خوانندگان محترم! در صفحه حقوقی روزنامه خراسان، پاسخگوی پرسش های حقوقی شما هستیم. شما می توانید پرسش های خود را در تمام زمینه های حقوقی، از طریق پیامک به شماره 2000999 ارسال کنید. لطفاً در ابتدای متن پیامک حتما کلمه «حقوقی» را قید فرمایید.
پرسش:
در دوران عقد هستم. همسرم می خواهد مهریه اش را که 114عدد سکه بهار آزادی است ببخشد، محضر ازدواج می گوید باید اقرارنامه از دفتر اسناد بیاورید و دفتر اسناد می گوید برای تنظیم اقرارنامه، باید دونفر از بستگان درجه یک خانم، پای اقرارنامه را امضا کنند، در حالی که من و همسرم نمی خواهیم کسی غیر از خودمان، از این موضوع مطلع شود. تکلیف چیست؟
پاسخ:
بهموجب ماده 30 قانون دفاتر اسناد رسمی، "سردفتران و دفتریاران موظفند نسبت به تنظیم و ثبت اسناد مراجعین اقدام نمایند مگر آنکه مفاد و مدلول سند مخالف با قوانین و مقررات موضوعه و نظم عمومی یا اخلاقحسنه باشد..."
بنابراین سردفتران مکلف به تنظیم اسناد در دفاتر اسناد رسمی هستند، مگر اینکه مفاد سند مخالف قانون باشد.
هنگام تنظیم اقرارنامه ابراء مهریه در دفاتر اسناد رسمی همانند روند تنظیم هر سند رسمی دیگری در صورت تردید در هویت طرفین، سردفتر می تواند از متقاضی ثبت درخواست کند و دو نفر شاهد معرفی کند که هویت وی را تایید کنند. ماده50 قانون ثبت مقرر می دارد: "هرگاه مسئول دفتر در هویت متعاملین یا طرفی که تعهد کرده است تردید داشته باشد باید دو نفر از اشخاص معروف و معتمد حضوراً هویت آنان را تصدیق و مسئول دفتر مراتب را در دفتر ثبت و به امضای شهود رسانیده و این نکته را در خود اسناد نیز قید نماید." بنابراین مطابق ماده 50 قانون ثبت، حضور و امضای دو شخص معتمد به عنوان شاهد کفایت می کند و نیازی نیست که این اشخاص، بستگان درجه یک زوجه باشند، مگر اینکه زوجه محجور باشد که در این صورت نیاز به قیم دارد.
ماده 68 همان قانون می گوید: "در صورتی که تقاضای ثبت سندی بشود تحصیل اطمینان از هویت متعاملین، یا طرفی که تعهد کرده است به عهده صاحب دفتر است و اگر مشارالیه را شخصاً نشناسد، باید طبق مواد این قانون رفتار نماید و در صورت تخلف مشمول مقررات این قانون خواهد بود". بنابراین در صورت خودداری سردفتر از ثبت اسناد مطابق ماده 32 قانون دفاتر اسناد رسمی، می توان از وی شکایت کرد. رسیدگی مقدماتی به شکایات و گزارش های مربوط به تخلفات سردفتران و دفتریاران در اداره امور اسناد سازمان ثبت اسناد و املاک کشور انجام خواهد شد و اداره مزبور پس از رسیدگی، موضوع را با اظهارنظر خود به دادسرای انتظامی سردفتران احاله می کند.
از سوی دیگر، زوجین (زن و شوهر) می توانند شخصا و بدون حضور در دفاتر اسناد رسمی توافقات خود را در مورد مهریه (از جمله ابرا ءمهریه) مکتوب کنند. برای حصول اطمینان از عدم انکار بعدی هر یک از طرفین، می توان از دو نفر از نزدیکان درخواست کرد به عنوان شاهد، قرارداد را امضا کنند. ماده 10 قانون مدنی مقرر می دارد: «قراردادهای خصوصی نسبت به کسانی که آن را منعقد نموده اند، در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد، نافذ است.» با توجه به این نکته که یکی از دلایل اثبات دعوا، اسناد کتبی است، می توانید از آن قرارداد به عنوان یک سند کتبی استفاده کنید. ماده 1258 قانون مدنی بیان می کند: «دلایل اثبات دعوا از قرار ذیل است: 1- اقرار 2- اسناد کتبی 3- شهادت 4- امارات 5- قسم»
پرسش:
کلمه حدود در معاملات ملکی چه حکمی دارد؛ مثلا متراژ آپارتمان حدود 74 متر به چه معناست؟
پاسخ:
ماده 191 قانون مدنی بیان می کند:«عقد محقق می شود به قصد انشا، به شرط مقرون بودن به چیزی که دلالت بر قصد کند.» به عبارت دیگر، آنچه در فهم و تفسیر قرارداد اهمیت دارد، اراده و مقصود واقعی طرفین قرارداد است. در صورتی که در مورد مقصود واقعی طرفین، بین آنها اختلاف باشد، باید به عرف مراجعه کرد. ماده 224 قانون مدنی بیان می کند: «الفاظ عقود محمول است بر معانی عرفیه» یعنی برای درک معنای واژه ها و عبارات هر قرارداد باید به عرف و معنای متعارف و معمول برای آن واژه یا عبارت توجه کرد.