ای اف سی در آفساید سیاست!
کنفدراسیون فوتبال آسیا چه زیان هایی از سلب حق میزبانی ایران متحمل می شود؟
صالحی- سلب حق میزبانی باشگاه های ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا در روز جمعه خبر عجیب و البته تکان دهنده ای برای فوتبال ایران بود. براساس نامه ای که «کمیته مسابقات» کنفدراسیون فوتبال آسیا به فدراسیون فوتبال ایران ارسال کرده، این کمیته تصمیم گرفته باشگاه های ایرانی بازی های آسیایی خود را به دلیل آن چه نا امنی در ایران خوانده در زمین بی طرف انجام دهند. تصمیمی که علاوه بر این که نشان دهنده غلبه اهداف سیاسی بر فلسفه ورزش و زیبایی های بازی مهیج فوتبال است و حیثیت ورزشی کنفدراسیون فوتبال آسیا را لکه دار می کند به طور قطع به زیان های مالی نیز برای این نهاد منجر خواهد شد. اما در این میان نکته ای که باید درنظر داشت آن است که کمیته مسابقات AFC به تنهایی مرجع تصمیم گیری در این خصوص نیست و باید مسئله میزبانی باشگاه های ایرانی به «کمیته اجرایی» ارجاع تا تصمیم نهایی در این کمیته گرفته شود. از روز شنبه هم برای رایزنی در این کمیته کارهایی صورت گرفته است که می شود به سفر تاج به مقر کنفدراسیون و نامه وزیر ورزش اشاره کرد. با این حال امروز یک شنبه اعضای کمیته اجرایی در جلسه ای با حضور همه اعضا، تصمیم کمیته مسابقات را بررسی و در نهایت رای خود را صادر می کنند و باید تا نتیجه این جلسه منتظر ماند. این در حالی است که در کنار اعتبار باشگاه های ایرانی و هواداران بی شمارشان، در صورت پافشاری اعضای این کمیته به تصمیم ناعادلانه شان، ضررهای مالی هنگفتی هم در انتظار کنفدراسیون فوتبال آسیا خواهد بود.
واکنش مدیران تیم ها
با این حال این اقدام با واکنش مدیران عامل تیم های شرکت کننده در این تورنمنت مواجه شد. هر چهار باشگاه استقلال، پرسپولیس، شهرخودرو و سپاهان اعلام کردند در این شرایط حاضر به شرکت در لیگ قهرمانان آسیا نیستند و اگر کنفدراسیون فوتبال آسیا (AFC) در تصمیم خود تجدیدنظر نکند، از این رقابت ها کنار می کشند. در ادامه این ماجرا، صبح امروز (شنبه) مدیران عامل چهار باشگاه ایرانی نشست مشترکی در فدراسیون برگزار و بر موضع خود پافشاری کردند. آن ها اعلام کردند، فقط در صورتی حاضر به شرکت در لیگ قهرمانان آسیا هستند که حق میزبانی به تیم های ایرانی برگردد.
با این اوصاف، چند ساعت سرنوشت ساز در انتظار فوتبال ایران است و امروز به طور قطعی مشخص خواهد شد آیا کنفدراسیون آسیا از تصمیم ناعادلانه خود کوتاه خواهد آمد و میزبانی را به تیم های ایرانی برمی گرداند یا این که همچنان بر موضع خود پافشاری و محرومیت را نصیب باشگاه های ما می کند.
درآمد فوتبال از تماشاگران
امروزه دیگر فوتبال یک سرگرمی نیست، فوتبال تبدیل به یک تجارت پرسود در دنیا شده است؛ نقل و انتقالات گرانقیمت در فوتبال دنیا، حق پخش تلویزیونی و تبلیغات پرسود که بزرگ ترین سرمایهداران دنیا را به سمت خود جلب کرده البته مستلزم درآمد از طریق حق پخش تلویزیونی و دیده شدن تبلیغات دور میدان تو سط بینندگان تلویزیونی و تماشاگران است. قطعا کشورهایی که تیم های محبوب تری با طرفداران بیشتری دارند، مورد توجه اسپانسرهای تبلیغاتی هستند و رغبت بیشتری برای حضور در بازی هایی با جامعه هدف بیشتر دارند. ای اف سی با محرومیت ایران از میزبانی، عملا نزدیک به 50 میلیون بیننده تلویزیونی را در هربازی از دست خواهد داد، آماری که در هر بازی تیم های ایرانی حضور دارند و در صورت نبودشان چند صد میلیون بیننده این بازی ها کم می شود که این تعداد برای صاحبان تبلیغ، آمار قابل توجهی است. در کنار این معضل که قطعا گریبان ای اف سی را خواهد گرفت، جذابیت فوتبال در زمین های خالی از تماشاگر از بین خواهد رفت و در کنار آن درآمد چند ده میلیون دلاری ای اف سی از لیگ قهرمانان آسیا هم دچار بحران خواهد شد.براساس یک بررسی درباره فیفا، این نهاد که در 20 سال اول موجودیت خود، درآمد سالانهای در حدود 500 تا 1300 فرانک سوئیس ایجاد میکرد که بیشتر حاصل آبونمان اتحادیههای این فدراسیون، مالیات بازیها و البته درآمدهای فزاینده آن زمان جام جهانی بود، رفته رفته با ورود به عرصه تجارت و پخش تلویزیونی درآمد های میلیون دلاری کسب کرد . بر اساس گزارش مالی سال 2003 فیفا، سود حاصل از رخدادهای ورزش فوتبال 96 درصد درآمد فیفا را تشکیل میدهد که بیش از 30 میلیون دلار از امتیاز پخش تلویزیونی و تبلیغات جامجهانی به دست آمده است.این ارقام در سال های بعد جای خود را به میلیارد دلار داده است.
سیاست زدگی کنفدراسیون آسیا
این موضوع را هم باید گفت کمیته مسابقات ای اف سی بدون رعایت مفاد ماده ۴ از اساسنامه فیفا و ماده ۱۳ از اساسنامه کنفدراسیون فوتبال آسیا که در آن صراحتاً بر تبعیض قائل نشدن نسبت به فدراسیونها و باشگاههای هر کشوری تاکید شده، خلاف مقررات، تصمیماتی به ضرر نمایندگان ایران گرفته است. این کمیته بدون داشتن مستندات کافی و اشراف به مقررات بینالمللی و ملی هر کشوری اقدام به اتخاذ تصمیم غیرقانونی کرده که منجر به حذف میزبانی تیمهای ایرانی حاضر در لیگ قهرمانان آسیا شده است که نشان از سیاست زدگی در کنفدراسیون فوتبال آسیا دارد و این تصمیم بی احترامی به باشگاه های ایرانی و هواداران میلیونی آن خواهد بود.
میانگین هواداران ایرانی
جالب است بدانید 18 بازی از 25 بازی پرتماشاگر تاریخ لیگ قهرمانان آسیا در ورزشگاه بزرگ آزادی انجام شده و پس از پرسپولیس که بازیهایش با تیم های کاشیما آنتلرز، النصر، الهلال، النصر و بنیادکار بیش از صد هزار نفری شده و هر 5 رتبه اول را در اختیار دارد، بازی استقلال مقابل بوریرام تایلند در ورزشگاه آزادی در رده ششم قرار دارد و به طور کلی 20 رتبه اول در انحصار بازیهای برگزار شده در ایران است؛ 18 بازی در ورزشگاه آزادی و 2 بازی در یادگار امام تبریز.
در عرصه میانگین تماشاگران هم تیم های کشورمان با قدرت جلودار دیگر تیم ها هستند. در این عرصه، در رقابت های سال گذشته تیم آبیپوش پایتخت با مجموع 281 هزار و 17 نفر و میانگین 70 هزار و 254 نفر ، پرتماشاگرترین تیم فصل سپری شده لیگ قهرمانان آسیا به لحاظ میانگین تماشاگر بود. برای استقلال میانگین 70 هزار و 252 نفر ثبت شده است. پس از این تیم، پرسپولیس با مجموع 423 هزار و 832 نفر در هفت بازی ( استقلال در 4 بازی در مجموع 281 هزار نفر و 17 نفر تماشاگر داشت) و با میانگین 60 هزار و 547 نفر در رده دوم قرار دارد. این در حالی است که میانگین تماشاگران در مجموع کشورهای دیگر کمتر از 10هزار تماشاگر در هربازی بوده است.
تبعات انصراف باشگاههای ایرانی از لیگ قهرمانان آسیا
هوشنگ نصیرزاده کارشناس حقوقی، درباره موضوع سلب میزبانی نمایندگان ایران در لیگ قهرمانان آسیا، روی خط برنامه وقت اضافه رادیو ایران آمد و درباره این که اگر باشگاه های ایرانی انصراف دهند چه سرنوشتی برایشان رقم خواهد خورد، گفت: «اگر باشگاه های ایرانی در مسابقات آسیایی شرکت نکنند علاوه بر جریمه نقدی، تا دو سال محرومیت برای آن ها وجود دارد. به عقیده من پذیرش بازی در کشور ثالث یعنی این که ما قبول داریم کشورمان ناامن است. به ضرس قاطع می گویم که تمام تیم های ایرانی در صورت بازی در زمین ثالث، در این مسابقات شرکت نخواهند کرد. اگر این اتفاق بیفتد، احتمال این که با چند تیم ایرانی برخورد شود زیاد است. آثار و تبعات حضور تیم های فوتبال ایرانی در مسابقات آسیایی به دلیل هواداران بی شمارشان، برایشان جذابیت خاصی دارد.»
نصیرزاده در انتها گفت: « مستحضر هستید که مدیرعامل خطوط هواپیمایی قطر ایرویز اعلام کرده ما پروازهایمان به ایران برقرار است و مشکلی از این نظر نداریم. فکر می کنم تصمیم اولیه کمیته مسابقات اگر به سمت کمیته اجرایی برود، دیگر راهی برای بازگشت وجود ندارد مگر این که بعدها برای اعتراض به این تصمیم به دادگاه لوزان سوییس مراجعه کنیم.»