شروع تحقیقی جالب برای یافتن پاسخ

طی بیش از یک سال، روان شناسان دانشگاه استنفورد روی بیش از ۲۲۳ شرکت‌کننده مطالعه‌ای انجام دادند که به دانشمندان کمک می‌کرد برنامه‌های غذایی و ورزشی اختصاصی برای آن‌ها تهیه کنند؛ در واقع این‌طور به آن‌ها گفته شده بود. دو محقق درگیر در این مطالعه، «برد ترنوالد» و «آلیا کرام»، بیش از همه می‌خواستند بدانند که شرکت‌کنندگان پس از آزمایش دی‌.ان.‌ای و شناخت گرایش‌های ژنتیکی خود در زمینه ورزش و تغذیه چه واکنشی نشان می‌دهند. دیگر محققان به مطالعه این موضوع پرداخته‌اند که آزمایش دی.‌ان.‌ای چطور به افراد انگیزه می‌دهد تا سبک زندگی خود را عوض کنند -یا نکنند- اما «ترنوالد» و «کرام» به مسئله عمیق‌تری می‌اندیشیدند؛ «آیا دانستن نتایج آزمون 

دی‌.ان‌.ای می‌توانست نه تنها رفتار که جسم را هم در سطح مولکولی تغییر دهد؟»

تأثیر روانی در فیزیولوژی ریشه دارد

آن‎ها برای پیدا کردن پاسخ این سوال، از قاعده‎ای استفاده کردند که می‎گوید تأثیر روانی در فیزیولوژی ریشه دارد. وقتی کسی قرص قندی می‌خورد و گزارش می‌کند که دردش کم شده ‎است، مغز او در عمل مسکن‌هایی طبیعی به نام «اندورفین» آزاد می‌کند. پس شاید وقتی ژن‌های خود را بشناسیم، اتفاقی مشابه در ما رخ بدهد. تیم استنفورد دو آزمایش ابداع کرد. حدود نیمی از شرکت‌کنندگان نتیجه آزمایش روی یکی از ژن‌های خود را (نتیجه‌ای تقلبی) که به ورزش مرتبط بود، دریافت کردند. سپس از آن‌ها خواسته شد روی تردمیل بدوند. نیم دیگر شرکت‌کنندگان نتیجه آزمایش روی ژنی را دریافت کردند که به گرسنگی مرتبط بود. سپس از آن‌ها درخواست شد یک اسموتی بنوشند که ۴۸۰ کالری انرژی داشت. کسانی که فهمیده بودند نسخه «بدتر» ژن را دارند در مقایسه با کسانی که فکر می‌کردند نسخه «بهتر» ژن را دارند، زودتر دویدن را متوقف و اعلام گرسنگی کردند. جالب آن‎که حتی عملکرد ریه و سطح هورمون‌های گرسنگی هم در آن‌ها تغییر کرد! همه این نتایج، برای محققان این پژوهش شگفت‌انگیز به نظر می‌آمد و هر لحظه بر تعجب آن‌ها افزوده می شد.

اطلاعات ژنتیکی را به گونه‌ای بسیار جبرباورانه تحلیل نکنید!

«استیون هاینه»، روان شناسی در دانشگاه بریتیش کلمبیا که به مطالعه چگونگی واکنش افراد به نتایج آزمایش‌های دی.‌ان.‌ای می‌پردازد، می‌گوید: «افراد اغلب اطلاعات ژنتیکی را به گونه‌ای بسیار جبرباورانه تحلیل می‌کنند درحالی‎که ژن‌ها تنها مبینِ تفاوت‌هایی بسیار کوچک در توده بدنی افراد هستند. نتیجه آزمایش ترنوالد و کرام هم نشان داد جسم شرکت‎کنندگان با برداشت ذهنی آن‎ها درباره خستگی و گرسنگی، هماهنگ عمل می کند.»

عواقب خود پیشگویی

طبق این یافته‎ها محقق‎ها باور دارند اطلاعات ژنتیکی می‎توانند به‎نوعی پیشگویی کام‎بخش (یعنی خودِ پیشگویی، شرایطی ایجاد می‎کند که محقق شود) تبدیل شوند؛ ترنوالد و کرام هر دو پیش از آغاز این مطالعه آزمایش 

دی‌.ان.‌ای دادند تا ابتدا خودشان را بیازمایند. کرام دریافت که نوع ایمن ژن ورزش و نوع پرخطر ژن گرسنگی را دارد. او می‎گوید دلش می‎خواسته این‎طور باور کند که «آره، من این ژن رو دارم. پس یه قهرمانم، یه دونده‌ام و آهان! پس به این خاطره که همه‌اش گرسنه‌ام». ولی به خودش نهیب زده که «آیا این اطلاعات واقعاً برایم معنادارند یا من هستم که به آن‌ها معنا می‌بخشم؟» در خور ذکر است، محققان همچنان روی این موضوع در حال تحقیقات بیشتر هستند اما دستاوردهای شان تا همین جای کار هم برای همه افرادی که می‌خواهند مسیر زندگی‌شان را به سمت موفقیت تغییر دهند، کاربردی خواهد بود. مسیر موفقیتی که در اولین گام به تغییر تفکر درباره خودمان و توانمندی‌هایمان نیاز دارد. 

در ماه مبارک رمضان و ایام روزه‌داری، یکی از مهم‌ترین دل مشغولی ‌های افراد سیگاری، مدیریت استعمال سیگار است. این افراد باید حداقل حدود 14 تا 15 ساعت از استعمال دخانیات صرف نظر کنند که به نظر می‌رسد این بهترین فرصت برای ترک همیشگی دخانیات باشد. به منظور ترک راحت‌تر توجه به نکات زیر ضروری به نظر می‌رسد.

   اراده و انگیزه، شرط لازم برای ترک سیگار

بسیاری از افراد سیگاری علاقه مند به ترک سیگار هستند. پژوهش‌ها نشان می‌دهد که حدود 70 درصد از افراد سیگاری در طول زندگی خویش حداقل یک بار اقدام به ترک سیگار می‌کنند اما بسیاری از آن ها ناموفق است و فرد دوباره رو به مصرف می‌آورد. اگر چه اثرات زیان آور سیگار شناخته شده است اما ترک سیگار برای افراد سیگاری بسیار دشوار است. به همین دلیل انگیزه و اراده بالا، محور اصلی و به عبارتی شرط لازم ترک دخانیات است. ماه مبارک رمضان فرصتی مغتنم برای ترک آسان‌تر دخانیات است چراکه انگیزه‌های روان شناختی شما همراه با انگیزه‌های معنوی در این ماه می‌تواند محرکی خوب به منظور ترک دخانیات باشد. در همین زمینه تحقیقات مختلف نشان می‌دهد، افراد با صفات معنوی بالا توانایی بیشتری در کنترل و تغییر محیط دارند، حال آن‌که ماه رمضان با ایجاد چنین فرصتی تغییر را برای شما آسان می‌کند.

   شناسایی عوامل محرک استعمال سیگار

عوامل محرک می‌تواند شامل موقعیت‌های فردی، هیجانی-عاطفی، جسمانی و... باشد. برای مثال ممکن است بعد از بروز هیجاناتی چون خشم، شادی یا اختلالاتی چون افسردگی و اضطراب تمایل به مصرف سیگار افزایش یابد یا شبکه دوستان و کسانی که با آن‌ها در ارتباط هستید، می‌تواند از عوامل بروز و ظهور مصرف باشد که با شناسایی به موقع و دقیق می‌توانید همچون سرعت گیری در مسیر ولع و وسوسه خود به مصرف دخانیات عمل کنید. با توجه به تغییر الگوی مصرف در ماه رمضان، میل و وسوسه برای کشیدن سیگار بعد از افطار، فرایند ترک را تهدید می‌کند. شما می‌توانید با بهره‌گیری از حمایت‌های اجتماعی مناسب و ورزش‌های منظم به مقابله با این وسوسه بپردازید.

 استعمال مجدد دخانیات همیشه به معنای شکست نیست

همان‌طور که در مقدمه مطلب گفته شد، بسیاری از افراد حتی آن‌هایی که اکنون سیگار را ترک کرده‌اند، بارها در فرایند ترک تجربه بازگشت(استعمال مجدد سیگار) را داشته‌اند. با توجه به وابستگی جسمانی و روانی نیکوتین، این بازگشت چندان عجیب نیست و نباید شما را به کلی ناامید کند. در صورت بروز چنین اتفاتی (بازگشت مجدد)، پیشنهاد می‌شود دوباره انگیزه‌های خودرا بازیابی کنید و ترجیحا آن را روی کاغذ بیاورید. آگاه باشید همان‌طور که یک حلزون برای حرکت و جهش روبه جلو، بازگشت به عقب دارد، در فرایند ترک دخانیات نیز این مورد غالبا مشهود است و استعمال مجدد شما نه تنها معنای شکست ندارد بلکه با بازیابی انگیزه و حمایت‌های اجتماعی و حرفه‌ای بیشتر می‌توانید گام بلندی در جهت ترک دخانیات بردارید.

 پدری 51 ساله‌ام که سه پسر دارم. پسرانم سایه یکدیگر را با تیر می‌زنند! آن‌ها برای خرید یک خانه با هم شریک شدند و بعد مشکلاتی برای فروشش به وجود آمد. هر کدام‌شان دیگری را مقصر می‌داند و تا حدودی هم حق دارد. الان سه سال از آن زمان می‌گذرد اما یک بار هم نشده که هر سه با یکدیگر به خانه ما بیایند. با هر کدام صحبت می‌کنم، می‌گوید برادران دیگر باید از من عذرخواهی کنند وگرنه هیچ وقت به آن‌ها سلام هم نخواهم کرد. لطفا کمکم کنید تا دوباره خانواده‌ام را دور هم جمع کنم.

    دختری ۱۴ ساله‌ام. خواهری ۶ ساله دارم که همیشه باعث دعوا بین من و مادرم می‌شود. مثلا می‌گوید من به مادرم فحش دادم. مادرم هم هرچه خواهرم می‌گوید باور می‌کند. بعد هم مادرم، خودش و من را نفرین و آرزوی مرگ می‌کند. من هم تمرکزم را از دست می‌دهم. در ضمن کل فامیل از کارهای خواهرم کلافه‌اند. هر جا می‌رود، کلی خراب کاری می‌کند. راهنمایی‌ام کنید.