معمای کرونا در سرزمین تزار
چرا آمار جان باخته ها در روسیه که زودتر از دیگر کشورها از واکسن خود برای کرونا رونمایی کرده در حال افزایش است؟
ناصر رعیت نواز- در حالی که روسیه اولین کشوری است که واکسن کرونا را ساخت و از آن رونمایی کرد اما این روزها آمار رسمی از شکستن رکورد آمار قربانیان در این کشور خبر می دهد. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری بیماری کرونا در روسیه طی 24 ساعت گذشته 984 نفر بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست دادند و این بیشترین شمار قربانیان روزانه این ویروس از ابتدای شیوع در این کشور تاکنون بوده است. حالا این سوال به وجود می آید که با وجود داشتن واکسن چرا در روسیه آمار قربانیان روزبه روز در حال افزایش است. کارشناسان، یکی از دلایل این اتفاق را رعایت نکردن پروتکل ها و استقبال نکردن مردم روسیه از واکسن می دانند. با این حال در این گزارش به این موضوع و معمای رکوردزنی کرونا در کشوری که از همه سریع تر از واکسن کرونا رونمایی و مجوز ملی تزریق آن را صادر کرد، پرداخته ایم.
آخرین آمار کرونا در روسیه
آمارهای منتشر شده از میزان مرگ و میر و مبتلایان جدید به کرونا در روسیه در روزهای اخیر هر روز نسبت به روز قبل بیشتر می شود تا جایی که روز گذشته طبق آمار 984 نفر بر اثر کرونا فوت کردند و شمار قربانیان این کشور به 219 هزار و 329 نفر رسید. همچنین طبق بیانیه ای که مرکز کنترل و پیشگیری بیماری کرونای روسیه صادر کرده مجموع مبتلایان به کووید-19 در این کشور با شناسایی 28 هزار و 717 بیمار دیگر به 7 میلیون و 861 هزار و 681 نفر رسیده است. در کنار آمار فوتی ها و مبتلایان بد نیست نگاهی به آمار واکسینه شده های این کشور بیندازیم. این کشور بیش از 144 میلیون نفر جمعیت دارد که حدود 45 میلیون نفر به طور کامل واکسینه شده اند و 4 میلیون و 500 هزار نفر هم منتظر تزریق دوز دوم واکسن هستند. یعنی در بیش از 14 ماهی که از زمان شروع واکسیناسیون در این کشور می گذرد کمتر از 95 میلیون دوز واکسن تزریق شده است.
دلایل افزایش آمار کرونا در روسیه
روسیه اولین کشوری است که برای واکسن کرونای ساخت خود، مجوز ملی صادر کرد و برخی پیش بینی می کردند که خیلی زود در این کشور، کرونا ریشه کن شود اما گزارش ها و آمارها از شیوع پیک جدید کرونا در این کشور حکایت دارد که روزانه جان بیش از 900 نفر را می گیرد. اما این اتفاق، دلایل زیادی دارد که برخی از آن ها را با هم مرور می کنیم.
روند کند واکسیناسیون
روسیه از این نظر از تمام کشورهای پیشرفته جهان و اغلب قدرتهای نوظهور بسیار عقبتر است. پیش از این روسیه وعده داده بود تا پاییز با واکسینه کردن ۶۰ درصد جمعیت به ایمنی جمعی برسد اما برخلاف بسیاری از کشورها که واکسیناسیون در آن ها به مرور گسترش یافته ظاهرا اوضاع در روسیه برعکس است. یک پروفسور ایمونولوژی روس میگوید ،بالاترین میزان تزریق واکسن در روسیه متعلق به ماه آوریل با ۱۹۰ هزار دوز در روز بود و این تعداد اکنون به روزی حدود ۱۳۰ هزار دوز کاهش یافته است. بنا بر آمارها در حالی که بیش از 400 روز از شروع اولین تزریق واکسن در این کشور می گذرد تاکنون تنها حدود 32 درصد مردم واکسینه شده اند. به گزارش دویچه وله ،دیمیتری پسکوف، سخنگوی دولت درباره مرگ و میر زیاد شهروندان روسیه به دلیل ابتلا به کرونا گفته: «به میزان لازم واکسیناسیون شهروندان انجام نشده است و روسیه اکنون آشکارا با «عواقب منفی» تعداد کم افراد واکسینه شده دست و پنجه نرم میکند.» ولادیمیر پوتین اوایل ماه مارس یعنی اواخر سال گذشته در نشستی اعلام کرده بود که در ۹ منطقه از این کشور،هنوز واکسیناسیون شروع نشده است.»
واکسن گریزی در روسیه
آمارها و نمودارها نشان می دهد که در هر کشوری که میزان واکسیناسیون گسترده بوده است و به ایمنی جمعی رسیدهاند به مراتب نسبت به کشورهایی که در آن واکسیناسیون کند بوده است یا عده ای از تزریق واکسن خودداری کرده اند تعداد جان باخته های کرونایی کمتر است که خود اهمیت واکسیناسیون را نشان می دهد. با این حال طبق نظرسنجی ها ،مردم روسیه تمایل چندانی به تزریق واکسن ندارند و بیش از 50 درصد آن ها واکسن گریز هستند ، اتفاقی که با خشم مسئولان روسی همراه بوده است به شکلی که دویچه وله در گزارشی به نقل از شبکه خبری آلمان نوشت که شهردار مسکو از این خشمگین است که چرا شهروندان از کارزار واکسیناسیون استقبال نمیکنند. یورو نیوز هم در گزارشی که اوایل امسال منتشر کرده نوشته است: «نتایج یک نظرسنجی در روسیه حکایت از تمایل نداشتن بیش از ۶۰ درصد مردم این کشور به دریافت واکسن دارد. افزون بر آن بیش از ۷۰ درصد مردم روسیه بر این باورند که ویروس کرونا ساخت انسان و سلاحی بیولوژیکی است.»
تعطیلات و رعایت نکردن پروتکل ها
در این میان یکی دیگر از دلایل افزایش آمار کرونا در روسیه رعایت نکردن پروتکل ها و کاهش محدودیت های کرونایی در روسیه است. تا همین چند ماه پیش ،روسیه محدودیت های شدیدی برای افراد بالای 65 سال، رستوران ها، کلوب های شبانه، کافی شاپ ها و ... در نظر گرفته بود که چند وقتی است این محدودیت ها اجرا نمی شود و کارکنان هم باید به جای دورکاری در محل کار حاضر شوند. در این کشور، اجتماعات چند صد نفری در حال برگزاری است که خود می تواند از مهم ترین دلایل شیوع کرونا و بالارفتن آمار جان باخته ها بر اثر ابتلا به این بیماری باشد. از طرفی به گزارش رادیو آزاد اروپا ،«سرگئی سابیانین» شهردار مسکو اعتراف کرده است که مردم این کشور دستورالعملهای بهداشتی از جمله فاصله گذاری اجتماعی، زدن ماسک و شستن مرتب دست ها را رعایت نمی کنند.
درسی از روسیه
به طورقطع وضعیت تلخ این روزهای روسیه می تواند برای مردم و مسئولان درس های زیادی داشته باشد. نگاهی به دلایل تشدید کرونا در روسیه نشان می دهد که رعایت نکردن پروتکل های بهداشتی، واکسن گریزی و کند شدن روند واکسیناسیون می تواند خطر بزرگی برای شیوع پیک جدید کرونا و از دست دادن جان عزیزان مان باشد. در ضمن این نکته را هم باید اضافه کرد که بهتر است محدودیت ها تا واکسینه نشدن حداقل 80 درصد از مردم به تعویق بیفتد تا شاهد ایجاد موج ششم کرونا نباشیم.