتنابهی نداشته باشد، که اشکالی ندارد. به هر حال تشخیص با خود مکلف است یا به تشخیص متخصص اعتماد کنند. ممکن است کسی بیماری پوستی داشته باشد و استفاده از یک نوع لوازم آرایش برای او مضر باشد نه برای افراد دیگر که در این صورت استفاده از آن برای او حرام است.
۳۲. تتو کردن ابرو و سایر اعضای بدن چه حکمی دارد و وظیفه مکلف نسبت به وضو و غسل چیست؟
تتو کردن اگر برای بدن ضرر قابل توجهی داشته باشد یا تصاویر مستهجن یا مطالب باطلی را بر بدن تتو کنند جایز نیست؛ اما اگر برای بدن ضرری نداشته باشد و مطالبی که نوشته شده، مطالب یا نماهای حرامی نباشد و مفسده دیگری بر این کار مترتب نشود اصلش اشکالی ندارد؛ اگرچه مستحب و پسندیده هم نیست. تتو کردن همچنین نسبت به وضو و غسل -آن چیزی که امروزه متداول است در تتو کردن که جوهر زیر پوست میرود- مانع نیست و وضو و غسل فرد اشکالی ندارد. اما حکم تتو کردن از جهت دیگر این است که اگر خانمی ابرو یا دستش را تتو کرده و آرایش محسوب شود ولو آرایش ثابت، باید از نگاه نامحرم بپوشاند.
۳۳. آیا اپیلاسیون بدن جایز است؟
اپیلاسیون با لحاظ دو شرط جایز است: اول اینکه این کار ضرری نداشته باشد. اگرچه این برمیگردد به تشخیص خود مکلف یا متخصصان؛ دوم اینکه مستلزم کار حرامی نباشد؛ یعنی نگاه یا لمس حرام در بین نباشد. اما اگر ضرر داشته باشد یا مستلزم کار حرامی مثل لمس و نظر حرام باشد جایز نیست.
۳۴. آیا بلند بودن ناخن خانم ها جایز است؟ آیا زینت محسوب می شود و از نگاه نامحرم باید پوشانده شود؟
بلند بودن ناخن خانم ها اشکال ندارد اما به شرط اینکه غیرمتعارف نباشد که انگشتنما شوند؛ به هر حال اگر زینت محسوب شود باید از نگاه نامحرم بپوشانند.
۳۵. حکم پوشش برای ابروی برداشتهشده یا رنگشده خانم ها چیست؟
اگر در حدی است که عرفاً می گویند آرایش یا رنگ کرده و یا ابرو برداشته باید از نگاه نامحرم بپوشاند، اما اگر نه مختصر است که عرفاً نمی گویند آرایش کرده، پوشاندنش واجب نیست.
۳۶. حکم استفاده از موی مصنوعی توسط خانم ها و نمایش دادن آن به نامحرم چیست؟
اصل استفاده از موی مصنوعی اگر مانع وضو نباشد و مفسده نداشته باشد اشکال ندارد اما بنا بر احتیاط واجب باید از نگاه نامحرم پوشانده شود.
۳۷. حکم تراشیدن ریش یا قسمت هایی از گونه یا ریش پروفسوری چیست؟
تراشیدن با تیغ یا وسایل و ماشین هایی که مثل آن می تراشند بنا بر احتیاط جایز نیست اما اصلاح گونه ها و زیر گلو اشکالی ندارد و ریش به اصطلاح پروفسوری بنابر احتیاط جایز نیست.
۳۸. آیا از نظر شرعی فرقی بین آرایش کم و زیاد وجود دارد؟
فرقی بین آرایش کم و زیاد نیست اگر خانم کاری کرده که عرفاً می گویند آرایش کرده مثلاً ابروها یا چشم را مداد کشیده یا رژ لب زده است و مقابل نامحرم نپوشانده است حرام است. اما اگر در حدی نیست که عرفاً بگویند آرایش کرده مثلاً کرمی زده و کمی زیباتر شده است پوشاندنش از نگاه نامحرم واجب نیست.
۳۹. برخی بانوان پلک پایین را با مداد سیاه میکنند؛ آیا این کار برای وضو مشکل ایجاد می کند؟
اگر جرم داشته باشد در حدی که روی پوست را گرفته و مانع رسیدن آب شود یا در حدی است که شک دارد مانع است یا نه، باید برطرف کند تا مطمئن شود چیزی روی پوست نیست اما اگر صرفاً رنگ است و مانع جرمی نیست اشکالی ندارد.
۴۰. آیا محو کردن لکهای پوست با کرم های آرایشی و حضور با این حد از آرایش در جایی که نامحرم حضور دارد اشکال دارد؟
اگر صرفاً لک های صورت را برطرف کند یا کرمی زده و صورتش کمی شفاف شده است یا مثلاً کرم ضدآفتاب یا سفیدکننده زده اما در حدی نیست که بگویند آرایش کرده است، پوشاندنش از نگاه نامحرم واجب نیست اما اگر بیش از این مقدار است که میگویند آرایش کرده ولو آرایش کم باشد باید از نگاه نامحرم بپوشاند.
۴۱. برخی از خانم ها خط چشم و خط لب را تتو می کنند. آیا پوشاندن صورت با این وضعیت از نگاه نامحرم واجب است؟
به هر حال اگر کاری انجام دهد که بگویند آرایش کرده باید از نگاه نامحرم بپوشاند.
۴۲. اخیراً رایج شده است که برخی پسران و مردان ابرو برمی دارند؛ آیا این کار اشکال دارد؟
بهطورکلی آرایش زنانه برای مردان و آرایش مردانه برای زنان حرام است. از نظر اسلام آن شخصیت و تشخص مردانه برای مردان باید حفظ شود و آن شخصیت زنانه هم برای زنان؛ همچنانکه گفتهاند لباس خاص خانمها را آقایان نپوشند و لباس خاص مردان را زنان نپوشند مگر برای یک غرض عقلایی مثلاً اجرای فیلم یا نمایش.
۴۳. چه زینت ، آرایش و زیورآلاتی برای مردان حرام است؟
آرایشی که متناسب با مردان باشد، جلف و سبک نباشد که فرد انگشتنما شود، اشکالی ندارد اما اگر مثل برخی که موی سرشان را بهگونه ای ماشین میکنند که در جامعه انگشتنما می شوند و همه نگاه می کنند که این چه شکلی است، حرام است. از نظر زیورآلات طبق حکم کلی استفاده طلا برای مردان حرام است؛ حال انگشتر، حلقه یا گردنبند باشد، مربوط به دامادی باشد یا غیر از آن، یک بار بپوشد یا ده بار، کلاً طلا برای مردان حرام است از هر نوعی که باشد؛ چه طلای سفید باشد چه طلای زرد و در نماز هم اگر مرد زیور طلا داشته باشد مثلاً گردنبند، حلقه، انگشتر یا... نمازش باطل است. در مورد طلای سفید، اگر چیزی که طلای سفید نامیده میشود همان طلای زرد است که بر اثر مخلوط کردن مادهای، رنگ آن سفید شده، حرام است ولی اگر عنصر طلا در آن به قدری کم است که عرفاً به آن طلا نمیگویند مانع ندارد و پلاتین نیز اشکال ندارد.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
سردار با صلابت تدمر، شیرمرد بلخاب (ولایت سرپل)، پیش از آن که دغدغه مرزها و ایالت ها را داشته باشد، ندای عاشقانه دفاع از مرزهای اعتقادی اسلام را سال ها قبل سر داده بود. او سال ها پیش از آن که در ارتفاعات «تدمر» پنجه در پنجه تکفیری های سعودی و صهیونیستی شود، آواز دفاع از وطن سر داده و در مقابل دشمنان ملی افغانستان ایستادگی کرده بود.
وی که از اعضای سپاه محمد(ص) بود، سال ها قبل از تشکیل رسمی فاطمیون توسط جمعی از مجاهدان افغانستانی در جبهه جنگ های نابرابر مقابل فتنه گران داخلی ایستاده بود. اما چهار سال قبل پس از آن که تلاش های تکفیری ها برای ضربه زدن به مقدسات اسلام اوج گرفت، درخواست اعزام به سوریه را مطرح کرد.
از زبان یک رفیق
حجت الاسلام «سید آقاحسن حسینی» از فضلای حوزه علمیه قم و دانش پژوه دکترای «فقه تربیتی»، عموزاده و رفیق صمیمی این سردار دلاور جنگ های نامنظم و چریکی است. وصف سردار از زبان پسر عمویش خالی از لطف نیست. او با احترامی مثال زدنی درباره سردار سید حکیم به روزهای آغازین زندگی سردار باز می گردد و می گوید: اواخر تابستان سال 62 بود که سید در ولایت سرپل، در بلخاب و در قریه «تل عاشقان» در یک خانواده مذهبی چشم به جهان گشود. پدر بزرگ پدری اش مرحوم حجت الاسلام و المسلمین «سید محمدحسن کپروک بلخابی» یکی از استادان برجسته حوزه علمیه بود. او ادامه می دهد: تنها 18 ماه از زندگی سید گذشته بود که در آغازین روزهای هجوم خانمان سوز شوروی سابق به افغانستان، به همراه خانواده به ایران و شهر مشهد مهاجرت کرد و دوران ابتدایی را در یکی از محلات قدیمی مشهد کال زرکش به پایان رساند و پس از آن به مدت دو سال دروس حوزوی را در حوزه علمیه مهدیه در شهرستان تربت جام فرا گرفت. پسرعمو از سال های گذشته پسرعمویش می گوید: 21 سال قبل بود که وارد سپاه محمدرسول ا... (ص) شد و به نحو خیره کننده ای توان بالای خود را در زمینه مدیریت و راهبری نشان داد و در سه عملیات پیاپی برای مبارزه با القاعده و طالبان به ولایتهای تخار، بامیان، سرپل و بلخ اعزام شد. او دوباره به زمان مبارزه سردار با تکفیری ها باز می گردد و می گوید: چهار سال قبل درست زمانی که تکفیری ها خنجر خیانت به اسلام را برداشتند و وارد بلاد اسلامی در سوریه شدند، او به همراه چند تن از دوستانش طرح مبارزه با تکفیری ها را ارائه داد و جزو اولین افرادی بود که با همکاری حزب ا... لبنان و مقاومت در دفاع از حرم وارد میدان عمل شد. پسر عمویم مدتی بعد به همراه تعداد دیگری از همرزمانش گردان فاطمیون را تاسیس کرد و به تدریج با طی کردن پله های شجاعت، این تیپ به لشکر فاطمیون تبدیل شد و او بعد از مدتی به عنوان فرمانده تیپ اباالفضل العباس(ع) و مسئول اطلاعات عملیات و شناسایی لشکر معرفی شد و تا پیش از شهادت فرماندهی محور عملیاتی تدمر را برعهده داشت.
اهل شناخت بود
سید حکیم در شناخت دوست از دشمن خیلی زیرک بود و همه را خوب می شناخت. درباره دشمنان اصلی مانند آمریکا و اسرائیل حساسیت زیادی داشت. درباره فاطمیون میگفت: هدف نهایی جنگ با اسرائیل است و فاطمیون آمدهاند کمر آمریکا و اسرائیل را بشکنند.
یکی از همرزمان سردار که مایل به معرفی خود نیست درباره ویژگی های خاص سیدحکیم می گوید: او مسائل اجتماعی و سیاسی جمهوری اسلامی و جهان اسلام را به خوبی و با نگاه خاص تحلیل میکرد و مانند یک سیاستمدار تحصیل کرده و حرفهای به تحلیل مسائل و هدایت نیروها و افراد میپرداخت. گاهی دیده میشد که با رفقایش درباره دسیسههای دشمنان و اختلاف افکنی آنان در بین نیروهای خودی با عناوین قوم، نژاد، منطقه و ... هشدار میداد.
او ادامه می دهد: بیان شیوا و رسایی داشت و وقتی صحبت می کرد چنان شیرین و منظم و با آرامش صحبت می کرد که هر شنونده ای بی درنگ جذب حرف هایش می شد.
او در حالی که لبخندی بر لبانش نشسته ادامه می دهد: شهید سید حکیم ارادت کامل به امام راحل و مقام معظم رهبری داشت. وی مقلد امام خمینی(ره) بود و دستور مقام معظم رهبری را «حکم شرعی» میدانست.
این همرزم شهید ادامه می دهد: قدرت برنامهریزی «سید» فوق تصور بود و استحکام بخشی، راهبری و انسجام بخشی نیروها را به خوبی انجام می داد و همه این موارد را با رعایت تمام سلسله مراتب انجام می داد و البته به جای تحکم و مدیریت جبری، بیشتر از منش دوستانه در رهبری گروه های تحت امرش استفاده می کرد.
بی قرار دفاع از حرم
وی می افزاید: یکی از خصوصیات سردار شهید این بود که مسائل کاری و حرفهای اش را با مسائل خانوادگی یا رفاقتی مخلوط نمیکرد. معمولاً از کار و برنامههای کاری اش به خصوص در لشکر فاطمیون در خانه چیزی نمیگفت و تنها با اشارات کلی درباره وظایف کاری و تشکیلاتی اش حرف می زد. تا آن جا که من می دانم خانواده و بسیاری از اقوامش حتی نمی دانستند کار او دقیقاً چیست. او هیچ وقت اهل خود نمایی نبود و با لباس نظامی به خانه نمی رفت و در محل زندگی اش تردد نمی کرد.
«آن گونه که ما شنیده ایم، بسیار اهل جلسات مذهبی و دینی بود؟» او در پاسخ به این سوال ما می گوید: اهل قرائت قرآن، جلسات مذهبی و هیئتی بود. درباره نام اهل بیت (ع) بسیار حساس بود و در قبال حرمهای اهل بیت(ع) به خصوص حرم حضرت زینب(س) غیرتی مثال زدنی داشت. وقتی تکفیری ها وارد سوریه شده بودند برای دفاع از حرم بی بی آرام و قرار نداشت.
جنگ که تقسیم بندی ندارد
حرف های پسر عمو که تمام می شود، به سراغ مادر سیدحکیم می رویم. او که هنوز داغ اشک هایش گونه های غمبارش را تازه نگاه داشته، دعوت ما برای گفت وگو را با صمیمیت می پذیرد. گاهی میان گفت وگو بغض گلوگیرش می شود و گاه اشک های بی اراده اش دقایقی سکوت را میان ما حکم فرما می کند. می گوید: هنوز صدای پسرم را می شنوم، صدای خنده هایش، حرف های صمیمانه اش، غیرتی شدنش برای دفاع، مهربانی هایش با خودی و بیگانه و خیلی خوبی های دیگرش...
بیبی سلیمه حسینی می گوید: واقعاً در ابتدا با رفتنش موافق نبودم. البته نه از ته دل چون هنوز خبر نداشتم چه جنگ بزرگی در سوریه آغاز شده است. به خاطر دلتنگی های مادرانه بود که رضایت نمی دادم اما آن قدر اصرار کرد که راضی شدم. مدتی که رفت و برگشت، گفتم مادر جان دین ات را ادا کردی دیگر بس است. سرش را پایین انداخت و هیچ نگفت اما معلوم بود از حرف هایم دلخور شده است. بعد هم طوری که من ناراحت نشوم گفت: مادر جان مگر تقسیم بندی است که میگویی بس است؛ جنگ که تقسیم بندی ندارد.
مادر ادامه می دهد: گفتم اگر خدای نکرده برایت اتفاقی بیفتد پدرت سکته میکند. گفت: پدرم را به خدا سپردهام اتفاقی برایش نمیافتد...
از همان سکوت های خاص دوباره میانمان حکم فرما شد؛ سکوتی توأم با بهت و افسوس. می گوید: گفتم نرو برایت اتفاقی میافتد، تو زن جوان داری. در پاسخ گفت که اگر نروم هر وقت باشد میمیرم پس چرا در جنگ شهید نشوم. او همیشه در تلویزیون مادران شهدا و استقامت و صبرشان را به من نشان میداد و میگفت که مگر این ها مادر نیستند. با این حرف هایش تلاش می کرد من را برای پذیرش این که یک روز به شهادت خواهد رسید آماده کند.
اول ماه رمضان بر می گردم...
مادر که انگار بغضی او را نا آرام کرده است می گوید: وقتی خبر شهادتش را از طریق همسرش متوجه شدم نمیتوانستم باور کنم، آخرین باری که به مرخصی آمده بود همه فامیل و اقوام را دور هم جمع کرد. با همه خوش و بش می کرد. انگار می دانست قرار است اتفاقی بیفتد. اما همه اقوام نگرانش بودند و می گفتند که سیدحسن به سوریه برنگرد تو وظیفه ات را انجام دادی. سه سال رفتی و جهاد کردی. اما او می گفت این دفعه بروم به همسرم قول میدهم زود برگردم، قول میدهم هفته اول ماه رمضان مشهد در کنار شما باشم. همین هم شد؛ هفته اول رمضان پیکر بیسر، بیدست و بیپایش را آوردند.
گریه های مادر خیلی غریبانه و جانسوز است. من هم روی پرسیدن سوالات بیشتر از او را ندارم. سکوت این بار طولانی تر است. مادر آرام اشک می ریزد و منتظر است جمعه چهلم جگرگوشه اش از راه برسد و دوباره خاطره فرزند را در آغوش بگیرد و اشک بریزد؛ اشک هایی از دلتنگی، اشک هایی از غمی که سنگینی می کند بر دوش اش...
اورانوس و دایی محمدحسن
«اورانوس» خیلی برای دایی بی تابی می کند. با وجود این که هفت سال بیشتر ندارد اما حرف هایی که می زند انگار از زبان زنی کامل و عاقل است. او در شب وداع با پیکر دایی اش، اشک نریخت، ماتم نگرفت و انگار خوشحال بود. می گویند در روز تشییع جنازه در بهشت رضا (ع) هم می خندید. وقتی می خواستند پیکر دایی را داخل قبر بگذارند اصرار می کرد برود و چهره دایی را ببیند اما به او گفتند داییات، صورتش زخمی است، دست و پا ندارد، چشم ندارد، نمیشود او را ببینی. اورانوس اما گفته بود من دیدم، صورت دایی حسن سالم بود.
خیلی جالب است، مراسم تلقین و تدفین که تمام شده بود، زمانی که می خواستند روی جنازه خاک بریزند؛ اورانوس شروع به داد و فریاد و گریه کرده و گفته بود روی دایی حسن، خاک نریزید. دایی حسن زنده است...
غروب همان روز، اورانوس با برادرش خلوت کرده بود و می گفت که دایی حسن ایستاده بود، صورتش هم سالم بود، به من گفت به مادر، پدر و همسرم بگو گریه نکنند؛ وقتی «آقا» بیاید، من هم می آیم. تازه دیشب هم دیدم، گوشه مسجد ایستاده بود و «لبیک یا زینب» میگفت. باز دیدم به مردم شربت میداد. دایی محمدحسن زنده است...
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
سهشنبه شب مراسم قرعهکشی لیگ شانزدهم در سالن همایشهای دانشگاه شهید بهشتی تهران برگزار شد. سال گذشته مراسم قرعهکشی لیگ برتر در سالن همایشهای برج میلاد برگزار شد و سازمان لیگ در اجرای این مراسم کاملا نمره قبولی گرفت. در آستانه لیگ پانزدهم برگزاری بسیار خوب مراسم قرعهکشی نوید یک لیگ منظم در فوتبال کشور را میداد و این انتظار میرفت امسال نیز در 16 سالگی لیگ برتر این مراسم باشکوهتر، منظمتر و یا حداقل مثل سال گذشته برگزار شود اما افسوس و صد افسوس که مراسم سهشنبه شب هیچ نشانی از مراسم افتتاحیه یک لیگ حرفهای نداشت و متاسفانه باید به این واقعیت تلخ اشاره کنیم که سازمان لیگ در ایستگاه آغازین قطار لیگ شانزدهم به هیچ عنوان نمره قبولی نگرفت و آن هم با ریاست مهدی تارج که به نظم و انضباط مقید و البته معروف است. حالا مراسم قرعهکشی لیگ شانزدهم یا بهتر است بگوییم شوی تبلیغاتی فدراسیون به اتمام رسیده و فقط میتوانیم امیدوار باشیم که لیگ حرفهای کشورمان در فصل جدید آیینهای از مراسم افتتاحیهاش نباشد و شاهد لیگی با کیفیت باشیم. لیگ برتر 4 مرداد ماه آغاز میشود و بر اساس قرعه، استقلال در هفته اول لیگ برتر شانزدهم به مصاف تیم نفت تهران میرود. پرسپولیس نیز در هفته اول به مصاف تیم سایپا خواهد رفت. هشتادوسومین دیدار 2 تیم استقلال و پرسپولیس نیز بر اساس قرعه در هفته ششم لیگ برتر و در تاریخ 26 شهریور برگزار میشود. در این مسابقه سرخپوشان میزبان هستند.
تبریزیها جاده صافکن سرخابی
با اعلام برنامه لیگ برتر مشخص شد که پرسپولیسیها قرعهشان بعد از تیم ماشینسازی تبریز است و هر تیمی که با شاگردان رسول خطیبی بازی کند، هفته بعدش به مصاف شاگردان برانکو ایوانکوویچ میرود. این شرایط را استقلالیها با تراکتورسازی دارند و هر تیمی که با شاگردان قلعهنویی مصاف میدهد، باید یک هفته بعدش به مصاف استقلال برود. این اتفاق 2 فصل قبل هم در برنامه لیگ افتاده بود و تیم نفت منصوریان به مصاف تیمهایی میرفت که استقلال قلعهنویی هفته قبلش به میدان رفته بود. شرایطی که سبب شده بود تا نفت این پوئن را داشته باشد که با تیمهایی مصاف داشته باشد که فشار سختی را در مصاف با استقلال سپری میکردند و البته آن فصل نفت منصوریان تا هفته پایانی مدعی قهرمانی بود و در نهایت سوم شد.
پایان با سپاهان، شروع با سپاهان
آخرین بازی در لیگ پانزدهم دیدار پدیده و سپاهان بود و حالا اولین بازی در لیگ شانزدهم هم تقابل دوباره آنها مقابل طلاییپوشان است. همچنین آخرین بازی فولاد در لیگ پانزدهم مقابل گسترش فولاد تبریز بود. آنها لیگ شانزدهم را هم با یک نماینده از تبریز یعنی ماشینسازی آغاز میکنند.
اولین داربی در مشهد
اولین داربیهای لیگ شانزدهم در هفته دوم بین پدیده- سیاهجامگان و ماشینسازی- گسترش فولاد برگزار میشود. در هفته چهارم نیز تیمهای پرطرفدار ماشینسازی و تراکتورسازی مقابل هم قرار میگیرند. نکته جالب این است که این بازی در حالی به انجام میرسد که ورزشگاه یادگار(ره) آماده نیست و باید در ورزشگاه تختی مقابل هم قرار بگیرند.
منصوریان این بار مقابل نفت
علیرضا منصوریان در اولین تجربه رسمی سرمربیگری استقلال باید رودرروی تیمی قرار بگیرد که با آن به نوعی در عرصه مربیگری چهره شد؛ نفت تهران. باید دید تقابل علی منصور با شاگردان سابقی که حالا علی دایی را سرمربی خود میبینند به چه نحوی خواهد بود. 2 هفته بعد یعنی در هفته سوم عبدا... ویسی هم تجربهای مشابه خواهد داشت. او باید این بار مقابل استقلال خوزستان قرار بگیرد؛ تیمی که هم با آن در آستانه سقوط قرار گرفت و هم طعم قهرمانی لیگ را چشید.
هفتههای سرنوشتساز برای سرخپوشان
هفته قبل از داربی برای پرسپولیس و استقلال کاملا متفاوت است. پرسپولیس باید در تبریز به مصاف ستارههای قلعهنویی برود. استقلال هم در تهران با تیم بازیکن سابقش، رسول خطیبی بازی میکند. بازیهای پرسپولیس در هفتههای پنجم تا نهم به شدت سرنوشتساز است. شاگردان برانکو در هفته پنجم به مصاف قلعهنویی و تراکتور میروند و بعد از داربی هم باید به مصاف تیم متحولشده سپاهان بروند. در هفته هشتم نفت و دایی منتظر سرخپوشان هستند و هفته نهم هم بازی با مدافع عنوان قهرمانی یعنی استقلال خوزستان احتمالا آسان نخواهد بود.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.