13 سال از هویت یابی استان گذشت
تعداد بازدید : 76
خراسان جنوبی؛کیلومترها فاصله تا ایده آل های توسعه
نویسنده : هاجر فرخ نژاد info@khorasannews.com
از هویت یابی خراسان جنوبی 13 سال می گذرد و هر چند قدم های زیادی برای توسعه آن پس از مستقل شدن برداشته شده اما هنوز نتوانسته است به جایگاه تثبیت شده ای در کشور دست یابد و تا رسیدن به ایده آل ها فاصله زیادی دارد.
باید قدم های محکم تر و استوارتری برداشته شود تا خراسان جنوبی هم بتواند با توجه به توانمندی ها و قابلیت های فراوان خود، به جایگاه مد نظر برسد.
احساس خرسندی از هویت یابی خراسان جنوبی در همه مردم و مسئولان وجود دارد و همه نیز به تغییرات و گام هایی که دراین سال ها برای توسعه ،پیشرفت و ارتقای جایگاه استان در کشور برداشته شده، آگاهند، اما محرومیت ها و چالش ها در این خطه به حدی عمیق است که با وجود تلاش ها، پیگیری ها و اقدامات انجام شده، بازهم تا رسیدن به ایده آل ها و صعود از رده های آخر جدول توسعه کشور، راه زیادی در پیش است.
حال این سوال مطرح است که پس از 13 سال از استقلال خراسان جنوبی، آیا این منطقه به سهمی که از توسعه نیاز داشته، دست یافته است یا خیر ؟ و اکنون در چه رده ای از توسعه قرار دارد؟
رئیس مجمع نمایندگان استان، طرح تقسیم استان خراسان را یک اقدام بسیار خوب و مهم می داند که کلیات این طرح در مجلس پنجم و طرح تقسیم هم در مجلس ششم مصوب شد.به گفته حجت الاسلام سید«باقر عبادی»، استان خراسان که قبل از تقسیم یک ایالت به حساب می آمد، آن قدر وسیع بود که اگر یک استاندار چهار سال سکانداری آن را برعهده داشت حتی فرصت نمی کرد برای یک مرتبه هم به شهرهای بزرگ این استان مانند بیرجند سفر کند و از نزدیک با مسائل و مشکلات آن آشنا شود.
به نظر نماینده مردم بیرجند، درمیان و خوسف در مجلس شورای اسلامی، باید طرح تقسیم استان خراسان خیلی زودتر از موعدی که به اجرا درآمد، عملیاتی می شد و آن هایی که با این طرح مخالفت می کردند به خاطر کاستی ها و محرومیت هایی که برخی از مناطق جنوب خراسان با آن مواجه بودند به طورحتم باید در پیشگاه حق هم جوابگو باشند.
در آن زمان شرایط برخی از نقاط استان مانند نهبندان آن قدر وخیم بود که وقتی به این نقاط پا می گذاشتی به شدت متاثر می شدی و همه این محرومیت ها به دلیل مستقل نشدن از استان خراسان بود.
فاصله تا ایده آل ها
حجت الاسلام «عبادی» با اشاره به محرومیت های خراسان جنوبی در همه حوزه ها به ویژه بخش های زیرساختی، اذعان می کند: هرچند اکنون برای رفع چالش های زیر ساختی تلاش می شود اما چون عمق محرومیت ها زیاد است هنوز تا رسیدن به ایده آل ها فاصله داریم و باز هم بعد از تقسیم، خراسان جنوبی سومین استان پهناور ایران است. برکات تقسیم این بوده که تاکنون استاندارانی که سکان این استان را به دست گرفته اند هر کدام چند مرتبه به نقاط محروم استان مانند درمیان، سربیشه، نهبندان و ... سر زده و از نزدیک با درد و رنج مردم آشنا شده و گاهی هم چاره اندیشی کرده اند این در حالی است که قبل از تقسیم ، استانداران خراسان حتی فرصت سفر به شهر بیرجند را نداشتند چه برسد به نقاط دور افتاده ای مانند نهبندان، سربیشه و درمیان.کم شدن فاصله ها دیگر دستاورد استقلال استان از دید رئیس مجمع نمایندگان خراسان جنوبی است. به عنوان مثال قبل از تقسیم اگر یک نفر از نهبندان کار اداری داشت باید 700 کیلومتر راه را طی می کرد و پیگیر کار خود در مشهد می شد و باز هم معلوم نبود کارش انجام شود، به علاوه باید هزینه و زمان زیادی را صرف این کار می کرد.
برکات استقلال
حجت الاسلام«عبادی» با بیان این که هرچند بعد از تقسیم، گام های زیادی برای رفع محرومیت های استان در حوزه های زیرساختی برداشته شده است، می گوید: خراسان جنوبی با ایده آل ها فاصله دارد اما این استقلال سبب شده تا این استان بتواند مجوز ردیف های اعتباری مستقل در حوزه های مختلف دریافت کند .
به علاوه شکل گیری ادارات کل و سازمان های مختلف در مرکز استان سبب شده تا مسافت برای انجام کارهای اداری به شدت کاهش یابد و در نتیجه از هزینه زمانی و مالی مردم هم برای انجام کارهای اداری آن ها کاسته شود.دیگر دستاورد تقسیم استان خراسان از نظر وی، ارتقای شریان های مواصلاتی و حوزه حمل و نقل استان است و اگر این منطقه زیرمجموعه خراسان بود، به طورحتم شاهد این میزان ارتقای محورهای مواصلاتی و دوبانده سازی به ویژه در محور بیرجند- قاین نبودیم و این محورها در شریان های مواصلاتی استان خراسان گم شده بود.
دیگر فواید مستقل شدن
یکی دیگر از فواید حاصل از استقلال خراسان جنوبی از دید این نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی، بهره مندی مردم این خطه از نعمت گاز دراین سال ها بود که پیشرفت فوق العاده ای داشته است طوری که تقریبا بیشتر شهرستان های استان از این زیرساخت برخوردار شده اند.توسعه زیرساخت های بهداشتی، حمل و نقل هوایی، ارتقای برخی بخش ها به شهرستان و... از دیگر دستاوردهای استقلال خراسان جنوبی است که «عبادی» به آن اشاره می کند و می افزاید: ایجاد همه این زیرساخت ها به طور حتم، اشتغال را هم در پی داشته است.به نظر او هرچند هنوز هم چالش ها و کمبودهای زیادی در استان داریم اما قرار نیست با استقلال استان به یکباره همه آن ها رفع شود به ویژه با محدودیت های مالی که دولت در این سال ها به دلیل اعمال تحریم ها با آن مواجه بوده است.
جایگاه تثبیت نشده در کشور
نماینده مردم فردوس، سرایان، بشرویه و طبس در مجلس شورای اسلامی هم می گوید: به دلیل محرومیت های جنوب خراسان و مشکلاتی که در رسیدگی دولت به این منطقه وجود داشت، استان خراسان تقسیم شد.
دکتر«محمد رضا امیرحسنخانی» ذات اجرایی شدن طرح تقسیم استان خراسان را کار بسیار خوبی می داند که بسیار تاثیرگذار بوده اما عمق محرومیت ها و کمبود زیرساخت ها به حدی است که اکنون پس از 13سال از استقلال، هنوزخراسان جنوبی به معدل و میانگین شاخص توسعه در کشور نرسیده است و نتوانسته جایگاه خود را در کشور تثبیت کند.
به گفته وی، برخی دلیل توسعه کم خراسان جنوبی را نداشتن استاندار و مدیران کل بومی می دانند اما باید بررسی کنیم و ببینیم استان هایی که پیشرفت کرده اند، چگونه بوده اند و آیا استاندار و مدیران آن بومی بوده اند؟
امیرحسنخانی می گوید: آوردن مدیر به خراسان جنوبی خودش یک فلسفه است و هر کسی حاضر نیست به استان بیاید و یکی از مشکلات علاوه بر محرومیت ها، بی میلی مدیران برای فعالیت در این منطقه است.
به اعتقاد وی استان با داشتن نیروهای انسانی خوب و توانمند، می تواند به سمت توسعه گام بردارد و همیشه تاکید بر این است که مدیران بومی باشند. برخی از نیروهای غیر بومی از این که به خراسان جنوبی بیایند، می ترسند و احساس می کنند اگر مسئولیتی را بپذیرند، دچار چالش و تنش می شوند و نمی توانند کار کنند.
تاکید این نماینده بر این است که برای توسعه استان، ابتدا باید مدیران توانمندی داشته باشیم و بعد هم شاخص های توسعه استان را کم کنیم تا وضعیت استان در حوزه های اشتغال، اقتصاد، زیرساخت های آب، برق، راه، ریل و ... تعیین شود و باید علاوه بر شاخص های استان، شاخص های متوسط کشوری را نیز مشخص کنیم.
شاخصی برای استان تعریف نشد
«امیرحسنخانی» می افزاید: اگر شاخص های مورد نیاز استان تهیه شود، هر استانداری که در استان حضور داشته باشد با یک شاخص، استان را تحویل می گیرد و با یک شاخص محقق شده هم تحویل می دهد اما تاکنون چنین اتفاقی نیفتاده است.
همچنین شهرستان ها هم باید شاخص داشته باشند، اما شهرستان هایی مثل بشرویه و سرایان شاخص توسعه ندارند یا شهرستانی مثل فردوس، توسعه آن عقب گرد است و طبس با این که ظرفیت های خوبی دارد اما از آن استفاده نمی شود.هنوز برنامه توسعه استان و سند آمایش سرزمینی خراسان جنوبی مصوب نشده است و هیچ سند زیرساختی و بالادستی برای توسعه استان نداریم.
او به این موضوع اذعان می کند که بیرجند هم به عنوان مرکز استان، توسعه نیافته است و احداث ساختمان به معنای پیشرفت نیست، بلکه برای پیشرفت باید ببینیم شاخص های بیرجند تا چه اندازه تغییر کرده و سطح درآمد عمومی مردم و سطح درآمد استانی به چه میزان افزایش یافته است؟
اساسی ترین مسیر توسعه
وی مهم ترین مسیر برای توسعه را ورود بخش خصوصی به سرمایه گذاری می داند و می گوید: شرایط استان به گونه ای است که بخش خصوصی را هم نمی توانیم وارد کنیم، مشوق چندانی برای سرمایه گذاری در استان نداریم و شرایط سرمایه گذاری در تهران با فردوس و سرایان، هیچ تفاوتی ندارد به همین دلیل سرمایه گذاران به استان نمیآیند.از دید این نماینده مردم، روند توسعه استان نرمال است اما به دلیل عقب ماندگی های فراوان گذشته تا رسیدن به ایده آل ها خیلی فاصله داریم.
مشکل جدی در زیرساخت ها
استاندار هم هویت یابی خراسان جنوبی را به عنوان یک استان جدید، نتیجه همت و تلاش های ارزنده مردم و مسئولان منطقه در تحقق آرزوی دیرینه این خطه کویری می داند و می گوید: استمرار دو دهه خشکسالی در کنار دوری از مرکز ، درآمدهای عمومی مردم استان را کم کرده و بخشی از اشتغال را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
سید«علی اکبر پرویزی» می افزاید: علاوه بر این، وسعت استان در کنار پراکندگی جمعیت در نقاط شهری و روستایی، خدمت رسانی به مردم را با مشکل مواجه کرده است ، این در حالی است که خراسان جنوبی به دلیل نوپا بودن در بسیاری از زیرساخت های توسعه، مشکلات جدی دارد.
وی ادامه می دهد: با توجه به محدودیت شروع پروژه های عمرانی جدید و این که خراسان جنوبی در بحث صنایع بزرگ با کمبود مواجه است، امیدواریم پروژه های جدید عمرانی به ویژه در حوزه زیرساخت ها از سوی کشور در استان اجرا شود.وی معتقد است با محدودیت ها و مشکلاتی که در خراسان جنوبی وجود دارد، به توسعه سرمایه گذاری و حمایت از سرمایه گذاران باید به صورت ویژه توجه شود. علاوه براین، معافیت های مالیاتی برای سرمایه گذاران در استان، اقدامی مناسب از سوی دولت است.
همچنین باید تلاش شود از ظرفیت های موجود در صندوق توسعه ملی و سایر مشوق ها در استان استفاده شود.مقام عالی دولت در استان، بیکاری را دغدغه ای مهم در خراسان جنوبی بیان و تصریح می کند: یکی از مهم ترین راه های رفع معضل بیکاری و ایجاد اشتغال پایدار، سرمایه گذاری در دو بعد داخلی و خارجی خواهد بود و سرمایه گذاری نیز انجام نخواهد شد مگر این که سرمایه گذار امنیت روانی و آرامش خاطر داشته باشد تا بتواند برای سرمایه گذاری اقدام کند.