و اینک کمان آرش
پاسخ پهپادی و موشکی نیروی هوافضای سپاه به تجاوز رژیمصهیونیستی علیه کنسولگری کشورمان در دمشق بهانهای شد تا از سرعت و برد تعدادی از موشکهای ایران بگوییم
مجید حسینزاده - پاسخ کوبنده و ترکیبی ایران به رژیمصهیونیستی در نخستین دقایق بامداد یکشنبه ۲۶ فروردین با پهپاد و موشک صورت گرفت و خواب را از چشمهای اشغالگران ربود. توانمندی دفاعی کشور، بدون شک یکی از مهمترین محورهای راهبرد نظامی جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با تهدیدات است. گرچه در عملیات اخیر موشکی و پهپادی سپاه، تنها از موشک های عماد و پاوه استفاده شد امابعد از این عملیات شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که موشکهای کشورمان چه جزئیاتی از قبیل بُرد یا قابلیتهای تاکتیکی و نظامی دارد. در این مطلب به این پرسشها پاسخ خواهیم داد و با تعدادی از آنها آشنا خواهیم شد.
موشک خرمشهر۴(خیبر)
سال ساخت 1402
برد ۲هزار کیلومتر
سرعت ۱۸هزار کیلومتر بر ساعت
سرعت آمادهسازی و روانهسازی بسیار کم از ویژگیهای بارز خرمشهر ۴ است که از این موشک در کنار ویژگیهای راهبردیاش، یک موشک تاکتیکی هم ساخته است. مدت زمان لازم برای شلیک این موشک به دلیل استفاده از سوخت خودمشتعل(هایپرگولیک)، بینیازی از تزریق سوخت راهانداز و هوا و عدم نیاز به نشانهروی افقی پس از عمودسازی، کمتر از ۱۲ دقیقه است. موشک خرمشهر ۴ به دلیل داشتن موتور بسیار قدرتمند خود، از ضربه ویژه بسیار بالایی برخوردار است که این ضربه ویژه روی زمین ۲۸۰ و در شرایط خلأ ۳۰۰ ثانیه است. همچنین برخورداری از این موتور باعث شده تا سرعت این موشک در خارج از جو به ۱۶ ماخ و در داخل جو به ۸ ماخ برسد. مقاومتر بودن سازه موشک در نسل جدید خرمشهر دیگر ویژگی این موشک است که باعث شده لانچر آن را با سرعت بیشتری بتوان جابهجا کرد.
موشک حاج قاسم
سال ساخت 1399
برد 1400 کیلومتر
سرعت 13هزار کیلومتر بر ساعت
موشک بالستیک «حاج قاسم» به طول ۱۱متر و وزن 7 تن، از سر جنگی جداشونده و هدایتپذیر تا انتهای مسیر(قابلیت نقطه زنی) به وزن ۵۰۰ کیلوگرم برخوردار بوده و سرعت ورود به جو این موشک ایرانی، ۱۲ماخ و سرعت اصابت به زمین ۵ماخ تخمین زده شده است. سر جنگی جداشونده این موشک که بازتاب راداری بسیار کمتری نسبت به بدنه دارد و همچنین سرعت بالای آن در ورود به جو، کار دفاع را برای سامانههای موشکی دشمن بسیار سخت میکند و ضریب موفقیت حمله موشکی را بهمیزان چشمگیری بالا میبرد. موشک «حاج قاسم» بهواسطه سرعت هایپرسونیک ۵ ماخ در لحظه اصابت، شانس سامانههای دفاع موشکی دشمن را برای رهگیری موفق و انهدام خود بسیار کاهش داده است. مهمترین وجه تمایز موشک «حاج قاسم»، استفاده از یک طراحی جدید و تا حدود زیادی منحصر به فرد بین موشکهای بالستیک و آن هم استفاده از 8 بالک ثابت پایدارساز در انتهای بدنه است.
موشک خیبرشکن
سال ساخت 1398
برد ۱۴۵۰ کیلومتر
سرعت بیشاز ۵هزار کیلومتر بر ساعت
طول موشک خیبر شکن 10.5 متر و قطر آن ۸۰ سانتیمتر و وزن آن با سرجنگی ۵۰۰ کیلوگرمی، 4.5 تن است. کلاهک و سر جنگی خیبرشکن از نوع انفجاری سریع و شدید است. طراحی خاص خیبرشکن، وزن آن را تا یک سوم نمونههای مشابه کاهش داده است. ازجمله ویژگیهای این طراحی را میتوان در زمان آمادهسازی و شلیک هم دید، بهطوری که این زمان به یک ششم موارد مشابه کاهش یافته است. علاوه براین، ویژگی نقطهزنی این موشک، دقت هدفگیری را افزایش و خطا را کاهش میدهد. همچنین کلاهک جنگی خیبرشکن میتواند دمای بسیار بالا را تحمل کند. درنهایت، خیبرشکن را میتوان یکی از موشکهای دوربرد نسل سوم نیروهای مسلح کشور دانست که در فاز فرود، قدرت مانور بالایی برای عبور از سپر موشکی و سامانههای پدافندی دشمن دارد. یکی دیگر از ویژگیهای موشک خیبرشکن امکان پرتاب به وسیله پرتابگرهای مختلف است و میتواند به راحتی روی یک تریلی حمل و استتار شود.
موشک سجیل
سال ساخت 1388
برد ۲ هزار تا ۲ هزارو ۵۰۰ کیلومتر
سرعت 12 هزار کیلومتر بر ساعت
موشک سجیل نخستین موشک زمین به زمین میانبرد دو مرحلهای سوخت جامد در کشور است که توسط متخصصان سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع طراحی و ساخته شده است. از ویژگیهای منحصربهفرد آن دقت بالا در اصابت به اهداف تعیینشده، زمان بسیار کوتاه آماده سازی و عملیاتی شدن سامانه پرتاب، زمان بسیار کوتاه انتقال سایت پرتاب دیسک پس از شلیک، قابلیت لانچر متحرک، قابلیت حمل موشک آماده شلیک و بهره مندی از سیستم TVC میتوان اشاره کرد. همچنین به دلیل شتاب بسیار بالای سجیل امکان ردگیری آن برای دشمن در فازهای اولیه پرتاب بسیار کم و عملآً شانس دشمن برای انهدام سجیل در طی پرواز ناچیز است. تا پیش از رونمایی از موشک خرمشهر، سجیل پیشرفتهترین موشک ساخت ایران به حساب میآمد چراکه با بهره گیری از سوخت جامد، توانایی حمل سرجنگی به وزن ۶۵۰ کیلوگرم را داشت. سرعت بالای موشک در فاز نهایی که قریب به ۱۴ برابر سرعت صوت است، سجیل را در برابر انواع سامانههای ضد بالستیکی مصون میسازد.
موشک پاوه
سال ساخت 1401
برد 1650 کیلومتر
سرعت ۶۰۰ تا ۹۰۰ کیلومتر بر ساعت
این موشک میتواند اهداف مد نظر را از مسیرهای پیچیدهتر یا حتی از سمت مخالف هدف قرار دهد. منظور این است که در شرایط معمول، دشمن انتظار دارد که موشکهای ایرانی در خط سیری ترسیمشونده بین مرزهای کشور و منطقه هدف حرکت کنند در نتیجه پدافند خود را در چنین مسیری تقویت میکند اما با افزایش برد صورتگرفته، این امکان وجود دارد که موشک از فاصلهای اطراف هدف عبور و سپس گردش کند و در جهتی بهسمت مرزهای کشور از سمت مخالف به هدف حمله کند. وجه شاخص دیگر در مورد موشک پاوه، قرارگیری موتور آن بیرون بدنه است که باعث میشود تمام فضای داخلی بدنه قابل استفاده برای سوخت شود. همچنین با توجه به سرعت پروازی بالای این نوع موشک، فرصت دشمن برای شناسایی آن در طول پرواز کاهش مییابد و حتی در صورت شناسایی، دشواری بیشتری برای درگیری و انهدام آن بهعلت همین سرعت بالاتر وجود دارد.
موشک فتاح ۲
سال ساخت 1402
برد بیشاز هزارو ۴۰۰کیلومتر
سرعت ۵هزار کیلومتر بر ساعت
فتاح ۲ موشک هایپرسونیکی از انواع موشکهای بالستیک ایرانی است که مجهز به سرجنگی با قابلیت گلاید و کروز است که در دسته تسلیحات HGV و HCM دستهبندی میشود. موشک فتاح ۲ بهطور کلی شامل دو بخش میشود. بخش اول بوستر سوخت جامد فتاح است و بخش دوم سرجنگی هواسُرش(گلایدر) جداشونده دارای موتور راکتی سوخت مایع است. گلایدر هایپرسونیک نوعی کلاهک برای موشک بالستیک است که میتواند با سرعت هایپرسونیک(فراصوت) در اتمسفر مانور دهد و سر بخورد. تنها ۴ کشور جهان از جمله ایران فناوری این نوع از تسلیحات هایپرسونیک را در اختیار دارند. این موشک بهجای ارتفاعگرفتن همانند شیوه پرتابههای بالستیک در ارتفاع بسیار کمتری به همراه امکان تغییر مسیر مکرر سمت هدف طی مسیر کرده و در نتیجه رادارهای هشدار زودهنگام پدافند دشمن در شناسایی آنها دچار مشکل میشوند و احتمال غافلگیر کردن مجموعه دفاع موشکی دشمن بسیار بیشتر می شود.