خوانندگان محترم! در صفحه 10 روزنامه خراسان، پاسخگوی پرسش های حقوقی شما هستیم. شما می توانید پرسش های خود را در تمام زمینه های حقوقی، از طریق پیامک به شماره 2000999 ارسال کنید. لطفاً در ابتدای متن پیامک حتما کلمه «حقوقی» را قید فرمایید.
پرسش:سال 92 خودرویی را خریداری کردم. مدارک آن هم به من تحویل داده شد. با این حال بعداً معلوم شد که خودرو متعلق به فردی فوت شده، بوده که همسرش آن را به عنوان سهم الارث توقیف کرده است. با اینکه فروشنده در جریان امر بوده اما به من اطلاع نداده است. هم اکنون خودرو توقیف شده است. برای دریافت خسارت و مبلغی که پرداخت کرده ام، چه باید بکنم؟
پاسخ: اگر خودرو در واقع متعلق به دیگری بوده است؛ یعنی متعلق به فردی که در مدارک خودرو به عنوان مالک ذکر شده یا ورثه وی باشد و فروشنده با سوء نیت و آگاهی از این موضوع، خودروی متعلق به غیر را فروخته باشد، مرتکب جرم انتقال یا فروش مال غیر شده است. ماده یک قانون مجازات درباره انتقال مال غیر بیان می کند: «کسی که مال غیر را با علم به اینکه مال غیر است به نحوی از انحاء عیناً یا منفعتاً بدون مجوز قانونی به دیگری منتقل کند، کلاهبردار محسوب می شود و همچنین است انتقال گیرنده که در حین معامله عالم به عدم مالکیت انتقال دهنده باشد.» به عبارت دیگر، خریدار نیز در صورتی که آگاهانه و با سوء نیت، مال متعلق به دیگری را خریداری کند، مرتکب عمل مجرمانه شده است و مجازات می شود. مجازات انتقال مال غیر همان مجازات کلاهبرداری است.در فرض پرسش شما به نظر می رسد حتی اگر خودرو در واقع متعلق به فروشنده بوده باشد، باز هم به دلیل آنکه خرید و فروش این خودرو به دستور مقام قضایی منع شده، فروشنده حق و اختیاری برای معامله آن نداشته است. بنابراین اگر ایشان از توقیف خودرو مطلع بوده و با سوء نیت، موضوع را از شما مخفی و اقدام به فروش آن کرده باشد، ممکن است عمل وی از مصادیق کلاهبرداری باشد. ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری مقرر می دارد: «هرکس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکت ها یا تجارت خانه ها یا کارخانه ها یا موسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیر واقع امیدوار نماید یا از حوادث و پیشامدهای غیر واقع بترساند و یا اسم و یا عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حواله جات یا قبوض یا مفاصاحساب و امثال آنها تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد»، کلاهبردار محسوب می شود. در این صورت باید مبالغ دریافتی را بازگرداند.