نفس صنایع خراسان شمالی به شماره افتاد
تعداد بازدید : 68
صنعت در کما
نویسنده : شیری info@khorasannews.com
صنعت خراسان شمالی با دارا بودن حدود 412 واحد صنعتی، می تواند موتور محرکه صنعت در کشور باشد که علاوه بر ایجاد درآمد، در کاهش معضل اشتغال نیز بسیار تأثیرگذار است. اگرچه صنعت، اولویت دوم توسعه خراسان شمالی است اما به دلیل نبود درآمدهای کافی و مشکلات حمایتی نه تنها به موتور محرکه و قطب صنعتی کشور تبدیل نشده، بلکه توان حرکت خود را از دست داده، زیرا مشکلات و موانع در این استان به مانند تار عنکبوتی به دور صنعت تنیده شده است.نبود زیرساخت های ضروری برای تولید و وجود مشکلات بانکی و قوانین دست و پا گیر اداری، صنعت خراسان شمالی را به حاشیه رانده است، به گونه ای که طبق آمار اعلام شده، در حال حاضر 37 درصد از صنایع این استان غیرفعال شده است.اما مشکل اصلی از کجاست، چرا واحدهای صنعتی یا تعطیل می شوند و یا برای جلوگیری از ورشکستگی تعدیل نیرو انجام می دهند و تعداد زیادی از کارگران جامعه را بیکار می کنند؟
نبود بازار فروش
«حسام یزدانی» از جمله سرمایه گذاران در زمینه تولید قطعات پیشرفته است که فعالیت خود را با 500 میلیون تومان سرمایه گذاری از سال 90 در استان آغاز کرد. او که به گفته خود، به دلیل سرمایه های اندک از دستگاه های مجهز بزرگ استفاده نکرده است، اما با فعالیت و تولید مناسب توانست محصولات خود را در بازار عرضه کند.
وی می گوید: با این که توانستم با سرمایه های اندک به تولید برسم، اما شرایط نامناسب بازار باعث می شد، برای دریافت مبالغ کالاهای عرضه شده در بازار با مشکل مواجه شوم.
وی خاطرنشان می کند: با وجود این که با این میزان سرمایه اندک توانستیم، به مرحله تولید با کیفیت برسیم، اما به دلیل نبود کنترل کیفیت دیگر محصولات، در بازار با مشکل مواجه می شویم و تولیدات با کیفیت ما خوب دیده نمی شود.
وی اظهارمی دارد: با این که همواره گزارش های فصلی و دوره ای ارائه می دهیم، اما باز هم مالیات های زیادی اخذ می شود.وی اضافه می کند: در حال حاضر علت عمده تعطیلی واحدهای صنعتی، تنها برای فرارهای مالیاتی نیست، بلکه به دلیل اعمال فشار برای اخذ مالیات هاست.
به گفته وی، ظرفیت اسمی این کارخانه سالانه 12 هزار متر مکعب است که به دلیل نبود بازار فروش مناسب، تولیدی کمتر از این میزان داریم.وی که با راه اندازی این کارخانه توانسته است، برای 25 نفر اشتغال زایی کند، خاطرنشان می کند: برای حمایت ویژه، لازم است تولید از دیگر بخش ها تفکیک شود، چون اگر مقداری بر این فشارها افزوده شود، تا سال آینده همان تعداد واحدهای تولیدی باقی مانده هم تعطیل خواهد شد.وی ادامه می دهد: با وضعیت ایجاد شده، باید دولت حداقل با تشکیل کارگروه های ویژه، حمایت منطقی از این بخش را داشته باشد.
شعارهای بی ثمر
«خاکزاد» از صنعتگران در بخش صنایع تبدیلی و بسته بندی است که به گفته خود پس از یک سال فعالیت، به آخر کار رسیده و کارخانه را واگذار کرده است.وی با بیان این که این واحد تولیدی با کمبود سرمایه در گردش مواجه است، می گوید: برای شروع فعالیت و عملیات اولیه ساخت کارخانه در سال 86، 180 میلیون تومان تسهیلات صنایع تبدیلی با نرخ سود 7 درصد دریافت کردم که متأسفانه با مشکلات بازپرداخت اقساط و استمهال تسهیلات مواجه شدم.وی ادامه می دهد: در ابتدا شعارهای زیادی برای حمایت از صنعتگران مطرح می شود، اما در ادامه مسیر با موانعی مانند تضامین بانکی مواجه می شویم که چاره ای جز تعطیلی واحد تولیدی نداریم.
گلایه های تکراری
«ذوالفقاری» از دیگر صنعتگرانی است که با هدف جذب ارزش افزوده بالا و توسعه بخش پالایش، در سال 84 این صنعت را در استان راه اندازی کرده است. وی می گوید: با وجود این که کارخانه را با 500 میلیون تومان تسهیلات بانکی راه اندازی کردم، اما یک ماه پس از آن قیمت گازوئیل 22.5 برابر افزایش یافت و در همان روزهای اول کارخانه با مشکل جدی مواجه و برای همیشه تعطیل شد.
وی با گلایه از عملکرد بانک ها در حمایت از سرمایه گذاران، خاطرنشان می کند: از 425 میلیون تومان تسهیلات دریافتی از بانک، تنها 376 میلیون تومان را پرداخت کردم و اکنون باقیمانده بدهی با جریمه دیرکرد به یک میلیارد تومان رسیده است.
وی می افزاید: قرار بود بدهی باقی مانده براساس ماده 16 (استمهال بدهی واحدهای تولیدی و صنعتی) استمهال شود، اما پس از گذشت 3 ماه از اجرا، متوجه شدم که بدهی ها براساس ماده 29 مورد استمهال قرار گرفته است.
وی نحوه عملکرد بانک ها را تضعیف کننده پایه های صنعت قلمداد و خاطرنشان می کند: تصفیه روغن از مشاغل دارای ارزش افزوده بالاست، زیرا از مواد دور ریز محصولی قابل مصرف ایجاد می کند.
«ذوالفقاری» تولید این واحد صنعتی را 75 بشکه در روز ذکر و عنوان می کند: سرمایه گذاری در این بخش به دلیل تورم موجود در بازار و نبود حمایت های دولتی منجر به شکست و نابودی شده است.
ضعف زیر ساخت ها
یک کارشناس اقتصاد نیز در این باره می گوید: وجود صنایع بزرگ وقتی تأثیرگذار است که منابع کافی برای راه اندازی و استفاده صحیح از آن ها وجود داشته باشد.«روحانی» می افزاید: با این که صنایع مادر را در استان داریم، اما هنوز صنایع پایین دستی، به دلیل ضعف زیرساخت ها فراهم نشده است، در حالی که این استان بین 2 بازار بزرگ قرار دارد و می تواند زیرساخت های مناسبی برای تجارت ایجاد کند.به گفته وی، در شرایط فعلی که با رکود واحدهای صنعتی مواجه هستیم، علاوه بر تأمین نقدینگی و برطرف شدن مشکلات واحدهای صنعتی، باید به سمت ایجاد صنایع کوچک حرکت کنیم.وی اظهارمی دارد: هر چند رکود حاکم بر صنعت، مختص استان نیست و در سراسر کشور با این معضل مواجه هستیم، اما مقابله با رکود در استان های محروم از جمله خراسان شمالی باید در اولویت برنامه های دست اندرکاران قرار گیرد.
واحدهای صنعتی در بن بست
رئیس خانه صنعت و معدن خراسان شمالی نیز با بیان این که ممنوعیت صادرات یک سری از کالاها در مقطعی خاص، آسیب بزرگی به بخش صنعت وارد کرد. وی می گوید: از آن جایی که این ممنوعیت در دولت قبل، دستوری بود، شرایطی را در بازار صنایع ایجاد کرد که هنوز هم تأثیرهای آن قابل مشاهده است.
«امید حیدریان» می افزاید: در حال حاضر شرایط بازار به گونه ای است که هر فردی با توجه به توانایی خود می تواند، فعالیت داشته باشد و از منافع خود در مقابل آسیب های موجود در بازار دفاع کند.وی خاطرنشان می کند: برخی از صنایع در اثر اجرای برنامه های دستوری، در بحث تأمین مواد اولیه، تولید و اخذ مجوزها دچار مشکل شده اند که اگر این مشکل به شکل گسترده اتفاق بیفتد، صادرات را از گردونه کار خارج می کند.وی با بیان این که پرداخت مشوق های صادراتی، نقش مؤثری در برطرف شدن این مشکل خواهد داشت، تصریح می کند: در 5 سال اخیر هیچ گونه جوایز صادراتی پرداخت نشده است و تجار و بازرگانانی که با احتساب این جوایز، قیمت هایشان را کاهش داده اند، با ضرر و زیان هایی مواجه شدند.به گفته وی، صادرکنندگان همچنان به امید مشوق های دولتی هستند که بتوانند به این طریق ضرر و زیان های وارد شده را جبران کنند، این در حالی است که هنوز هم جوابی قطعی برای پرداخت این مشوق ها وجود ندارد.وی اظهارمی دارد: در حال حاضر تولیدکنندگان و صادرکنندگان برای رقابت در بازارهای جهانی، قیمت تمام شده کالا را کاهش می دهند، به امید این که بتوانند با دریافت مشوق های صادراتی، این هزینه ها را جبران کنند.وی همچنین اضافه می کند: با توجه به این که خراسان شمالی در منطقه محروم قرار دارد و اقتصاد آن هم به کشاورزی و دام پروری وابسته است، بنابراین صنعت دیگری در استان نداریم که بتواند اقتصاد منطقه را دستخوش خودش قرار دهد و از طرف دیگر خشکسالی های اخیر افت درآمدی مردم منطقه را موجب شده است که این شرایط در بازار و خرید نیز تأثیر بیشتری نسبت به دیگر استان های صنعتی دارد.وی خاطرنشان می کند: وقتی وضعیت مالی مردم ضعیف می شود، به واسطه آن صنعت استان نیز ضعیف می شود، اما صنایعی که فعالیت فرا استانی و کشوری دارند، کمتر دستخوش تغییرات قرار می گیرند، اما از آن جایی که صنایع استان بومی هستند، با افت شدید بازار رکود مواجه شده اند.وی اظهارمی دارد: این گونه عوامل باعث شده اعتبارات جدید هم ورود پیدا نکند و همچنان در بن بست اولیه بماند، به همین دلیل لازم است دست اندرکاران به شکل ویژه به این بخش بپردازند و قانون و تبصره و یا مواردی را برای مناطق محروم در نظر بگیرند تا بتوانند، با این تسهیلات به فعالیت خود ادامه دهند، چون در حال حاضر عمده واحدهای صنعتی استان به همین دلیل در بن بست مانده اند و اعتباراتی که وارد می شود هم بدون جذب بازگشت می خورد.وی علت بروز این گونه مشکلات را افزایش قیمت دلار ذکر و عنوان می کند: با این که صنعتگران براساس قیمت دلار در یک مقطع زمانی برنامه ریزی می کردند، اما اکنون قیمت دلار به بیش از 3 هزار تومان افزایش یافته و طرح توجیه پذیری خود را از دست داده است و باید حمایت شود.«حیدریان»، تحریم ها را از دیگر عوامل مؤثر در رکود صنعت ذکر و اضافه می کند: با انجام تحریم ها، هزینه های واحدهای صنعتی نیز افزایش می یابد و این امر موجب ورشکستگی آن ها می شود.
وی با اشاره به این که هنوز که برخی از واحدها با ظرفیت هایی هرچند اندک کار می کنند، باید برنامه های حمایتی داشته باشیم تا از وضعیت اسفناک خارج شوند.
به گفته وی، در حال حاضر در بن بستی گرفتار شدیم که پرداخت تسهیلات هم به دلیل بهره های بالای بانکی جذب نمی شود و همه هم در جریان این گونه مشکلات هستند و وعده حمایت ها و اجرای برنامه های خاص را می دهند، اما مشخص نیست چرا کاری در این رابطه انجام نمی شود.«حیدریان» می افزاید: با این شرایط به دنبال این هستیم که مشکلات صنعت را در بخش درون سازمانی برطرف کنیم، اما در بخش برون سازمانی، چاره ای جز حمایت ها و اندیشیدن تدابیری جدید نیست.وی ادامه می دهد: در عارضه یابی هم یک بخش مربوط به نقدینگی است که باید هدفمند شود تا کار را اصلاح کند و نقشه راهی برای آن ها در نظر گرفته شود.وی تصریح می کند: اگرچه این مشکل سراسری است و تمام شهر و استان ها با آن مواجه هستند، اما در استان به دلیل درآمدهای پایین، حادتر است،.به گفته وی، اگر درآمد در استان بالاتر باشد، همان تعداد اندک واحدها هم با تأمین مواد اولیه می توانستند پابرجا بمانند، اما از آن جایی که تولید درآمد در استان وابسته به کشاورزی است و بخش کشاورزی هم به دلیل خشکسالی های اخیر درآمدهای بسیار اندکی دارد به همین ترتیب چرخه ایجاد مشکلات تکمیل و کاهش میانگین درآمدی استان را موجب شده است.
وی اظهار می دارد: در حال حاضر واحدهایی که در استان فعالیت دارند و تا حدودی موفق تر هستند، تولیداتشان را به دیگر استان ها ارسال می کنند و با این شرایط واحدی وجود ندارد که با فروش در استان بتواند تولید مستمر داشته باشد.
مهم ترین نکات پرونده
ممنوعیت صادرات یک سری از کالاها در مقطعی خاص، آسیب بزرگی به بخش صنعت وارد کرد
پرداخت مشوق های صادراتی، نقش مؤثری در برطرف شدن این مشکل خواهد داشت
خراسان شمالی در منطقه محروم قرار دارد و اقتصاد آن هم به کشاورزی و دام پروری وابسته است
واحدهایی که در استان فعالیت دارند و تا حدودی موفق تر هستند، تولیداتشان را به دیگر استان ها ارسال می کنند