سایه سنگین دولت
بر »بازار رسمی سرمایه« در ایران
نویسنده : یحیی عظیمی
در بازار مالی سه مولفه سرمایه پول و امنیت نقش مهمی ایفا می كنند اما برای اغلب افراد جامعه بازار سرمایه ناشناخته است و عامه مردم بازار پول را همان بازار سرمایه می دانند علت این امر ازآنجا ناشی می شود كه مردم بازار پول را با اثرات آن می بینند به همین دلیل بیشتر با بازار پول آشنا هستند و نقش كلیدی پول باعث شده است كه اغلب، این دو را یكی ببینند. در حالی كه نماد اصلی بازار سرمایه، بورس اوراق بهادار است و تأمین مالی این بازار به صورت بلندمدت ممكن است و در بازار پول، بانك ها نقش نماد اصلی را بازی می كنند و تأمین مالی به صورت كوتاه و میان مدت در روند داد و ستد پول، در این بازار انجام می شود و تأمین امنیت به عنوان عامل سوم در بازار مالی باعث پیوند این دو عامل و ایجاد بستر برای جریان آنها می شود. و ازآنجا كه توسعه یك حركت بلندمدت است و نیاز به برنامه ریزی بلندمدت دارد. تبیین استراتژی مشخص برای بازار سرمایه در بلندمدت امری اجتناب ناپذیر است.
مهندس امیر اشرف زاده كارشناس بخش صنعت با بیان این مطلب كه بورس اوراق بهادار نبض بازار سرمایه است به گزارشگر ما می گوید : در بازار سرمایه باید بستر برای بورس اوراق بهادار فراهم باشد تا زمینه های جذب سرمایه و هدایت پس اندازها و نقدینگی سرگردان خانوارها ممكن شود. قدر مسلم تا زمانی كه سیاست ما در بازار سرمایه مشخص نباشد امكان توسعه در بخش های صنعتی و تولیدی ممكن نیست.
احمد رزاق كارشناس بازار اوراق بهادار رونق این بازار را موجب شكوفایی اقتصاد یك كشور توصیف می كند و می گوید : وقتی بازار سرمایه رونق پیدا كند، سرمایه های اندك در بازار اوراق بهادار جمع می شود كه در مجموع منابع مالی عمده ای را برای كشور فراهم می كند و شركت های مختلف در اقتصاد یك كشور تقاضای پذیرش بورس را می دهند و انگیزه ها برای ورود به چنین بازاری افزایش می یابد اما متأسفانه قانون جامعی برای حفظ این بازار در كشور وجود ندارد.
ناكارآمدی اقتصاد
یك نظر این است كه اقتصاد ایران به دلیل دولتی بودن تاكنون نتوانسته است به بازار سرمایه رونق بدهد و این روند باعث ناكارآمدی اقتصاد كشور شده است.
دكتر مهدی تقوی صاحب نظر در مسایل اقتصادی و استاد دانشگاه در این زمینه به گزارشگر ما می گوید : بازار سرمایه در اقتصاد ایران ناقص و توسعه نیافته است. در این بازار اوراق بهادار و اوراق مشاركت در دست دولت است و بانك ها هم دولتی هستند. به تعبیر دیگر بازار سرمایه ایران دولتی است و همین امر موجب ناكارآمدی اقتصاد كشور شده است و در كنار خود بازارهای زیرزمینی سرمایه را تشكیل داده است. در بازارهای زیرزمینی، شركت هایی كه در بازار بورس جایگاه ندارند و بانك ها هم به آنها وام نمی دهند و این شركت ها اجازه و توان چاپ اوراق مشاركت را ندارند از بازار، پول با نرخ بهره بالا می گیرند. این تفاوتها باعث حركت سرمایه ها به سمت بازارهای غیررسمی می شود. در چنین وضعیتی نوسانات قیمت بازار اوراق بهادار شدید است كه زیان آن متوجه مردم می گردد. مسلماً وقتی نوسان زیاد باشد ، ریسك بازار سرمایه افزایش می یابد و مردم به جای خرید سهام به طرف اوراق مشاركت دولتی رو می آورند و برای كارهای بلندمدت از منابع دولتی و بانك ها نمی توانند وام دریافت كنند بنابراین برای این كه بازار سرمایه كارآمد شود باید بستر برای خصوصی شدن بانك ها بوجود آید تا این بانك ها در جاهایی سرمایه گذاری كنند كه بازده داشته باشد و ریسك آن كم باشد.
در شرایط فعلی و در اقتصاد ایران، پس انداز كردن توجیه ندارد چوه بهره منفی شامل پس اندازكننده می شود. وقتی نرخ تورم 11 درصد است با بهره 8 درصد وارد بازار سرمایه شدن توجیه ندارد و همین نرخ های منفی باعث شده است كه سرمایه ها پس انداز نشود. باید نرخ تورم كاهش پیدا كند. بهره با نرخ 2 یا 3 درصد بالای نرخ تورم توجیه دارد و رغبت برای بازار سرمایه بوجود می آورد. در كشور وقتی ورود به كارهای تولیدی و صنعتی 15 تا 20 درصد سود دارد درحالی كه كارهای دلالی تا 50 درصد سودآور است، عقل اقتصادی راه واسطه گری را می رود باید سودآوری بخش های كشاورزی و صنعت را افزایش دهیم تا سرمایه ها را جذب كنیم.
دكتر احمد صباحی استاد دانشگاه بازار سرمایه را یكی از مهمترین عوامل موثر بر تولیدات در 2 و 3 دهه گذشته می داند و به گزارشگر ما می گوید : بازار سرمایه نسبت به سایر عوامل تولید از اهمیت بیشتری برخوردار است و بسیاری از كشورها تلاش می كنند تا با برنامه ریزی از منابع داخلی و خارجی در بازار سرمایه استفاده كنند و شرایط و بستر بازار سرمایه را مهیا كنند. چرا وقتی كه بازار سرمایه مطمئن باشد میزان پس انداز در جامعه بیشتر می شود و مصرف كنندگان مازاد بر مصرف خود را با نرخ بهره های مناسب ذخیره می كنند. مسلماً هرچه بازار سرمایه در یك كشور رونق پیدا كند زمینه های جذب سرمایه های خارجی بهتر فراهم می شود و هرچه امنیت بازار سرمایه مطمئن تر باشد، مردم برای پس انداز با انگیزه وارد این بازار می شوند و طلاهای كنز شده در خانوارها را می توان وارد این بازار كرد.
قانون جامع
برای گسترش بازار سرمایه، تدوین قانون جامع امری اجتناب ناپذیر است و برای این كه شریانهای اقتصاد كشور در بلندمدت دچار سكته نشود باید با تدوین قانون جامع، نبض بازار سرمایه را آرام كرد.
دكتر حسین كدخدایی صاحب نظر در مسایل اقتصادی و استاد دانشگاه كه یكی ازتهیه كنندگان پیش نویس »قانون جامع بازار سرمایه« است در این زمینه معتقد است كه نبود یك قانون جامع برای بازار سرمایه، عدم شفافیت اطلاعاتی را در بورس اوراق بهادار موجب شده است و قانون الزام آوری در مورد نشر اطلاعات بهنگام در وضعیت شركت های پذیرفته شده در بورس، وجود ندارد و در بدو ورود یك شركت به بازار بورس و تولد یك سهم و همچنین در داد و ستد مكررسهام، باید لحظه به لحظه اطلاعات بهنگام در اختیار سرمایه گذاران و سهام داران گذاشته شود و برای داشتن یك قانون ناظر بر كلیه دست اندركاران و فعالان بازار و تعیین رابطه بازار با سایر بخش های اقتصادی، تدوین یك قانون جامع ضروری است. چرا كه بخشی از مفاسد اقتصادی كه مطرح می شود به دلیل نبود قانون یكپارچه بوجود می آید قانونی كه انواع تخلفات را تعریف و مجازاتهای مناسب برای آنها را پیش بینی كند وی معتقد است كه با تعیین تكلیف قانون سرمایه گذاری خارجی و تدوین قانون جامع بازار سرمایه، امكان ورود سرمایه های خارجی به این بازار فراهم خواهد شد.
نمایشگاه بهاره
كیهان در صفحه گزارش خود در خصوص وضعیت نمایشگاه بهاره تهران آورده است: زمانی این نمایشگاهها موثرتر خواهند بود كه قیمت های آن نیز یكدست و مناسب باشد و به نظر می رسد هنوز برای قیمت گذاری نتوانسته اند به یك روش مشخص و قاطع دست پیدا كنند.
كارشكنی با رانت خواری
رسالت در گزارشی تحت این عنوان كه رانت جویان در روند مبارزه با فساد، كارشكنی می كنند آورده است: نوع تخصیص منابع در كشور و نوع برخورداری افراد از امكانات و ثروت به گونه ای بوده كه برخی افراد و گروهها به نوعی در این حلقه مفاسد اقتصادی درگیر شده اند و در حال حاضر هم منافع و مصالح شان در این قضیه درگیر است و لذا نمی توانیم به پیشبرد این برنامه چندان خوشبین باشیم.
قدرت و خرد زنان
ایران در صفحه گزارش خود چنین می نویسد: زنان دارای قدرت روانی عجیبی هستند كه توانایی فیزیكی شان را جبران می كند، آنها خیلی راحت می توانند تنها زندگی كنند و صبر خردمندانه شان از مردان بیشتر است این صبر همراه با خردمندی در نهضت هایی كه زنان پرچمدار آن بوده اند به چشم می آید.
گروه ترجمه - حق پرست
منبع : اینترنت
كریستین ساینس مانیتور - جوانان كره جنوبی ارزش هایی چون صرفه جویی، ایثار و از خودگذشتگی را بطور كامل بدست فراموشی سپرده و مبدل به بزرگترین نیروی مصرف كننده كشور گردیده اند. سنت های كره سخت كار كردن صرفه جویی و آماده شدن برای آینده همواره اصل مهم زندگی محسوب می شده اما نسل جدید این كشور اكنون عقیده دارند تا زمانی كه جوانند باید اززندگی لذت ببرند.
لس آنجلس تایمز - بین سنین 25 و 65 سال بینی به میزان 10 درصد بلندتر می گردد بطور متوسط نوك آن حدود یك چهارم اینچ به سمت پایین حركت می كند، ابروها هر یك به میزان یك سوم اینچ و بافت گونه نیز یك دوم اینچ بطرف پایین كشیدگی پیدا می كنند در مجموع بیش از 30 درصد از اجزای صورت فرد از جای اصلی خود حركت كرده و حالت افتادگی پیدا می كند اما پیشرفت علم و تكنولوژی تا حد زیادی توانسته است این تغییرات را برطرف نماید بطوریكه طی 5 سال گذشته تعداد جراحی های زیبایی در افراد بالای 65 سال سه برابر شده است.