یک جامعه‌شناس گفت: بازار کتاب علوم انسانی تکانی خورده است؛ حتی کتاب‌های جدی نیز فروش خوبی داشته اند و این نشان می‌دهد که مخاطب ایرانی، عقلانیت پیدا کرده و احتمالاً بی‌پولی موجب شده است مخاطب، با حساب و کتاب پولش را خرج کند و آن را صرف خرید هرکتابی نکند. به گزارش ایبنا، سعید مدنی قهفرخی در پاسخ به این پرسش که آیا برگزاری نمایشگاه کتاب تاثیری در افزایش ضریب نفوذ کتاب در جامعه دارد، تأکید کرد: گردهمایی‌های فرهنگی، از جمله نمایشگاه کتاب، فضای مناسبی را برای تبادل نظر و گفت‌وگو با مخاطبان ایجاد کرده است. این جامعه‌شناس درباره این‌که به نظر می‌رسد بازار کتاب‌های علوم انسانی پررونق‌تر شده است، گفت: عنوان هر کتابی پاسخ به نیازی است که مخاطب دارد. اگر این نیاز مشاهده شود، طبیعی است که کتابی که درباره آن منتشر می‌شود، مخاطب داشته باشد؛ البته در همه جوامع، کتاب‌های تخصصی مخاطب خاص خود را دارد، اما کتاب‌های عمومی که زبان عمومی و مخاطب گسترده داشته باشد، در علوم انسانی زیاد نیست. وی گفت: موضوع مربوط به اشکالاتی است که در فعالیت ناشران وجود دارد و به انتخاب و عرضه کتاب برمی‌گردد، اما وجه دیگر آن، شرایط اجتماعی است؛ به این معنا که در جامعه‌ای که بحران‌های بسیاری وجود دارد و فقر و نابرابری طبقاتی، رو به افزایش و درآمدهای مردم پایین است و وقت زیادی از افراد، درگیر مسائل معیشتی می‌شود، طبیعی است که کتاب خواندن اولویت مردم نباشد. مدنی با بیان این‌که اتفاق خوبی طی چندسال اخیر افتاده و بازار کتاب علوم انسانی تکانی خورده است، توضیح داد: حتی کتاب‌های جدی نیز فروش خوبی داشته است و این نشان می‌دهد که مخاطب ایرانی عقلانیت پیدا کرده و احتمالا بی‌پولی موجب شده است مخاطب با حساب و کتاب پولش را خرج کند و آن را صرف خرید هر کتابی نکند. این جامعه‌شناس در بخش دیگری از سخنانش با بیان این‌که کتاب باید متناسب با نیاز جامعه تولید شود و سپس مخاطب خود را پیدا ‌کند، افزود: اکنون اشکالاتی در عرضه کتاب وجود دارد و نوعی رقابت بین ناشران و عرضه دیده می شود که جنبه منفی پیدا کرده و مانع دسترسی به کتاب‌های دیگر ناشران شده است. مدنی تصریح کرد: قرار بود اتحادیه ناشران این مشکل را حل و فرصت‌هایی ایجاد کند که ناشران جدید و قدیم، امکان توزیع مناسب کتاب را داشته باشند و بتوانند وارد بازار کتاب شوند؛ اما برخی انحصارطلبی‌ها، مانع از انجام این کار شده است.

معاونت پژوهش حوزه‌های علمیه، فراخوان بیستمین همایش «کتاب سال حوزه» را منتشر کرد. به گزارش ایبنا، بر اساس برنامه ریزی انجام شده، پایان‌ خرداد 97، آخرین مهلت ارسال اثر به این همایش است. اندیشمندان صاحب اثر حوزه‌های علمیه، با ارسال کتاب‌ و پایان‌نامه‌های سطح چهار، می‌توانند در این همایش شرکت کنند . صاحبان آثار برای ثبت نام، می توانند به سایت « www.ketabeHowzeh.ir» مراجعه کنند.
 

  گروه اندیشه
info@khorasannews.com
همه ما درباره ماه رمضان و ثواب روزه آن، مفصل شنیده‌ایم، این روزها هم شاید، بسیار بیشتر بشنویم. در روایتی آمده است که «من صام یوم تصوعاً فلو یعطی منع الارض ذهبا لم یستعد ثوابه»؛ یعنی کسی که یک روز را با میل و رغبت روزه بگیرد، خداوند اگر همه زمین را به‌عنوان پاداش، پر از طلا کند و به او بدهد، هنوز ثواب او را به‌طور کامل تا روز قیامت نداده است. یعنی دنیا اصلاً ظرف پاداش روزه‌دار نیست و باید در قیامت پاداش او داده شود. این پاداش یک روز روزه‌دار است. ما نظیر این روایت فراوان داریم که همه شنیده‌اند یا خوانده‌اند. پیامبر(ص) در حدیثی قدسی فرموده‌اند: «الصوم لی و أنا اجزی به»؛ یعنی روزه برای من [خداوند] است و من خودم پاداش روزه‌دار هستم.
روایتی از رسول خدا(ص)
اما جالب است بدانیم با همه فضیلتی که راجع ‌به روزه ماه رمضان آمده است، درعین‌حال پیامبر(ص) می‌فرمایند: «تفطیرک الصائم افضل من صیامک»؛ از این روزه‌ای که این‌چنین ثوابی برای آن آمده است هم، بالاتر داریم؛ از روزه بالاتر چیست؟ افطاری دادن به یک روزه‌دار. اگر مردم ما به همین نکته توجه داشته باشند و باور کنند که عملی بالاتر از روزه وجود دارد و آن افطاری دادن به روزه‌دار است، مسئله خیلی مهمی تحقق می‌یابد. در این صورت، رغبت مردم به افطاری دادن و به خصوص افطاری‌های ساده، افزایش پیدا می‌کند.
سنت اهل‌بیت(ع) را فراموش نکنیم
در روایتی از امیر‌مؤمنان علی علیه‌السلام نقل است که درباره پیامبر صلی‌ا...‌علیه‌وآله‌وسلم می‌فرمایند: «اذا اراد ان یفطر امرنی ان افتح الباب لمن یرد من الافطار»؛ پیامبر خدا(ص) هرگاه می‌خواستند افطار کنند، به من دستور می‌دادند که در خانه را باز کنم تا هرکه می‌خواهد افطار کند، به داخل منزل بیاید. این سفره افطار، حتماً سفره افطاری ساده است. پیامبر خدا(ص)، سفره افطاری مفصل و مجللی که ما گاهی گرفتار آن می‌شویم، نداشته‌اند. سفره افطار پیامبر صلی‌ا...‌علیه‌وآله‌وسلم، سفره ساده‌ای است تا افراد کم‌بضاعت که غذایی برای افطار کردن ندارند، بر سر این سفره بنشینند و حداقل افطاری بکنند. از سوی دیگر، در حالات امام سجاد علیه‌السلام، داستانی روایت شده که بسیار قابل توجه است. این داستان در کتاب «کشف‌الغمه» از محقق اربلی، که از علمای هفتصد سال پیش بوده‌اند، آمده است. ایشان می‌نویسد: امام سجاد علیه‌السلام روزی که روزه می‌گرفتند، دستور می‌دادند که گوسفندی خریداری، قربانی و به‌صورت آبگوشت پخته شود. امام سجاد علیه‌السلام نیز شخصاً بر ظرف‌های غذا سرکشی می‌کردند و بر کار نظارت داشتند. هنگامی که نزدیک غروب می‌شد، حضرت دستور می‌دادند تا ظرف‌ها را بیاورند و برای خانواده‌ها از این غذا می‌فرستادند. نکته جالب روایت، جایی است که امامی که خودشان یک گوسفند قربانی کرده‌اند و دستور طبخ غذای مطبوعی را داده‌اند، در زمان افطار برای خودشان نان و خرمایی می‌آوردند و با همان نان و خرما، افطار می‌کردند. متأسفانه ما خیلی از سیره اهل‌بیت(ع) دور شده‌ایم. امروزه اگر ما قربانی داشته باشیم، آن قسمت خوب گوشتش را برای خودمان برمی‌داریم و اگر چیزی باقی ماند، در آخر آن را در راه خدا می‌دهیم. درحالی‌که امام سجاد(ع) گوسفند را قربانی می‌کردند و تمام آن را به‌صورت آبگوشت و با نظارت خودشان می‌پختند و بین فقرا تقسیم می‌کردند و خودشان با نان و خرما افطار می‌کردند.
سفره‌ها را ساده تر کنیم
البته ما به این درجات نمی‌توانیم برسیم، اما حداقل، لحظه افطار یا سحر، خوب است نگاهی به سفره غذای خود بیندازیم و ببینیم که آیا این سفره در ماه رمضان ساده‌تر شده است یا مفصل‌تر و رنگارنگ‌تر. بنده این را بارها عرض کردم که انصافاً مصرف مواد غذایی در کشور ما، در این ماه به‌جای این که کمتر شود، بیشتر می‌شود. این در حالی است که برای ماه رمضان روایت داریم «میراث الصوم قلة الاکل»؛ یعنی میراث ماه رمضان کم خوردن است. من درخواستی از همه مردم، به‌خصوص کسانی که وضع مالی‌شان بهتر است، دارم و آن این‌که در این شب‌ها، به سفره افطارشان نگاهی بیندازند. ببینند چقدر تجملات به سفره ماه رمضان اضافه شده است؟ انواع شیرینی‌ها و غذاها در این ماه بر سر سفره می‌آید؛ اشکالی ندارد، اما حداقل به‌اندازه همین تجملاتی که به سفره اضافه شده است، به سفره افطار فقرا هم اضافه کنیم. حداقل در این ماه فقرا را در غذایی که می خوریم، سهیم کنیم.
هر مسلمان به‌قدر توانش
در سیره پیامبر صلی‌ا...‌علیه‌وآله‌وسلم آمده است که «کان رسول‌ا... صلی‌ا...‌علیه‌وآله‌وسلم اجود الناس بالخیر و کان اجود ما یکون فی رمضان»؛ یعنی جود و سخاوت پیامبر(ص) بیش از همه بود. پیامبر(ص) اگر مردم را به صفات اخلاقی دعوت می‌کردند، خودشان پیش‌قدم بودند؛ از جمله در بخشش و سخاوت. اما نکته جالب توجه روایت این است که اوج بخشش و سخاوت پیامبر(ص) در ماه مبارک رمضان بود. در این روایت مشخص می‌شود که بخشش و جود در ماه رمضان بر ماه‌های دیگر مقدم است. در خطبه شعبانیه پیامبر(ص) فراوان شنیده و خوانده‌ایم که فرموده‌اند: «اگر کسی یک روزه‌دار را افطاری دهد، خداوند ثواب آزاد کردن یک بنده را به او اعطا خواهد کرد.» اصحاب عرض کردند: «یا رسول‌ا... ما همه توانایی افطاری دادن به دیگران را نداریم.» حضرت فرمودند: «اتقوا ا... ولو بشق تمره، ولو بشربه من الماء»؛ یعنی حتی به‌اندازه یک جرعه آب، حتی به‌اندازه یک دانه خرما، در این کار خیر سهیم باشید.
وظیفه سنگین ثروتمندان
البته باید توجه داشت، این‌که پیامبر(ص) فرمودند «ولو به‌اندازه یک خرما»، برای کسانی نیست که وسعت مالی و توان مالی زیادی دارند. متأسفانه در جامعه، گاهی اوقات شاهد هستیم کسانی که توانایی مالی بسیار زیادی دارند، تصور می‌کنند اگر چند کیلو خرما را لحظه افطار بین صف‌های نماز پخش کنند، ثواب کامل را می‌برند، درحالی‌که این توصیه برای کسانی است که توانایی کمی دارند. واضح است که از متمولین سفره‌های گسترده‌تر و همگانی‌تر انتظار می‌رود؛ آن‌وقت، همه مردم تشویق می‌شوند به برپایی سفره‌های ساده افطاری. این کار خیلی کار پسندیده‌ای است؛ همین کاری که در مساجد و بسیاری از معابر شهرها و روستاها در وقت افطار، در حال زیاد شدن است. یک سفره ساده افطاری مهیا شود تا عزیزانی که شاید غذای مناسبی نداشته باشند، حداقل در ماه رمضان، به‌راحتی و آبرومندانه و محترمانه، افطاری ساده‌ای داشته باشند.
بافضیلت‌ترین صدقه
در روایتی دیگر داریم که از پیامبر خدا(ص) سؤال کردند: کدام صدقه بالاتر و بافضیلت‌تر است؟ فرمودند صدقه ماه رمضان، افضل صدقات است. بنده تقاضا دارم از عزیزان که هم برای سلامتی خودشان و هم برای خیرات گذشتگانشان، صدقه بدهند، چون ماه رمضان فصل خیرات است. قطعاً در ماه رمضان، یکی از بهترین کارها، اگر نگوییم بهترین کار، همین صدقه‌ دادن است و بهترین نمونه صدقه، همین سفره‌های ساده افطار است. در مساجد نمونه‌های این حرکت را می‌بینیم که خیلی آبرومندانه اجرا می‌شود. نکته دیگری که جالب است درباره سفره‌های افطار اشاره کنم، این است که خیلی از افراد کم‌بضاعت، با میل و رغبت در این برنامه‌ها شرکت می‌کنند. پیداست همان دسته‌ای که ما نگران آن‌ها هستیم که شاید در ماه رمضان غذای مناسبی به آن‌ها نرسد، بر سر همین سفره‌ها حضور دارند و بعضی از آن‌ها کل ماه رمضان پای ثابت همین سفره‌های افطار مساجد هستند. واقعاً، این کار حرکت پسندیده و ارزشمندی است. حداقل در ساعات افطار این سفره‌های افطاری ساده به‌صورت گسترده برای روزه‌داران مهیا شود. امیدوارم روزی به این مرحله برسیم که به تعداد روزه‌داران ماه مبارک رمضان، در مساجد و حسینیه‌ها و فضاهای عمومی شهر، سفره‌های ساده افطار داشته باشیم.
منبع: Khamenei.ir

مدیر گنجینه مطبوعات شهر کتاب که در برگزاری نمایشگاه «گنجینه مطبوعات، کتب و اسناد از دوره قاجار تا عصر حاضر» با کتابخانه دانشگاه علامه‌ طباطبایی همکاری کرده است، درباره اسناد و مطبوعات تاریخی موجود در این نمایشگاه گفت: تمام نشریات، کتب و اسناد، از دوره قاجار تاکنون، در 50 ویترین، در موزه کتابخانه مرکزی دانشگاه علامه طباطبایی برای بازدید نهادهای کتابخانه‌ای و دانشگاهی کشور و مردم ارائه شده است. به گزارش ایبنا، حسین تقوی در حاشیه برگزاری این نمایشگاه که تا دوم خرداد ادامه دارد، افزود: کار ما در شهر کتاب، فروش کتاب‌ها و مجلات از زمان قاجار تاکنون است. ما تمام این اسناد را از خانه‌های مردم و آرشیو برخی از پژوهشگران جمع‌آوری کرده‌ایم. این نکته را هم در نظر داشته باشید که 80 درصد مطبوعات ایران، هنوز دیجیتال نشده است. در این نمایشگاه، نزدیک به 300 عنوان از مطبوعات دوره قاجار موجود است. در کشور ما هنوز ارزش مجلات جانیفتاده است و بیشتر کتابخانه‌های ما فاقد بخش مجلات هستند.مدیر گنجینه مطبوعات شهر کتاب توضیح داد: در این 30 سال تلاش کردیم که مجموعه‌ای از مجلات را از خانه‌های مردم جمع‌آوری کنیم و هم اکنون، مجموعه مجلات ما، به صورت صحافی شده در کتابخانه‌های ملک، مجلس، ملی، بسیاری از مراکز دانشگاهی و حتی دانشگاه‌های مطرح خارج از کشور نظیر آکسفورد و... وجود دارد.
وی افزود: نهاد کتابخانه‌ها و بسیاری از مروجان کتاب و مراکز کتابخانه دانشگاه‌ها هم، برای بازدید از این نمایشگاه دعوت شده‌اند تا اقلام مورد نیاز دانشگاهی خودشان را سفارش دهند و ما کار آماده‌سازی و تحویل آن را انجام دهیم. در واقع می‌توان گفت این نمایشگاه برای نهادهای کتابخانه‌ای است که اقلام مورد نیاز خودشان را بخرند. البته، عموم مردم و دانشجوها هم با بازدید از این نمایشگاه می‌توانند با منابع پژوهشی آشنا شوند. تقوی گفت: در این نمایشگاه، روزنامه‌هایی از دوره قاجار موجود است که از آن جمله می‌توان به صوراسرافیل و قانون اشاره کرد. سالنامه دبیرستان‌ها از دوره پهلوی اول، کتاب‌های درسی، کتاب‌ها و اسناد باستان‌شناسی هم در این نمایشگاه وجود دارد که در جاهای دیگر کمتر یافت می شود.