گروه سینما و تلویزیون - خبر عجیبی که دیروز عصر منتشر شد، پایان برنامه سینمایی «هفت» بهروز افخمی بود. تغییری که از مدیران شبکه سه، بسیار بعید بود.
جیرانی، گبرلو و افخمی
7 سال از اولین روزی که شبکه سه سیما برای اولین بار برنامه هفت را روی آنتن برد میگذرد؛ برنامهای که از همان ابتدا تصور مدیران تلویزیون از یک برنامه «نود» سینمایی را به ذهن متبادر میکرد. ولی نتیجه از همان ابتدا با چیزی که باید متفاوت بود. سری اول این برنامه که فریدون جیرانی اجرا میکرد، با یک نودِ سینمایی تفاوتهای زیادی داشت. برنامه جیرانی در اوایل سال 91 معلق شد تا نوبت به محمود گبرلو برسد. اما این تغییر نتیجه نداد و هفت، به برنامه ای کاملاً خنثی و بیتأثیر تبدیل شد. اما هفتِ کجدار و مریزِ گبرلو توانست با محافظهکاری زیاد، سه سال دوام بیاورد ولی بالأخره او هم به سرنوشتی شبیه جیرانی دچار شد و سکان هدایت هفت را از دست داد.
تغییر به نفع سینما
جمعه 10 مهر 1394، آغاز دوران جدید برنامه هفت بود؛ زمانی که بهروز افخمی کارگردان باسابقه سینمای ایران، برنامه را به دست گرفت. از همان برنامه ابتدایی هم مشخص شد که هفتِ افخمی با هفتِ جیرانی و گبرلو متفاوت است و حرفهای زیادی برای گفتن دارد. او در هفتههای ابتدایی، با سه مستند تلویزیونی غیرمعمول، برنامه را شروع کرد تا در همان ابتدا، تفاوتش را با دو سری قبل به رخ بکشد.
هفتِ افخمی برنامهای بود که موضع داشت و با رویکردی دقیق و همهجانبه، به فیلمهای روزِ سینمای ایران میپرداخت. برنامهای که در عین ژورنالیستی بودن و جذابیت، عمیق بود و موشکافانه، مسائل روز سینمای ایران را بررسی میکرد. او با جذابیتی که در برنامهاش ایجاد کرده بود، مخاطبان علاقهمند به سینما را جمعهشبها پای تلویزیون می کشاند. عملکرد برنامه هفت در برابر مسائل سینمای ایران تحسینبرانگیز بود؛ هفت پس از پایان جشنواره فجر 95، از داوریها به شدت انتقاد کرده و از فیلمی مانند «ماجرای نیمروز» که توسط داوران نادیده گرفته شده بود، دفاع کرد.
پایان یک رویا
اما برنامه بهروز افخمی، تنها یک سال و نیم فرصت عرض اندام داشت؛ چرا که راه توسط سینماییها و غیرسینماییهای مخالفخوان، بسته شد. تعارض منطقی برنامه افخمی از همان روزهای اول برای او و برنامهاش حاشیه ساخت. مسئولان سازمان سینمایی انتقادات افخمی را برنتافتند و در میانه جشنواره فجر 95، فشارها را بر سازمان صداوسیما افزایش دادند تا این برنامه تعطیل شود. هرچند برنامه هفت توانست تا پایان سال 95، در برابر فشارها دوام بیاورد، ولی بعد از تعطیلی نوروزی که قرار بود تنها تا 18 فروردین ادامه داشته باشد، دیروز پایان رسمی برنامه هفتِ افخمی اعلام شد.
خداحافظی بیحاشیه افخمی
بهروز افخمی سردبیر برنامه، دیروز در پیامی که متفاوت از قبل بود، از این برنامه خداحافظی کرد و تعطیلی هفت را خودخواسته نشان داد. او در این باره گفت: «من در آن جلسه به مدیران اعلام کردم که میخواهم به سراغ ساخت فیلم سینماییام بروم. چرا که فکر میکنم دیگر همه گفتنیها را گفتهام و به آنچه در «هفت» میخواستم رسیدهام.» در همان حال زیرکانه و به صورت تلویحی، مقصران اصلی این خداحافظی را نشان داد: «مدیران تلویزیون نیز به دنبال ایجاد تغییراتی در ساختار برنامه بودند و خواستههایی داشتند. در نهایت به این توافق رسیدیم که بعد از انتخابات ریاست جمهوری، گروه دیگری برنامه «هفت» را اجرا کنند.» جالب آن که قرار است گروه جدید هفت، بعد از انتخابات ریاست جمهوری این برنامه را شروع کنند؛ نکتهای که نشان میدهد فشارها به سازمان صداوسیما، از کدام سو بوده است.
نقش مدیریت تلویزیون
در این میان نکته مهمی که نباید مغفول واقع شود، نقش مدیریت شبکه سه در این اتفاق است. در حالی که علیاصغر پورمحمدی مدیر این شبکه پیش از این نشان داده بود که میتواند در برابر فشارها بایستد و فضا را برای مجریهای محبوب و برنامههای جذاب این شبکه مانند «نود» فراهم کند، این بار بدون هیچ واکنشی، هفت را تعطیل کرد. اتفاقی که در کارنامه مدیریتی پورمحمدی باقی خواهد ماند و ضعف او را در برابر فشارهایی که نهادی مانند سازمان سینمایی وارد میکند، نشان خواهد داد.
سرگردانی
حالا تلویزیون میان گزینههایش سرگردان است. گزینههای محافظهکار مانند گبرلو در سینمای ایران بسیارند. کسانی که میتوانند با تولید یک برنامه بیخاصیت، هفت را میان انبوه رسانههای پرتعداد سینمایی گم کنند تا مدیران تلویزیون چند صباحی نفس راحتی بکشند. مدیرانی که هنوز برای ارائه برنامههای جذاب، آماده نیستند.