در گفت وگو با رئیس اتاق اصناف مشهد مطرح شد:
تعداد بازدید : 133
نحوه شکایت از تخلفات فروش در بازاریابی شبکه ای
نویسنده : مژگان اثنی عشری دانشجوی کارشناسی اقتصاد / دانشگاه فردوسی
«آنقدر اصرار کرد که اگر نمی خریدم حس بدی به من دست می داد. با انرژی هر چه تمامتر در مورد کالا هایی صحبت می کرد که اطلاعات کمی در مورد آن داشت. از عطر هایی سخن می گفت که نمونه خارجی اش را فقط در پاریس می توان یافت! حالا بعد از چند ماه خرید، به شدت پشیمانم و به بقیه هم توصیه می کنم که از این کالا ها خریداری نکنند» این تجربه یکی از مخاطبان صفحه دخل و خرج در زمینه خرید از بازاریابی شبکه ای بود. با این حال کسانی هم بودند که به شدت از کیفیت این کالا ها راضی بودند اما نکته ای که وجود دارد این است که اگر ما به عنوان خریدار این محصولات، از کیفیت آن ها ناراضی باشیم یا احساس کنیم قیمت بالاتری نسبت به بازار دریافت شده، می توانیم به راحتی شکایت کنیم و حق خود را بگیریم. زمانی که این موضوع را با رئیس اتاق اصناف مشهد در میان گذاشتیم، به ما گفت که این شرکت ها و محصولات آن ها زیر نظر ما فعالیت می کنند و شکایات آن ها را بررسی می کنیم. تحقیقات ما نیز نشان می دهد که تاکنون چندین شکایت صورت گرفته است که در مرحله صدور حکم به سر می برد. موضوع امروز صفحه دخل و خرج به روش های شکایت از شرکت های بازاریابی شبکه ای مربوط می شود.
شکایت از بازاریابی شبکه ای در اتاق اصناف
موضوع شکایت از محصولات بازاریابی شبکه ای آنقدر مهم بود که یک شماره از بازاریابی شبکه ای را به آن اختصاص دادیم. این مطلب می تواند هم برای خریداران این محصولات و هم برای بازاریابان مهم باشد. از آنجایی که این شرکت ها درچارچوب قانون نظام صنفی فعالیت می کنند، به سراغ رئیس اتاق اصناف مشهد رفتیم تا اطلاعاتی در این زمینه کسب کنیم. آقای بنانژاد، صحبت های خود را با این نکته آغاز کرد: «این شرکت ها و محصولات آن ها زیر نظر ما فعالیت می کنند و شکایات آن ها را بررسی می کنیم» صحبت های بنانژاد به آیین نامه ماده 87 نظام صنفی مربوط می شد که براساس آن بازاریابی شبکه ای می تواند فعالیت کند. از آنجایی که وظیفه اجرای این قانون برعهده اتاق اصناف است، شکایات آن نیز مانند سایر اصناف است. رئیس اتاق اصناف صحبت های خود را این گونه ادامه داد: «تمام شرکت های بازاریابی و فروشگاه های اینترنتی تابع قانون نظام صنفی هستند. یعنی باید قانون نظام صنفی را رعایت کنند. کنترل این شرکت ها به عهده دفتر بازرسی اصناف است. هرنوع شکایتی هم که ازاین شرکت ها توسط نهادهای مختلف و افراد شود، دفتر اصناف آن را بررسی می کند. ما آن ها را تابع قانون نظام صنفی می دانیم و به آن ها الزام می کنیم که باید آن را رعایت کنند.»
شکایت های قیمتی بازاریابی شبکه ای
یکی از متداول ترین شکایت ها در بازاریابی شبکه ای به موضوع قیمت کالا ها مربوط می شود. رئیس اتاق اصناف در مورد قیمت گذاری این کالا ها به ما گفت: «این شرکت ها مجوزی از هیئتی دارند که از 11 دستگاه تشکیل شده و به آن ها می گویند باید در این چارچوب قدم بردارند. این کمیته کاری به قیمت ندارد و حتی کمیته های استانی که برای نظارت بر شرکت ها تشکیل شده اند آن ها هم بحثی در رابطه با قیمت ها ندارند. مسئله قیمت را بازرسان اتاق اصناف پیگیری و نظارت می کنند و آن هم بر اساس مدارک خرید و فروششان.» براساس گفته های آقای بنانژاد، زمانی که شکایتی در مورد قیمت یا کیفیت این کالا ها ارائه می شود، بازرسان اقدام به بررسی قیمت براساس مدارک خرید و فروش می کنند و تشخیص می دهند که آیا تخلفی صورت گرفته است یا خیر. بنانژاد با اشاره به تخلف متداول در بازار که در آن قیمت کارخانه بسیار بالاتر از قیمت بازار است، گفت:«در حال حاضر در بازاریابی شبکه ای چنین اتفاقی در حال رخ دادن است. یعنی شما در بازار کالایی را پیدا می کنید که قیمت آن پایین تر از قیمت شرکت های بازاریابی است. زیرا مبنای کار فروشگاه ها قیمت تمام شده به علاوه سود قانونی است اما این شرکت ها کالاها را با قیمت درج شده روی کالا می فروشند. کالایی که جای تخفیف دارد اما شرکت ها تخفیف نمی دهند.»
هر مصرف کننده؛ یک بازرس
از مهندس بنانژاد در مورد بازرسی و نظارت بر قیمت ها سوال پرسیدیم. ایشان این گونه پاسخ دادند: در سال گذشته به دستور وزیر صنعت بحث ما بیشتر شکایت محور بود. زیرا این گونه است که مردم خودشان بازرس می شوند. ما هر چقدر هم که نظارت داشته باشیم باز هم یک جا هایی از چشم ما دور می ماند اما مردم هر روز با اصناف سر و کار دارند. فردی که به ما گزارش تخلف می دهد ما می دانیم چه تخلفی صورت گرفته و مستقیما می رویم و آن را حل می کنیم؛ به همین دلیل ما بیشتر شکایت محور کار می کنیم. آنگونه که کارشناسان معاونت بازرسی اعلام کرده اند، چند مسیر برای پیگیری و ثبت شکایت وجود دارد: ایمیل Bazrasi@asnaf-mhd.ir، پیامک 3000134124 و تلفن گویا 124.
حذف یک شرکت به دلیل تخلفات
بررسی های صفحه دخل و خرج نشان می دهد که تاکنون تنها 7 تا 8 شکایت از شرکت های بازاریابی با اسناد و مدارک برای بررسی به تعزیرات حکومتی ارسال شده است. این مسئله نشان می دهد که هیچ تفاوتی میان گران فروشی سایر اصناف با بازاریابی شبکه ای وجود ندارد و شکایت آن ها نیز بررسی می شود. رئیس اتاق اصناف مشهد از همه مردم درخواست کرد:«در صورت رویت تخلفات حتما از طریق راه های ارتباطی به ما گزارش دهند. ما شکایت ها را بررسی و تخلف را شناسایی می کنیم. به گونه ای که یک شرکت به دلیل تخلفات اداری در چارچوب تعهدات داده شده حذف شد».
حذف پر هزینه واسطه ها در بازاریابی شبکه ای
بخش دیگری از صحبت های ما با آقای بنا نژاد به موضوع حذف واسطه ها در شرکت های بازاریابی شبکه ای اختصاص یافت. مهندس بنانژاد لبخندی زد و پاسخ داد: «این موضوع بر می گردد به شیوه اجرا، گاهی به نظر من این موضوع کاهش قیمت به این دلیل رخ نداد که هزینه های میانی (همایش ها، آموزش ها و...) بر روی قیمت تمام شده کالا ها اعمال شد. در فروشگاه های مجازی به دلیل حذف واسطه های زیاد قیمت تمام شده کالا کاهش می یابد اما در بازاریابی شبکه ای سود حاصل از محصولات آنقدر خودنمایی می کند که هدف کاهش قیمت ها کنار رفته است و سود به دست آمده باعث شده که از اصل موضوع دور شوند.»
نه تنها نقض اقتصاد مقاومتی بلکه نقض قانون
نقدی که بر این شرکت ها وارد است این است که گفته می شود در راستای اقتصاد مقاومتی فعالیت می کنند اما بعضا وارد کننده هستند. مهندس بنانژاد در این باره گفت:« کلیه کالا های داخلی و خارجی که اسناد معتبر دارند، قابل فروش هستند. خیلی از این شرکت هایی که دایر شدند از ابتدا یک شرکت تولیدی بودند و هدف از تشکیل شرکت های بازاریابی کمک به تولید کننده داخلی بود اما از مسیر خود منحرف شده اند.»