خراسان« متغیر تورم» و آثار آن رادر استان بررسی می کند
تعداد بازدید : 64
رتبه خراسان رضوی همچنان درمیانه جدول تورم کشور
سینا واحدی-تورم به عنوان یکی از مهم ترین متغیرهای اقتصاد کلان، نمادی از وضعیت ثبات در محیط اقتصاد کلان است. هرچند کنترل تورم یکی از مهم ترین مسائل اقتصاد کلان بوده اما تورم در جهان با وجود دست یابی به تورم تک رقمی و زیر 5 درصد، در بیشتر کشورهای دنیا، از دایره معضلات اصلی این اقتصادها خارج شده و بانک های مرکزی کشورهای مختلف توانسته اند با اجرای سیاست پولی منظم، معضل تورم را ریشه کن کنند. با این حال ایران همچنان در بین معدود کشورهایی قرار دارد که نرخ تورم دورقمی داشته اند. توفیقات کاهش تورم در سال های اخیر، تاثیرات مشخص و واضحی بر کیفیت افزایش قیمت ها داشته است. در آخرین اعلام آمار تورمی استان خراسان رضوی با 8.7 درصد تورم نقطه به نقطه ماهانه پایین تر از میانگین کشوری بوده است. با این حال با توجه به تعریف افزایش مستمر قیمت ها، این درصد، تاثیرات مختلفی بر زندگی خانوار دارد. بهبود رتبه استان در تورم، باز هم آن را در رتبه سیزدهم بین استان ها قرار داده است.
بهای کالا، متعارف ترین شاخص بررسی تورم
شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در موارد مختلف به عنوان برترین شاخص اندازه گیری تورم استفاده می شود. واقعیت این است که این شاخص، نارسایی های فراوانی دارد از جمله این که تغییرات قیمتی همراه با تغییرات کیفی کالاها را نمی تواند در خود جای دهد. برای اصلاح این وضع، بیشتر مسئولان آماری در کشورهای پیشرفته، انواع تعدیل ها را پیشنهاد کرده اند تا شاخص تصویری گویاتر از وضعیت تحولات قیمت های مصرفی باشد.
تورم دو رقمی همیشه زیانبار
پیامدهای اقتصادی و اجتماعی زیانبار تورم دورقمی و مزمن، لزوم توجه به این پدیده را بیش از پیش مشخص می کند. تورم مزمن و دورقمی، علاوه بر افزایش ریسک اقتصادی و ایجاد نااطمینانی و بی ثباتی در محیط اقتصاد کلان، باعث افزایش شکاف طبقاتی و بدتر شدن وضعیت فقرا نیز می شود. به طور کلی در شرایط تورمی ایران، هزینه دهک های پایین درآمدی از آن جایی که مواد غذایی سهم بیشتری در سبد مصرفی خانوارهای این دهک دارند و نرخ تورم مواد غذایی نیز به طور معمول بیش از نرخ تورم دیگر کالاهاست، بیشتر افزایش یافته و در نتیجه به معنای آن است که فقرا بار تورم را بر دوش دارند. از همین رو لازم است در ایران نیز هدف رسیدن به نرخ تورم پایدار و تک رقمی در رأس اهداف سیاست گذاران و تصمیم گیران اقتصادی قرار گیرد.
۲۸ ماه تورم زیر ۱۱ درصد
بررسی دادههای مرکز آمار نشان میدهد در 28 ماه گذشته، تورم در استان همواره زیر 11 درصد بوده است. با یک نگاه مطلق و واقعبینانه، تورم در چنین سطحی و با چنین پایداری برای اقتصاد ایران موفقیت قابلتوجهی است. با یک نگاه نسبی نیز شواهد حاکی از آن است که در ربع قرن گذشته، دست یابی به چنین سطحی از تورم هم درخصوص کمیت آن و هم درخصوص پایداری آن بیسابقه بوده است. بررسیها نشان میدهد در بازه ۵۵ ماهه از خرداد ۱۳۹۲ تا دی امسال شاخص قیمتها حدود ۶۳ درصد افزایش یافته است. از طرف دیگر شواهد نشان میدهد که در ۵۵ ماه منتهی به ابتدای شروع این دوره یعنی از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲ شاخص قیمت حدود ۱۳۸ درصد رشد کرده است. رشد شاخص عمومی قیمت به معنی کاهش قدرت خرید عمومی است. این مقایسه نشان میدهد که در بازه زمانی اول (سالهای۱۳۸۷ تا ۱۳۹۲)، قیمتها بیش از دوبرابر نسبت به بازه زمانی دوم رشد داشته است؛ بنابراین در دوره پیش از این دولت، نرخ تورم با سرعت بالاتری معیشت مردم را تحتتاثیر قرار داده بود.
تورم لزوما هر نوع افزایش قیمتی نیست
دکتر حبیبی استاد دانشگاه و کارشناس اقتصادی در توضیح تورم و تصور عمومی مردم از این پیامد اقتصادی می گوید: به صورت معمول افزایش سطح عمومی قیمت ها را تورم می نامند و نرخ تغییر قیمت ها را نرخ تورم تعریف میکنند؛ ولی آن چه به عنوان معضل تورم شناخته می شود، افزایش مداوم سطح عمومی قیمت هاست. نکته مهم در این تعریف، این است که هر نوع افزایش در سطح عمومی قیمت ها معضل تورم تعریف نمی شود. برای مثال اگر طی یک سال در اثر تغییرات آب و هوایی، پاره ای از قیمت ها افزایش یابد و منجر به افزایش سطح عمومی قیمت ها شود، تورم تلقی نمی شود، زیرا این افزایش تنها در یک سال رخ داده است و مداوم نیست. بنابراین سرعت رشد بلندمدت سطح عمومی قیمت ها مسئله اصلی است و تغییرات کوتاه مدت و مقطعی سطح عمومی قیمت ها با آن که اهمیت دارد ولی مورد بررسی این مدل قرار نمی گیرد.
کیفیت زندگی، بیشتر از تورم به چشم می آید
این کارشناس اقتصادی درباره توجه به تورم و نوع نگاه به آن می گوید: لازم است شرایط حاکم بر اقتصاد کلان ایران نهتنها در سطح کمی که در حوزه تورم و اشتغال بررسی شد، بلکه در سطح کیفی نیز بررسی شود. بهعبارت دیگر، جامعه بیشتر از این که رقم مطلق و عددی رشد اقتصادی را ببیند، کیفیت زندگی و تغییرات کوتاهمدت را مشاهده میکند. کیفیت زندگی نیز نهتنها در مقیاس مطلق بلکه در مقیاس نسبی با دیگر مناطق مجاور یا حتی دیگر کشورها آثار ذهنی بر چگونگی بینش اجتماعی از وضعیت کنونی اقتصاد دارد. بنابراین در واکاوی مسئله رشد اقتصادی لازم است در کنار کمیت رشد، کیفیت آن نیز مورد توجه سیاستگذاران قرار گیرد. بهعبارت دیگر در یک حالت ممکن است رشد اقتصادی قابلتوجه اتفاق بیفتد که آن عمدتا متاثر از نفت است که توزیع انتفاع حاصل از آن، میتواند نامتقارن و به سمت قشر خاصی از جامعه باشد. در حالت دیگر میتواند رشد اقتصادی قابلتوجهی رقم بخورد اما عمده جامعه از انتفاع آن بهرهمند شوند. یا کل ارزش افزوده صورت گرفته در یک دوره میتواند در مقایسه با سهم نیروی کار متوجه سرمایه باشد و در حالتی دیگر بر عکس؛ بنابراین در این باره مهمترین راهکار، تلاش برای دست یابی به رشد اقتصادی فراگیر است که بهنظر میرسد برای دست یابی به آن لازم است اصلاحات اقتصادی در بخشهای مختلف اقتصادی انجام شود. با وجود اهمیت نگاه دو بعدی، شواهد نشان میدهد نهتنها در سطح کمی بلکه در سطح کیفی نیز رشد اقتصادی در نیمه ابتدایی امسال بهبود یافته است.
رتبه استان در تورم، سیزدهم!
معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان رضوی، به تازگی در توضیح رتبه تورم استان در کشور گفته است: رتبه تورم نقطه به نقطه در این استان بین 31 استان کشور طی دی ماه گذشته ، سیزدهم بوده است. در تورم نقطه به نقطه، میزان تورم با مدت مشابه و نقطه مقابل آن در سال گذشته بررسی می شود. رتبه تورم هر چه کمتر باشد به معنای تورم پایین تر است. از بین 31 استان کشور رتبه تورم نقطه به نقطه خراسان رضوی در دی ماه سال 1395 بین خانوارهای شهری 9 و بین خانوارهای روستایی 27 بود. میزان تورم نقطه به نقطه کل خراسان رضوی در دی ماه امسال 7.6 درصد و در 12 ماه منتهی به دی ماه 8.7 درصد بوده است.
تورم خوراکی، بالاترین بخش تورمی
معاون آمار و اطلاعات سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان رضوی میزان تورم نقطه به نقطه را در کشور 8.5 و تورم در 12 ماه منتهی به دی ماه امسال را 8.2 اعلام و بیان کرده است: در تورم نقطه به نقطه دی ماه خراسان رضوی، بیشترین تورم در حوزه خوراکی ها و کمترین تورم در حوزه بهداشت و درمان رخ داد. در تورم 12 ماه گذشته منتهی به دی امسال خراسان رضوی، بیشترین تورم در خوراکی ها و آشامیدنی ها با 13.7 درصد ثبت شده است. تورم نقطه به نقطه مناطق شهری کل کشور در دی ماه 8.5 درصد و در 12 ماه منتهی به دی ماه گذشته 8.1 درصد بود که این رقم در بخش روستایی کشور 8.2 درصد و در دوازده ماه منتهی به دی ماه 9.2 درصد بوده است. هزینههای خوراکی نیز در حوزه های شهری و روستایی لحاظ شده است. در سال 95 به طور متوسط هزینه هر خانوار برای هزینههای خوراکی 70 میلیون و 329 هزار ریال بوده که نسبت به سال 91 حدود 8.3 درصد رشد داشته است. هزینههای غیرخوراکی نیز در سال 95 برابر با 173 میلیون و 30 هزار ریال بوده که نسبت به سال 91 حدود 13.7 درصد رشد داشته است. مجموع هزینههای خوراکی و غیرخوراکی استان طی سال 95 برابر با 243 میلیون و 359 هزار ریال بوده که نسبت به سال 91 حدود 12 درصد رشد داشته است. وی با بیان این که نرخ تورم کشور در روستاها نیز به صورت نقطه به نقطه 8.2 درصد و در 12 ماه منتهی به دی ماه 9.2 درصد بوده است، خاطرنشان کرد: همچنین همین شاخصها در خراسان رضوی به صورت نقطه به نقطه 10 درصد و در 12 ماه منتهی به دی ماه 12.1 درصد بوده است.