گفت وگو
تعداد بازدید : 75
وضع مجلس پهلوی از کشورهای استعمارزده بدتر بود!
مجلس شورای ملی، پایه و اساس مشروطه بود. با این حال، پهلویها، مهم ترین رکن مشروطیت را به بازیچهای برای رسیدن به خواستههایشان تبدیل کرده بودند. آنچه در پی میآید، فرازهایی از گفتوگوی پایگاه مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران با خسرو معتضد، تاریخپژوه معاصر، درباره وضعیت مجلس شورای ملی در دوره پهلوی است.
معروف است که در دو دهه پایانی عمر رژیم پهلوی، محفلی از سوی دربار، انتخابات مجلس را در ایران کنترل میکرد. آیا این موضوع صحت دارد؟
بله؛ میتوان گفت که اینطور بوده است. نه تنها در این دوره که از دوره ششم مجلس شورای ملی، یعنی از دوره سلطنت رضاشاه، این اتفاق میافتاد. از سالهای 1306 و 1307 به بعد، مجلس کاملا تحت نظر دربار بود. در آن زمان دستور میدادند که چه کسی انتخاب شود. در همان زمان در کشوری مانند هندوستان که تحت قیمومت انگلستان بود، انتخابات آزاد برگزار میشد و حتی باوجود تلاش انگلستان برای مداخله در انتخابات هند، خواسته و اراده مردم بر این بود که به حزب کنگره که شامل آزادی خواهان میشد، رای بدهند. اما متاسفانه، از سالهای 1306 و 1307 به بعد، در ایران انتخابات، دولتی شد. تیمورتاش، وزیر دربار مقتدر رضاشاه، میگوید که در دوره پهلوی اول، رسم بر این بود که فرماندار و رئیس شهربانی هر محل دستور داشتند که چند نفر را برای انتخابات مجلس معرفی کنند. افراد معرفی شده، خصوصیت بارزشان باید این میبود که قدرت اعتراض نداشته و سیاسی هم نباشند. از این تعداد، یک یا دو نفر به عنوان وکلای مردم در مجلس حضور مییافتند. از این جهت، مجلس در آن زمان ارزش خاصی نداشت و وکلای مجلس، افرادی شناخته شده و تأثیرگذار نبودند.