یادداشت
تعداد بازدید : 114
احیای سیستم اقتصادی آمریکا با انتقال بحران به آسیای غربی
سیستم سرمایه داری جهانی همواره با بحران های متعددی مواجه بوده است و آنچه موجب بازگشت پویایی به این سیستم شده انتقال این بحران ها به مناطق پیرامونی است. در این راستا می توان گفت همواره ایجاد بحران در منطقۀ آسیای غربی توسط آمریکا یک ابزار مهم برای برون رفت مجتمع های نظامی- صنعتی از رکود در این کشور بوده است.بخش قابل توجهی از درآمد ملی ایالات متحده از بخش صنایع نظامی و تجارت تسلیحات تامین می شود و نیز موجب رونق بخش های صنعتی دیگر در این کشور می شود. شرکتهای تسلیحاتی ایالات متحده برای حفظ پویایی خود از دو روش زیر استفاده می کنند:
1. بهبود کیفیت و مدرن کردن تسلیحات سبک و سنگین؛
2. ایجاد بحران در مناطق دارای ذخایر انرژی برای سیستم اقتصاد جهانی.بر این اساس می توان گفت بحران جاری منطقۀ آسیای غربی بازار مناسبی برای فروش تسلیحات صنایع نظامی و شرکتهای تجارت اسلحۀ ایالات متحده فراهم کرده است. علت این امر اشباع انبارهای تسلیحاتی این کشور و لزوم مصرف ذخایر آن در نقطه ای از سیستم جهانی است که فاقد انسجام ساختار ژئوپلیتیکی و در عین حال دارای منابع غنی انرژی و ثروت برای تداوم عملکرد سیستم اقتصاد جهانی باشد. از این رو افزایش منازعه و گسترش جنگهای منطقه ای مترادف با رونق صنایع تسلیحاتی آمریکا است. به علاوه این امر باعث بازگشت دلارهای نفتی به سیستم اقتصادی ایالات متحده می شود. در این زمینه مصادیق زیر قابل طرح هستند:
1. امنیتی کردن منطقه توسط قدرتهای مداخله گر در جهت فروش سیستم های موشکی .
2. شکل گیری معمای امنیت در منطقه و روی آوردن کشورهای دیگر به خرید سیستم های دفاعی پیشرفته تر، که خود معلول گزینۀ اول است، و افزایش تصاعدی این روند.
3. تسلیح واحدهای دست نشانده مانند عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی به تسلیحات تهاجمی در جهت مصرف آنها در صحنه های عملیات منطقۀ آسیای غربی.
4. فروش مستقیم تسلیحات سبک و نیمه سنگین به گروههای ضدسیستمی تهاجمی مانند داعش، القاعده و جبهة النصره، به طور مستقیم و یا از طریق واحدهای دست نشانده مانند عربستان سعودی و ترکیه.در نتیجه می توان گفت بحرانهای اقتصادی در آن سوی جهان، یعنی ایالات متحده آمریکا می تواند تاثیر مستقیم بر تشدید بحرانهای ژئوپلیتیکی در نظم منطقه ای آسیای غربی داشته باشد.
امید آسیابان
دانشجوی دکترا ی روابط بین الملل دانشگاه تهران