تبیین روان شناختی آن چه که پرسپولیس با نایب قهرمانی اش در آسیا به همه ما آموخت
تعداد بازدید : 56
در ناامیدی بسی پرسپولیس هست!
محوری
نویسنده : حمید ذوالفقاری | دانشجوی دکترای تخصصی روان شناسی، استاد دانشگاه و عضو بنیاد ملی نخبگان
سرخ پوشان پایتخت با درخشش در جام باشگاه های آسیا به مقام نایب قهرمانی رسیدند و با صورت هایی که بعد از سوت پایان بازی، گل خنده و شادی در آن ها پژمرد به روی سکو رفتند و مدال های شان را دریافت کردند. با این حال، کمتر فوتبال دوست و کارشناسی هست که این تیم را ستایش نکند. تیمی که گفتن مشکلاتش، تکرار مکررات است اما مربی کاشیما بعد از بازی برگشت فینال درباره اش گفت: «این چیزی که می گویم، اصلا تعارف نیست. پرسپولیس از نظر فنی و تاکتیکی بهترین تیمی بود که با آنها بازی کردیم.» اما چطور این تیم با همه مشکلاتش به این جا رسید و مسیری که این تیم تا نایب قهرمانی آسیا پیمود، چه درس هایی برای ما دارد؟
موفقیت یک شبه به دست نمی آید
شنبه شب شاهد بازی افتخار آمیز تیمی بودیم که باعث غرور و خوشحالی مردم یک کشور شد. هرچند نگاه های زیادی به جام قهرمانی دوخته شده بود اما کسب جایگاه نایب قهرمانی آن هم با دستان خالی چیزی از قهرمانی کم نداشت و در نوع خودش حماسه سازی محسوب می شد. به ویژه وقتی تاریخ سه سال گذشته این باشگاه را مرور می کنیم، یک درس مهم از آن می گیریم. همه چیز از یک نایب قهرمانی و خروج از بحران شروع شد، سپس قهرمانی لیگ و سوپرجام، دبل قهرمانی لیگ، نیمه نهایی لیگ قهرمانان آسیا 2017 و حالا هم نایب قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا. این مسیر یک شبه رفته نشده و این تفکر که یک تیم می تواند با جذب یک سری بازیکن معروف و بهره بردن از یک سری امکانات، یک شبه به موفقیت برسد، خیال باطلی است. اگر این گونه بود، در 16 دوره اخیر لیگ قهرمانان آسیا باید بیشتر از همه تیم های متمول عربی قهرمان می شدند اما نتیجه، کسب 12 قهرمانی از 16 قهرمانی ممکن توسط تیم های شرق آسیاست. آن چه که در این بین بیشتر از هر چیزی به چشم می آید، باور این است که موفقیت یک شبه به دست نمی آید و کمی صبر به شرط برنامه ریزی اصولی، شرایط را بهتر خواهد کرد.
مدیریت بحران، پروفسور می خواهد
سرمربی کروات تیم پرسپولیس بیش از هر زمان دیگری شایسته لقب پروفسور است. تیم پرسپولیس یک سال است که به خاطر تخلفات «طارمی» در عقد قرارداد با تیم ترکیه ای و بازگشتش به پرسپولیس از نقل و انتقالات محروم است. نکته قابل تامل صبر و توانایی راهبردی وی در مدیریت بحران است که قراردادش را بعد از شنیدن این خبر، نه تنها لغو نکرد که تمدید کرد و دقیقا با همین شرایط، برای اولین بار پرسپولیس را به فینال باشگاه های آسیا رساند. وحید امیری، فرشاد احمدزاده، محسن مسلمان، صادق محرمی و ... بازیکنان اصلی پرسپولیس در سال گذشته بودند که برخی شان هم اکنون در فهرست تیم ملی هم هستند که نشان از توانایی بالای شان دارد اما در اوایل فصل جاری از این تیم جدا شدند. با این حال، برانکو حتی بعد از رفتن یک کدام از این بازیکنان ابراز ناتوانی نکرد و به خوبی اهمیت مدیریت غیر شخص محور را به نمایش درآورد. دیرکرد در دریافت حقوق به دلیل بالا رفتن نرخ دلار، هیچ گاه باعث نشد برانکو شانه از زیربار مسئولیت خود خالی کند و به عنوان یک مدیر به تمامی تعهدات خود پایبند ماند و حتی در زمان دریافت پرداختی ها ابتدا از باشگاه خواست سهم کادر فنی و بازیکنان را پرداخت کند و در انتها خودش. این مرد برای هر مدیر در هر سطحی، یک الگوست. کاش فقط به عنوان یک تفریح به رفتارهایش و سبک تلاش هایش در زمین سبز نگاه نشود.
عاقبت تلاش، صبر و زندگی در سختی
برخی ستاره های کنونی پرسپولیس تا سال های نه چندان دور برای امرار معاش شان مشکلات شدید اقتصادی داشتند اما امروز یکی از آن ها بهترین دروازه بان لیگ قهرمانان آسیا می شود و دیگری هم آقای گل فوتبال ایران. حرف از بیرانوند و علیپور است که حتما گذشته شان را بارها شنیده اید. بیرانوند که در کارواش می خوابید و علیپوری که خبر زندگی اش در خانه دوستش به دلیل شرایط نامناسب مالی اش بعد از گل او در داربی، حاشیه ساز شد. اما تلاش، برنامه ریزی، صبوری و استمرار در نیل به اهداف ویژگی طلایی این بازیکنان است که علاوه بر رزمگاه سبز فوتبال از آنان جنگجویانی ستبر در زندگی روزمره خود ساخته است. برای هر تیمی داشتن چنین بازیکنانی یک گنج است و ما باید بپذیریم که زندگی بالا و پایین دارد. قطعا اگر روزی به بیرانوند در نوجوانی اش گفته می شد که پنالتی رونالدو را مهار می کند یا چند ماه پیش به آدام همتی گفته می شد که در فینال لیگ قهرمانان آسیا به صورت فیکس بازی خواهد کرد، خنده ای ملیح بهترین واکنش آن ها بود اما آن ها با امید و تلاش و البته شاید هم کمی شانس به این مهم دست یافتند. بنابراین ناامیدی، نباید در هیچ مرحله ای از زندگی ما جایی داشته باشد و همیشه دلیلی برای امیدوار بودن به آینده وجود دارد حتی اگر این امید به شانس باشد!
نباید برای بهتر شدن مجبور شویم
بازسازی ورزشگاه آزادی و کشف آن شش چشمه توالت معروف، آن هم در نتیجه فشاری که از سوی کنفدراسیون آسیا بر سر مسئولان فوتبالی کشور وارد شد، نشان داد هنوز مسئولان ما باور پذیری به مسئولیت خود را نتوانسته اند به خوبی پرورش دهند. امیدواریم شاهد این باشیم که در زندگی شخصی، شغلی و .... مسئولیت های مان را مسئولانه تر پذیرا باشیم. همه ما در هر شغل و هر جایگاهی باید برای بهتر شدن قبل از این که مجبور شویم، دست به کار شویم. چرا وقتی می توانیم با یک برنامه ریزی، عملکرد بهتری از خودمان نشان دهیم، همه کارهای مان را به دقیقه 90 موکول می کنیم که احتمال خطا هم بالا می رود.
مراقب طارمی های زندگی تان باشید
حدودا 10 روز دیگر قرعه کشی لیگ قهرمانان ۲۰۱۹ آسیا انجام می شود و پرسپولیس باید از اتفاقات و رخدادهای گذشته درس گرفته باشد. در این بین، قرعه کشی قهرمان زندگی هر فردی از همان لحظه ای که خودش بخواهد شروع می شود؛ هر شخصی می تواند قهرمان زندگی خود باشد به شرطی که مانند پرسپولیس امسال مسئولیت پذیر باشد، کمبودها را مدیریت کند، جهانی کند و محلی عمل کند. در این بین باید حرفه ای زندگی کند و مراقب طارمی های زندگی اش باشد. طارمی هایی که می تواند تا سال ها، شما را به عقب براند و زندگی تان را پر از آسیب کند.
گاهی هم باید شکست را پذیرفت
از امید و مدیریت بحران برانکو گفتیم. این را هم باید بگوییم که گاهی باید شکست را پذیرفت. همه ما دوست داشتیم که پرسپولیس در بازی برگشت، کام بک بزند اما دیدیم که زور این کار را نداشت. به طور قطع بازیکنان دوست داشتند که گل بزنند اما زورِ گل زدن نداشتند. با این حال، برانکو شکست را بدون بهانه پذیرفت. او هیچ فرد و گروهی را مقصر این اتفاق ندانست و به ما یاد داد که با وجود همه سختی ها، بعد از شکست بهانه نیاوریم بلکه تصمیم بگیریم تا دوباره بجنگیم. جنگی برای این که روزی دوباره بتوانیم، سرمان را بالا بگیریم و به موفقیت بخندیم.