استاد بی آزار شیرازی در گفت و گو با خراسان به مناسبت آغاز «هفته وحدت»:
تعداد بازدید : 32
اختلافات امروز مسلمانان ،ماهیت مذهبی ندارد
جواد نوائیان رودسری
international@khorasannews.com
برای کسانی که به مطالعه در حوزه مباحث دینی و اعتقادی علاقه دارند، نام حجتالاسلام دکتر عبدالکریم بیآزار شیرازی، نامی آشناست. قلم او سالهاست که در خدمت عرضه مباحث دینی و مفاهیم اسلامی به جامعه قرار دارد. مجموعه آثاری که وی درباره خداشناسی و توحید، برای نوجوانان و جوانان به رشته تحریر درآورده، همچنان با استقبال فراوانی روبهرو است. استاد بیآزار شیرازی، یکی از شاگردان حضرت امام خمینی(ره) محسوب میشود که گامهای استواری در مسیر جمعآوری و تدوین آرای فقهی ایشان برداشته است. مجموعه کتابهای «رساله نوین» که در برگیرنده آرای فقهی امام(ره) درباره مسائل روز یا به اصطلاح «مستحدثه» است، به همت استاد بی آزار شیرازی جمع آوری و تدوین شد و مورد استقبال گسترده مردم قرار گرفت. وی افزون بر این، فعالیتها و مطالعات دینی گستردهای را در داخل و خارج از ایران انجام داده و به همکاری با دارالتقریب مذاهب اسلامی در قاهره پرداخته است؛ رویکردی که او را به عنوان شخصیتی تقریبی و هوادار وحدت اسلامی، در جهان اسلام معرفی کرد. استاد بیآزار شیرازی، مدتی ریاست دانشگاه مذاهب اسلامی را برعهده داشت. از آثار پرشمار او میتوان به «دوره تفسیر کاشف»، «دوره رساله نوین امام خمینی(ره)»، «دوره رساله نوین فقهی- پزشکی»، «دوره قرآن در ادبیات فارسی»، «دوره قرآن و طبیعت»، «دوره خدا و اختراعات از دیدگاه علم و قرآن» و «طلوع و غروب تمدنها» اشاره کرد. وی هم اکنون، عضو شورای عالی مجمع تقریب مذاهب اسلامی است. استاد بیآزار شیرازی در گفتوگو با خراسان، به مناسبت آغاز هفته وحدت، به بررسی لوازم تحقق وحدت در جهان اسلام پرداخت. او بخش مهمی از اختلافاتی را که امروز میان مسلمانان وجود دارد، ناشی از رویکردهای سیاسی سردمداران برخی کشورها دانست که اهداف آن ها، تنها با دمیدن بر آتش اختلاف میان مسلمانان، تحقق پیدا میکند.
حضرتعالی سالها در زمینه تقریب مذاهب اسلامی و همچنین، عرصه تلاش برای تحقق وحدت اسلامی فعالیت کردهاید. به اعتقاد شما، چگونه میتوان راه رسیدن به آرمان وحدت اسلامی را هموار کرد؟
خدای متعال دین اسلام را برای ایجاد وحدت میان انسانها فرو فرستاد؛ وحدت بین تمام پیروان ادیان الهی و نه فقط مسلمانان. اما متأسفانه برخی از مردم، پس از رحلت نبیاکرم(ص)، آموزههای وحدتآفرین این دین انسانساز را نادیده گرفتند. آنچه امروز مشاهده میکنیم؛ اینکه افرادی دور هم جمع میشوند و حزب و فرقهای تشکیل میدهند و به دشمنی و خصومت با برادران دینی خود میپردازند، ناشی از نادیده گرفتن همین آموزههای راهبردی است. این احزاب و فرقهها هستند که در برابر هم ایستادهاند، وگرنه ماهیت تعالیم اسلام، وحدت آفرین است. حال اگر طاغوتهایی بیایند و با سوءاستفاده از این شرایط، بر آتش تفرقه بدمند، اوضاع بدتر و بدتر خواهد شد. به اعتقاد من، دشوار است که بتوان با وجود این همه فرقهگرایی و تفرقهاندازی که در آموزههای اسلامی از آن به شرک تعبیر شده است، وحدت را در میان امت اسلامی مستقر کرد. تنها راه رسیدن به وحدت، طی کردن همان راهی است که پیامبر اسلام(ص) طی کردند؛ اگر مسلمانان به آموزههای ناب رسولخدا(ص) بازگردند، راه رسیدن به وحدت هموار میشود. اینکه برخی بیایند و بر اعتقادات فرقههای خودشان اصرار بورزند و بعضی دیگر هم به دنبال ملیگرایی و تقویت اختلافات قومی بیفتند، باعث میشود ما روز به روز از آرمان مقدس وحدت اسلامی، دورتر شویم.
ماهیت اختلافاتی که امروز مانع از تحقق وحدت در جهان اسلام میشود، چیست؟
ماهیت اختلافاتی که امروز مسلمانان گرفتار آن هستند، مذهبی نیست. برخی سردمداران سرزمینهای اسلامی که اینروزها در آتش تفرقه میدمند، در واقع به دنبال منافع سیاسی و اهداف استکباری خودشان هستند. در تمام تاریخ میتوان چنین رویکردهایی را به عینه دید. درگیری میان صفویه و عثمانیها، ظاهری مذهبی داشت، اما در حقیقت، دو طرف تنها در پی افزایش نفوذ و قدرت خودشان بودند و از دین به مثابه یک ابزار استفاده میکردند. بنابراین، در سطح کلان، باید با روشهای سیاسی در پی رفع این اختلافات و سامان دادن ارتباط میان کشورهای اسلامی باشیم تا بتوانیم زمینه استقرار وحدت میان مسلمانان را فراهم کنیم.
به نظر شما، مهم ترین چالشی که در زمینه تحقق آرمان وحدت اسلامی، پیش روی نخبگان جهان اسلام قرار دارد، چیست؟ برای برطرف کردن این چالش از چه راهکاری می توان استفاده کرد؟ قاطبه مسلمانان در این زمینه، چه مسئولیتی برعهده دارند؟
ببینید، یکی از مهم ترین روشهایی که دشمنان وحدت به کار میگیرند و به ویژه از آن برای ایجاد هجمه علیه سیاستهای وحدت آفرین نظام جمهوری اسلامی ایران استفاده میکنند، بهره بردن از امکانات رسانهای است. امروزه جریانهای مخالف وحدت، به ویژه در اروپا و آمریکا، با استفاده از امکاناتی که برای آن ها تدارک دیده شده است، مشغول شبههافکنی و دامن زدن به اختلافات مذهبی در میان مسلمانان هستند و این کار را با شدت و حدت فراوان انجام میدهند. این قبیل شبکههای ماهوارهای که کارشان فحاشی و بیاحترامی به اعتقادات دیگران است، توسط کسانی اداره میشود که به هیچ صراطی مستقیم نیستند. افرادی که نمیشود با بحث علمی و ارشاد عقلانی هدایتشان کرد و به کارشان پایان داد؛ گروههایی که اصولاً وابسته به سیاستهای کشورهایی هستند که در صف اول مخالفان وحدت قرار دارند و در افکار آن ها، اصلاً دغدغه مذهب نیز، مطرح نیست. بسیار مناسب است که برای آگاه کردن مردم، مجالس، محافل، شبکههای ماهوارهای و ... از سوی نخبگان جامعه ایجاد شود که با «جدال احسن» و گفتوگوی نیکو، به شبهاتی که وارد میشود، پاسخ درخور و قانع کننده بدهند. دلیل اصلی اینکه امروز برخی از افراد، فریب این تبلیغات را میخورند و با دشمنان وحدت، همصدا میشوند، همین ناآگاهی است. به قول حافظ که میگوید: «جنگ هفتاد و دو ملت همه را عذر بنه / چون ندیدند حقیقت ره افسانه زدند»؛ افراد فریب خورده، چون حقیقت اسلام را ندیدهاند، گرفتار این مسائل میشوند و هر کدامشان گمان میکنند که حقیقت را در اختیار دارند. بنابراین، عرضه آموزههای ناب اسلامی میتواند زمینههای فریب خوردن را به حداقل برساند.