گزارش
تعداد بازدید : 83
هشدار سرانه بالای مصرف با وجود کمبود منابع آبی
حسین بردبار- آمارهای جهانی که در اختیار موسسه تحقیقات آب کشور قرار دارد، حکایت از تغییر اقلیم به دلیل افزایش دمای کره زمین دارد که البته میانگین این پدیده در کشورمان بیش از ارقام متعلق به میانگین جهانی است. این شرایط به دلیل تاثیر روی منابع آبی، وضعیت هشدارآمیزی را ایجاد کرده است که نیازمند نحوه همراهی و همکاری جدیدی از مشترکان آب درسراسر کشور است چرا که سرانه واقعی مصرف آب درکشور ما حدود 190 لیتر در روز و نزدیک به دوبرابر رقم اعلامی سازمان جهانی بهداشت است.
به گزارش خراسان، بر اساس آمارهای هیئت بین الدول تغییر اقلیم (IPCC) که در اختیار موسسه تحقیقات آب قرار دارد، تا پایان قرن 21 میانگین دمای کره زمین در حالت خوشبینانه یک درجه و در حالت بدبینانه بیشتر از 4 درجه سانتیگراد افزایش می یابد. این آمار برای کشور ایران به طور میانگین در 20 سال ابتدای قرن حاضر حدود یک تا 1.5 درجه سانتی گراد، برای 20 سال میانی قرن 3 تا 4 درجه و برای 20 سال پایانی 4 تا 5 درجه سانتی گراد است، این درحالی است که افزایش هر یک درجه سانتی گراد متوسط دمای هوا به کاهش حداقل 10 درصدی منابع آبی منجر می شود.
طبق این گزارش، تبعات پدیده گرم شدن زمین درایران شامل وقوع خشکسالی های مکرر به ویژه درمناطق مرکزی، جنوبی، شرقی و غربی ایران و تغییر الگوی بارش از برف به باران در سال های اخیر است، البته این پدیده در مناطق مختلف کره زمین تبعات متفاوتی مانند افزایش سطح آب دریاها، وقوع توفان های گردوغبار، تغییر در مقدار و الگوی بارش، افزایش سطح بیابان ها و افزایش وقوع پدیده هایی نظیر سیل و خشکسالی را در پی دارد.
بالا بودن سرانه مصرف
یکی از موضوعاتی که دراین شرایط بیش از هرزمان دیگری نیاز به گوشزد شدن و تذکر رسانه ها دارد، ضرورت صرفه جویی و رعایت الگوی مصرف در مصارف آب شهری و کشاورزی است، این درحالی است که آمارهای سازمان برنامه و بودجه به هیچ وجه چنین چیزی را نشان نمی دهد، بر این اساس سرانه 150 لیتر در روز به عنوان میانگین سرانه مطلوب برای تامین نیازهای ضروری هرفرد ایرانی در کل کشور قرار گرفته است. این درحالی است که سازمان بهداشت جهانی رقم 90 تا 100 لیتر در شبانه روز را به عنوان سرانه ضروری آب برای هرنفر درنظر گرفته است که ارقام کمتر از آن می تواند بهداشت فردی را به خطر بیندازد.
طبق آمارهای شرکت آبفای کشور، 54 درصد مشترکان آب در کشور زیر الگو مصرف می کنند اما 40 درصد بین الگو تا دوبرابر مصرف می کنند و به اصطلاح پرمصرف هستند و 6 درصد نیز بیش از دوبرابر الگو، مصرف می کنند که بدمصرف هستند.
با این حال براساس همین آمارها، سرانه مصرف واقعی هر ایرانی در کشور به طور میانگین 190 لیتر در شبانه روز است، یعنی نزدیک به دوبرابر سرانه اعلام شده توسط سازمان جهانی بهداشت.
بالا بودن مصارف بخش کشاورزی
اگر نگاهی به آمارهای مصرف آب در بخش های مختلف بیندازیم، مشخص می شود که حدود 90 درصد مصارف آب کشور در بخش کشاورزی است، به طوری که کل مصارف آبی کشور هم اکنون 98 میلیارد مترمکعب است که 44 میلیارد مترمکعب از منابع سطحی و 54 میلیارد مترمکعب نیز از منابع زیرزمینی است و از این رقم، 87.9 میلیارد مترمکعب در بخش کشاورزی (معادل 89.6 درصد)، کمتر از 2 درصد در بخش صنعت و حدود 8.5 درصد نیز دربخش شرب و خدمات مصرف می شود. بالا بردن بهره وری، تغییر الگوی کشت، جلوگیری از تقطیع و تقسیم زمین های کشاورزی، آبیاری مدرن و بهینه و استفاده درست از پسابها از جمله راهکارهایی است که برای کاهش سهم قابل توجه کشاورزی مطرح می شود.