محمدی – اگر چه این روزها شاهد مواضع متناقض آمریکایی ها درباره مذاکرات احیای برجام هستیم و گاهی از مرده بودن برجام صحبت می کنند و گاهی از ادامه مذاکرات سخن به میان می آورند ، اما به نظر می رسد مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز فهمیده که بدون مذاکرات هسته ای و بدون برجام تنش موجود پایان نخواهد یافت تا جایی که به صراحت روز گذشته نوشت:« هنگامی که صحبت از عدم اشاعه هستهای می شود، هیچ جایگزینی برای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) وجود ندارد و کسانی که غیر از این فکر می کنند خود را فریب میدهند». این سخن در حالی بیان شده که برخی منابع رسانه ای غربی از بی نتیجه بودن سفر هیئت آژانس بین المللی انرژی اتمی می گویند و در عین حال مدعی سفر رافائل گروسی مدیرکل آژانس به تهران در ماه آینده میلادی شدند .به گزارش خراسان، جوزف بورل در یادداشت خود درباره نتایج سفرش به اردن برای شرکت در کنفرانس بغداد ۲ افزود: من به عنوان هماهنگ کننده، به کار برای از سرگیری اجرای برجام بر اساس نتایج مذاکرات وین ادامه می دهم و در این باره با وزیر امور خارجه ایران امیر عبداللهیان صحبت و تاکید کردم که بازگرداندن برجام در خلأ استراتژیک اتفاق نمی افتد.بورل و امیرعبداللهیان سهشنبه هفته پیش در حاشیه اجلاس بغداد ۲ در پایتخت اردن با هم دیدار کردند. در این جلسه که دو ساعت به طول انجامید، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان ضمن اعلام آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای جمعبندی مذاکرات وین براساس پیش نویس بسته مذاکراتی که نتیجه ماه ها مذاکرات سخت و فشرده است، به طرف های مقابل توصیه کرد با پرهیز از سیاسی کاری و با اتخاذ رویکردی سازنده و واقع بینانه، تصمیمات سیاسی لازم را برای اعلام توافق بگیرند.بورل که مسئولیت هماهنگی مذاکرات احیای برجام را برعهده دارد نیز با انتشار پیامی در توئیتر انجام این دیدار را ضروری توصیف کرد و نوشت که دو طرف توافق کردند کانال ارتباطی را باز نگه دارند و برجام بر اساس مذاکرات صورت گرفته در وین از سرگرفته شود.اما با وجود ژست بی علاقه بودن آمریکایی ها به مذاکرات هسته ای و برجام ، روز گذشته آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه این کشور تصریح کرد که دیپلماسی مسیر ترجیحی در قبال ایران است ،اما چنان چه ایران این مسیر را رد کند گزینههای دیگری نیز وجود دارد. اما راب مالی ،نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و مذاکره کننده ارشد هسته ای این کشور نیز که روز سه شنبه بلافاصله پس از دیدار بورل و امیرعبداللهیان که امیدها را برای از سرگیری مذاکرات پر رنگ کرد و در توئیتی نوشت که فرصت ها برای احیای برجام از دست رفته ، روز گذشته در چرخشی مشخص گفت : ما هنوز به دیپلماسی اعتقاد داریم و معتقدیم که به رغم هر اتفاقی که در چند ماه گذشته افتاده است، همچنان بهترین راهکار برای این که ایران به سلاح هستهای دست پیدا نکند، توافق هستهای است. ما آمادهایم که به این دیپلماسی ادامه دهیم.راب مالی، در مصاحبهای با رادیو اروپای آزاد، در پاسخ به این سوال که «آیا برجام مردهاست؟» گفت: «شغل من نوشتن آگهی ترحیم نیست. شغل من ترویج و حفاظت از منافع ایالات متحده است. » در هفتههای اخیر، مقامهای مختلف آمریکایی بارها اذعان کردهاند که اولویت واشنگتن به جای برجام «حمایت از اعتراضات در ایران» است.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
به احتمال زیاد نام شرکت اسپیس ایکس و مدیر جنجالی آن ایلان ماسک را بسیار شنیدهاید. این شرکت که بیشتر در حوزه محصولات هوافضا، اکتشاففضایی و مخابراتی کار میکند، به تازگی خبر داده است که به احتمال زیاد در هفتههای آینده پرتاب ماهوارههای نسل دوم را شروع میکند تا ظرفیت شبکه اینترنت ماهوارهای خود را افزایش دهد. البته اسپیس ایکس باید منتظر مجوز کمیسیون ارتباطات فدرال آمریکا (FCC) بماند که مسئول بررسی درخواست این شرکت و صدور مجوز است. نسل دوم این ماهوارهها بسیار پیشرفتهتر از نسل اول هستند و با عملیاتی شدن آن انقلاب بزرگی در جهان اینترنت به وجود خواهد آمد. این در حالی است که روز گذشته روزنامه آمریکایی و معروف «وال استریت ژورنال» مدعی شد حدود 200 دستگاه دریافتکننده اینترنت ماهوارهای استارلینک به ایران فرستاده شده است. در این مطلب درباره چشم انداز اینترنت ماهواره ای بیشتر خواهید خواند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
سیدخلیل سجادپور- موتورسوارانی که با گذاشتن چاقو زیر گلوی دختر هفت ساله تبعه خارجی، کارت عابر بانک وی را زورگیری کردند در یک عملیات ضربتی و هماهنگ پلیس مشهد در حالی به دام افتادند که هنوز یکی از اعضای باند فراری است و دختربچه مذکور نیز در شرایط روحی وخیمی قرار دارد.
به گزارش اختصاصی روزنامه خراسان، این حادثه هولناک صبح سه شنبه گذشته در خیابان وحید مشهد هنگامی رخ داد که پدر و مادر دختر هفت ساله افغانستانی کارت عابر بانکی را به همراه رمز آن در اختیار کودک گذاشتند تا در مسیر مدرسه برای خودش تنقلات خریداری کند! دختر خردسال هم که گویی این موضوع برایش طبیعی بود، دستانش را از میان بندهای کوله پشتی مدرسه عبور داد و لبخندزنان به سوی خواربار فروشی محله به راه افتاد. او در مسیر مدرسه وارد خواربارفروشی (سوپرمارکت) شد و با بیان رمز عابر بانک، مقداری خوراکی خرید، اما در حالی از فروشگاه بیرون آمد که هنوز کارت بانکی را در دست می فشرد. در این لحظه بود که شش چشم پلید به دستان کوچک دختر افغانستانی دوخته شد. سرنشین موتورسیکلت که خود هموطن دختربچه بود نگاهی به دوستانش انداخت و هر سه نفر به تعقیب دخترک پرداختند و آرام آرام در پشت سر او با موتورسیکلت حرکت می کردند تا این که به نقطه خلوتی رسیدند.هنوز مسافتی تا مدرسه باقی مانده بود که ناگهان یکی از سرنشینان موتورسیکلت پیاده شد و ضامن دار ترسناکی را زیر گلوی دخترک گذاشت و از او خواست کارت عابر بانک را بدهد! دختر هفت ساله که با دیدن تیغه چاقو وحشت زده به خود می لرزید، حتی جرئت جیغ زدن هم نداشت فقط با چشمانی اشک آلود و دستانی لرزان کارت عابر بانک را به طرف زورگیر جوان دراز کرد! ولی زورگیر بی رحم با ترساندن دخترک فریاد زد رمزش را هم بگو! «زینب» که دیگر بغضش ترکیده بود در میان گریه هایش رمز کارت بانکی را بر زبان راند و به این ترتیب زورگیر جوان به ترک موتورسیکلت پرید و به همراه دو همدست دیگرش از محل گریختند!
گزارش روزنامه خراسان حاکی است دختر هفت ساله افغانستانی که هنوز هم لرزش اندامش مشهود بود، سراسیمه و وحشت زده خود را به خانه رساند و ماجرای زورگیری را در حالی برای مادرش بازگو کرد که در همین فاصله مبلغ یک میلیون و 800 هزار تومان از حساب بانکی مذکور برداشت شد.
مادر کودک که فرزندش را در آغوش گرفته بود، بی درنگ با پلیس 110 تماس گرفت و این گونه پرونده زورگیری از دختر خردسال در کلانتری میرزا کوچک خان مشهد شکل گرفت. با توجه به اهمیت و حساسیت موضوع، سرهنگ احمد نگهبان (فرمانده انتظامی مشهد) وارد عمل شد و با صدور دستورات ویژه ای از نیروهای انتظامی خواست هرچه سریع تر اقدامات پلیسی را برای شناسایی و دستگیری عاملان این زورگیری وحشتناک آغاز کنند. با صدور این فرمان، گروهی تخصصی از نیروهای تجسس با هدایت و نظارت مستقیم سرهنگ علی برزنونی(رئیس کلانتری میرزا کوچک خان) بررسی های میدانی را با استفاده از فناوری نوین اطلاعاتی و پلیسی ادامه دادند. سرنخ ها بیانگر آن بود که مبلغ مذکور به حساب های بانکی دیگری واریز و سپس برداشت شده است. با شناسایی صاحبان حساب ها که با همکاری بانک های عامل صورت گرفت، بلافاصله گروه عملیاتی به سرپرستی سرهنگ میش مست( رئیس دایره تجسس کلانتری میرزا کوچک خان) عازم خیابان امام خمینی (ره) شدند و نوجوان 17 ساله ای را در یک منزل مسکونی دستگیر کردند که بخشی از پول های سرقتی را دریافت کرده بود. این نوجوان پس از انتقال به مقر انتظامی اعتراف کرد به همراه دو نفر دیگر از دوستانش که یکی از آن ها تبعه افغانستان است از دختر بچه دانش آموز زورگیری کرده و پول ها را بین خودشان تقسیم کرده اند!
«امیر» (متهم تبعه خارجی) دربازجویی ها مدعی شد: من و معراج و همدست دیگرمان همواره با موتورسیکلت درمناطق مختلف شهر پرسه می زنیم به همین دلیل وقتی وارد خیابان وحید شدیم چشم مان به کارت بانکی دختربچه افتاد و تصمیم به زورگیری گرفتیم. بعد از تعقیب دخترک، من و معراج روی موتورسیکلت بودیم که همدست دیگرمان پیاده شد و تیغه چاقویش را زیر گلوی دخترک گذاشت و کارت را به همراه رمز آن از او گرفت.
سپس برای آن که رمز را فراموش نکنیم بلافاصله پول های حساب بانکی را به کارت های دیگری واریز و مبلغ برداشت شده را بین خودمان تقسیم کردیم.
به گزارش روزنامه خراسان، در حالی که نیروهای عملیاتی پلیس در یک اقدام ضربتی معراج (نوجوان 17 ساله دیگر) را در خیابان شهید مفتح (کوی طلاب) دستگیر کردند، بررسی ها نشان داد که عضو دیگر باند متواری شده است.
از سوی دیگر ، دختربچه مذکور برای آن که از تحصیل عقب نماند ساعتی بعد از وقوع این حادثه وحشتناک راهی مدرسه شد، اما چند ساعت بعد مادر او اشک ریزان با پلیس تماس گرفت و گفت: دخترش از مدرسه به خانه نیامده است! این موضوع دوباره نیروهای تجسس کلانتری میرزا کوچک خان را به تکاپو انداخت و آن ها برای پیدا کردن دخترک تحقیقات گسترده ای را آغاز کردند، اما ساعتی بعد از مدرسه تماس گرفتند و اطلاع دادند که دختربچه دوباره به مدرسه بازگشته است. این دختر وقتی در پناه پلیس قرار گرفت درحالی که هنوز وحشت زده بود به افسران دایره تجسس گفت: وقتی از مدرسه بیرون آمدم به یاد موتورسواران چاقو به دست افتادم و ترسیدم دوباره از همان خیابان به طرف خانه بازگردم چون احتمال می دادم آن ها در مسیر مدرسه باشند! به همین دلیل از یک خیابان دیگر رفتم تا به خانه برسم، اما مسیر را گم کردم و گریه کنان از مردم نشانی مدرسه ام را پرسیدم و بعد با کمک دیگران به مدرسه بازگشتم! ...
بنابر گزارش روزنامه خراسان، درحالی که تحقیقات نامحسوس نیروهای انتظامی برای دستگیری عضو فراری این باند ادامه دارد، وضعیت روحی و روانی دختربچه مذکور وخیم گزارش شده است. در همین حال فرمانده انتظامی مشهد از شهروندان خواست از قرار دادن کارت های بانکی در اختیار کودکان خودداری کنند؛ چرا که این گونه رفتارها موجب وسوسه های سارقان و تبهکاران می شود. از سوی دیگر نیز مدیران مدارس، غیبت هرچند کوتاه دانش آموزان را بلافاصله به خانواده ها اطلاع دهند و خانواده ها در صورت امکان از سرویس های مدارس برای عزیمت دانش آموزان خردسال به مدارس استفاده کنند و در غیر این صورت یک بزرگ تر در مسیر مدرسه آنان را همراهی کند تا از وقوع چنین حوادث تلخی جلوگیری شود.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
قرارداد ۷ ساله و میلیاردی رونالدو با النصر تا ۲۰۳۰
گروه ورزش/بمب نقل و انتقالات زمستانی در لیگ عربستان ترکید و کریستیانو رونالدو ستاره پرتغال با باشگاه النصر عربستان قراردادی طولانی مدت و هنگفت منعقد کرد. در حالی که پیش از پایان جام جهانی قطر گفته می شد رونالدو که با تیم پرتغال در مرحله یک چهارم نهایی توسط مراکش حذف شد، مورد توجه باشگاه النصر عربستان قرار گرفته و توافقات اولیه انجام شده است، اما برخی با شک به این خبر نگاه می کردند. رونالدو که پیش از آغاز جام جهانی 2022 با انجام مصاحبه ای جنجالی علیه مسئولان و سرمربی منچستر یونایتد باعث شد سران این باشگاه اقدام به قطع همکاری با این بازیکن کنند، حالا قرار است سال های پایانی فوتبالش را در یک لیگ آسیایی سپری کند. اواخر هفته گذشته نشریه اسپانیایی مارکا از توافق رسمی کریستیانو رونالدو با باشگاه النصر عربستان برای عقد قراردادی طولانی مدت خبر داد.روزنامه مارکا در خبری که دیگر نشریه مادرید «آ اس» نیز آن را منتشر کرده، مدعی شده است که توافق کریستیانو رونالدو با باشگاه النصر عربستان قطعی شده و این اتفاق جنبه رسمی پیدا خواهد کرد و جزئیات آن منتشر میشود.مارکا در بخش دیگری از خبر خود به درآمد 200 میلیون یورویی رونالدو بابت هر فصل بازی در النصر اشاره کرده است. برخی رسانه ها هم به مجموع مبلغ قرارداد که بیش از یک میلیارد یورو برای هفت سال است، اشاره و آن را گران ترین قرارداد تاریخ فوتبال قلمداد کرده اند. نکته جالب ماجرا این جاست که چندی پیش مدیریت باشگاه استقلال مدعی شده بود درصدد جذب رونالدو به واسطه حضور ریکاردو ساپینتو سرمربی پرتغالی روی نیمکت تیمش است. علی فتح ا... زاده که با خریدهای جنجالی اش در فوتبال ایران معروف است، وقتی که خبر توافق رونالدو با النصر رسانه ای شد، درباره ادعای چند هفته پیش درباره انتقال این بازیکن به استقلال مورد سوال قرار گرفت. او در پاسخ به سوالی مبنی بر این که ظاهرا استقلال به دنبال جذب رونالدو بوده که اکنون در آستانه حضور در النصر عربستان قرار دارد و آیا بابت این موضوع ناامید هستند یا قرار است بمب جدیدی را منفجر کنند، گفت: ساپینتو صحبت کرده که رونالدو برای حضور در استقلال باید تست بدهد (با خنده). این شرایط تیم بزرگ استقلال است، یک بار اسم از مسی آوردیم که کلی سوژه شد، این مسائل را رها کنید و فعلا خودیها را بچسبید. هنوز هم اعتقاد دارم اگر مربی من هر بازیکن خوبی را پیشنهاد بدهد او را جذب میکنم زیرا باید تقویت شویم، میخواهیم در لیگ قهرمانان آسیا شرکت کنیم.
یک روز پس ازمیزبانی کاخ سفید از زلنسکی و وعده های واشنگتن برای حمایتهای مستمر و بی دریغ از کییف، پوتین گفت: خواهان پایان جنگ اوکراین هستیم
چرخش چشمگیر پوتین
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه اعلام کرد که کشورش خواهان پایان دادن به جنگ در اوکراین است و پایان جنگ، به یک راه حل دیپلماتیک نیاز دارد. پوتین این اظهارات را یک روز پس از آن بیان کرد که «جو بایدن»، رئیسجمهور آمریکا از «ولودیمیر زلنسکی»، رئیسجمهور اوکراین در کاخ سفید میزبانی کرد و به او قول داد که حمایتهای مستمر و بیدریغ آمریکا را ادامه دهد. پوتین گفت: «هدف ما چرخاندن چرخ درگیری نظامی نیست بلکه برعکس، پایان دادن به این جنگ است. ما برای پایان دادن به این موضوع تلاش خواهیم کرد و البته هر چه زودتر بهتر است.» پوتین به خبرنگاران گفت: «من بارها گفتهام که تشدید خصومتها به خسارات غیرقابل توجیه منجر میشود.» وی افزود: «تمام درگیریهای مسلحانه به نوعی با مذاکره در مسیر دیپلماتیک به پایان میرسد. دیر یا زود، هر طرفی که در حال درگیری است، مینشیند و توافق میکند. هر چه زودتر این درک به مخالفان ما برسد، بهتر است.» روسیه میگوید این اوکراین است که از گفتوگو امتناع میکند و در مقابل کی اف میگوید روسیه باید حملات خود را متوقف کند و تمام سرزمینهایی را که تصرف کرده است، واگذار کند. پوتین همچنین اهمیت سامانه پدافند هوایی پاتریوت را که بایدن با ارائه آن به زلنسکی موافقت کرد، نادیده گرفت و گفت، روسیه راهی برای مقابله با آن خواهد یافت. او گفت که پاتریوت بسیار قدیمی است و مانند سیستم اس -۳۰۰ روسیه کار نمیکند. با این حال پوتین در حالی خواهان راه حلی دیپلماتیک برای پایان دادن به مناقشات مرتبط با اوکراین شده که پیشتر گفته بود، «تا زمانی که مسکو به اهداف خود نرسد دست، از ادامه حملات دست نخواهد کشید».
سردستههای مافیا زیر ذرهبین
به بهانه انتشار مسابقه جدید«پدرخوانده» ،عملکرد کامبیز دیرباز را با محمدرضا علیمردانی،بهنام تشکر و علیرام نورایی دیگر گردانندگان این بازی مقایسه کرده ایم
مائده کاشیان
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.
«تخیل مهمتر از دانش است. دانش، به موضوعاتی محدود است که میدانیم و میفهمیم اما تخیل کل جهان را دربرمیگیرد. تخیل، همهچیز است؛ درواقع یک پیشنمایش از چیزهایی است که میتوانید در آینده داشتهباشید.» اگر این نقلقول را قبلا نخوانده یا نشنیدهباشید، بعید است بتوانید اسم گویندهاش را درست حدس بزنید. شاید آن را به یک فیلمساز نسبت بدهید یا یک داستاننویس یا حتی یک نقاش اما خب این ستایش تخیل، درواقع نقلقول مشهوری است از «انیشتین». عجیب نیست که یکی از ستونهای علم، چنین ایمان پرشوری به تخیل داشته درحالیکه تصور عمومی، خیالبافی را مذموم و عامل مزاحمی می داند که حواس فرد را از فعالیت جدی علمورزی پرت میکند؟ علمگرایان افراطی و تعداد زیادی از متولیان آموزش -با حضور افتخاری والدینِ همیشهنگران- که در گروه مخالفان خیالپردازی قرار میگیرند، خیالبافها را آدمهای تنبل و اززیرکاردررویی میدانند که در بهترین حالت، سر از دنیای هنر درمیآورند. خب حق با چه کسی است؟ انیشتین که تخیل را میستاید یا دشمنان تخیل که آن را درتضاد با علم و جدیت میدانند؟ در پرونده امروز قصد داریم بهکمک یک استاد اخترفیزیک و بررسی شواهد، بفهمیم چه ارتباطی بین تخیل و علم وجود دارد.
جاهای خالی علم را با تخیل پر میکنیم
یک استاد دانشگاه درباره نقش تخیل در پیشبرد علم میگوید
دکتر «محمدتقی میرترابی»، استاد رشته اخترفیزیک در دانشگاه الزهرای تهران، درباره نسبت بین علم و تخیل چنین توضیح میدهد: «تخیل یکی از تواناییهای اساسی ذهن انسان است که در هنر و علم، نقش مهمی ایفا میکند؛ من این دو حوزه را از هم جدا میکنم چون معتقدم خیال هنری متفاوت است با تخیلی که برعلم، تأثیر میگذارد. خیالپردازی در علم، بههرحال در چارچوب منطق میگنجد و هر چیزی در آن قابلتصور نیست اما هنرمند به طریق آزادتری از خیال بهره میگیرد.» این تأثیر خیال بر علم به چه ترتیب است؟
دانش ما از جهان مخلوطی از واقعیت و تخیل است
«ماجرا معمولا به این شکل است؛ دانشمندان ابتدا پدیدههایی را مشاهده یا بهطور منطقی درباره آنها تصور میکنند، بعد برمبنای مشاهدات و تصوراتشان، مدلهایی میسازند و ساختارهای ذهنی تولید میکنند که تخیل در ساخت آنها نقش اساسی دارد. یک مثال روشن از این فرایند، دانش کیهانشناسی است. کیهانشناسی از دوران باستان وجود داشته چون انسان همواره با این سوال مواجه بوده که جهان چگونه بهوجود آمدهاست. اما بهدلیل نبود شواهد تجربی، به این سوال اساسی معمولا برمبنای تخیلات پاسخ داده میشدهاست؛ زمین مرکز عالم است. سیارات بهدور زمین میچرخند. کرههای شفافی در آسمان وجود دارند بهنام فلک که سیارات به آنها متصلاند. ما امروز میدانیم چنین تصوراتی اشتباهند اما تخیل بشر که به کنجکاوی درباره عالم میدان میداد، آنها را بهعنوان واقعیت میپذیرفت. روی دیگر ماجرا را هم ببینیم؛ اوایل قرن بیستم، معلوم شد که جهان درحال انبساط است. پس گفته شد که اگر به گذشته برویم، جهان باید منقبض، چگال و احیانا داغ باشد و اگر به گذشته خیلی دور برویم، باید به لحظهای برسیم که جهان یک نقطه بودهاست. به این نقطه بسیار چگال و در حال انفجار، به اصطلاح «مهبانگ» یا انفجار بزرگ گفته میشد. تا حدود 1960 که برای این تصورات و تخیلات هیچ مبنای علمی مشخصی وجود نداشت و رصدی انجام نشدهبود که آنها را اثبات یا رد کند، کیهانشناسی بهعنوان یک علم پذیرفته نشدهبود. درحدود دهه 60میلادی، با رصد تابش زمینه کیهانی، معلوم شد که این تخیلات، واقعیت داشتهاست. بنابراین بهطور کلی میتوانیم بگوییم در هر لحظه از زمان، چیزی که ما از عالم میدانیم، مخلوطی است از واقعیتهایی که برمبنای تجربه یا استدلالهای منطقی بهدست آمدهاند و تخیل چیزهایی که ابزار و دانش لازم را برای شناخت آنها نداریم.»
دنیای علم همچنان از تخیل بهره میگیرد
اگر این توضیح را بپذیریم که دانش ما از جهان ترکیبی از واقعیت و خیالپردازی است، پس باید نتیجه بگیریم امروز هم که بهلطف علم پایمان روی زمین محکمتر است، باز هم از تخیل ارتزاق میکنیم. دکتر میرترابی میگوید: «ما در علم در موارد زیادی، شواهد کافی نداریم و جاهای خالی را با خیال و تصور پر میکنیم. مثلا نمیتوانیم جهان را از 300هزار سال به قبل ببینیم چون در آن زمان عالم خیلی کدر است، با اینحال دانشمندان مطالب زیادی درباره این دوره و حتی درباره یک ثانیه اول عالم میگویند. مقداری از این اطلاعات، برمبنای استدلالهای منطقی است؛ یعنی مدلهایی میسازند که توضیح میدهد در ثانیههای اول باید وضع چنان بودهباشد که چنین عالمی از آن دربیاید. مقداری از این اطلاعات هم خیالبافی است اما نه از آن نوع تخیل بیدروپیکر که در هنر سراغ داریم، بلکه برمبنای تجربی و منطقی استوار است. یکی دیگر از مواردی که هنوز چیزی راجع به آن نمیدانیم و دربارهاش خیالبافی میکنیم، ماده یا انرژی تاریک است. معلوم شده آن چه که ما امروز بهعنوان عالم میبینیم، درحدود 4درصد ماده موجود است و 96درصدش ناپیداست. هنوز کسی نمیداند این 96درصد چیست. نظریه ذرات بنیادی هم که ماهیت ماده را توضیح میدهد، هیچ پاسخی برای این 96درصد ندارد. درباره آن صرفا تصوراتی داریم مانند اینکه احتمالا یکجور ماده سرد است و فشارش منفی است و... . بهطور خلاصه در مرز علم، یعنی جایی که دانشمندها پاسخی برای سوالات ندارند، همهچیز مبهم است؛ مخلوطی از چیزهایی که میدانیم و چیزهایی که نمیدانیم.»
تخیل هم باعث پیشرفت بشر بوده هم مایه گمراهی
حالا طبق این توضیحات، میتوانیم موضعمان را درباره نسبت تخیل و علم روشن کنیم؛ تخیل از علم جلوتر است، چه آثار و نتایجش رد شود و چه تأیید، بههرحال مسیری را برای کنجکاوی و پاسخ به سوالات باز میکند. دکتر میرترابی، این نتیجهگیری را درست میداند اما توضیحی هم به آن اضافه میکند: «بله، حرف درستی است چون بههرحال تخیل، آزادتر است اما گمراهکننده هم هست. بشر، به این دلیل که نسبت به دیگر موجودات زنده مغز بزرگتری دارد، پیشرفت بیشتری کرده و به گونه غالب تبدیل شدهاست اما هزینه این مغز بزرگتر را با نوعی گمراهی داده که بر اثر فعالیت بیش از حد مغز حاصل میشود و به آن تخیل میگوییم. ببینید برای مثال یونانیان باستان هم پدیدههای نجومی، خسوف و کسوف و حرکت سیارات و... را در آسمان میدیدند اما نه میدانستند علتشان چیست و نه راهی برای فهمیدنش داشتند؛ پس خیالبافی میکردند و به این نتیجه میرسیدند که نیروهای ماورای طبیعی، آسمان را دراختیار دارند. مثلا معتقد بودند که «زئوس»، خدای خدایان، ایزد توفان است و اگر توفان ویرانگری رخ میدهد، نشانه خشم اوست پس برای آنکه دلش را بهدست بیاورند، قربانی میکردند. درواقع بهجای آنکه دلیل فیزیکی پدیدههای طبیعی را کشف کنند، خیالبافی میکردند و برای خیالاتشان هزینه میدادند.»
خیالبافیهای اندیشمندانه
مروری بر مصادیقی که نشان میدهد علم درجریان تکامل و پیشرفت اش پا روی شانههای تخیل گذاشتهاست
«برایان کلگ»، نویسنده مشهور کتابهای علمی به زبان عامه، در کتاب «ماده تاریک و انرژی تاریک» مینویسد: «تا حدود 1970 در جمع فیزیکدانان چنین نقلقولی مشهور بود: اول خیالپردازی بود. بعد خیالپردازیها بیشتر و سپس به کیهانشناسی تبدیل شد.» قبل تر گفتیم که خیال بافی، گاهی انسان را از مسیر شناخت منحرف و گاهی مبانی علمی را پایهگذاری کردهاست. در این مطلب، رد پای خیال را در بعضی نظریات علمی آشنا دنبال می کنیم و نگاهی میاندازیم به خیالپردازیهایی که در آینده به واقعیت بدل خواهندشد.
نیوتن و گرانش
تخیل، ریشه در الهام دارد. وقتی سیب از درخت روی سر نیوتن جوان سقوط میکند، پیش از هر فعالیت علمورزانهای، جرقهای در ذهن خیالپردازش شکل میگیرد. به اینترتیب است که اتفاقی روزمره، الهامبخش درک نیروی گرانش میشود. نیوتن که راهی برای واقعیتسنجی ایدهاش ندارد، به خیالپردازی درباره آن ادامه میدهد: «براثر قانون گرانش، ستارگان باید یکدیگر را جذب کنند. اگر تعداد ستارگان جهان بینهایت نباشد و این ستارگان در ناحیهای از فضا پراکنده باشند، همگی به یکدیگر برخورد خواهندکرد. اما اگر تعداد نامحدودی ستاره در فضای بیکران بهطور کم وبیش یکسان پراکنده باشند، نقطه مرکزی درکار نخواهدبود تا همه بهسوی آن کشیده شوند و بنابراین جهان درهم نخواهدریخت.» نیوتن در تخیلاتش، با مشکلات دیگری هم مواجه شد. او متوجه شد براساس قانون گرانش، یک جسم میتواند بهطور نامحدود دیگر اجسام را جذب کند یعنی جرمش میتواند تا بینهایت ادامه پیدا کند درحالیکه جسمی با جرم بینهایت دیده نشدهاست. خب، نیوتن، به سوالات بسیاری پاسخ داد و بهنوبه خودش سوالهای تازهای را پیش کشید.
انیشتین و نسبیت عام
انیشتین که بسیاری از سوالات مطرحشده ازسوی نیوتن را پاسخ داد، در تخیل بسیار ماهر بود. او در جوانی در ذهن اش تجسم کرد که چه رخ خواهدداد اگر کنار یک پرتوی نور بدویم و این ایده، او را به نظریه نسبیت خاص رهنمون شد. بعدتر، در ذهن اش انسانی را درحال سقوط مجسم کرد و متوجه شد که انسان حین سقوط آزاد وزن خود را احساس نمیکند؛ از این خیالبافی، نتیجه گرفت که شتاب از گرانش تشخیص ناپذیر است و ثابت ایستادن در زمین مانند این است که با سرعت بسیار بالا درون جتی حرکت کنید. این کشف دوم با نام «اصل همارزی» شناخته شد و انیشتین را به بزرگترین دستاوردش یعنی نظریه نسبیت عام رساند. انیشتین که به تجهیزات آزمایشگاهی دسترسی نداشت، آزمایشها را در ذهن اش طراحی میکرد و همانجا قدمبهقدم پیش میبرد.
آلنپو و آسمان شب
رسیدن از تخیل به علم، مختص دانشمندان نظری نیست. ژانر علمی-تخیلی و پیشگوییهای محققشدهاش یکی از شواهدی است که میگوید لازم نیست برای خیالبافیهای اندیشمندانه حتما دانشمند باشید. «ادگار آلنپو»، شاعر و داستاننویس، شعری دارد با عنوان «یافتم» که 80سال زودتر، انفجار بزرگ را پیشبینی میکند و همچنین پارادوکس «اولبرس» را پاسخ میدهد. این پارادوکس میگوید اگر جهان ایستا و ثابت باشد و تعداد بیشماری ستاره در آن وجود داشتهباشد، هرجایی از زمین باشید و در شب به آسمان نگاه کنید باید بتوانید یک ستاره نورانی ببینید پس شب باید روشن باشد نه تاریک. خیلی پیش از آنکه «لرد کلوین»، فیزیکدان و ریاضیدان برای این پارادوکس جوابی پیدا کند، آلنپوی غرق در دنیای خیالی شعر و داستان، میگوید: «آسمان شب، روشن نیست چون ستارگان آنقدر از ما دور هستند که نورشان به زمین نمیرسد و این ناشی از نبود ثبات در جهان است.» حدود 60سال بعد، کلوین با محاسبات ریاضی متوجه شد: «چیزی که با نگاه کردن به آسمان میبینیم، به دوران قبل از تولد ستارهها برمیگردد.»
کوهن و آسانسور فضایی
ما اکنون جهان را از دریچه علم میبینیم اما معنیاش آن نیست که از خیالپردازی بینیازیم. «استفن کوهن»، استاد فیزیک و مهندس هوافضا سالهاست که روی ایده تخیلی آسانسور فضایی کار میکند؛ کابلی کشیدهشده از زمین تا فضا که مردم و محمولهها میتوانند با استفاده از آن به آسانی به فضا رفتوآمد کنند. آسانسور فضایی، علاوهبر صرفهجویی در انرژی و هزینه، برای رسیدن به مدار زمین نسبت به راکتها روش کارامدتری است. عبارت «مأموریت فضایی» با «انتقال» جایگزین خواهدشد زیرا سفرها متداولتر میشوند و وابستگی کمتری به شرایط آبوهوایی خواهندداشت. انتقالهای سرنشیندار امنتر از رویههای فعلی خواهدبود که در آنها فضانوردان ریسک غیرقابل انکار ازدستدادن زندگی خود را در هر پرواز میپذیرند. کوهنِ خیالباف درباره این ایده میگوید: «اوایل دهه ۱۹۹۰ از نویسنده مشهور [داستانهای علمی-تخیلی]، «آرتور سی.کلارک» که در «رمان چشمههای بهشت» از یک آسانسور فضایی حرف زده، ناباورانه پرسیده میشود که چنین وسیلهای چه زمانی ساخته خواهدشد و او جواب میدهد احتمالا ۵۰سال بعد از این که دیگر کسی [به این ایده] نخندد.»
منابع این پرونده: ترجمان، theorium.net، زومیت، ایبنا
- ضمن تشکر از بیان دیدگاه خود به اطلاع شما رسانده می شود که دیدگاه شما پس از تایید نویسنده این مطلب منتشر خواهد شد.
- دیدگاه ها ویرایش نمی شوند.
- از ایمیل شما فقط جهت تشخیص هویت استفاده خواهد شد.
- دیدگاه های تبلیغاتی ، اسپم و مغایر عرف تایید نمی شوند.