پرسش هایخود را در تمام زمینه های حقوقی، از طریق پیامک به شماره 2000999 ارسال کنید.
پرسش: اوایل زندگی مشترک، ۱۰۰متر زمین خریدم و ۵۰ متر از زمین را به نام همسرم کردم؛ بعد از مدتی آن را ساختم و هم اکنون در آن زندگی می کنیم. آیا همسرم از بنای خانه هم سهمی دارد؟
پاسخ: در صورتی که هزینه ساخت را صرفاً یکی از دو شریک پرداخت کرده باشد، برای شریک دیگر حقی متصور نیست. از سوی دیگر، با توجه به اینکه مال مشاع است و شرکا در ذرهذره ملک شریک هستند، برای ایجاد بنا در مال مشاع نیاز به اذن شریک (یعنی اجازه قبلی وی) است و در صورتی که اذن صریح یا ضمنی ایشان موجود نباشد، شریک دیگر میتواند با استناد به فقدان اذن از دادگاه صالح تخریب بنا را تقاضا کند. زیرا مالکان اموال مشاع حق دخل و تصرف در مال مشاعی را بدون رضایت تمام شرکا ندارند و در صورت دخل و تصرف بدون اذنِ سایر شرکا، ضامن خسارات وارده هستند. مطابق ماده 167 قانون آیین دادرسی مدنی، در صورتی که دو یا چند نفر مال غیرمنقولی را بهطورمشترک در تصرف داشته یا استفاده میکردهاند و بعضی از آنها مانع تصرف یا استفاده یا مزاحم استفاده بعضی دیگر شود، حسب مورد در حکم تصرف عدوانی یا مزاحمت یا ممانعت از حق محسوب خواهد بود. اذن صریح یعنی اعلام و اقرار شریک درباره اجازه ساخت بنا در ضمن قرارداد یا نزد شهود. اذن ضمنی به این صورت است که مخالفتی با ساخت بنا نداشته و با زندگی در بنای احداثی، عملاً اذن خود را اعلام کرده است. درخور ذکر است که به دلیل استفاده شوهر از عرصه (زمین مشترک) برای ساخت بنا، در صورتی که زن قصد تبرع نداشته باشد (یعنی قصد نداشته باشد که به رایگان زمین را در اختیار دیگری قرار دهد) میتواند بابت ایجاد اعیانی و تصرف قسمتی از عرصه، نسبت به گذشته، اجرتالمثل زمان تصرف و نسبت به آینده اجاره را مطالبه کند. مورد دیگری که لازم است مدنظر قرار گیرد، حق زوجه نسبت به اعیانی در صورت تقاضای طلاق از سوی زوج است؛ البته مشروط به اینکه بند مربوط به این حق در سند ازدواج توسط زوج امضا شده باشد.