رونق بازار
غیر رسمی كتاب
نویسنده : گزارش از مهری بمانی
هوا سرد است جوان محصلی وارد مغازه می شود و تقاضای چند كتاب درسی را از فروشنده دارد كه با پاسخ منفی او مواجه می شود. فروشنده توجهی به صحبت هایش نمی كند و هر چه بیشتر محصل جوان چانه می زند او در ندادن پاسخ مصمم تر می شود.
جوان از مغازه بیرون آمده و به طرف میدان انقلاب می رود.
در آنجا دست فروشانی را می بیند كه كتابهای درسی، دبیرستانی، كار و دانش و حتی كتابهای درسی چاپ سالهای گذشته را در دست دارند و با صدای بلند مشتری می طلبند.
جوان خوشحال به سمت یكی از دست فروشها روانه می شود و می گوید: »3 كتاب دوره كار و دانش«.
دستفروش 3 كتاب را جدا كرده و پیش می آورد.
پشت جلد هر كدام 3 قیمت 110، 130، و 100 تومانی درج شده. دستفروش به آرامی می گوید: اینها مهم نیستند قیمت بازار مهم است یعنی هر كتاب 1500 تومان!
جوان نگاهی از روی تعجب به او می اندازد و به سمت دیگر دستفروشها روانه می شود، اما انگار چنین كتابهایی وجود ندارند و دست فروش ها دست به یكی كرده اند. او به ناچار 3 كتاب 1500 تومانی را می خرد و می رود.
هنوز دور شدن جوان را دنبال می كنم كه خریدار خستهٌ دیگری به جمع دستفروشان می پیوندد. جویای كتاب، دانشجویی شهرستانی است و به دنبال یك كتاب پزشكی می گردد كه از قرار معلوم نایاب شده است!!
آری این روزها در پیاده روهای میدان انقلاب و مقابل دانشگاه، در جای جای میدان هفت تیر، زیر پل سید خندان، ابتدای خیابان كریم خان، جمعه بازار ناصر خسرو و هر جا كه به نظر مناسب بیاید می توان دست فروشانی را دید كه به فروش كتاب اعم از مجاز و غیر مجاز، درسی و غیر درسی اقدام می كنند و جالب اینكه در خیابان انقلاب بی توجه به انتشاراتی ها و اینكه اینجا مركز اصلی خرید و فروش كتاب در تهران است این كار انجام می شود. گویا صاحبان اصلی و رسمی نشر و توزیع كتاب نیز این فروشندگان غیر رسمی را پذیرفته اند.
این معضل را در بیشتر شهرهای بزرگ كشور نیز می توان دید.
یكرنگیان - مدیر یك موٌسسه انتشاراتی در این خصوص به گزارشگر ما می گوید: علت وجود برخی كتابهای پزشكی در دست خرده فروشان و دلالان این است كه اگر یك انتشاراتی بخواهد چنین كتابهایی را به چاپ برساند ممكن است هر جلد آن را 7 هزار تومان بفروشد و كتاب هم طرفدار زیادی ندارد و مثلاً استادی كه 30 شاگرد دارد آنرا برای یك ترم دانشگاهی معرفی می كند لذا كسی حاضر نمی شود برای 30 نفر این كتاب را چاپ كند اینجاست كه كتاب نایاب می شود و بعد دستفروشها آنرا پیدا كرده و چاپ می كنند لذا باید گفت كه بدلیل مخاطب كم چنین مشكلی برای كتابهای پزشكی رخ می دهد.
فاطمه راكعی - عضو كمیسیون فرهنگی مجلس نیز در این خصوص به گزارشگر ما می گوید: از آنجایی كه باید تعداد دانش آموزان و دانشجویان برای وزارتخانه های مربوطه مشخص باشد كمبود كتاب در این زمینه ها به نظر عجیب می آید و با توجه به اینكه مسئولیت آموزش عمومی فرزندان مردم به عهدهٌ این نهادهاست قطعاً خرید و فروش كتاب توسط دلالان و دست فروشان ضعفی بزرگ برای سیستم آموزشی ماست.
وی ابراز می دارد: ممكن است كتاب به اندازهٌ كافی و بیشتر از تعداد مورد نیاز چاپ نشود كه باید دید اشكال از كجاست؟
و یا شاید كتاب به تعداد هست اما عده ای در كار احتكار كتاب هستند و به موقع آنرا عرضه نمی كنند كه در هر دو حالت دانش آموزان و دانشجویان مجبور می شوند قیمت بالاتری جهت تهیه كتابهای مورد نیاز خود بپردازند و قطعاً باید جلوی این كار گرفته و با عاملین آن برخورد شود. زیرا اكثریت دانش آموزان و دانشجویان ما متعلق به خانواده های متوسط و زیر متوسطند و هرگونه تحمیل خارج از حد توان آنها اجحاف است و دولت باید به عنوان نهادی كه مسئولیت و وظیفه دارد با این پدیدهٌ ناپسند مبارزه كند.
مجوز چاپ
فعالیت در حوزه كتاب، پیش از آن كه یك فعالیت اقتصادی باشد، یك حركت فرهنگی است و كسانی كه به این حوزه وارد می شوند، خدمت فرهنگی را بر نفع اقتصادی برتری می دهند اما آنان كه با نگاه اقتصادی به این حوزه می نگرند قصد دارند آن را به یك بازار ساده برای گرانفروشی تبدیل كنند از این رو از چاپ غیر مجاز آنها نیز روی گردان نیستند.
كیائیان - مدیر انتشارات چشمه در این خصوص به گزارشگر ما می گوید: بزرگترین دلیلی كه كتاب دست دلال هاست این است كه كتاب چاپ نمی شود. اگر كتاب چاپ شود آنوقت صورت مسئله عوض خواهد شد.
اعتماد به كتاب فروش ها
یراقچی مدیر انتشارات پنجره ضمن مخالفت با خرید و فروش كتاب توسط دستفروشان به گزارشگر ما می گوید: گاهی احساس می كنیم كه دست فروش ها با توزیع كنندگان اصلی كتاب ارتباط دارند و بخشی از كتابهایشان را توسط آنها تهیه می كنند بعلاوه در نمایشگاههای كتاب هم این مسئله خیلی باب شده و عده ای كتاب هایشان را در اختیار دلالان قرار می دهند و حتماً سود بیشتری هم عایدشان می شود.
آمار و ارقام
براساس اعلام خانهٌ كتاب، 477 عنوان كتاب در شمارگان دو میلیون و 955 هزار و 850 جلد در هفته منتهی به 24 مهرماه سال 1380 منتشر شده است.
براساس این گزارش، 244 عنوان كتاب برابر با 51 درصد از مجموع كتابها، چاپ نخست و 233 عنوان برابر با 49 درصد مجموع كتابها را چاپ مجدد تشكیل داده است.
نگاهی به این آمار از یك طرف و سود آور بودن چاپ كتاب از سویی دیگر، نایاب شدن آن و رونق كار دلالان را غیر طبیعی و پیدا كردن علت را ضروری می سازد.
فاطمه راكعی - عضو كمیسیون فرهنگی مجلس در این خصوص به گزارشگر ما می گوید: اگر یك كتاب سیاسی، اجتماعی و یا كتاب شعری به دلایلی نایاب شود، در صورتی كه نویسنده، موٌلف یا شاعر آن اثر زنده باشد یا چاپ اثر متولی داشته باشد، سریعاً اقدام به تجدید چاپ خواهند كرد و دلیلی ندارد كه به بازار سیاه دامن بزنند.
وی می افزاید: كتابهای ممنوعه مشتری های خاص خود را دارد و خرید و فروش آنها موجب دامن زدن به بازار سیاه نمی شود و در واقع فروش زیرزمینی كتاب است.
وی می افزاید: در هر حال انتظار می رود كه وزارت ارشاد، دولت و دیگر ارگان های دولتی نظارت كامل داشته باشند و از هرگونه تخلف در این زمینه ها پیشگیری كنند زیرا وقتی دولت اجازهٌ چاپ اثری را نمی دهد باید قوانین و راهكارهای نظارتی هم داشته باشد تا این قبیل كتب به شكل زیرزمینی و چند برابر قیمت تمام شده بفروش نروند.
ویلیج وویس- جراحی پلاستیك بخصوص بر روی اجزای مختلف صورت به میزان قابل ملاحظه ای افزایش یافته و نگرش جامعه نیز نسبت به این عمل كاملا تغییر كرده است.
زمانی برای بسیاری رفتن زیر تیغ جراحی پلاستیك نوعی احساس خجالت بهمراه داشت اما اكنون اكثر افراد آن را نوعی افتخار و وجهه برای خود می دانند.
بوستون گلوب- چاقی زمانی معضل خاص ملل ثروتمند و نشانه رفاه مالی جوامع برای مصرف حجم بالای غذاهای مغذی و متنوع محسوب می شد اما اكنون از توندراهای سیبری گرفته تا بیابانهای استرالیا، مردم حتی در محله های فقیر از عارضه چاقی مفرط رنج می برند. این امر موجب گردیده كه سازمان بهداشت جهانی چاقی را یك اپیدمی جهانی اعلام نماید.
اكونومیست- دو گزارش كه اخیرا توسط سازمان ملل منتشر گردیده، حاكی از افزایش بی سابقه قاچاق هروئین در افغانستان در پی سقوط رژیم طالبان می باشد.
نه مردم افغان و نه دولتهای خارجی هیچیك از فروپاشی حكومت طالبان متاسف نشدند اما از یك جنبه بركناری طالبان منجر به بروز تحولی عظیم در عرصه كشت خشخاش و مطرح شدن مجدد افغانستان بعنوان بزرگترین تولیدكننده مواد مخدر در جهان گردید.
فرصت طلایی
ایران در صفحه گزارش خود می نویسد: مهم ترین زمان برای نجات جان یك مصدوم و یا فرد حادثه دیده زمانی است كه او رابه مركز اورژانس می رسانند چرا كه اگر در این زمان اقدام به موقع برای تشخیص نوع بیماری صورت نگیرد به یقین با گذر از فرصت طلایی شانس زنده ماندن بیمار یا مصدوم به شدت كاهش می یابد.
برگه جریمه
انتخاب در گزارشی آورده است: براساس آمار اعلام شده از سوی اداره راهنمایی و رانندگی، میانگین صدور برگه های جریمه در تهران، روزانه 20 هزار فقره است كه علیرغم صدور این تعداد برگه جریمه، در میزان جرائم رانندگی و رعایت قوانین آن از سوی رانندگان، تاثیر محسوسی مشاهده نمی شود.