نیش و نوش
تعداد بازدید : 104
ما تک رو ها
نیش و نوش بهرفتارهایمطلوب و نامطلوباجتماعیمیپردازد
نویسنده : محمد لطفی سنو
وقتی به یکی از همکارانم گفتم با توجه به شرایط ویژه ای که برای فلانی پیش آمده برای انجام این کار باید بیشتر همکاری کنیم، بلافاصله گفت: «این مشکل من نیست. کاری که به عهده ام بوده انجام داده ام. مشکلِ همکاران به من ربطی ندارد... » برگه ها را روی میز گذاشت و بدون هیچ تأملی از اتاق خارج شد!
جدا از نظر کارشناسان دربارۀ ضعف روحیه کار جمعی که آن را پدیده ای مدرن در ساختار فرهنگی و اجتماعی ایران می دانند، این رفتار از نظر اخلاقی شایان دقت است.
به یقین اگر این ساختار در جامعه اصلاح نشود، روحیه کار جمعی ضعیف تر خواهد شد حال آن که فعالیت گروهی، از سفارش های انسان ساز دین ماست.
همۀ آن چه از آن به «مهربانی و ترحّم» یاد می کنیم، با آیین ما در هم تنیده است تا آن جا که گاهی دینداری چیزی جز محبت و مهربانی توصیف نمی شود و از طرفی همین لطف و صمیمیت که حاصل محبت است، از لوازم اصلی کار جمعی است.
گاهی می شنویم که بعضی در ستایش کشورهای توسعه یافته سخن می گویند؛ اما واقعیت این است که بخش مهمی از این توسعه یافتگی مرهون روحیۀ کار جمعی و نهادینه شدن این مسئله در این جوامع است. به طور مشخص ترویج مهارت های مدنی در جامعه و بین افراد، همان چیزی است که در آیین ما بارها به آن اشاره شده است. آیا مهارت های مدنی چیزی جز احترام گذاشتن و رعایت حقوق دیگران، محبت، همکاری، ترحم، احساس مسئولیت در قبال یکدیگر و... است؟ همچنین برای تقویت سرمایۀ اجتماعی و جلب اعتماد لازم است افراد با رویکرد مثبت با هم مواجه شوند و دست از هرگونه قضاوتی بردارند. چرا که مثبت نگری باعث تقویت روحیه همکاری خواهد شد.
باید به این نکته توجه کرد که داشتن روحیه کار جمعی بخشی از میراث فرهنگی و اجتماعی ایرانیان است و ما امروز می توانیم با تمرین مهارت های مدنی و افزایش اعتماد اجتماعی این روحیه را دوباره ارتقا دهیم تا از مشکلات پدیده های مدرن در جامعۀ ایران رها شویم.