تحلیل روز
تعداد بازدید : 98
سودان؛منطقه نفوذ!
نویسنده : سید نیما موسوی international@khorasannews.com
سودان در بین کشورهای آفریقایی دارای ویژه ترین جغرافیای تاریخی است. از یک طرف سودان نقطه حائل میان صحرای آفریقا و ساحل دریای سرخ است. میتوان سودان و جلگه نیل را نقطه پایان بیابان آفریقا حتی با وجود «بیابان نوبه» در شرق سودان خواند. از سوی دیگر مسیر سودان از گذشته تا به حال نقطه اتصال شمال و مرکز آفریقاست، دالان سنتی که تجارت عاج فیل و برده را از مرکز و جنوب آفریقا به جلگه نیل و تمدن مصر از طریق سودان میسر میکرد. مسیر دارفور از دیرباز مسیر تجارت در راهروی شمال-جنوب قاره آفریقا بوده همچون نقشی که شهر تیمبوکتو در مالی از گذشته داشته است. نکته جالب این جاست که قذافی در عصر حکمرانی خود سعی بر اهرم فشار بر دو ناحیه دارفور و تیمبوکتو با نزدیکی به طوارق مالی و بقارههای دارفور داشت.از سوی دیگر بیشترین تداوم رود نیل در کشور سودان است. دو شاخه نیل آبی و نیل سفید که یکی از دریاچه ویکتوریا و دیگری از اتیوپی سرچشمه می گیرد، در سودان به هم میرسند و تشکیل نیل بزرگ را می دهند. آب نیل باعث شد تا «جعفر نمیری» در مقطعی به دنبال تبدیل سودان به انبار غذایی جهان عرب باشد. در این میان جغرافیای متنوع رود، ساحل و بیابان در کنار مسیر های مواصلاتی که جنوب و شمال را به هم متصل می کند، زمینه ساز موزاییک قومیتی و تنوع های فرهنگی فراوان شده است. از تنوع نژادی تا تنوع فرقه های تصوف، از تیجانیه تا شاذلیه و ختمیه که باعث شده این سرزمین متنوع (از همه جهت) دچار تعارضات و تنازعات سیاسی والبته نفوذ خارجی نیز شود، در واقع جغرافیای متنوع و متعارض باعث شکننده شدن ساختار دولت در سودان میشود و در نهایت تعارضات فوق در ادوار تاریخی بازتولید شده است.