مهاجمان موذی پایتخت!
پس از موش ها و حمله مگس های سفید، سروکله سوسک های قرمز در تهران پیدا شده، چه کسی آن ها را دعوت کرده است ؟
محمدی – تعطیلی مدارس به دلیل آلودگی هوا در دو دهه پیش، یک شوخی بیش نبود و شاید کمتر کسی باور می کرد که زمانی مدارس نه به دلیل بارندگی زیاد برف که به خاطر آلودگی هوا تعطیل شود اما این اتفاق افتاد و حالا شاهد روزهای زیادی از سال هستیم که هوای کلان شهرها آلوده است و مدارس به خاطر آن تعطیل می شوند. اما این پایان ماجرا نیست، به تازگی در فضای مجازی بحث هجوم سوسک های قرمز به پایتخت مطرح شده و به نظر می رسد اگر فکری به حال این مهاجمانی که در برابر بمب اتم هم می توانند جان سالم به در ببرند، نشود به زودی شاهد تعطیلی مدارس به خاطر این مهاجمان موذی باشیم! این روزها گزارشهایی درباره افزایش تعداد سوسکهای قرمز در تهران منتشر شده است که گفته می شود با افزایش روزهای آلوده تهران این موضوع تشدید هم شده است. در این سالها خطر حمله موشهای زندهخوار، هجوم پشههای سفید، هجوم ملخها و ... هر از چند گاهی زندگی شهری را تهدید کرده و میکند. در مطلب امروز به تعدادی از این موجودات موذی و گونههای مهاجم در شهر تهران میپردازیم که می توانند زندگی بشر را به مخاطره بیندازند.
سوسکهای قرمز؛ ساکنان عمق 150 متری زمین
وقتی صحبت از سوسکها میشود، تصور اغلب ما این است که در فصول گرم سال با معضل افزایش آنها مواجه باشیم اما در سالهای اخیر با گرم شدن خانهها و گرمایش جهانی، سوسکها در فصل سرد سال هم به راحتی سر و کلهشان اطراف زندگی آدمها پیدا میشود. از طرفی به نظر میرسد آلودگی هوا هم به افزایش جمعیت سوسکها کمک کرده است. آلودگی هوا علاوه بر گرمایش جهانی با فراری دادن پرندگان که از حشرات تغذیه میکنند، به طور غیرمستقیم باعث افزایش حشرات از جمله سوسکها میشود. در مقاوم بودن سوسکهای قرمز در برابر شرایط مختلف همین بس که گفته میشود حتی در صورت منفجر شدن بمب اتم در یک منطقه که همه موجودات زنده روی زمین از بین میروند، بسیاری از آنها زنده میمانند چون در عمق حدود 150 متری زمین زندگی میکنند. سوسکهای قرمز که به نام «سوسری» هم شناخته میشوند، از طریق لولههای آب، باغ، فاضلاب و توالتها به محل زندگی انسان وارد میشوند. آنها از مدفوع و غذای انسان تغذیه میکنند و از حاملان قطعی یا مشکوک عوامل بیماریزایی نظیر اسهال، اسهال خونی، طاعون، وبا، جذام، تب تیفوئید و فلج اطفال هستند. برای مبارزه با این گونه مزاحم، روشهای خانگی مختلفی وجود دارد اما به نظر میرسد هیچ کدام برای بیرون رفتن این موجودات از زندگی آدمها موثر نبوده و از طرفی برای مبارزه با آن هم ظاهرا متولی مشخصی در بین مسئولان شهری تهران تعریف نشده است.
موشهای آدمخوار؛ واقعیت یا داستانسازی؟
از سالها پیش مسئله افزایش تعداد موشهای پایتخت بارها در رسانهها کم و بیش مطرح شده است. با وقوع زلزله دو سال گذشته در پایتخت، مسئله هجوم موشهای عظیمالجثه بیشتر مورد توجه قرار گرفت. موشهای تهران عموما از گونهای به نام «رَت»ها هستند که بیشتر به نام موش نروژی شناخته میشوند. در گزارشی که در یکی از روزنامهها منتشر شد، ادعا شد که این موشها هم کانون جمعیت بالایی در پایتخت دارند و موجوداتی مهاجم و زندهخوار محسوب میشوند. فروردین سال ۱۳۹۲ دبیر کمیته دفع آفات شهری و صنعتی شهرداری تهران مدعی شد انفجار موشها از زیر زمین به روی زمین در صورت وقوع زلزله، تهدیدی جدی برای شهر به حساب میآید و در نقل قولی جنجالی گفت: «موشها پیش از رسیدن نیروهای امدادی، افراد زیر آوار مانده را میخورند!» چند وقت پیش در تعدادی از رسانهها جمعیت موشهای پایتخت حدود 50 میلیون تخمین زده شد که موقعیتی هولناک شبیه به تصویر هجوم موشها در رمان طاعون آلبر کامو را در ذهن متبادر میکرد. البته جمعیت 50 میلیونی موشهای پایتخت از طرف مسئولان شهرداری تهران تکذیب شد و آنها اعلام کردند این آمار قابل اتکا نیست و نمیتواند واقعی باشد. دکتر اسماعیل کهرم، بومشناس، در واکنش به ادعای خورده شدن انسانها توسط موشها، آن را تخیلی خواند و به ترس ذاتی موشها از آدمها اشاره کرد. این استاد دانشگاه این اظهارات درباره آدمخوار بودن موشها را زاییده ذهنهای بیمارگونه توصیف کرد. البته واقعیت این است که موشها میتوانند انتقالدهنده 20 تا 30 نوع بیماری به انسان باشند و افزایششان به هرحال خطری جدی محسوب میشود.
مگسهای سفید؛ موجودات کوچک در لشکرهای بزرگ
در سالهای اخیر، شهروندان تهرانی در فصل گرم سال با مهمانان ناخواندهای به نام «مگسهای سفید» هم مواجه بودهاند. حشراتی به غایت کوچک که در قالب لشکری بزرگ به پایتختنشینان حمله میبرند و مزاحم آسایش شهروندان میشوند. مگس سفید یا سفیدبالک از آفات مهم برای طیف وسیعی از محصولات کشاورزی بهویژه در مناطق گرمسیری محسوب میشوند. سفیدبالکها به ویژه در شرایط گلخانهای روی گیاهان زینتی و محصولات گلخانهای در جمعیتهای بسیار بالا دیده میشوند. نظریات مختلفی درباره «چرایی» حضور مگسهای سفید در پایتخت وجود دارد. به گفته برخی کارشناسان، یکی از این عوامل، افزایش گازهای گلخانهای در شهر تهران است. به اعتقاد این گروه، آلودگی، یکی از عواملی است که باعث افزایش گازهای گلخانهای و تبدیل شدن شهر تهران به یک گلخانه شده و فضای مناسبی را برای تاختوتاز مگس سفید که یک آفت گلخانهای است، فراهم میآورد. همچنین دلیل دیگر برای طغیان این حشرات در محیط شهری، تغییرات اکوسیستمی است. با از بین رفتن حشرات شکارگر از جمله زنبورها که مگس سفید را شکار میکنند، جمعیت مگسهای سفید افزایش پیدا میکند. ضمن آن که بررسیها نشان میدهد افزایش جمعیت مگس سفید با از بین رفتن پارازیتهای حشره به دلیل سمپاشیهای بیرویه و مبارزه شیمیایی با آفات در اطراف شهر تهران و در سطح شهر ایجاد شده است. مگسهای سفید در زمینه انتقال آلودگی میتوانند خطرناک باشند. این موجودات با ورود به دستگاه تنفسی زمینه را برای بروز عفونتهای فرصتطلب قارچی و باکتریایی فراهم می کنند. هنگام هجوم مگسهای سفید از شهروندان خواسته شد از ماسک استفاده کنند تا این حشرات از راه دستگاه تنفسی، موجب ایجاد عفونت در بدن آن ها نشوند.