تحلیل فیلم
تعداد بازدید : 97
حرفهای جدید «جاده قدیم»!
چرا کمکهای «لیلی رشیدی» در فیلم سینمایی «جاده قدیم» که از سر دلسوزی هم بود، به درد «مهتاب کرامتی» نمیخورد؟
نویسنده : نگار فیضآبادی | کارشناس ارشد روان شناسی بالینی
«مینو» با هنرمندی «مهتاب کرامتی» زنی 45 ساله و موفق است که در شب سال نو دچار حادثهای دلخراش میشود. موضوع اصلی فیلم سینمایی «جاده قدیم» که به تازگی در شبکه نمایش خانگی توزیع شده، حول و حوش همین مینو میچرخد که توسط یک زورگیر مورد تجاوز قرار میگیرد. شوربختانه تجاوز جنسی میتواند برای هر فردی با هر سنی و در هر شرایطی اتفاق بیفتد. خبر خوب این است که میتوان با آگاهی، پیامدهای ناخوشایند آن را به حداقل رساند. در ادامه به بررسی ابعاد مختلف این موضوع میپردازیم و نگاهی هم به درست یا غلط بودن نقشهای اصلی این فیلم از منظر روانشناسی خواهیم انداخت.
انکارهای مینو، واقعیت را محو نکرد
تجاوز به عنوان یکی از جرایم خشن، عملی است که «زور» در آن نقش پررنگی دارد و قربانی از شرکت در یک عمل جنسی، ناراضی است.اِعمال زور جنسی، زمانی اتفاق میافتد که متجاوز به کمک آن سعی میکند با تسلط بر قربانی، با او رابطه برقرار کند. ترس از تلافی، تحقیر شدن، متهم شدن به دروغگویی، خجالت کشیدن، نگرانی از حرف دیگران، طرد شدن و ... دلایلی هستند که نمیگذارند قربانی، موضوع تجاوز را به زبان بیاورد. با تمام آسیبهای تجاوز جنسی اما واقعیت این است که متاسفانه گاهی این اتفاق میافتد و قربانیان میخواهند با «انکار»، همه چیز را خنثی کنند.
مثل اینکه در روز، چشمتان را ببندید و بخواهید شب بشود! سازوکاری که مینو رسولی (مهتاب کرامتی)، از آن استفاده کرد، همین انکار بود. او میخواست به روی خودش نیاورد اما هرقدر برای پذیرش واقعیت مقاومت کنیم، با زور بیشتری خودش را به ما تحمیل میکند.
نشانههایی که از یک اتفاق تلخ خبر میدهند
در این فیلم میبینیم که مینو، زن سرسختی است که حتی در محل کارش هم به کسی باج مالی نمیدهد اما یکشب پس از تجاوز، تمام سرسختی او در هم میشکند. رفتارهای وسواس گونه او (مثل حمام رفتن، نظافت، شستن دستها)، صرفاً نشانههایی هستند که خبر از یک ماجرای بزرگتر میدهند. آثاری مثل اختلال استرس پس از سانحه، سوءمصرف مواد، اختلالات خوردن و افکار خودکشی یا دیگرکشی، تعدادی از پیامدهای تهاجم جنسی هستند. مینو حاضر نیست شب را کنار همسرش بگذراند، یکبار به تراس خانه میرود و تصمیم خودکشی را با خودش مرور میکند، خواب آشفتهای دارد و با اطرافیانش نمیتواند مثل گذشته ارتباط برقرار کند. تمام این نشانهها، متناسب با اتفاق تجاوز جنسی هستند اما قرار نیست قربانی، برای همیشه در این وضعیت بماند.