به بهانه روز جهانی موزه
تعداد بازدید : 78
موزه گردی با چاشنی فناوری
آذر صدارت- دیروز جمعه 18 می، روز جهانی موزه و میراثفرهنگی بود. از 41 سال قبل، یعنی حدود سال 1977 میــلادی، این مناسبت به تقویم جهانی اضافه شد و هر سال، بر یک دغدغه اجتماعیِ مرتبط با موزه و میراثفرهنگی تمرکز دارد. مناسبتی که برای ما ایرانیها با حدود 650 موزه فعال در کشورمان، روز مهمی بهحساب میآید. هرچند میان موزههای ایران و موزههای مطرح دنیا در فضا و اقدامات، تفاوتهای جدی است. موزه در ایران، یعنی جایی که یک سری اشیا در آن نگهداری و نمایش داده میشود. فضایی ساکت و نورپردازی شده که علاقهمندان، اشیا را میبینند و خارج میشوند؛ همین. در صورتی که نمایش اشیا فقط یک بخش از کارکرد موزه است و موزههای خارج از ایران، با ایجاد فعالیتهای متنوعی مثل پژوهش و حتی اعزام پژوهشگر در حوزه کاریِ موزه به نقاط مختلف جهان برای تحقیق و مطالعه، راهاندازی بخشهای کودک و نوجــوان و افزودنِ امکانات و فناوریهای روز برای برقراریِ ارتباط عمیقتر با اجزای موزه، موزه را به فضــایی پویا تبدیل کردهاند. همان حرکتی که اتفاقا شعار امسال ایــکوم (شورای بینالمللی موزهها) برای روز جهانی موزه هم هست. به گزارش ایسنا، «موزههای درهم تنیده: رویکردهای نو، مردمان نو» عنوانی است که این شورا برای شعار روز جهانی موزه در سال ۲۰۱۸ انتخاب کرده است. در توضیح این شعار آمده است: «موزه ها عضوی اصلی و حیاتی از جامعه، از منظر فرهنگی، تاریخی و طبیعی هستند. فناوری این امکان را فراهم میکند تا موزهها بتوانند با چیزی به سادگی یک هشتگ# به دنیایی فراتر از مخاطبان حقیقی خود راه یابند. برای برخی موزهها، حتی به فناوری برای ایجاد پیوندهای جدید نیاز نیست و تنها رویکردی جدید، میتواند مسیری برای جذب مخاطبان جدید باشد. در روز جهانی موزه در سال ۲۰۱۸، همه موزهها به یافتن فناوری، رویکرد و مخاطبان جدید از طریق ایجاد و تقویت پیوندها و ارتباطات تشویق میشوند.» به بهانه این مناسبت و شعار مهم، امروز نگاهی داریم به موزههایی که با بهکار گرفتن فناوریهای روز، گام مهمی در جهت آشتی و دوستی مخاطب با میراثهای فرهنگی و تاریخی و طبیعی بشر، برداشتهاند.
راهنمای مسیر گردش در موزه
موزه American Museum of Natural History یا تاریخ طبیعی آمریکا، یکی از مشهورترین موزههای آمریکا و جهان است که در منهتن، در شهر نیویورک قرار دارد. این موزه برای راهنمایی مراجعان خود از یک نرم افزارِ راهنما بهره می گیرد که با استفاده از فناوری بلوتوث، مسیر گردش در موزه را برای مراجعان به طور دقیق نمایش می دهد. این برنامه می تواند تورهای سفارشی هم برای مراجعان طراحی کند. این موزه که دوسالِ دیگر، صد و پنجاهمین سالگرد تاسیس اش را جشن میگیرد، مساحت بسیار وسیعی دارد و به نظر میرسد طراحی و پیشنهاد مناسبترین مسیر برای بازدیدکنندگان از طریق بلوتوث، فکر مناسبی باشد. طراحی یکجور قلم دیجیتال که حکم اسکنر دارد و در ورودی موزه به مراجعهکنندگان داده میشود تا اطلاعاتِ تکمیلی هر آن چه توجه مراجعهکننده را در طول بازدید جلب می کند و باعث توقفش می شود، به تلفنهمراه شخص ارسال کند، از دیگر فناوریهای بهکار گرفته شده در این موزه است.
راهنمای هوشمند
بد نیست بدانید برخی موزههای دنیا برای راهنماییِ بهتر بازدیدکننده، از رباتهای مجهز به نمایشگری استفاده میکنند که امکان استفاده از ابزارهای تعاملی مثل Skype دارند و میتوانند با بازدیدکننده موزه، تعامل داشته باشند. موزهای مثل «بروکلین» که در نیویورک قرار دارد و یکی از بزرگ ترین موزهها در ایالات متحده آمریکاست، یک اَپ راهنمای هوشمند طراحی کرده است که هنگام ورود به موزه، روی تلفن همراه بازدیدکننده نصب میشود و در طول گردش در موزه، به سوالات و ابهامات درباره عناصر به نمایش گذاشته شده، پاسخهای دقیق و کامل میدهد.
نمایش بخشهای پنهان تاریخ
British Museum یا موزه بریتانیا، یکی از عظیمترین و غنیترین موزههای جهان است که بیش از هفت میلیون گنجینه و آثار باستانی از بسیاری از فرهنگها، قومها و کشورهای جهان، از دوران پیش از تاریخ تا زمان حال را در خود جای داده است. موزهای با سالانه بیش از پنج میلیون نفر بازدیدکننده که با بهره گرفتن از فناوریِ روز دنیا، امکان جذابی برای مخاطبان آثارش در نظر گرفته است. این موزه با قدمتی 260 ساله، فقط از ایران، ۱۳ هزار شیء باستانی به نمایش گذاشته است که از آن میان میتوان به منشور حقوق بشر کوروش اشاره کرد.
بدیهی است بسیاری از این اشیا پیش از کشف توسط باستانشناسان، دستخوش گذر زمان و دچار شکستگی، ریختگی و پوسیدگی شدهاند.
اما این موزه یک اپ هوشمند طراحی کرده است که روی تلفنهمراه بازدیدکننده نصب میشود و مخاطب میتواند هنگام روبهرو شدن با اشیای ناقص، تلفنهمراه خود را روی بخشی از اثر که وجود ندارد، نگه دارد و آن بخش را بهشکل مجازی ببیند.
بهرهگیری از واقعیت مجازی
این روزها برخی موزههای دنیا با استفاده از فناوری واقعیت مجازی، رنگ و بوی دیگری گرفتهاند و بازدیدکنندگانِ زیادی را از سراسر دنیا جذب میکنند. موزههایی که با تدارک سازه و عینک و امکاناتِ خاص، بازدیدکنندگان را به نقاط جذاب و شگفتانگیز و عجیبی مانند اعماق اقیانوسها یا درون بدن انسان میفرستند؛ نقاطی که در واقعیت هرگز امکان دیدن آنها وجود ندارد.
موزه علمی فرانکلیـن، که در ایالت پنسیلوانیای آمریکا قرار دارد و عنوانش را از دانشمند و پژوهشگر آمریکایی، بنجامین فرانکلین گرفته است، با کمک گرفتن از فناوری واقعیتمجازی، بازدیدکنندگان را به گردش درون یک شاتل فضایی یا سایت هستهای چرنوبیل که سال ها قبل به دلیل نشت مواد رادیواکتیو از بین رفت، میبرد.
منبع: digitaltrends.com