شعله کمجان «شعر گویشی» رو به خاموشی
گفتوگوی خراسان با مصطفی محدثی خراسانی و جواد کلیدری 2تن از شاعران نامآشنای کشور، درباره دلایل اهمیت پرداختن به شعر گویشی
نویسنده : محمد بهبودی نیا info@khorasannews.com
ریشههای درخت تناور ادبیات فارسی از رود زلال شعر گویشی آب میخورد؛ این نظریه واقعیتی انکارناپذیر است که اگرچه شاعران و صاحبنظران ادبیات فارسی بر آن اتفاقنظر دارند اما دیرزمانی است در پرداختن به آن دچار فراموشی شدهاند. بهجرئت میتوان گفت در دهههای اخیر، همزمان با ماشینی شدن زندگی انسان و تغییر محوریت زندگی از روستایی به شهری، هر روز شاهد کمرنگتر شدن این نوع از شعر در میان شاعران فارسیزبان هستیم. نوعی از شعر که بریدن از آن درواقع، بریدن از ریشهها و اصالتهاست. بهمنظور بررسی چرایی اهمیت این نوع از شعر، با مصطفی محدثی خراسانی و جواد کلیدری دو تن از شاعران نامآشنای کشور گفتوگویی داشتهایم که شرح آن را در ادامه میخوانید.
شعر گویشی سطحی امروز
![](http://neo.khorasannews.com/content/upload/ce4be780-eacd-438e-806c-3607c48e1d61.jpg)
مصطفی محدثی خراسانی دراینباره میگوید: فرهنگعامه، سرشار از کنایهها، تمثیلها و تلمیحات است و همواره پشتوانه محکم زبان فارسی به شمار میآید. در اصل، زبان فارسی از جمع فضیلتهای انسانی موجود در گویشها ارزش پیدا میکند.وی میافزاید: شعرهای گویشی، دارای صمیمیت بالایی است که باید برای نگهداری آنها کوشید. امروز، شعر گویشی دچار برخی نگرشهای سطحی شده بهطوری که در نقاط زیادی از کشور، بیشتر به سرایش این نوع از شعر، در قالب طنز پرداخته میشود. به دلیل مغفول ماندن شعر لهجه یا همان شعر گویشی هماکنون این سبک شعری تقریباً خالی از حجت شده و بزرگانی نیستند که این چراغ را روشن نگهدارند. متأسفانه سازمانهای دولتی هم در حد برگزاری جشنواره و چاپ کتاب در جا میزنند.
سرمایه شعر گویشی خراسان
وی درباره جایگاه شعر گویشی خراسان در سطح کشور میگوید: خراسان، همواره پاسدار زبان فارسی بوده و به همین دلیل، به سرزمین شعر و ادبیات شناخته میشود. هماکنون، زبان رایج در روستاهای خراسان بیشترین همنشینی را با زبان و متون کهن فارسی دارد؛ به همین دلیل به نظر میرسد شعر محلی خراسان در سراسر کشور بیشتر از دیگر لهجهها قابلفهم است.
نابودی ادبیات عامه قطعی است اگر ...
![](http://neo.khorasannews.com/content/upload/d964f3be-62f9-4e40-9467-09deda2294cf.jpg)
همچنین جواد کلیدری که بهتازگی مجموعه شعر گویشی «مشهدیات» را گردآوری کرده است، به خراسان میگوید: ادبیات عامه، هماکنون دارای رسانه قدرتمندی نیست و در حد انتقال سینهبهسینه در میان مردم، جریان دارد. اگر ما به فرهنگعامه و شفاهی نپردازیم، نابودی آن قطعی است.وی میافزاید: اگر ما گویش مردم را از آنها بگیریم، شاهد یک جامعه هستیم که بافرهنگ ریشهدار خود بیگانهاند؛ در نتیجه تنوع زبانی، ضربالمثلها و افسانهها و متلها که هویت ماست، از بین میرود. هماکنون، برخی از صاحب نظران کشور معتقدند ما درحال تبدیلشدن به مردمی بیهویت هستیم و دلیل این موضوع این است که سرچشمههای زایای فرهنگی، قومی و زبانی خود را فراموش کردهایم.