ظاهرا‮ ‬چانه زدن فایده ای ندارد‮. ‬دستفروش پیر به هیچ عنوان زیر بار نمی رود‮. ‬توجیه منطقی هم دارد‮! ‬می گوید‮: »‬به من چه می خواستی همان سه روز قبل بخری‮« ‬و زن همچنان سماجت می كند‮: »‬آخر همین حلب‮ ‬5‮/‬4‮ ‬كیلویی را آن روز می گفتی‮ ‬2800‮ ‬تومان و حالا می گویی‮ ‬3700‮ ‬تومان،‮ ‬چرا؟‮« ‬و پیرمرد با یك جمله ساده،‮ ‬سوژه گزارش را به من می دهد‮:» ‬من چه می دانم‮. ‬برو از دولت بپرس‮«‬ مجبور می شوم به چند مغازه و حتی عامل فروش روغن نباتی سر بزنم‮. ‬واقعا قیمت ها به طرز عجیبی افزایش یافته‮. ‬این افزایش قیمت با‮ ‬كمبود نسبی روغن در بازار نیز همراه است‮. ‬آنهم درست درماه رمضان،‮ ‬یك حلب روغن‮ ‬5‮/‬4‮ ‬كیلویی كه تا چند وقت پیش‮ ‬2500‮ ‬تا‮ ‬2700‮ ‬تومان قیمت داشت اكنون حتی تا‮ ‬3700‮ ‬تومان هم به فروش می رسد‮.‬ همچنین قیمت یك حلب‮ ‬17‮ ‬كیلویی روغن از‮ ‬9800‮ ‬تومان تا لحظه تهیه این گزارش به‮ ‬12150‮ ‬تومان افزایش یافته است و بیم آن می رود كه قیمت ها باز هم افزایش یابد و هنوز هم این سئوال در ذهن عامل فروش،‮ ‬دلال و مصرف كننده وجود دارد كه‮ »‬چرا؟‮«‬ بی اطلاعیم‮!‬ شیبانی،‮ ‬عامل فروش روغن نباتی كه با چندین كارخانه قرارداد دارد در بیان علت گرانی به گزارشگر ما می گوید‮: ‬حدود یك ماه است كه قیمت روغن هر روز افزایش می یابد و در پیگیری علت موضوع به این نتیجه رسیده ام كه مواد اولیه روغن گران شده است‮.‬ احمد مرشدی دیگر فروشنده روغن از علت افزایش قیمت اظهار بی اطلاعی می كند و به گزارشگر ما می گوید‮: ‬طی چند ماه گذشته شاهد افزایش قیمت روزافزون بودیم ولی علت این گرانی چیست‮! ‬هنوز به جایی نرسیده ایم‮.‬ دست فروشان خلق الساعه هم در پاسخ این سئوال كه چرا قیمت روغن افزایش یافته است‮. ‬كاملا اظهار بی اطلاعی می كنند‮.‬ كارتل های جهانی شاید اگر با تولیدكنندگان روغن نباتی صحبت كنیم بتوانیم دلیل اصلی گرانی روغن را بیابیم‮.‬ مهندس مهدی انصاری مدیر عامل یك كارخانه روغن نباتی با بیان این مطلب كه حدود‮ ‬90‮ ‬درصد مواد خام روغن از خارج وارد می شود و ما فقط كار تصفیه آن را انجام می دهیم به گزارشگر ما می گوید‮: ‬مواد خام روغنی از كشورهای آرژانتین،‮ ‬برزیل،‮ ‬كانادا،‮ ‬مالزی و اندونزی وارد می شود‮. ‬بنابراین وقتی مواد اولیه با این حجم وارد می شود به این معنی است كه بازار روغن كشور تحت تاثیر تصمیمات بازاریهای خارجی می باشد‮. ‬وقتی در كشورهای آمریكای‮ ‬جنوبی ناآرامی اقتصادی صورت می گیرد یا كانادا تولید مواد خام خود را كاهش می دهد،‮ ‬بازار روغن در كشور ما به شدت دچار نوسانات می گردد‮.‬ از سال گذشته به دلیل نوسانات در بازارهای جهانی تاكنون حداقل‮ ‬200‮ ‬دلار در هر تن به قیمت روغن افزوده شده و ممكن است باز هم تحت تاثیر نوسانات باشیم‮. ‬در واقع كارتل های جهانی در این زمینه تصمیم گیری می كنند و تا زمانی كه ما وارد كننده باشیم وضعیت همین است مگر این كه برای كشت دانه های روغنی برنامه ریزی كنیم‮.‬ آخرین مرحله مهندس حاجی زاده رئیس انجمن صنفی صنایع روغن نباتی ایران با بیان این مطلب كه مواد خام روغن نباتی جزو كالاهای بورس شده است و باتوجه به این موضوع كه كشور ما بیش از‮ ‬90‮ ‬درصد مواد خام روغنی را از خارج وارد می كند به گزارشگر ما می گوید‮: ‬قیمت این كالا در بازارهای جهانی كه آن را در دست دارند رقم می خورد‮. ‬چهارسال قبل بازار جهانی دچار نوسان شد و قیمت روغن افزایش یافت وبعد از آن با ركود مواجه بودیم و آنچه امروز به عنوان افزایش قیمت می بینیم هنوز به مرز قیمت چهار سال قبل نرسیده و پیش بینی می شود در آخرین مرحله رشد قیمت باشیم وی تاكید می كند‮: ‬ما در افزایش این قیمت،‮ ‬به دلیل این كه زمینه تولید مواد اولیه را در كشور فراهم نكرده ایم هیچ نقشی نداریم و همچنان شبكه های جهانی قیمت ها را تعیین می كنند‮.‬ توان بالقوه ای كه‮...‬ دكتر رنجبر رئیس كشت و صنعت دانه های روغنی شمال كشور با بیان این مطلب كه در كشت دانه های روغنی دارای توان بالقوه هستیم به گزارشگر ما می گوید‮:‬ باتوجه به زمینه های كشت دانه های روغنی در ایران،‮ ‬متاسفانه از این نظر بسیار عقب هستیم‮. ‬به عنوان مثال در كشور فرانسه روز‮ ‬19‮ ‬سپتامبر،‮ ‬روز یارانه به كشاورزان است و استدلال دولت هم در دفاع از این منطق آن است كه اگر یارانه به كشاورزان ندهیم هزینه های بیكاری بیش از مبلغ‮ ‬یارانه است‮. ‬بنابراین باتوجه به توان بالقوه ای كه درزمینه كشت دانه های روغنی داریم می توانیم‮ ‬با برنامه ریزی اصولی و حمایت از كشاورزان دانه های روغنی را به عنوان مواد اولیه در كشور تولید كنیم‮. ‬در دنیا به وامهای كشاورزی‮ ‬2‮ ‬درصد بهره تعلق می گیرد در صورتی كه در ایران كشاورزان باید‮ ‬17‮ ‬تا‮ ‬18‮ ‬درصد بهره پرداخت كنند‮.‬ وی اضافه می كند‮: ‬در واقع هنوز در كشت دانه های روغنی استراتژی مشخصی نداریم‮.‬ اگر برنامه ریزی در زمینه كشت دانه های روغنی درست باشد،‮ ‬تا چند سال آینده‮ ‬45‮ ‬تا‮ ‬50‮ ‬درصد مواد اولیه را خودمان تولید می كنیم و می توان با تشویق كشاورزان این تولید را تا مرز خودكفایی هم ادامه داد‮.‬ ولی متاسفانه تمام تلاش ما در جهت واردات و واسطه گری است و در این میان بیشترین سود را دلالان می برند و در نهایت كشاورزان متضرر می شوند‮. ‬با این وضعیت هیچ كشاورزی انگیزه تولید دانه های روغنی را نخواهد داشت‮. ‬به عبارت دیگر تا زمانی كه پای واسطه گران در میان باشد،‮ ‬قیمت ها افزایش خواهد یافت‮. ‬اما با زیر كشت بردن مناطق مستعد می توان به آینده تولید مواد خام روغن امیدوار بود و با رونق كشت آن زمینه های اشتغال برای افراد زیادی را فراهم آورد‮.‬ حمایتهایی كه نباید باشد باتوجه به وضعیت به وجود آمده كه ظاهرا متاثر از قیمت های جهانی است،‮ ‬نقش دولت و ارگانهای ذیربط در كنترل بازار چیست؟ آیا متولیان امر به ریشه یابی و راهكارهای حل این مشكل اندیشیده اند؟ نهاوندی،‮ ‬معاون بازرسی و نظارت سازمان بازرگانی خراسان در مورد افزایش قیمت روغن به گزارشگر ما می گوید‮: ‬باتوجه به اینكه بیش از‮ ‬85‮ ‬درصد روغن نباتی كشور وارداتی است و قیمت های جهانی نیز افزایش یافته است،‮ ‬طبیعی است كه آن بخش از تولید كه یارانه نمی گیرد،‮ ‬گران شود‮. ‬در واقع روغن نباتی خام طی سه ماه گذشته حدود‮ ‬45‮ ‬درصد افزایش قیمت جهانی داشته و از‮ ‬350‮ ‬دلار به‮ ‬500‮ ‬دلار رسیده است.وی اضافه می كند‮: ‬طی سالیان گذشته قیمت روغن با ركود زیادی مواجه شد كه همین عامل باعث خارج شدن تعداد زیادی از تولیدكنندگان از میدان رقابت در جهان شد‮. ‬در آن زمان،‮ ‬دولت برای حمایت از تولیدكنندگان داخلی تعرفه هایی را به تصویب رساند كه برای آنها تولید و تصفیه روغن به صرفه باشد‮. ‬ولی اكنون كه قیمت روغن افزایش یافته است دیگر نیازی به آن تعرفه ها نیست و باید آنها را حذف كرد‮. ‬چرا كه تولیدكنندگان دیگر نیازی به حمایت ندارند‮.‬ وی در مورد میزان این تعرفه ها توضیحی نمی دهد‮. ‬نهاوندی اضافه می كند‮: ‬در واقع ما برای تولید روغن نباتی مشكلی نداریم بلكه مشكل در بخش كشاورزی است‮. ‬به عبارت دیگر چون در جهت كشت دانه های روغنی سرمایه گذاری اصولی صورت نگرفته است،‮ ‬به نظر نمی رسد كه در كوتاه مدت بتوان با افزایش قیمت روغن مبارزه كرد‮.‬ نهاوندی در پاسخ این سئوال كه هم اكنون سازمان بازرگانی چه اقدامی را جهت كنترل بازار روغن انجام داده است،‮ ‬می گوید‮: ‬در وهله اول نسبت به تحلیل وضعیت موجود و انعكاس آن به مسئولین ارشد اقدام كرده ایم تا شاید با تعدیل و كاهش تعرفه ها،‮ ‬قیمت روغن تا حدودی كاهش یابد‮. ‬بخشی دیگر از مشكل را نیز با یارانه های مصوب سال‮ ‬81‮ ‬می توان تعدیل كرد‮. ‬آن بخش نیز كه در تعهد دولت است براساس سیاست های كلی و با قیمت های سابق عرضه خواهد شد‮.‬ وی درمورد وظایف نظارتی این سازمان می گوید‮: ‬ما مسئول مبارزه با گران فروشی‮ ‬غیرمنطقی و‮ ‬غیرعلمی هستیم‮.‬ اگر افزایش قیمتی براساس قوانین بازار صورت گرفته باشد،‮ ‬وظیفه دولت است كه با سیستم های اقتصادی،‮ ‬با آن به مقابله برخیزد‮.‬ برای روشن شدن مبلغ‮ ‬و میزان تعرفه های حمایتی از تولیدكنندگان روغن با یكی از مسئولین وزارت صنایع تماس گرفتیم‮. ‬وی ضمن آنكه تاكید می كند نامی از وی ذكر نشود می گوید‮: ‬این تعرفه ها خاص روغن نیست و به برخی دیگر از صنایع همچون صنعت فولاد نیز تعلق گرفته است‮. ‬هدف از تخصیص آنها هم حمایت از تولیدكنندگان در زمان كاهش قیمتهاست‮. ‬ولی مشكل اینجاست كه پس از افزایش قیمت های خارجی و داخلی،‮ ‬مسئولین فراموش می كنند تعرفه های حمایتی را حذف كنند‮.‬ این مقام مسئول نیز در مورد مبلغ‮ ‬تعرفه های حمایتی از صنایع روغن سازی سكوت می كند‮.‬

آتش،‮ ‬جایگاه دهنده و گیرنده رشوه كیهان در گزارشی تحت همین عنوان به نقل از امیر مومنان علی‮ (‬ع‮) ‬آورده است‮: »‬هر والی كه در برابر نیازهای مردم،‮ ‬برای خود دربان قرار دهد،‮ ‬خداوند روز قیامت در برابر او و نیازمندی هایش حجاب و دربان قرار دهد و اگر هدیه ای بپذیرد،‮ ‬وام خواهد بود و اگر رشوه قبول كند پس به خدا شرك ورزیده است‮«.‬ میراث ایران در گزارشی تحت عنوان‮ »‬میراث،‮ ‬نگاهی فراسوی زمان‮« ‬می نویسد‮: ‬میراث معنوی شامل اشكال بیان شفاهی،‮ ‬هنرهای نمایشی،‮ ‬رویه های اجتماعی،‮ ‬شعائر و آداب و رسوم،‮ ‬دانشها و رویه های مربوط به طبیعت است‮.‬ كودكان مظلوم حیات نو در گزارشی تحت عنوان‮ »‬كودكان،‮ ‬مظلومانی كه حق تظلم و عدالت خواهی ندارند‮« ‬می نویسد‮: ‬شاید حتی اگر ماده‮ ‬208‮ ‬قانون مجازات اسلامی هم در نظر گرفته می شد،‮ ‬بیمی كه از تجری و سرایت عمل در بین دیگران می رفت،‮ ‬پدران خاطی با مجازات در خاطره مردان باقی می ماندند تا دیگر چنین اعمالی مرتكب نشوند‮.‬