اکرم محمدی-سال هاست بیست و هفتم شهریور در تقویم ها به روز شهریار و روز شعر و ادب فارسی نامگذاری شده است. این روز از طرفی به بزرگداشت شاعری نامدار می پردازد و از طرفی شعر و ادبیات در آن گرامی داشته می شود. در بزرگی شهریار و شعر او البته صحبت فراوان است و در بزرگداشت هایی که برگزار می شود به خوبی، ابعاد شعر او پژوهش می شود اما به این مناسبت باید پرسید حال و روز شعر و ادبیات چگونه است و اهالی ادبیات به این پرسش ما پاسخ می دهند.
راضیه تجار ، داستان نویس
حال ادبیات خوب نیست
حال ادبیات این روزها، خیلی خوب نیست.مسائل سیاسی و اقتصادی باعث شده تا این موضوعات ،بیشتر در صدر اخبار باشند و ادبیات و فرهنگ ، در رتبه های بعدی قرار می گیرد.
جشنواره های متعددی برپا می شودو برخی از نویسندگان هم در شبکه های اجتماعی داستان های خود را به اشتراک می گذارند.ولی آن طور که باید ، به داستان نویسان توجه نمی شود.البته شرایط اقتصادی هم در این مسئله موثر است. در گذشته وقت داستان نویسان ، به شکل بهینه صرف می شد و آثارشان در مجلات داستانی منتشر می شد.میزگردها و گردهمایی های بیشتری برگزار می شد اما آرزوی من این است که روزی برسد که مردم بیشتر به کتابخوانی گرایش داشته باشند و دوباره خون در رگ ادبیات جاری شود.البته رسانه ها هم نقش موثری دارند اما الان رسانه ها بیشتر به سینما و چهره های سینمایی اهمیت می دهند واین باعث می شود آحاد مردم گرایش بیشتری به فوتبالیست ها و هنرپیشه هاداشته باشند. ضمن این که نویسنده ها خیلی هم نیاز ندارند تا چهره شوند. آن ها کنج خلوت خودشان را بیشتر دوست دارند و به صورت فردی و در عزلت ، آثار خود را خلق می کنند اما دولتمردان ما باید بدانند کسانی که اهل اندیشه هستند، مهم هستند.
روز شعر و ادب ، یک نماد ویادآوری است اما ادبیات مغفول واقع شده است . اگر چه تلاش هایی صورت می گیرد و مثلا تلویزیون کتاب معرفی می کند ، فعلا در سبد خرید خانواده ، اولویت های دیگر هم وجود دارد و اگر چیزی باقی بماند ، به کتاب اختصاص داده می شود.در حالی که اگر زیر ساخت ها درست باشد ،باید اولویت با فرهنگ باشد ، برای رسیدن به این جایگاه، باید کارهای زیر ساختی انجام داد و از مهدهای کودک باید آغاز کرد تا گرایش به مطالعه از کودکی به صورت کلان نهادینه شود.
عبدالمجید نجفی، برنده جایزه کتاب سال
از سیر و سلوک تا خلق یک اثر
حال و روز شعر را از دو منظر می توان بررسی کرد. یکی از بعد فردی ودیگری اجتماعی در قالب نهادهای رسمی فرهنگی . از نگاه فرهنگی ،حال و اوضاع ادبیات برای کسی که به طور خاص ،داستان نویس است ، فرق چندانی ندارد. یعنی نوشتن ، چنان با او آمیخته است که ناخودآگاه ،فعالیت ادبی خود را ادامه می دهد و این سیر و سلوک ، کارکردن، جستن، رفتن ، دیدن ،طرح زدن و نوشتن و اجرای کار را در برنامه های خود دارد و به خلق رمان یا داستان کوتاه می پردازد.
در مورد بُعد دوم هم نهادهای رسمی و فرهنگی فراز و فرود هایی را داشته اند که دراین میان نویسنده بعضی اوقات مورد عنایت قرار می گیرد و در جشنواره ها و برنامه های مختلف حضور دارد و گاهی هم این توجه، فروکش می کند .
در حال حاضر ،شاهد فعالیت نسل چهارم داستان نویسان هستیم . جلسات متعددی برای داستان نویسی و داستان نویسان ، برگزار می شود که برخی از این جلسات هم مستقل هستند. اما مهم این است که این جلسات هدفمند برگزار شوند و شاهد حضور نسل جدیدی در این حیطه باشیم.
بابک نیک طلب، شاعر کودک و نوجوان
حضور شاعران خوش ذوق اما...
در زمینه شعر کودک و نوجوان ، فعالیت شاعران خوب است . کارهای خوب و ارزنده ای را ارائه می کنند و شاهد آثار خوبی در زمینه شعر کودک و نوجوان هستیم . البته شرایط با سال های گذشته تغییر کرده و رو به جلو است و شاعران جوان و خوش ذوقی پا به این عرصه گذاشتند اما در مقابل در بخش انتشار آثار،مشکلاتی وجود دارد و انتشار کتاب شعر بسیار کمرنگ است .ناشران دولتی و خصوصی اقبالی برای انتشار کتاب شعر ندارند وکتاب های شعر به صورت منظم منتشر نمی شود و به همین دلیل آثار شاعران در دفاترشان می ماند وامکان توزیع پیدا نمی کند.
مصطفی محدثی خراسانی، شاعر
پشت سر گذاشتن روزهای پر تنش
همواره نگاه تاریخی به شعر دارم وبا توجه به اشرافی هم که به جریان شعر معاصر دارم،در نتیجه می توانم بگویم که همواره حال و احوال شعر خوب بوده و سیر رو به رشد و زنده و پویایی را پشت سر گذاشته است و همچنان به این مسیر ادامه می دهد.البته با توجه به فراز و فرودهایی که گریبانگیرشعر شده ؛ اما وضع خوب و امیدوار کننده ای دارد . یکی از این موارد به دلیل تعداد شاعران وکسانی است که دغدغه شعر دارند و همین مسئله سبب شده تا اقبال شاعران و مخاطبان به جریان اصیل شعر فارسی روز به روز بیشتر شود.
در دهه گذشته ،روزهای پرتنشی را پشت سر گذاشتیم.مدعیان و نحله های مختلفی پیدا شدند و سبک ها و گونه های گوناگونی را در قالب سبک های مدرن ، پیشرو و پست مدرن رواج دادند و بسیاری از جوان ها را به خود جذب کردند ولی بسیاری از این جریان ها که پشتوانه نداشتند و از سر هیجانات ادبی بودند، به سرخوردگی رسیدند و امروزشاهد حضور شاعران و مخاطبان جریان شعر اصیل فارسی هستیم که روز به روز بیشتر می شود.
علی داوودی، شاعر
بیش از حد مدرن شده ایم
مسائل سیاسی به قدری همه را سرگرم کرده که به نظر می آید که عده ای جمع شده ایم و سرگرم شعرگفتن هستیم .به نظر میرسد که شعر و شاعری ،نقش تعیین کننده ای ندارد.درحالی که در گذشته شاعران تعیین کننده بودند اما الان مباحث اقتصادی ، کلید واژه شده و شعر در این میان نقش تعیین کننده ای ندارد. شهریار معتقد است که ایمان از دست رفته ،شاعر را بر می گرداند و باید ایمان داشت اما در روز گار ما تصور بر این است که شاعر به عنوان یک گیرنده و کاشف فرهنگی ، می تواند کشف کننده باشد و توصیه اخلاقی و اجتماعی داشته باشد. واقعیت این است که شعر تصمیم ساز نیست.دلیل این مشکلات این است که بیش از حد مدرن شده ایم و بیش از حد به تولید انبوه، سطحی شدن و از منظری دیگر، به تنبل شدن روی آورده ایم .