پُراستفادهترین احکام روزه برای بیماران
گروه اندیشه – یکی از مهمترین دغدغههای مؤمنان در ماه مبارک رمضان، مربوط به پرسشهای شرعی آنها درباره مسائل پزشکی و ارتباط آن با موضوع گرفتن روزه در این ماه پرفضیلت است. به همین دلیل، گزیدهای از مهمترینِ چنین سوالاتی را که در قالب جزوهای به نام «احکام روزه» از سوی پایگاه دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیتا...خامنهای و مطابق با فتاوای معظمله تهیه و منتشر شدهاست، پیش روی شما عزیزان قرار دادهایم که در ادامه ملاحظه خواهید کرد.
س. اگر پزشک شخصى را از روزه گرفتن منع کند، آیا با توجه به اینکه بعضى از پزشکان اطلاعى از مسائل شرعى ندارند، عمل به گفته او واجب است؟
ج. اگر مکلّف از گفته پزشک یقین پیدا کند که روزه براى او ضرر دارد و یا از گفته وى، یا منشأ عقلایى دیگرى براى او خوف از ضرر حاصل شود، روزه گرفتن براى او واجب نیست، بلکه جایز هم نیست.
س. در سال گذشته توسط پزشک متخصص مورد عمل جراحى کلیه قرار گرفتم. وى مرا از گرفتن روزه تا آخر عمر منع نمود، ولى در حال حاضر هیچ مشکل و دردى احساس نمیکنم و حتى به طور طبیعى غذا مىخورم وآب مىنوشم و هیچیک از عوارض بیمارى را هم حس نمیکنم، وظیفه من چیست؟
ج. اگر خود شما از ضرر روزه خوف ندارید و حجت شرعى هم بر آن ندارید، واجب است روزه ماه رمضان را بگیرید.
س. اگر فردى به خاطر عذرى قوى، پنجاه درصد احتمال دهد که روزه بر او واجب نیست و به همین دلیل روزه نگیرد، ولى بعداً معلوم شود که روزه بر او واجب بوده، از جهت قضا و کفّاره چه حکمى دارد؟
ج. اگر افطار عمدى روزه ماه مبارک رمضان، به مجرد احتمال عدم وجوب روزه بر وى باشد، در فرض سؤال علاوه بر قضا، کفّاره هم بر او واجب است. اما اگر افطار به علت ترس از ضرر باشد و ترس هم منشأ عقلایى داشته باشد، کفّاره واجب نیست، ولى قضا بر او واجب است.
س. از آنجا که مبتلایان به مرض قند (دیابت) مجبورند هر روز یک یا دو بار آمپول انسولین تزریق کنند و نباید در وعدههاى غذایى آنها تأخیر و فاصله بیفتد، زیرا باعث پایین آمدن میزان قند خون و در نتیجه نوعى تشنج و بیهوشى میشود، لذا گاهى پزشکان به آنها توصیه میکنند که در روز چهار نوبت غذا بخورند، خواهشمندیم نظر شریف خود را درباره روزه این افراد بیان فرمایید.
ج. اگر بدانند که خوددارى از خوردن و آشامیدن از طلوع فجر تا غروب، به آنان ضرر میرساند یا خوف ضرر داشته باشند، روزه گرفتن بر آنها واجب نبوده و بلکه جایز نیست.
س. آیا تنفس مصنوعى با دستگاه روزه را باطل میکند؟
ج. تنفس مصنوعى با دستگاه موجب بطلان روزه نمیشود.
س. زدن واکسن هپاتیت وقتى که روزه هستیم چه حکمى دارد؟ آیا روزه را باطل میکند؟
ج. اگر تزریق به عضله باشد، مانع ندارد.
س. نظر شریف جنابعالى درباره تزریق آمپول و سایر تزریقات نسبت به روزهداران در ماه مبارک رمضان، چیست؟
ج. احتیاط واجب آن است که روزهدار از آمپولهاى مقوّى یا مغذّى و هر آمپولى که در رگ تزریق میشود و نیز انواع سرمها خوددارى کند. لکن آمپولهاى دارویى که در عضله تزریق میشود و نیز، آمپولهایى که براى بیحسّ کردن به کار میرود، مانعى ندارد.
س. آیا کارهاى دندانپزشکى از قبیل کشیدن دندان، عصبکشى، بیحسى و پُر کردن، روزه را باطل میکند؟
ج. اگر چیزى وارد حلق نشود، روزه صحیح است.