مترجم: یاسمین مشرف - دست گرفتن کتابی از ادبیات کلاسیک شاید برای ما امروزی ها چالش بزرگی به نظر برسد یا یک سرمایه گذاری بزرگ از زمان و انرژی؛ اما واقعیت این است که یک کتاب برای این که معنادار، تاثیر گذار و چالش برانگیز باشد و نگارشی زیبا داشته باشد، حتما نباید کتاب قطوری باشد. بسیاری از بهترین آثار ادبی جهان هستند که مطالعه کامل آن ها فقط به چند ساعت زمان نیاز دارد. داستان این کتاب ها هرچند کوتاه است اما ابعاد مفاهیمی که ارائه می کنند، بسیار بزرگ تر از قطر کتابی است که در آن جای گرفته اند. موارد زیر، تعدادی از رمان هایی هستند که می توانید آن ها را در یک بعد از ظهر پاییزی، روی صندلی یک پارک یا در گوشه ای دنج در یک کافی شاپ از ابتدا تا انتها بخوانید و لذت ببرید.
«تصویر دوریان گری»
اسکار وایلد
این رمان گوتیک فلسفی اثر اسکار وایلد، نویسنده مشهور ایرلندی است. تصویر دوریان گری یکی از دو رمانی بود که وایلد را به شهرت جهانی رساند. او با این رمان، لبه تیز شوخ طبعی گزنده اش را متوجه غرور و نخوت مردمان عصر خودش می سازد. دوریان گری، جوانی خوش سیما و برازنده است که فقط به زیبایی و لذت می اندیشد. او با دیدن تصویری که دوست نقاشش در کمال زیبایی و جوانی از او می کشد، به فکر گذشت زمان و نابودی جوانی و زیبایی اش می افتد و در اندوه عمیقی فرو میرود. در همان لحظه آرزو میکند چهره اش پیوسته جوان و شاداب بماند و در عوض، گذشت زمان پیری و پلیدی ها را به تصویر او منتقل کند. پس از مدتی متوجه میشود که آرزویش برآورده شده است. هر چند این اثر وایلد در ابتدا به عنوان اثری بسیار نفسانی که دارای ایده های شیطانی است، مورد انتقاد قرار گرفت اما اکنون یکی از بزرگ ترین آثار او به شمار می آید.
«گتسبی بزرگ»
اف. اسکات فیتزجرالد
گتسبی بزرگ را می توان یکی از بزرگ ترین آثاری دانست که تا کنون به رشته تحریر درآمده اند. در ابتدا به نظر می رسد رمان، پنجره ای سرخوشانه و رمانتیک به پوسته بیرونی زندگی در دهه پرهیاهوی 1920 آمریکا می گشاید. (آمریکا در سال های ۱۹۲۰ بهدنبال شوک و هرج و مرجی که جنگ جهانی اول به وجود آورده بود، از رشد اقتصادی بیسابقهای بهرهمند شد. شکوفایی اقتصادی و ثروتی که این شکوفایی بهدنبال داشت باعث شد هر لحظه بر تعداد میلیونرهای جامعه آمریکا افزوده شود.) اما داستان کم کم رنگ و روی تاریک تری به خود می گیرد و در نهایت، از خواننده می خواهد که احتیاط کند. آن چه درابتدا تجمل فوق العاده ای به نظر می رسید، به فساد و انحطاط تبدیل می شود و وقتی شخصیت ها طبیعت واقعی خود را نشان می دهند دیگر از درخشش زرق و برق هایشان خبری نیست.
«مزرعه حیوانات»
جورج اورول
رمان کوتاه مزرعه یا قلعه حیوانات، رمانی پاد آرمانشهری است. جورج اورول نویسنده انگلیسی این رمان، آن را در طول جنگ جهانی دوم نوشت. در نهایت، رمان در سال ۱۹۴۵ میلادی در انگلستان منتشر شد و در اواخر دهه ۱۹۵۰ میلادی به شهرت رسید. داستان، درباره گروهی از حیوانات اهلی است که تلاش می کنند برابری و رفاه را در جامعه خود برقرار کنند. آن ها با اقدامی انقلابی، صاحب مزرعه ای را که در آن زندگی می کنند فراری میدهند تا خود اداره مزرعه را بهدست بگیرند. رهبری حیوانات مزرعه را در این اقدام، خوکها بهدست دارند ولی پس از مدتی رهبران جدید نیز به رهبری خوکی به نام «ناپلئون»، همچون صاحب مزرعه به بهرهکشی از حیوانات مزرعه میپردازند و هرگونه مخالفتی را سرکوب میکنند. اورول در این رمان به رهبران شوروی سابق اشاره می کند که زمام امور را در کشورشان به دست می گیرند و مسیر آن را تغییر می دهند. ناپلئون تبهکار اصلی داستان است که اورول آن را نماد استالین می داند.
«مروارید»
جان اشتاین بک
مروارید نام رمان کوتاه اما تاثیرگذاری از جان اشتاینبک نویسنده آمریکایی است که در سال ۱۹۴۷ به چاپ رسید. داستان درباره یک مکزیکی فقیر است که بزرگترین مروارید دنیا را مییابد و امیدوار است بتواند این مروارید را به قیمت خوبی به فروش برساند تا با آن فرزند بیمارش را مداوا کند و زندگی خانوادهاش را تغییر دهد اما این گنج با برانگیختن حرص و حسادت دیگران، چیزی به جز تباهی و نابودی برای آن ها به ارمغان نمیآورد. مانند دیگر آثار اشتاین بک این داستان نیز حول مسائلی چون فقر، ثروت و بی عدالتی در جامعه میگردد.
«مسخ»
فرانتس کافکا
رمان مسخ یکی از کوتاه ترین رمان ها در این فهرست است اما فرانتس کافکا نویسنده آلمانی زبان ،معانی عمیقی را در آن گنجانده است. کافکا در مسخ، تنهایی بشر و سرگشتگی و گسیختگی اش از جامعه پرآشوب را نشان میدهد. مسخ سرگذشت انسانی است که تا وقتی میتوانست فردی مثمر ثمر برای خانواده خود باشد و در رفع نیازهای آنان بکوشد، برای آنان عزیز و دوست داشتنی است اما همین که به دلایلی دچار از کار افتادگی می شود و دیگر قادربه تامین مایحتاج خانواده نیست، نه تنها عزت و احترام خود را از دست میدهد بلکه به مرور به موجودی بیمصرف، مورد تنفر خانواده و حتی مضر تنزل پیدا می کند. داستان با مسخ شخصیت اصلی داستان و تبدیل او به یک موجود نفرت انگیز و حشره مانند شروع می شود بدون آن که نویسنده به دلیل این مسخ اشاره ای داشته باشد. در ادامه داستان، به زندگی این موجود که توانایی بازگشت به شکل اولیه خود را ندارد، پرداخته شده است. مسخ که به زبان آلمانی نوشته و به زبان های بی شماری ترجمه شد، یکی از بهترین داستان هایی است که تاکنون به نگارش درآمده است. ولادیمیر ناباکوف نویسنده و منتقد روسی_ آمریکایی درباره این داستان می گوید: «اگر کسی مسخ کافکا را چیزی بیش از یک خیال پردازی حشره شناسانه بداند به او تبریک میگویم چون به صف خوانندگان خوب و بزرگ پیوسته است.»
«یادداشت های زیر زمینی»
فئودور داستایوسکی
رمان یادداشت های زیرزمینی داستایوسکی نویسنده روسی با حملات تند به فساد جامعه آغاز می شود. داستان از زاویه دید یک فرد منزوی و مطرود که از اجتماعش متنفر است، روایت شده است. این فرد، یک بیمار جسمی و یک روان پریش آشفته و شکست خورده است که روایت دست اولی از خود و اجتماعش به ما ارائه میدهد. نثر داستایوفسکی در «یادداشت های زیرزمینی»، زنده، روان و پرشتاب است که گاه به بیان مسائل شخصی و گاه به روایت مسائل سیاسی می پردازد. این رمان کوتاه می تواند شروع خوبی برای مطالعه آثار داستایوسکی باشد و زمینه پرداختن به آثار عمده این نویسنده مانند «جنایت و مکافات» و «برادران کارامازوف» را فراهم کند.
«ضد اخلاق»
آندره ژید
رمان ضد اخلاق که در ایران با عنوان رذل ترجمه شده است، رمانی فلسفی نوشته آندره ژید نویسنده فرانسوی است که نخستین بار در سال 1902 منتشر شد. ژید در این رمان تنش میان آزادی و پایبند نبودن به اخلاقیات را به تصویر کشیده است. داستان روایت اعتراف گونه مردی است که به دنبال یافتن سرشت حقیقی خود است. راوی در عین حال که داستانی مربوط به گذشته را روایت می کند چشم اندازی نیز به زمان حال دارد. شخصیت اصلی داستان، میشل، بدون تجربه عشق و فقط به خاطر پدرش با دختری مهربان به نام مارسلین ازدواج می کند. میشل در خلال سفر ماه عسل در تونس، به شدت بیمار می شود و پس از بهبودی تلاش میکند روح و جسم خود را رها کند و در خلال این لذتجوییها به آزادیهایی دست یابد. او تصمیم می گیرد به آزادی خود در زندگی بیشتر بها دهد و طبق خواسته هایش زندگی کند. اما درعین حال درمی یابد که آزادی می تواند به باری روی دوش نیز تبدیل شود. رمان رذل، اثری بسیار بدیع و به یاد ماندنی است که ردپای سبک نگارشِ استادانه، ناب و در عین حال ساده ژید در جای جای آن به چشم می خورد.