ماندگارترین سکانس ها از دلداده آب و خاک ایران
چرا اظهارنظرهای پروفسور کردوانی در برنامههای مختلف تلویزیونی، بر دل مردم و نخبگان مینشست؟
نویسنده : مائده کاشیان
دکتر پرویز کردوانی که به «پدر کویرشناسی ایران» مشهور بود، روز پنج شنبه هفته گذشته بر اثر بیماری سرطان درگذشت. طرفداران و علاقه مندان محیط زیست او را به واسطه مطالعاتش در زمینه کویرشناسی و جغرافیا میشناسند و بسیاری از مردم نیز وی را با برنامه های تلویزیونی که به عنوان کارشناس در آنها حضور داشته، به خاطر دارند. پروفسور کردوانی با بیان شیرین و ویژهاش، حضور گرم و متفاوتی در برنامه های مختلف داشت و بحثهای تخصصی را برای مخاطبان تلویزیون شنیدنی میکرد. به بهانه درگذشت این چهره ماندگار، به حضور جذاب او در تلویزیون و سبک متفاوت گفت و گوهایش پرداختهایم.
چهره علمی محبوب مردم
تا به حال کارشناسان مختلف و شخصیت های علمی زیادی در برنامههای تلویزیون حضور پیدا کردهاند، اما کمتر اتفاق افتاده که مخاطب عام با گفتوگوهای تخصصی آنها ارتباط برقرار کنند و شناخت زیادی از آنان داشته باشند، اما دکتر کردوانی جزو موارد استثناست، مردم او را با ادبیات خودمانی و صمیمانهاش میشناسند و برای آنان چهره محبوبی است. به عنوان مثال اگر دکتر کردوانی را با شخصیت علمی مشهور و هم دوره خود پروفسور سمیعی مقایسه کنیم، متوجه خواهید شد او جزو معدود چهرههای علمی است که حضورش در تلویزیون به واسطه سبک بیان جذاب و ویژه، بسیار مورد توجه قرار گرفته. هر چند که پروفسور سمیعی کمتر در برنامههای تلویزیونی حاضر شده، اما به هر حال حضورش در تلویزیون نسبت به پروفسور کردوانی چندان مورد توجه قرار نگرفته و شخصیت کاملا متفاوتی دارد.
بیان ساده و جذاب بحث های تخصصی
دکتر کردوانی همراه با شوخیهای خاص خودش چه درباره زندگی شخصی و سبک زندگیاش و چه درباره موضوعات تخصصی حوزه جغرافیا، چنان جذاب صحبت میکرد که مخاطب را به شناخت شخصیت فردی و علمیاش ترغیب میکرد. او نظریات خود و اطلاعاتی را که قصد داشت به مردم منتقل کند ساده میکرد، بنابراین بحثهای تخصصیاش برای مخاطب شنیدنی میشد و تماشاگر مشتاقانه گفتوگوی او را پیگیری میکرد. علاوه بر جذابیت، سادگی و بیتکلف بودن، یکی دیگر از ویژگیهای جالب روایتگری دکتر کردوانی در برنامههای تلویزیون، شور و هیجان خاص او هنگام صحبت کردن درباره محیط زیست بود. پروفسور کردوانی سالهای عمرش را برای مطالعه و تحقیق درباره کویر و محیط زیست صرف کرده، بنابراین عجیب نبود که با تعصب، دلسوزی و علاقه فراوان درباره این موضوعات صحبت کند. این تعصب را میشد به خوبی در کلام پر انرژی و گرم دکتر کردوانی احساس کرد و با او همراه شد. از دیگر نکات جالب و بامزه در سبک گفتوگوهای پروفسور این است که به ویژه در برنامه های غیرتخصصی، چندان منتظر نمیماند مجری سوالش را مطرح کند، با چند جمله پاسخی بدهد و برای سوال بعدی صبر کند. وقتی پرسشی مطرح میشد، رشته کلام را در دست میگرفت، با همان شور و هیجان شروع به صحبت میکرد و به توضیح مختصر صرفا درباره پرسش مطرح شده، بسنده نمیکرد.سبکی که دکتر داشت، مشکلات ومسائل فنی محیط زیستی را با داستان و حکایت تعریف میکرد در نتیجه مردم از طریق این برنامه ها با این مسائل ارتباط خوبی برقرار می کردند.
علاقه مندی مخاطبان به مسائل محیط زیستی
شخصیت جذاب پروفسور کردوانی، حضور متفاوتش در تلویزیون و سبک منحصر به فرد روایتش از موضوعات محیط زیستی باعث شد توجه مخاطبان به صحبتها و نظریات او جلب شود و مردم پای گفت و گوهایش بنشینند و درباره مسائل حوزه محیط زیست مانند بحران کم آبی، مقابله با بیابانزایی و موضوعات مشابه حساس و حتی علاقه مند شوند. معمولا بریده ویدئوهای صحبت های دکتر کردوانی در برنامه های مختلف تلویزیون، در فضای مجازی هم بازتاب فراوانی داشته و دیده شده است. علاوه بر تحسین شخصیت جالب دکتر کردوانی و سبک مصاحبه های تصویری او، آن چه در واکنشهای مخاطبان درخصوص خبر درگذشت پروفسور کردوانی دیده میشود، اظهارنظرها و هشدارهای او درباره مشکلات محیط زیست است.
گفت وگوی جذاب با مهران مدیری
یکی از به یادماندنی ترین گفتوگوهای دکتر کردوانی مربوط به حضور او در برنامه «دورهمی» است. پروفسور در این برنامه به سبک همیشگیاش، با همان بیان شیرین و صریح خود درباره زندگی شخصی و حرفهایاش صحبت کرد. همان طور که گفتیم پس از اولین سوال مهران مدیری، در حاشیه پاسخ آن پرسش ،موضوعات دیگری هم مطرح و خاطرات مختلفی را روایت کرد که این مسئله خنده مهران مدیری و تماشاگران حاضر در استودیو را به دنبال داشت. وقتی صحبت از فریده گلبو همسر دکتر کردوانی به میان آمد، مهران مدیری ناگهان از حضور او در «دورهمی» خبر داد و با دعوت از همسر پروفسور او را غافلگیر کرد. حضور فریده گلبو در کنار دکتر کردوانی، شوخیهای آنان و البته واکنش های بامزه مهران مدیری باعث شد گفت وگوی او با این زوج جذاب شود و مورد توجه مخاطبان قرار بگیرد.
برش های جالب زندگی و شخصیت دکتر کردوانی
در برنامه «دورهمی» با حضور پروفسور کردوانی، نکات جالبی درباره زندگی او مطرح شد. دکتر کردوانی در بخشی از صحبت هایش توضیح داد که در 17 سالگی پس از فوت پدرش، به دلیل رسیدگی به املاک پدر و سروسامان دادن به زندگی خواهر و برادرهایش، به مدت هشت سال ترک تحصیل کرده. دکتر کردوانی در بخشی دیگر از گفتوگو نیز از سبک زندگی و تغذیه متفاوت خود و صرفهجویی در مصرف آب گفت و توضیح داد که ساعت 23 میخوابد، ساعت 3:30 بیدار میشود، ورزش میکند و یک لیوان جو و گندم جوانه زده میخورد. او در این برنامه از عشق فراوان خود به کارش نیز صحبت کرد و در پاسخ به سوال مدیری درباره ارتباط با دانشجویان خود توضیح داد که همه آنها شماره تماس منزلش را دارند و در هر شرایطی حتی هنگام حمام کردن نیز به آنها پاسخ گوست!
ترک آنتن زنده شبکه خبر
علاوه بر «دورهمی» یکی دیگر از برنامه هایی که با حضور پروفسور کردوانی در خاطر مخاطبان مانده، برنامه «تیتر امشب» شبکه خبر است. او در این برنامه که موضوع آن «راه علاج ریزگردها» بود به عنوان کارشناس حضور داشت. دکتر کردوانی با دیگر مهمان برنامه سعید متصدی زرندی معاون محیط زیست انسانی سازمان محیط زیست، اختلاف نظر داشت و وقتی بحث بالا گرفت، ناگهان تصمیم گرفت آنتن زنده تلویزیون را ترک کند! او بعدها در گفت وگویی ضمن اشاره به علاقهاش به متصدی زرندی توضیح داد که اگر برنامه را ترک نمیکرد، دوستیشان به هم میخورد.
انتقاد دکتر کردوانی از انتقال آب
یکی از موضوعات همیشگی صحبت های پروفسور کردوانی در برنامهها، مسئله آب و بحران کمآبی بوده است. او در برنامه تخصصی «دانه» که از شبکه 4 پخش میشد، با همان لحن دلسوزانه و معترض خود نظر منفیاش را درباره شیوه انتقال آب اعلام و از انتقال آب به صورت دایم انتقاد کرد. دکتر کردوانی در این برنامه گفت ،معتقد است اگر میخواهید استانی را نابود کنید، به آن آب بدهید! او در ادامه از انتقال آب به یزد، کاشان و اصفهان انتقاد کرد.