دکتر ابوذرگوهری مقدم - سیاست آمریکا در افغانستان همچنان متغیر و مبهم است؛ ترامپ صرفاً میداند که باید جنگ 18 ساله را به هر طریق ممکن به پایان برساند. در آخرین تحولات، آمریکا طی توافقی مبهم با طالبان قصد دارد یکسوم نیروهای خود را از این کشور خارج سازد و در مقابل انتظار دارد طالبان حملات خود را علیه آمریکا و پایتخت متوقف و ارتباطش با القاعده را قطع کند. آمریکا با این اقدام طالبان را عملاً به رسمیت می شناسد و در توافقی بدون حضور دولت افغانستان قصد دارد کار را یکسره کند. این تصمیم ترامپ با مخالفتهای بسیاری در ساختار دولت مواجه است. فرماندهان میدانی پنتاگون مخالف کاهش نیروها هستند و آن را باعث تقویت طالبان میدانند، بولتون و حتی پمپئوی مطیع هم مخالف است و رئیس سازمان سیا هم هرچند سکوت کرده اما در عمل مخالف این تصمیم رئیسجمهور است.ظاهراً ترامپ قصد دارد با کاهش حضور نظامی در افغانستان حضور اطلاعاتی سازمان سیا را افزایش دهد. بخشهایی از دولت ترامپ معتقدند نیروهای تحت حمایت سیا باید مبارزه با طالبان و القاعده را در اختیار بگیرند؛ حالآن که خود این سازمان معتقد است توان نظامی کافی را ندارد و حضورش صرفاً برای گردآوری و ارائه اطلاعات علیه طالبان و کمک به عملیات نظامی است و نه درگیری مستقیم درصحنه نبرد. آنها معتقدند سیا نمیتواند بهتنهایی باعث پیروزی در این جنگ و گسترش تسلط طالبان و شکلگیری گروه های تروریستی شود. با این حال، احتمالاً تصمیم ترامپ باعث خواهد شد سیا عملیات پهپادی خود را گسترش دهد و با بهکارگیری گروههای مزدور عملیات پنهان و خاص خود را تعقیب کند. سازمان جاسوسی آمریکا معتقد است مقابله با داعش و القاعده در افغانستان در مقطع فعلی نیاز به سرمایهگذاری ویژه ندارد چراکه این گروهها مخالف غرب و آمریکا نیستند و تهدیدی محسوب نمیشوند. با این توصیف به نظر میرسد توافق آمریکا با طالبان صرفاً نوعی پیمان عدم تعرض این گروه با آمریکا، برای تمرکز اطلاعاتی و میدانی بر عملیات ضدکشورهای دیگر منطقه از چین گرفته تا ایران و روسیه باشد. آمریکا معتقد است، افغانستان جامعهای چندپارچه است که هیچ کشور خارجی بهتنهایی نمیتواند تمام آن را کنترل کند و همسایگان بانفوذ در این کشور نقش جدی در اوضاع آن دارند. بااینحال آمریکا یا تمایل و اراده لازم یا توان اجماع سازی میان این کشورها برای حل مشکلات را ندارد و در عوض قصد دارد از فرصت حضور درصحنه افغانستان علیه این کشورها استفاده کند. آمریکا عملاً قصد دارد با رهاسازی سیاست دولت- ملتسازی، از طریق تقویت عملیات ویژه و احتمالاً استفاده از شرکتهای خصوصی نظامی، صحنه را مدیریت کند؛ کاری که تحقق آن بسیار دشوار است. با این حال ترامپ قصد استفاده انتخاباتی از این اقدام خود را نیز دارد.