طبس، جهانی شد
پس از قشم و ارس، سومین ژئوپارک ایران در طبس به ثبت جهانی رسید؛ در گفت وگو با مدیر ژئوپارک این شهرستان از اهمیت ثبت جهانی آن پرسیدیم
میرجانیان- پس از قشم و ارس در جنوب و غرب ایران، این بار، نام شهرستانی کویری در شرق کشورمان جهانی شد. دو روز پیش، ژئوپارک طبس در استان خراسان جنوبی به عنوان سومین ژئوپارک جهانی ایران، رای مثبت شورای عالی ژئوپارک های جهانی یونسکو را دریافت کرد. ارزیاب و عضو شورای عالی ژئوپارکهای جهانی یونسکو با اعلام ثبت جهانی طبس گفت: حکم تنفیذ ژئوپارک طبس پس از تایید هیئت اجرایی یونسکو در بهار سال آینده صادر میشود. شاید بپرسید که ژئوپارک چیست و ثبت جهانی آن چه اهمیتی برای کشورمان دارد؟ در گزارش امروز علاوه بر معرفی ژئوپارک طبس و مهم ترین ژئوپارک های کشورمان در گفت و گو با مدیر ژئوپارک طبس درباره ظرفیت های این منطقه کویری در استان خراسان جنوبی و اهمیت جهانی شدنش پرسیدیم.
درباره ژئوپارک ها چه می دانید؟
ژئوپارک را میتوان معادل «پارک زمین شناسی» دانست و در تعریف، آنها را مناطقی نامید که پدیدههای زمین شناسی منحصر به فردی دارند و بخشی از سرگذشت کره زمین را میتوان در آنها دید. البته مفهوم ژئوپارک فراتر از یک جاذبه یا یک منطقه زمین شناسی مهم است. چرا که علاوه بر داشتن اهمیت زمین شناختی، فرهنگی، باستانی و بوم شناسی، ژئوپارک ها میراثی هستند که از فعالیتهای بلند مدت طبیعی و انسانی باقی ماندهاند و باید به صورت پایدار مراقبت و مدیریت شوند.
ژئوپارک های جهانی ایران در کجا هستند؟
اولین و قدیمی ترین ژئو پارک جهانیِ ایران
ژئوپارک جهانی قشم در سال ۲۰۰۶ در یونسکو به ثبت رسید و ایران نیز برای همین موضوع یکی از شش کشور صاحب ژئو پارک در قاره پهناور آسیا شناخته شد و امتیاز گرفت؛ امتیازی که خیلی دوام نداشت و سال 91 امتیازهای خود را از دست داد. مرداد سال 95 این ژئوپارک به ثبت جهانی رسید. هرچند که در سال 98 خبرهایی از تصرف غیرقانونی و بدون ضابطه هزار و ۲۰۰ هکتار اراضی درباره ژئوپارک و غار نمکی قشم برای یک پروژه پرورش ماهی و میگو واکنش های بسیاری داشت اما پس از مدتی با ورود دستگاه قضا از این موضوع جلوگیری شد.
ارس؛ دومین ژئوپارک خاورمیانه
ژئوپارک ارس با مساحت ۱۶۷۰کیلومتر مربع، دارای ۳۱سایت متنوع و اصلی است که در استان آذربایجانشرقی واقع شده و قلمرو آن در محدوده شهرستان جلفا است. ژئوپارک ارس تنوع عظیمی از چشماندازهای زمینشناسی و و پدیدههای زمین شناختی در کنار تنوع سایتهای مختلف را ارائه میکند و علاوهبر این، باستانشناسی و فرهنگ خاصی دارد. شایان ذکر است، ارس دومین ژئوپارک خاورمیانه است که به ثبت جهانی رسید.
روایت مدیر ژئوپارک طبس از اهمیت ثبت جهانی آن
تایید ثبت طبس در فهرست ژئوپارک های جهانی چه تاثیری بر این منطقه و توسعه آن دارد؟ این سوالی است که برای پاسخ به آن سراغ مدیر ژئوپارک طبس رفتیم. دکتر وصال یحییشیبانی به خبرنگار خراسان می گوید: « وقتی یک منطقه ثبت جهانی می شود از طرف یونسکو یک سری مسائل مطرح می شود. مثلا این که همه حفاظت ها و آموزش ها باید محلی باشد و تمام موضوعات مانند ایمن سازی، مراقبت و... باید طبق قانون های منطقه انجام شود. محصولات محلی که می خواهیم عرضه کنیم باید با یک بسته بندی و لوگوی یکسان به همه جهان ارسال شود و... بنابراین به مرور، شهرستان طبس در تمام دنیا شناخته می شود. ثبت جهانی طبس برای گردشگران هم کاربرد زیادی دارد. ما یک سایت مشخص داریم و هر گردشگر از هرجایی در دنیا بخواهد به طبس بیاید قبل از آمدنش با مناطق دیدنی، مردم محلی و فرهنگ و... آشنا می شود. همچنین شیوه مدیریتی ما با دیگر ژئوپارک ها متفاوت است. چون قشم و ارس منطقه آزاد تجاری هستند و از نظر اعتباری این ثبت جهانی می تواند به آن ها کمک زیادی کند. ولی ما اولین شهرستانی هستیم که به شکل اداری مانند بقیه کشور فعالیت می کنیم و مدیریت این منطقه به خود مردم واگذار می شود.»او ادامه می دهد: « وقتی ارزیاب های جهانی در شهریور ماه برای بازدید از طبس آمدند تا اقدامات ما را تایید کنند آن ها گفتند طبس یکی از بهترین شهرستان هایی بوده که ما در دنیا از نظر فرهنگ مردم محلی و مهمان نوازی دیده ایم. چون در شهرستان طبس بر آداب و رسوم تاکید زیادی می شود. مثلا ما سال هاست که آیین نخل گردانی و رسومی داریم که همچنان انجام می شود و جزء جدایی ناپذیر ازفرهنگ و عقیده مردم است. با این همه رسوم و فرهنگ خاص محلی، ثبت جهانی ژئوپارک طبس می تواند بر ارزش افزوده و رونق اقتصادی و توسعه شهرستان و کسب و کار مردم محلی تاثیرگذار باشد.»
دیدنی های طبس که شگفت زده تان می کند

امامزاده حسین ابن موسی کاظم با برخورداری از فضای سبز وسیع، آبنماهای زیبا و امکانات رفاهی یکی از جاذبههای پرطرفدار طبس است.

باغ گلشن که دارای جریان آب دایمی است، با برخورداری از درختان نخل تزیینی، کاج، نارنج، پرتقال، انگور و انواع گلهای زینتی، یکی از زیباترین باغهای کشور است.

روستای ازمیغان با آبشارها و چشمههای متعدد خود، یکی دیگر از جاذبههای طبیعی اطراف طبس است که در آن شالیزار و نخلستان در کنار هم قرار دارد.

دره کال جنی یکی دیگر از جاذبههای اطراف طبس است که دیوارههای آن شکل منحصربهفردی دارد، نخلهای خودرو و حوضچههای آب در کف آن زیبایی این دره را دو چندان کرده است.

چشمه آبگرم مرتضی علی با چشمه های جوشان با دو نوع آب سرد و گرم در دل کویر در روستای خرو واقع شده است.