تحلیل روز
تعداد بازدید : 138
الجزایرجدید با نسل پسا انقلاب
نویسنده : محمدرضا عشوری international@khorasannews.com
آنان که تحولات الجزایر را دنبال میکنند به خوبی میدانند که روی کار آمدن «عبدالمجید تبون» به عنوان رئیس جمهور، یک نقطه عطف در تاریخ این کشور محسوب میشود. تبون در نخستین سخنانش پس از پیروزی در انتخابات گفت: «من خود را همزهِ وصل دو نسل سابق و کنونی الجزایر میدانم تا مشعل را به دست جوانان بسپارم» اما منظور وى از این دو نسل چیست؟واقعیت آن است که تبون از نسلی متفاوت از دیگر رهبران پیشین الجزایر برآمده است. تبون نخستین رئیس جمهور الجزایر است که از نسل رهبران انقلاب آزادی بخش نیست و در آن مشارکتی نداشته است. نگاهی به سابقه هفت رئیس جمهور پیشین الجزایر حاکی از آن است که همگی کسانی بودند که در جریان انقلاب دهه 50 الجزایر ضد استعمار فرانسه نقشی محوری داشته یا در آن شرکت کردهاند. این «سابقه انقلابی» طی نیم قرن گذشته همواره معیار و شاخصی محوری و خدشهناپذیر در عیارسنجی رهبران الجزایر به شمار میرفته است. از «احمد بن بلا» و «هواری بومدین» تا «یامین زروال» و به تازگی «عبدالعزیز بوتفلیقه» و حتی عبدالقادر بن صالح رئیس جمهور موقت، همگی کسانی بودهاند که به نوعی نسل جبهه آزادی بخش و انقلابی الجزایرِ پیش از استقلال به شمار میرفته و در مبارزات استقلالطلبانه مردم این کشور سهیم بوده اند.این معیار البته آن قدر جدی است که حتی ماده ٨٧ قانون اساسی الجزایر بر این نکته تاکید دارد «کسی که برای ریاست جمهوری انتخاب میشود اگر متولد پیش از ١٩٤٢ باشد باید مشارکت اش در انقلاب نوامبر ١٩٥٤ ثابت شود و اگر متولد پس از این سال باشد باید ثابت شود که والدینش سابقهای در ضدیت با انقلاب آزادی بخش نداشتهاند.» این ماده قانونی به عنوان یک شرط سرنوشتساز همواره در قانون اساسی الجزایر ثابت مانده و شاهد آن بودیم که سران و رهبران کشور طی سال های متمادی عمدتا از «مجاهدان» انقلاب آزادی بخش بودهاند و به همین دلیل از این مرحله با عنوان دوره «مشروعیت انقلابی» در الجزایر یاد شده است.طی سالهای گذشته البته همواره گفتمان غالب سران الجزایر تاکید بر این نکته بود که کشور در حال گذار از مرحله «مشروعیت انقلابی» و ورود به دوره «پسا استقلال» است و به زودی امور به نسل جدید الجزایر سپرده خواهد شد. نسلی که طبق آمارهای رسمی، دست کم دو سوم جمعیت کشور یعنی بیش از ٤٣ میلیون نفر را شامل میشود.اکنون تبونِ ٧٤ ساله اولین رئیس الجزایر بعد از استقلال(١٩٦٢) است که برخلاف همتایان پیشین اش کسی از وی با عنوان «مجاهد» یاد نمیکند. او در آغاز انقلاب الجزایر کودک بود و در روز استقلال هم ١٧ سال بیشتر نداشت.عبدالمجید تبون البته در شرایطی عادی قدرت را به دست نگرفت. او وقتی پیروز انتخابات شد که جنبش اعتراضی10 ماهه مردم، تغییراتی ریشهای در نظام حاکم را دنبال میکرد. تبون اما اعلام کرد که رویکردی تعاملی در پیش گرفته است و «دستش را برای گفت وگو به سوی جنبش دراز می کند و اصلاحاتی عمیق در قانون اساسی ایجاد خواهد کرد.» وى حتى تحصیلات دانشگاهیاش هم اقتصادى است و نخستین رئیس جمهورى است که هویتی سیاسى و نظامى ندارد. تبون در هر حال از «نسل اول انقلاب» الجزایر نیست. او البته از «نسل استقلال» هم نیست. او شاید همان طور که خودش هم تاکید دارد تنها یک نقطه اتصال است برای نسلی که به آینده امید دارد. تبون در میان مخالفتهای گسترده نسلى که او را متعلق به گذشته میداند کار سادهای پیش رو ندارد. باید دید که آیا وی خواهد توانست در این تلاطم سهمگین تاریخساز باشد یا خیر!