
دو روی سکه واردات محصولات کشاورزی
تعداد بازدید : 91
مدیریت نابسامان دولت قاچاق سازمان یافته میوه
گروه اقتصاد
Economic@khorasannews.com
گزارش های میدانی از عرضه انبوه پرتقال مصری و پاکستانی، سیر و زعفران چینی، لیموترش و انگور شیلی، گردو و بادام و بادام هندی و کنجد افغانی، انبه پاکستانی، پسته آمریکایی و سیب فرانسوی در بازار تهران و مشهد و ... حکایت دارد و این در حالی است که هم متولی تولید یعنی جهاد کشاورزی و هم متولی توزیع یعنی وزارت صنعت ، معدن و تجارت و هم متولی کشف و ضبط یعنی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز ریاست جمهوری همواره تاکید دارند که با واردات غیرقانونی و توزیع خارج از شبکه محصولات کشاورزی به شدت مبارزه می کنند و آمارهایی از کشف و معدوم نمودن این گروه کالاها را ارائه می دهند. میزان کالای قاچاق بخش کشاورزی تا 10 میلیارد دلار یعنی معادل 50 درصد مجموع واردات غیرقانونی برآورد شده است.
نامه نگاری های دولتی ها
رییس سازمان حفظ نباتات چندی پیش از ارسال نامه توسط وزیر جهاد کشاورزی به وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره برخورد با میوههای قاچاق خبر داده و گفته بود: در این نامه تاکید شده که نظارت در سطح خرده فروشیها وظیفه وزارت صنعت، معدن و تجارت است.
محمد علی باغستانی افزوده بود: مسئله اصلی، یافتن راههای قاچاق این میوهها و کشف مراکز اصلی و عمده عرضه آنهاست تا بتوانیم نسبت به امحاء و معدومسازی آن اقدام کنیم.
باغستانی میبدی گفت: دستگاههای متولی مانند ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز باید نسبت به این مسئله حساسیت بیشتری به خرج دهند تا بتوانیم ضمن کشف محمولههای قاچاق آنها را با همکاری ارگانهایی مانند نیروی انتظامی امحاء کنیم. معاون باغبانی وزارت جهاد کشاورزی نیز براین باور است که موضوع قاچاق کالای کشاورزی از سوی این وزارتخانه در نشست هایی با ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز منعکس شده و وزیر جهاد کشاورزی هم در مکاتباتی با استانداران واقع در مبادی ورودی کشور، خواستار جلوگیری از واردات میوه قاچاق به کشور شده است.
وی گفت: سازمان میادین میوه و تره بار باید از قاچاق میوه، به داخل غرفه های خود جلوگیری کند، تا اینگونه میوه ها از طریق کانال های رسمی به بازار عرضه نشود. طرف حساب قاچاقچی های میوه، نیروهای نظامی، انتظامی، مرزبانی ها و گمرک هستند وآنها وظیفه مقابله با قاچاقچیان میوه را دارند.
این مقام مسئول، ورود بی رویه میوه های قاچاق را نشانه کم کاری این بخش ها دانست و افزود: طرح این موضوع از سوی سازمان مزبور که مسئولیتی در برابر ورود میوه قاچاق ندارد، یک حرف غیر مسئولانه است.
وی در جمع خبرنگاران اضافه کرد: مبارزه با قاچاق وظیفه همه است و در برابر آن مسئولیت دارند و هر کسی در حوزه کاری خود باید پاسخگو باشد، در غیر این صورت، واردات بی رویه تداوم خواهد داشت و ضرر و زیان آن فقط اقتصادی نیست، بلکه این امر زیان کشاورزان را که در شرایط سخت و با ریسک بالا محصول تولید می کنند و در نهایت امکان فروش پیدا نمی کنند، دربرخواهد داشت.
کارگزار ترخیص کالا در مرز باجگیران جلوتر بودن واردکنندگان از بخشنامه ها و دستورالعمل های دولتی را عامل اصلی قاچاق دانسته و گفت: متاسفانه تعداد بخشنامه ها ، دستورالعمل ها و آیین نامه های اجرایی گمرک آنقدر زیاد است که مسئولین را نیز سردرگم کرده وواردکنندگان با علم به این موضوع با استناد به تبصره ها و استثنائات قانونی این بخشنامه ها و ... اقدام به واردات می کنند مثلا برخی از واردکنندگان شیرخشک، دو سال پیش که واردات شیرخشک آزاد بود اقدام به اخذ مجوز کرده و اکنون که واردات شیرخشک ممنوع اعلام شده با استناد به مدت دار بودن این مجوزها به مدت 2 سال ، به آسانی اقدام به واردات نموده و عملا دولت را دور می زنند.
در مورد واردات برنج نیز شبیه همین اتفاق رخ می دهد و ثبت سفارش ها به گونه ای تنظیم می شود که در زمان برداشت برنج که واردات ممنوع می شود ، واردات برنج در حجم انبوه انجام می شود و تمام برنامه های تنظیم بازار دولتی ها بی اثر می شود.
سرانجام اینکه علی طیب نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی درباره اخبار منتشر شده در خصوص قاچاق میوه از گمرکات کشور گفت: قاچاق کالا از گمرک امکان پذیر نیست زیرا اگر کالا از طریق گمرک وارد شود دیگر قاچاق نیست؛ قاچاق یعنی ورود کالا خارج از ضوابط قانونی .
وی با اشاره به راه اندازی سیستم نوین گمرکی گفت: با راه اندازی این سیستم زمینه تعاملات ناسالم با گمرک از بین رفته و به همین دلیل شاهد اعتراض های افرادی هستیم که تعاملات ناسالم را برقرار می کردند.
در عین حال وزیر امور اقتصادی و دارایی به ناکارآمدی سیستم نوین گمرکی تلویحا اشاره کرده و افزود: قاچاق خارج از حوزه گمرکات کشور وجود دارد و بر اساس گزارش های دریافتی، حجم قاچاق کالا کاهش یافته اما همچنان این مشکل عمده وجود دارد و به تولید کشور ضربه می زند
مبادی ورودی قانونی منشاء قاچاق!
وزارت جهاد کشاورزی بارها مخالفت خود را با واردات میوه به دلیل تولید مناسب میوه از نظر کمی و کیفی اعلام کرده است.
حجتی مبادی ورود قانونی کالا را منشاء قاچاق دانسته و افشا کرد: برخی میگویند قاچاق میوه سازمانیافته انجام می شود که باید آن عدهای که میوه قاچاق را در همان کامیونها و کانتینرهایی که گفته میشود میآورند، شناسایی شوند که در زمینه قاچاق میوه طی هفتههای اخیر نمایندگان وزارتخانههای مختلف با وزیر کشور جلسه داشتند و در آنجا مسائل بسیاری روشن شد.
وزیر جهاد کشاورزی ادامه داد: در جلسه مشترک وزیر کشور با دستگاههای متولی از جمله ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز درباره قاچاق سازمان یافته میوه به دستگاهها دستور برخورد با خاطیان داده شد، چرا که در این جلسه مطرح شد قاچاق سازمان یافته تحت عنوان ترانزیت صورت گرفته است، یعنی میوهای که از مرزهای جنوبی به قصد ترانزیت و با پلمب به مقصد آسیای میانه به کشور وارد شده، به داخل کشور نشت پیدا کرده است!
حجتی یکی دیگر از مصادیق قاچاق از مبادی ورودی قانونی را برشمرد و افزود : در تخلفی که گزارش شده آمده است پس از ورود کانتینرهای ترانزیتی که پلمب شده بودند به کشور، در این کانتینرها به همراه پلمب و با جرثقیل برداشته شده و میوهها تخلیه و مجددا در این کانتینرها نصب شده است.
اردوآبادی ارزیاب کالا در یکی از مبادی قانونی واردات کالا معتقد است : اجازه بدهید از واژه "نیمه قاچاق" استفاده کنم و توضیح بدهم که برخی اقلام کشاورزی که واردات آن ممنوعیت قانونی دارد از مبادی قانونی و از طریق تعاونی های مرزنشینان که فعالیت رسمی و قانونی دارند ، وارد کشور شده و در شبکه توزیع قرار می گیرد لذا می توان این نوع واردات را " نیمه قاچاق" دانست و در واقع نوعی دور زدن قانونی قانون است .
وی ادامه داد : نوعی دیگر از واردات که آن نیز قانونی و از جهاتی غیر قانونی است واردات از سوی بخش خصوصی است و علیرغم مخالفت دولت ، محموله های حجیم و سنگین انواع محصولات کشاورزی توسط بخش خصوصی وارد می شود و دولتی ها نیز اظهار می کنند که هیچ یک از این اقلام را دولت وارد نمی کند، بلکه بخش خصوصی با انتقال کالا و پایاپای کردن آن، اقدام به واردات کرده و این موضوع هم کاملا قانونی است.
اردوآبادی تجارت چمدانی را قاچاق ندانست و افزود: اینکه گفته می شود کالای کشاورزی به صورت چمدانی وارد می شود ، به نظر آدرس غلط دادن است زیرا حجم زیاد محموله های قاچاق نمی تواند به صورت چمدانی و کالای همراه مسافر تلقی شود بنابراین حجم واردات چمدانی نمی تواند به بازار عرضه منتقل و در سطح کشور توزیع شود.
موسوی عضو کمیسیون کشاورزی و منابع طبیعی خانه ملت نیز در اسفندماه گذشته به خراسان گفت : کالای قاچاق از راه قانونی وارد می شود که دولت باید در این زمینه کنترل بیشتری انجام دهد.
وی تاکید کرد : موضوع واردات بی رویه محصولات کشاورزی به خاطر برنامه ریزی غلط وزارتخانه جهاد کشاورزی است زیرا بعد از اینکه مسئولیت واردات بخش کشاورزی کاملا به این وزارتخانه سپرده شد، متاسفانه برنامه ریزی دقیقی در رابطه با واردات ( محصولات کشاورزی ) صورت نگرفت.
وسرانجام این که در مجموع تعدد بخشنامه های آنی و زودگذر گمرک، ناهماهنگی متولی تولید، واردات و صادرات محصولات کشاورزی، بلاتکلیفی بخش خصوصی در نبود مقررات متقن و اصولی وارداتی، حضور دلالان و واسطه ها در تصمیم گیری های کلان وارداتی (که آشکارا از آن ها به عنوان مافیای شکر، مافیای روغن و مافیای میوه و سبزی یاد می شود) و کم کاری وابستگان تجاری ایران در نمایندگی های خارج از کشور و پرکاری رایزن های اقتصادی سفارتخانه های خارجی در ایران شرایطی را به وجود آورد که در فصل برداشت برنج از کشورهایی نظیر پاکستان، اروگوئه و ... برنج وارد شده ، از کشورهایی نظیر پاکستان نارنگی وارد شده و محصول کشاورزان ایرانی با نازل ترین قیمت به دلالان فروخته شده و با گران ترین قیمت به دست مصرف کننده می رسد. به هر حال به نظر می رسد که موضوع قاچاق کالای کشاورزی بسیار پیچیده بوده و برخورد با آن نیازمند هماهنگ کردن چند دستگاه متولی است.