18 روز کار فقط برای اجاره ماهیانه!
مسکن به یک دل مشغولی عمده مردم تبدیل شده، وضعیت در کشورهای دیگر چگونه است؟
صالحی- اوضاع آشفته مسکن در ایران، تبدیل به یک تراژدی واقعی برای گروهی از مردم شده که در خانه های استیجاری زندگی می کنند و گفته می شود حدود 40 درصد خانوارهای شهری را شامل می شوند. به همین دلیل موضوع اجاره بها دارای اهمیت زیادی است و موضوعاتی که درباره هزینه اجاره در فضای مجازی وجود دارد، خیلی زود دست به دست می شو د. به تازگی هم خبری در فضای مجازی منتشر شد که جدای از نگران کننده بودن آن، با واکنش های متفاوت و بی شماری همراه بود. بر اساس اظهارات کارشناسان اقتصادی و مسئولان، سهم 30 تا 50 درصد اجاره بها از سبد خانوار در سال گذشته به رقم 60 تا 80 درصدی در سال جدید رسیده است. این بدان معناست که مستاجر باید بین 18 تا 24 روز کار کند تا فقط بتواند اجاره بهای ماهانه منزل خود را پرداخت کند. امروز سعی کرده ایم در کنار فرمول پیدا کردن مبلغ اجاره ، نسبت حقوق به اجاره، در شهرهای مختلف جهان را ارزیابی و بررسی کنیم.
فرمولی برای تعیین رهن و اجاره در همه جای کشور
شاید نتوان قانون یکسانی برای تعیین نرخ اجاره بها در همه شهرهای کشور ارائه داد. اجاره در برخی محله ها بر اساس عرف تعیین می شود که بازهم به رقم به دست آمده از طریق فرمولی که در ادامه خواهید خواند، نزدیک است مگر این که صاحب خانه ای آن را رعایت نکند و اجاره بهای بیشتری را مطالبه کند.برای رهن کامل یک خانه یا به دست آوردن مبلغ اجاره عرفی آن، باید در ابتدا قیمت ملک را به دست آورید. رهن کامل یک خانه معمولا بین یک پنجم تا یک ششم کل خانه است. مثلا خانه ای که 500 میلیون تومان قیمت دارد، حدود 80 میلیون تومان هزینه رهن کامل آن است.حالا اگر صاحب خانه یا مستاجر مایل به رهن کامل نباشد و علاقه داشته باشد به صورت ترکیبی رهن و اجاره یا صرفا اجاره، خانه را واگذار یا اجاره کند، چه باید کرد؟به همان مثالی که پیش از این گفتیم برگردیم، خانه ای با ارزش رهن کامل 80 میلیون تومان وجود دارد. از آن جا که به ازای هر یک میلیون تومان رهن مبلغی بین 20 تا 25 هزار تومان در نظر گرفته می شود اگر شما خانه ای را که در بالا ذکر کردیم، بخواهید اجاره کنید باید حدود یک میلیون و 600 هزار تومان تا 2 میلیون تومان پرداخت کنید.
مدیریت هزینه ها با قانون 50/30/20
کسانی که اجاره نشین هستند بر اساس تجربه یاد گرفته اند که چطور هزینه هایشان را مدیریت کنند. با این حال خیلی وقت ها این سوال مطرح می شود که برای هر بخش از زندگی چه میزان از درآمد را باید هزینه کرد. قانون 20/30/50 قانونی است که در بیشتر کشورهای توسعه یافته برای مدیریت درآمد و هزینه ها مطرح می شود. بنا بر این قانون باید 50 درصد درآمد صرف هزینه اجاره خانه، هزینه های جانبی خودرو (در صورت نداشتن خودرو کرایه حمل و نقل) و قبوض آب، برق، گاز، تلفن و ... شود. 30 درصد از درآمد هم به هزینه های روزمره اختصاص پیدا می کند و 20 درصد باقی مانده هم برای این است که پس انداز شود.
آیا این قانون قابل اجراست؟
شاید در نگاه کلی این قانون در کشور ما قابل اجرا نباشد چون در همان بخش اول هزینه اجاره بها، ما حدود 60 درصد درآمدمان را از دست می دهیم اما با رعایت کردن نسبی این قانون می توان تا حدودی هزینه ها را مدیریت کرد. قطعا در صورتی که هزینه اجاره بها بالا برود، باید از تفریحات و هزینه های روزانه تان و همین طور میزان پس اندازتان کم کنید. اما به خاطر داشته باشید که هر ماه میزانی از درآمدتان را پس انداز کنید تا در صورت بروز حوادث پیش بینی نشده، دچار مشکل نشوید.
نسبت اجاره بها به حقوق در کشورهای مختلف
براساس اعلام مرکز آمار کشور متوسط درآمد خانوار ایرانی 43 میلیون و 490 هزار تومان است که این میزان برای شهر تهران مبلغ 58 میلیون و 400 هزار تومان بوده که رتبه اول در کشور را داشته است. این رقم یعنی هر خانواده تهرانی در ماه چهار میلیون و 860 هزار تومان درآمد داشته است. بررسیهای میدانی درباره قیمت آپارتمان در تهران حاکی از آن است که برای اجاره یک واحد یک خوابه 85 متری در تهران به طور متوسط هر ماه باید چیزی حدود سه میلیون تومان پرداخت شود که به این معنی است در ماه نزدیک به 62 درصد از درآمد، صرف هزینه اجاره مسکن می شود. برای آن که اجاره بها در تهران را با شهرهای دیگر در کشورهای مختلف مقایسه کنیم، سعی کردیم مبلغ متوسط اجاره بهای یک واحد یک خوابه 85 متری را با متوسط درآمد در شهرهای مختلف جهان ارزیابی کنیم که در جدول و نمودار زیر آن را می بینید.